Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXI, Number 43, 17 February 1937 — Ka Mana o Ka Loaa Ana I Ka Mea Koho E KAPAE ANA I NA MEA APAU I PIHA NA MAKAHIKI I KE KANAONO [ARTICLE]

Ka Mana o Ka Loaa Ana I Ka Mea Koho

E KAPAE ANA I NA MEA APAU I PIHA NA MAKAHIKI I KE KANAONO

O Kauka Williim H. ocorge, ka loeā 0 na hu#pal&p&la ame na mea 'lke o £e kula kiekie (university) o Hawaii, ame ka ike polopēJt&, 0 Ak hSkhd u& maVi*ao oia, 0 na poe mana kohp o Hawaii nei apau, e kakau inoa ana no ka wa mua no ke koho ana, he mea pono e makaukau oia i ka heluhelu ame ke kakau ma ka olelo Beretania. , , Wahi a Kauka George, i keia la q na ponO mēa h'elUhelu nana o ka Teritore ua oi aku ka nui nh'amua 0 na' la 0 ke aupuni Uepupalika 0 Hawaii, nolaila wahi ana, he "mea pono e hana ia aku keia mau mea maluha 0 na pōē Kohō hou, me ka hoopilikia olē aku. Nolaila 4a wā e noonoo ia al ka ninau olelo no fo£j. Afnet?Ks\ ... Ua ui ia akis 6i& ma Kefa mnau Kon'a keena a eia kana panē no keia mana^: Ona kumuMhā ,a$S& au e hpōsō'& ; 6 £ī' ff6fto oka hale kauka : nawai, e ulu mai kn& la ftiāTTssō' tks£i o.j&£'ū n'i'ā'U noii akahele lōā ana, ina attiē ri& kān^ai .0 fta Teritore, no,ke. | kaupaona an& me ni Ō ke Lēpupalika o Hawaii. Penei, ua hooinaopopo ilio au, 8 fi& niM\i f>lTi i na pono heluhelu o ke aupuni 0 oi T6'ā atu ka paakiki mamua ona hooākaka 6 kāfiawāt 6#ānt£ā. Malalo 0 kfe ītaliasii Leptisaiffck, ē āe ia kekahi e koho, ina aole oia i hiki M hēlpīheīp. ā fā£āiX, Ek M olelo Beretainia ame ka olelo Ha#&Īl, £ 6 ka īKē f kē &£&ā'u aimē ka heluhelu, oia

ke kumu kanawai o ke o Hfawaii. O ko kakou kanawai i keia manawa aole ō ia mai e hana pela. Ina ua liiki kekahi tftea ke heltfhelu i ka,ml£epa olelo Beretainia me ka makaukau, uā lawa iā no &6riā ku]>ono n'o ke koho paloka I ka makahiki 190*6' āole i ia māi ie £ue no ko kakou ninau heluhelu, aka hoi, ao i li£e tfie klta maū la naauao a holomua j 0 ka aina. mamuli o na hale kula hoonaauao. Nolaila, he mea hiki loā ke hapal ia āe Ke fculāna heluhe'lu, rio k£ kdh'o pāl'oka, me fee kaulua ole. iiē meā pon'o f6a, e K«nā iā Keia nlnāu heluhelu, no ka h6bkāhua aiia i ke kulānā kupā A'mēli'kā. MA WYOMING Ua hooholo ae na, q o.keia ninau .hēliihelu, oia kekahi mahele o ka nipāu &ypa Amelika ma ia niokuaina. I Ua hoole loā aku lakou īls lahui Finti no ke koho palōka ana, ' ina e heluhelu lakou i ke tfotuāfriā ka' olele Fißnwale no. aole ?iu_£ kaiti ana ī lea māns, ( i kule,- oi Hāwāii i piftā. makepkl ike Kanāoho a pii aku, a hiki n,a .po'e e malama ia nei he mea, pono e nana ia.koi lakoii hajiofyan,Q. v , īke nei.āu', he m.ē§L pono e īoaa itā āme ka iKā olelo Bēretainia 1 iliā ē ticitsVik inoa, tio fea rfiān'awā rriuā loā iKaKBpe !Kb fc lāriuāri 1, 1935. Aka, inā h'ē HaWaiif ēlemakule KekaKi, i hiKi ole ke Kakau ā heluhelu i ka olelo Beretāiriia, ē iriātfertiā"fc'e e Kakan inoa mamuli o Kona koho ole ana i Ke M\lk6¥i6 e MKi nō' iaia ke kakau i«oa me ke ku ole fto keia maii rilnāii h'eiuheiu;. * Ae e hookuu loā fā keja &me Keīā Tri'ea rpfea ria fn { āka- | hlki ike kanaōno, mai keia mau ninaninau ; m'ai At elike ime kekahi māu mokuaina. . 9 fc- e . ia hopmaoj pop6 e pili akū hou, i hoea aku.ko' lākō.u ma.u.maj KāKiKi riō Kup6no ī fee koh'ō paloka ana, ikawa e kakau inoa ai.

hooh!Si kūku&ULĀ No M e pfK affa* i n'ā Koohiki no ,na kumukula, e "hooponopono ana au i kela kumu&anā ma Ra hoohalike an.a me na mea. ī hana ia ma Fiori4a, o. ka hoohiki ho ke ,feakoo, aua i ke Kuimukaiiawai p iloko o ke kanawai ko'Uo palgka { e/li!o ( i e jtoak ai ka mana ke koho. Ua' hoouna ia rfiai ia makou k6ia £ole loa kekahi o makōu e hoolē aua' i ka IBrorē aha i 61ef8 no ke k v akoo ana i ke kunmkao Afn£lika tfūi|juia. O kau ua ae au. Ina oia mau hana he kupoho nō ha kUmukUlā', ho keaha lioi e kupoho ole ai no kela anie kt ia makaainana e makemake ana e koho, aole kēia he ninai;. HA &Ottō Vvae MOHO ANAi

E pili ana i ka ninau iwaē s moh'o, o ka'u ē olelo nei, ina no' e koho ia ma kekalii ano e ae* āofe i)o ia he mea e paLu ai ka pohUiihi ma keia ninau. O pilikia ona koho yj.a ne ka hilinai ole i ka aoao.' E hoomaopopo kakou, aole na ka aoao o wae na motl\o, n.a pa mana koho £, \va,e, Aiolai\a ua kaua oi&Ja,}ak.ou, i pili aku keia koikoi, mē ka hoomaopōjk) loa, i KpK'ahi aoao kaiaina.

E hoouna aku ana au i ka hale kaukanawai, no ka huli a naiia 4na i ka papa hana ma Inia, oia hoi na iala' wae molio iloko o ka >hui Aai. Ina Kemokaia a i ole a mau aoae , Kafaiāttia e ae, e koho ia e ka lehuiehu n<| ke koho ana iigko g ne = a,h&ftui hui he inea maikai toi keia iua haua i&.m? ka manae oke kanawai, oka pono kauhke. Ua uuuiiua, aki. mamuli.o na hana hoopili, jnēaai hoaloha* u&.nui maoli ka pihkia o'Hon ua nolio mafia & e na poe kakaikalii. ua kohoia .na elei£ ina ka palokai nia la ano aole e hik. ke no|iy e kekahL 4 prfa e ai 3s.e iwaeua t na lala no ka wae ana i na moho i mak<iuakcta. \MHAU MOKUAIANA : Wfc e ftookomoia mai keia ninau uwkuaina ijo. ka TeVucv£ :10% « I» kaakanawai. e hooiauua ,ak.u ana au. i. ko KAiepoui «aui i mokuaina. Aoie lakou ; kali,4 . k&ukiuawa: v Amelika Huipuia no ka hooiUo s 4Jaa ia..iAkou. i .mokualna, aka mamuli o Ko iakou makaala. ua kQho,jakou i iiuiii.e&lu 4 Uaouiu.. 1 L it V , nu *' ar ' ii a uuuiu ia ht u! waTho la aKn imua o na makaamana.

Mahojx' oke ag iJu.iiua,oS& kumu)ūumvai ua lw#ouui ** . kn haie knukanawa; ;io k;i. lukou «ipoiiu U«i hftfr£rfhiiii e ka hale kiuikaiuwaī, a : ka tpa£ahik;h 1850, ua u u iU | !epe«ii h«e mokuaina a lUki i keia hi. f Anti* k* mea hewa ke lynaiu kekaiu kiuiiukuiuii; w *, V U jmm *«&. hdtmu;iUhi ana nuu mi ku umuu mokui/uuA nv uT f«<ai AM, a nmlla mu kika&i noi i Aua:».** i lim o !om Me ia m«u kokua k«nu itt*u hoolM4 4iu aeU u iu **"(*> Aole houuna ia keia feumah4tl4J .NIUCULa. &k*. » liium u no.ka liv.vu»;iL;kataa&tua &i>* ; *iu* /keiu me« l.ka eu e Uuua 41 ine U uuui*4>c ia*vūi u «ak** Tka Inkou mon r m in.iu *okv;« mtf loa ue iw iK* f m«nn kdf\o 1 } : ' p !< - a * n °- : ! [ P»W. * w *«luKuhi p\m«iw oU\f\M kci;i nuuiu, n;u ue, i|MI(i m lo« liku no Ika aina mtku;\i