Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 7, 7 November 1861 — Untitled [ARTICLE]
W* 3fo ka mafeemake nni e ike na mea « pau i ke ano pooo a pono ole o keia impepa, ma na mea i hoopukaia i kekahi mao heiu j hooUba» ako nei mamoa ; na mea hoi e pili ana i ke koe ana o ioekahi poe i keia napepa ; a no ka km* aoa maī o ka ok»ln nonoi a kekahl mea I kokiia mai i keia nupepa. me ka nonoi aua mai e hooki i ka hoike ana akn o keia nupepa i ka olelo e hookoe ai i na manao kanaka o na mea a pau ; a no ke kopono oia manao i ke kama manao paa o keia nnpepa ; uolaila, oa olnolu no makou e hooki i ko makon pane ana ma ka makoa ]>epa no keia manawa akii, ke noho nae na mea e ae i ka hooulnlu ana mai, a me ka aiaiai ana i ke alaimi kahi o keia pepa e hele aku ai. Ta laakemake nni iio nae keia niipepa e hoike maopopo Joa akn i ke kumn hilinai nui no na mea i ul« mai i keia rnau !a iho nei i hala, i waiho akoa akn ai oia imua o ka lehukhu, ka poe nana e apono mai; 110 ka mea, aole makon e hooki w§Ue iho me ka hoike ole akn ma ke akea i ltnmn l> ka makuu mau hana ana a pau foa.N A iha keia no hoi ua hookoe aknfmak<(>tt i nli manao i hwpukaiae kela inea pakahi keia mea pakahi, a i paiia hoi iioko o keia napepa ; no ka mea, ina na hookapaeia ka inoa ponoi, e loaano ke ninan mai ka poe makēmake e ike i ka mea nona ia manao ; aka, o ka inea e oleloia nei i keia nianawa, oia no na mea i hoopukaia rna ko ka pepa manao iho. 0 ke knmu kue i hoopukaia, o ka mahele ana no ia o ka Ahahui Nupepa nana i hookuinii, a lilo i elua poe, a o kekahi hapa mamuli o keia nupepa, a o kekahi hapa hoi mainuli o ka Nupepa Kuokoa malalo o Wini. A ma keia mahele āna, aole nae i puka nui mai na olelo kue a hoino a kekahi ahahui i kekahi, aole hōi he hoopaapaa ino a pane ino i loheia ia inanawa. A p<»la no a hoopukaia aku ka nupepa o ka la 26 o Sepatetnaba, oia hoi ka helu mua o keia mau pepa e hoolaha nei—ia la, ua puka na nupepa elua, aole hoi i kakali ia pepa (Nnpepa Kuokoa) a hiki i ka malaina o Okatoba, e like hoi me ka hoolalia aua mamua, a e like no hoi me ka mea e kau ana inaluna o ua nupepa Ia ; aka, aole no i ulu mai he paio nui iwaena o na aoao elua ; aka nae, ia inanawa koke iho ka lioomaka aua. Puka inai la iloko o ka Hae Ilawaii he palapala na Punimaeinae, a mahope loheia inai he olelo ma Hauula, a puka mai he olelo na Kamika o Kaumakapili, he mau leo e ku« ana ! keia nupepa. A nolaila, ulu mai ka hoopaapaa, a nolaila aole e hiki ia hoohokalla i ka pane ana maloko o ko makou pepa ; a ma ia hope no, he palapala na Alekancdero ia Nueku, a he halawai ma Molokai, a he halawai ma Hilo, a he wawa me ka leo hookahi mai Hawaii a Kauai, e papa ana i na hoahanau a me na kanaka e ae, aole pono ke lawe i keia nupepa, o ka Nupepa Kuokoa ka pono. Oiai ua lalau ko makou lima i ka oopalau, nolaila, aole e hiki ia niakou ke huli hou iho-pe-r-eia wale no ka makou hana, o ka hele iftiua a e waele aku, a e oki aku, a e pale aku i na mea e keakea mai ana mamua o makou i liolo ole ka inakou hana. Aohe oūkou e lohe iki, aole hoi e loaa ia onkon he leo, ua halawai kekahi poe ma Hilo, a ina Hawaii a puni, a Maui, Alolokai, Oahu a me Kauai, e papa akn ana i na kanaka, aole e lawe i ka Nupepa Kiiokoa—ke lioole aku nei makou, aole e loaa ia oukou, aohe no he leo e paue mai. E imi iloko ona helu i puka i nt& nianao o ka poe kuleana i keia nupepa, aole 1 papa āku i ka lawo atia ia pepa, a ma ka olelo pu no hoi a keia nupepa i paiia ma ka Helu 5 iho neu
Pehea la o hiki ai ia nmkou ke hoomanawa. nui i ka manawa e pai iho ai kekahi poe me ko lakou mau liiua ma ko makou mau poo. Ua oluolu no inakou, ina ma ko makou papalina ke pai ana mai, ina ua haliu hou aku ma kekahi papalina e like me ke kauoha a ko Haku : ak;\ f aole i kanoha mai ko kakou Qaku ina e pai iho ma ka lao a ma ke poo, alaila, e noho malie no k& mea, o ke poono kahi oi kelakeia kanaka, a ina maiaila ke pai ana, he hoowahawaha no ia hana i ka uhane o ke kanaka, a me koM manao e nolio ana iloko. Nolaiia, e like a» Esetcra iloko o ka hale alii o Ahahßuero, aole e hiki ia ia ke hoomanawanui no ka pilikia e hiki mai ana maluna o kona lahui kanaka—pela no inakou, aole e hiki ia makon ke noho malie me ka pane ole aku no ke kue i puka mai i meae hoopoho ai i ko makou luhi t a makou kanaka Hawaii ili ulaula i kukalu ai, a e hoopili wale aku mamuli o ke kuhikuhi aua, a me ke alakai ana a ko kanaka e ae, Hke ole kona ili» a me kona hanau ana me ko makou. £ like me ka olelo mua, e pono no ke vrehewehe aku i na mea a pau i maopopo i ka poe e nana tnai ana ; no ka mea, ua ike no makou, aole i nele loa ko makou nupepa i ka poe ike a naauao hoi, oia uo ka poe nana e apono m&i a e ahewa uuu i ko makou. mau ui&nao, a no lakou e hiki ai ia makou ke olelo, ua loaa ia lakon ka ike kaulike, oia hoi ka ike i ka poiio a me ka hewa. 0 ka poe nana i hapai kue i hoolahaia iho nei ma na helu mna, Oia no ka ohana i heie mai ia nei ma ka aoao hoole pope, a ot lakou i hoomaka i ka hapai ina i keia lahui kanaka iloko o ka ike a me ka naauao ; a ua hiki pinepine mai na/Myxs o lakoii a hiki wtie
j » ka makahiki IS4O paha, » m*bope m« pa- | ha. oi* ke pao aoa. | Oke knmu o b hiki ttt» mai, oia ka halau l ana enamuii o na k&poa> o ko kakou Haka | Kmto : a ma kana kauoha, wahi a laf kou, ke kama ok* bctē ana mal. Ūa apono ī ia no ia maa haoa, aole I koe iki ia, *oJe no hoi i koe ik! keia nupepa i ke aoo o ka hoomana aoa, no ka me», ke hoike nei he mau hoike no makoa e hooiaioia'i ka maikai o oa hana a lakou. a e maa ana ia maii \ pono. Aka, eia ka rnea e nln mai ai ka hoopaapaa ana. o ko lakou haaiele ana a poina paha i 1 olelo a ka Haku i kakauia ma ka Bai* i bala, penei : " Mai manao ino akn f o mauao | ino ia mai onkon, no ka inea, me ka manao j iuo a oukon e manao ino aku ai, peia no e 1 hana ia mai ai ia oukou." Oia ka olelo aka Haku i kana po«e hanmana maiuna o ka manna, ua papa mai uia i ka manao ino wale aku | ia hai ; a oia poe i papaia, ua hai maopopo I aku no oia, no kona ike mua ana e loaa no ia lakou ka inanao ino ia ma». , Xolaila r ina o ka nupepa Hoku Pakipika ka mea i mauao ino mua aku, aiaila. ua iiewa no oia ; aka hoi, ina o keia poe, aiaiia ua iiaia ole ka mipepa Pakipika. Aia 110 imua 0 oukou na mcteoieio &me na hana ana, a he man hoike 110 ia iwaena o na aoao eiua. Aohe 110 he oiuoiu, a he mea ieaiea i ka Hoku Pakipika i keia mau pane ana iho nei mamua, aoie oia e oiioli ia mea ; aka, e iike me ka olelo a Pauio, " 0 kahi mea hu uuku, | ke iiooiiu ae la no ia i ka popo paiaoa a pau," [ —oia ua mea hu ia, oka oieio hoino inai, a nolaila, hu aku ka Hoku Pakipika. I ka manao iana o ka nupepa Hoku o ka Pakipika, aoie oia i nobnoo iki mamua, aole hoi i manao iki, o na kahuna puie kristiano | kalavina, ka poe e kue mai ana i keia nupepa ; no ka inea, ua hilinai na kanaka maoli 1 ka poe nana i kukulu maluna o lakou ; i keia inanawa, ke ikeia nei na makehewa keia manao inua ana ; noiaila, ke waiho malie aku nei makou ia oukou me na mea e pili ana i ka oukou oihana ; a ina e lalau inai oukou ma na mea e pili ana j ka makou e hana nei, aluila, e poiio ke hoonianao i ka oleio a ka Haku ia Pauio, "He mea elm 110 ke hehi mai i na kui." " O ka mea e la/au kona lima i ka oojxilau, aote pono ia ia ke ni»na ihope."