Ka Hoku o Hawaii, Volume XXII, Number 28, 11 December 1928 — HE MOOLELO NO TARZAN KE ALII O NA MABU AO Ka Mea LakaOle [ARTICLE]
HE MOOLELO NO TARZAN KE ALII O NA MABU AO Ka Mea LakaOle
+ MOKUNA XVIII KALUA LIOWA 0 TU-RU-LA
"K koike aku oioa i ka alaa haku. mai nalowaia ioa aka &a keia wahina malikin), ae ole waa l'aili ia mai ai oia mai kela kaana mai, aka, i ko'makoa koi ana mai nei amiana oka waa, aa ieie mala keia wahiae me ka ike ole ia iioko o ka w»i, a ua nalo— waie hea aka la aia ma ia nuMrou aka. Eia oae ke koli ta aei eia e kekahi a ko'a pae kanaka. A ina no kona loaa mai ia lekou, alaila, e hoihoi aka ana ao waa iaiai ona aia. E hoakoakoa mai mna wau i keaahī mau koa leha— ieha o'u, ae ka makaokaa boi ao kona kahea mai ia'a no ke kokna aka iaia, ae paio aku hoi ia Je-> dona ka mea pakaha wa'e. E haaiele koke &a1 \>laa ia'a. oiai. eia ae keia kanaka maMiini ke hele mai nei e halawai kaka pa me a'a." Ua kaaoha koke aa ia ke AUi Moaara i kekahi o kana mau kaawa eka kokoke mai ana ma kela wahi, e iawe koke aka i keia maa kahuaa i kahi e ke Kahunaaai o To ra-la, ae hookipa aka ia lana i ka ai, a maona laua, aiaila, e hookuu maikai akuia laaa e hoi no Ani la me ka maikai Ua hooko ia aku ia kela kaaoha a ke Alii Mosara.
I ka hala ana aka noo kela mau kahuna elele a Ludonake kahnnaaai, ua komo mai ia o Tasana me k» ane wiwooie. ae heie aaa hoi mamua' o keia aiiikoa me ka nana oie aku naaa e alaaai aka iaia imua oke Ahi Mosara. Mamaii o keia ano haaa maa ne a Tasaoa. aa ano komo koke mai la no ke ano weliweii iloao aka manao oke Aiii Mosara, a aa hana oia i ka *ino waliweli o keia kanaka malihiai me ke ano hooiaio iloko ona, aole io no keia be mea okoa, aka, oke keiki io ao keia a ko lakoa akua e hiiinai nei.
Mamali io no o keia ano hara wiwooie o Tasana, ua ano hiki pono ole ia Mesara ke kamailio mai i keia kanaka malihini, a na Tasana no i kamailio mua aka me ka leo ano weliweli i na Alii Mosara nei.
"Owaa no o Doru-la-oto, ai hele mai nei waa i Turula e kii mai i ka wahine aa 1 iawe aihae mai ai ika po nei mai ke keena mai o ke Kaikamahinaalii Oloa. He mea pono ia oe e hoihoi kake mai i kela wahiae malihial ma ko'alima meka hoohakaiia ole aku."
Mamuii o kela aaa o ke Tasa«i komo aaa mai, ae oioi maa mai anano kai mamipaoke alHkoa kiai eka lialealil me ka naaa ola aka iaia ame ka ane kiao paipai I piha ke kiae I kaikaika ame ke kalaaa aao kapukapa ae hoi o kona kalaaa aku ana imaa aka Alil Mesara, aa lile iai maa hoopiha maoli ika maaao eke Aiii Moaaaamaka wailwali maali, a aa hiki poao ole iaia ke kaaaaiiio koke mai no kekahi manawa pokela. Ua pihapa ne hoi kaaa helahel*na Ika ana weiiweli, Y haikea ae la kaaa maa maka.
U« mlo mai la n« aakae lika ole iloko o «a Alii Moaara nai, a ua kamailio iho ia no oia iaia iho iioko o Jtana naan- "I &a iono aola oii &ai ha kaiki oa kā akaa, aoie o| paba oia a kela mai taa
kala aaa m« ka makaa ale, aa koae • k««t mai hnaa a*e ma ka keteea ole ma koaa aoae. "Ua wiwoola bu*H ao ko«a kaiaaa e ka iMoknhl mā, #•! inaa o'a. a [iita no waa a kaaaiila hwpunl--paaiaaa Ma, aiaiia, e ike mai aaa ao paka aia i na maaapau, a aaia paka a naia kakaki «aa iaia f afe loaa paao aaa palia ka'a maa olalo iaia, noiaila, a koika iio paka waa i ka maa oiaio liala."
Ua ano aai waiaaala no «a Aiii Masara n«i, a maopopo o)a ik(fia iaia kaaa maaakamaiiia koka mai af imua o kaia kaiki a ka Akaa ana no i kamāiiio aka la ma ke ana kaio maoii no o kana (naa olaio. Ua koopoiwa loa ia ae !a a Moaara i ke kamaiiio kaa ana aka o Tasana ma ka leo ano oolea.
"E oluela oe e pane koke mai no ka'a oiaau ia oe no kela w»hine opio- Aahea oia i keia ina'nawe. Mai hookaaiaa wale oe ī ka pane aflk mai no keia' ninaa maikai a'a ia oe ' Aahea oia i keia manawa e holke koke mai oe me ka hakalia ole?" "Aole v/«a maanei i keia ma— nawa," wahiake Alii Moaara me ka ieo an» haalulu "Mai hooponipuni mai oe ia'a o mihi aaa nei oe ma keia inua iho no ia hana au e hoaa mai nei e paai mai i kau mao maka me na olelo oiaio ole. E hoikf. koke mai i ka mea poloiei ioa." ' "Ma ka inoa o Jedebenaoto, ke hoike aka aai waa ia ee i ka meal oiaio loa, aeie io no oia naaanei i keia manawa a kaua e kamaillo nei. Ua hiki no ia oe ke imi holookoa aka ika haleaiii eei ama kekahi mau wahl paha au s ma— nao »ii a aole no nae e loaa oia ia oe."
"Allila; eia oia ihea i keia »aaawa. Naa no V lawe mai iaia ke keena mai o ke Kaikamahina| Alii Oloa. E hoike mai me ka pololel ioa, a ina a kau ana .ke--» 1 kahi maa poino maiuna o&a mai kou iima aku, alaila, e mihi ana oe no ia mea, ae panai ana kou oia no ia. maa haaa aa i hana ai. E hoike mai me ka pololei loa no kahl au i hana ai iaia." Me keia maa olelo aa ano nee iki aka ia o Taaana imaa, aua iitd ia i mea weliwelMoa na ke AUi Mosara. a aa kamailio mai la oia me ka leo piha makaa loa.
! "E kili iki oe, •• hoike aka no| | wau ia oe ina mea »pa«. I«eio j j no o ke keiki oe a Jede bena oto. | ! alaiia, «a kiki no ia oe ke Ike vaij ;ke kanaiiio nei waa ika aea i oiaie iea, oial. aoie he mea e hana !ia ana mai k»a mau maka mai i na nae oe oke keiki le oe ake ;akaa a makou e hihnai nei. Ua llawe ie mai ne waa iaia mai keia keena mai o ka haleaiii. a mai ka keena mai bol e ke Kaika&ahine alii Oloa, ai iawe mai hai wea iaia no ka hoopakele aapiaia mai ka iima mai ek« Kaokaa Alii Jedoaa« eiai, laa makemakeioa oia e lawe i keie wahine maiihinl maiaie o kena mala. 0« taw* oiai la iaiai kae maiiwai, a hoo— kau mai ia iaia malana e ao'e waa e kai ana, aka, iko makoa hol aaa mai, va ane Uriii waa a hiamee ihe ia» ai kaa aele iho la aa wahiae malihin! nei. Oa waaaa waa aa 1*1« qtaHi aia ilakoa ka aaiiwal tti pa* aka lai ukae «aaiaa, aoa hoe— a&a aka nei waa he ekeia waa me aa kanaka he kanakohi ao ka imi aaaia|a # aa «oaa leaaole paha he ninan iana aaaawaa hoike mai. 0 keia v ka oiaio oaa mea a'a e hoika «ka aai ia aa. a iaa io no hoio Deraiaato oe« aiaiia aole e aele koa ike mai I ka oieio o ka'a aiaa oialo e kamaiiia aka aei iaoe.° jUa kamaiUo ia heia maa oieio me ke ano oiaio maoii.
Maamii * kt tao o fco •nt * Moiim mm kt lu| k« t»t «ai no jMi okm heMMlaiiā, «• h»e» wtp?' fa| J| *k« ia M 7MMt, «i ' fc>«ilMi»l§g ioaaaioo pika «« Aiii o«i ik« «Ui», Mliili, «i l&r*S miilio hoa ikn ia u ohii MiM at« oi«l« iai AH! Miiii* «fi#fjl piii aoi i k«ii kihiii iii 4otl| t»«i i manio ii, li • Tttisil2j i hoimiopopo ii iioa* '"«1 "Hiiki ki ii»i i k«ii MH J kihioi o Ltidoni ii mi t ii ■ii Mi w* ki wii iutm«i M 0 k»ii mtm oielp • Tistit i iiM«t u| tk« ti i«t Alii Mostrt n«i, ho '*a mttt olelo koho wtlt no ii. ®iii' | oo ntt ia Tttit»t t helo mti tnp» m *t ikt no oit i ktlt mt« kthS|*f f| t bpe tnt mtm«t tn« rat kiloo \ iwiwi lot. t«t koho wtit iho ti ] no o Ttstnt bt hini kt ltuft mi : kt AHi Mbstrt. Ut hiki oleio hti i lee 4Ui > strt kē tia ie ctt kt, pttt t«i , ■ aku i kelt nintu a Ttttnt iili. notaila.ua hoikaio akuia no oi tlii aei i ka mea oiaio ia Ttstntr V "Ut htle mai nti laua e birf mea'uno ka hana ano like U# ; me kau i kt«Milio mti nti,'i» koi mai tnt ia'« mt kt inoi i Ludont ke kth«ntn«i e hoihoi ' tka wtn i ke'a maliwni ame ht alt ua manao no kela.ki Hunanui tt ltwt tihut it mti • i'u keli wihine t ut kth«nt«ul aei e mtfcemtke loa nai e hoihoi « ia aku iait«"
"I na heihaoka iaaa huakai it o ka h«le ana mai i koa wafei nei, aiaiia. ua makemaka ioa #ao e nioaoinaa ia laoa. E oiaohi hoi o« e kii ia aka laua e h«l« mal e hmi&wai p6 me a'u." Ua uia koke aa ia ilokeo w , Alii Mosara n«i ka manae t ' kai aku i ka manao okeia kaoak* malihini, ae kapa n«i hoi iaia o Dora - i oa paha o Hlo ; kona noonoo i koia maa kahaa* ( . ao ka elaie hoi i hooua» ia aal e , *e Kahunanui Ludoaa, alaila, a kaawaie mai aaa oia «ai ka hai . kaa ana mai me keia k'anaka km* J aoo.akaa i hoea mai lan konauila " ' alii, nolaila, ua heoholo koke Al'.v la oia i aona manao e kii aku oo .. oia i kela ma« kahana. a eiapah* kona mea e kaawale ak» ai mai keia kanaka aoa e weiiweli nus nei, nolaiia. ua kamaiiio eku i%. ;v--oia ia Tasana i keia mau olelo. "Na'a p«ooi no e kii «fc«M laua. ae iawe mai hoi 1a Uvmj% imua oa.'' Me keia mau haaleie iko la aa Alii Mosara oel i kona wahi e noho aaa, a. heie koke aka la no ka heim o akaa. ao k«M hoi o »a jMg|nnfi noho ai, ui plli mai mo mf "mm 1 aoao o Haleaiii o uoMf|t W-j ' Lea* ak« nei e kamaiiio- an* C nanui o aka la «a Alii -MM. manao o kana kuakiki | M' «tfe |j ai, no ke kii heie mai h«i m* Dorft-boMr-r !1 oto» ao ke keiki hoi «ke lakea e hiUnaiaei io kela mau kahnma alalo « Kah«M»«i UtdtM, ua ' kpae bmu 1« m iaaai ke Aiii *•— sara me keia mau oieio. 'He«k« la k«« i makem*ke *«* •' ne taaar i kakiUU o aa aum nei i niaaai m| aiikeAiiiM«»ra. - "Aele a« piKkia w H, m hain mai mi rīa mi h imimil kaieimiikeia Mme ka elaa lbm mi aM« 1 ho6k«a »ka aaa no « fcai akaao me ka mal«hkLAotei maoaopo loa ia k«k««, «ala«i« k« keikiakeakaaa MM«|kittMi «ei. I«aeha&a ak« kak««ik« kahi hwm matM oie laia»« im he oiaio o Dor«-beaa—ot» io ne ola* «iaiia, «ol« waa I maktoi«k« eka«mai malanaoko'a poo«« ahewa aaa a kona maknakaae akua" Aele i pau