Ka Hoku o Hawaii, Volume XL, Number 51, 21 August 1946 — Hoike O Wm. Achi, Jr. [ARTICLE]
Hoike O Wm. Achi, Jr.
.... I Ktnm Kalmahan:» Kino Ua a'e o C. Aeh', Jr, moho »10 k<- kulana s< ! natpa mai Hawnii aku n» i ,ma k<' Repub:t!īka, i kona p.'ipahnna kalaiainii. O Mr. Aehi, i noho ma ke ano he lunakanawai 410 ka aha kaapunl o Kauai no 15 makahiki, e holo ana no ka hwpiiia ana i kahi i hoohakr»haka ia mamuli o ka pauaho ana mai o Scnatoa Fedro, Jr., i keia ola honua ana,. I n& e koho ia e noho uaa oia no elua makahiki. K hoio kue aa*a iaia ma ka aoao Demokalaka, oia no o Rayrnon«i ehajig, luna ohi ,mua o na loaa iederala o Hilo nei.
O ko Lunakanawai Aehi mākuakane , o Mr. WiHiam C. Aihi, Sr. ua noho no elua kau maloko o ka Hale Senate Teritori. Ua noho aku kana keiki mā ke ano he kakauolelo .no i« manawa. O Makua Aehi ka mna nana i hookenno i ke kanawai kalana mua, e hookumu ana i ke aupuni kaīana ma Hawaii nei, a pela me ke kanawal māhial hoale inua nō ke Teritori nei.
Ua hoike ae- o Mr. Aehi ke ku jiei oia he 100 pa keneta mahope o ke kahua hana Rejfubalika -no ka makahiki 1946. "Aia maloko o ka papahana na mea apau a kekahi moho hoopono a Jiolomua e iini ai e hanā," wahi ana "Aole he kumu alakai e !a'e i makomake ia." Ua hoike <3-'e oia he manaopaa kona e hana like na kalana apau o Hiawaii no ka pono laula 0 ke Teritori holookoa a aole hoi e loaa kekahi ano paonioni. "O na pono e loaa ana ia Hhwaii, oia pomaikai holookoa ke loaa pu i keia Teritori," "E pono kakou e han'a me ka uhane kuikahi -a na «uanei ka mea e holopono ai ka pono nui." Eia na kumu ano nui o, kaoa papa hana: Ka mahelehele hou ana i oa, hoa o ka ahaolelo; ka hookaawale ana i ana h'aawina dala no' na hana o ka ninau mokuaina; 1 kanawai kupono no na hana; kokua o na poino a ke kai hoee; j ka hooponopono kupono ana no j ke kokua ana i na koa k'ahiku o j i>a Kaua Honua I an;e IJ; ka ; hookaawale ana i mau haawina dala no ka hana iwia i ke -alanui ame kahua mokulele a me ke kukulu ana i na halekula hou m>a Hawaii nei ame kekahi mau mokupuni e a'e; ka han'a ana i kanawai no ka hoololi kupono ana i ke kulana hoonaauao; a e huiia no k-a" hoihoi a«a i ke hua o na R ekolu" ame ka hoa-
kea ana i ke a'o ana i na oihana hana lima, i kanawai e oki ana i na makahiki hoomaha o na limahana aupuni mai ke 60 «a i ke 50 a o ae ana i ka uku hooman i na limahana; hana ana i kanawai no ke kulana hooponopono o ka lawelawe ana i n'a keiki oo ole; ka ae ana i na kumukula ame kekahi poe e a'e ke kuleana oi iae i ka hoike ana l na manao maluna o na mea pili kalaiaina, a pela me ka holo ana no kekahi kulana oihan k a me ka hoopilikia ole ia o ka lakou mau hana.
"He manaopaa ko'u ua hewa loa ka lawelawe ia ana o na keiki opio me he poe hana kalaima la," w-ahi ana. "O ko'u kamaaina ma ke a*io he lunakanawai he mea e koi mai ana ia'u e hoomaka kakou i ka hana ana i keia wa koke no i n'a kakou e hoao e hoopakele i na keiki opiQ mai ke ola ana o na k-aiainm. E liookumu ia ua wahi hooponopono no keiu mau han-a ma na mokupuni iiunui apau a e koho ia n.\ poe makaukau a e hoohana ia na poe kupono. Ku tmi o na lunauupuui hoomalu i hiki ke hoomaiuiahua ia ka pili mau ana o na keiki me ka aha." "He manaolana ko'u u>a aneane loa e holoi ia na ham a na keiki oo ole i na kakou <? lawelawe i keia hana nio ku hoopono ame ka ikāikM. He nu\\ maopopo loa e hiki ana no la knknu a malama i lēi kakou mau kelki me ka maikai.