Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 27, 27 March 1862 — Page 3

Page PDF (1.70 MB)

Pua o Waimea i ka ua Kipuupuu.

                I ka la 17, o Maraki i hala ae nei, ua hookokokeia'ku au ma Hakaleleponi, puka o Halealii, ma ka aoao mauka o ka pa o Halealii, ua kono pu ia'ku au e kuu makemake e komo i koa no ka Oihana koa ponoi o ka Moi; no na kumu alakai nana i kono palua a pakolu iho hoi i kuu hiaai ono ai au kanaka, like kaua e ka aloha, aohe oi, eia a penei:
                1. Ua hoololi ia ka uku mahina o ke koa $5.00, e haawiia ka lole kahiko koa, i hookahi paa o ka makahiki, no na la nui o  ka oihana koa.
                2. Elua paa lole, papale, kamaa, no na la ku kiai ma na wahi a pau a ke koa a kiai ai, i ka M. H.
                3. Hookahi paa lole no na la lawelawe lima o ka oihana koa, i kela a me keia manawa, i ka M. H.
                4. A ia ka ai, ka i-a, a me ka wai, ka hale, kahi moe, ke kapa moe a pau, e mehana pu ai ke kane me ka wahine a me ke keiki i ka oihana koa. Aohe hua kii i kahiki o Palawale.
                5. Hookahi paa koloka leloa mawaho iho o ke kapa ku wati, i mea mehana, no ka la ua a me ka po anuanu, me ka eleu, hookahi haawi lole mau o ka M. H.
                6. E kokua no ka oihana koa i na wahine i ko lakou hana ana i kekahi hana kupono a ka oihana e kuhikuhi mai ai ia lakou e hana.
                7. E noho ke koa iloko o ka oihana no na makahiki elima, ke paa kona inoa ma ka puke inoa o ka oihana koa.
                8. He uku kaulele i ke koa ke pau na M. H. he elima.
                9. He uku kaulele i ke koa ke pau na M. H. he umi.
                10. He uku kaulele i ke koa ke loaa kekahi hemahema ia ia ma kona mau lala i kona noho ana iloko o ka oihana, ma ka hai ana paha o ka wawae, ma ka moku ana paha o ka lima, ua loaa ia ia ka hemahema iloko o ka oihana, no ke kani ana paha o ka pu, e kaua ana o Lihue, me Malamanui, a poino ke koa ilaila; alaila, he uku kaulele ko ke koa, a o ka make kona palena, o ka uku kaulele i olelo ia maluna, aole ia no ka manawa e pau ai, na makahiki elima; aka, no ka manawa a ke koa e noho ana iloko o ka oihana i ka wa pokole, a me ka wa loihi e loa ai ia ia ka pilikia i hoike mua ia'kula.
                I kuu lohe ana i ne ia mau hoike a pauhe mea e wale no ka ike ana aku, i ka pomaikai i ili mai maluna o ke koa noho pono, ke puka ke koa mawaho o ka oihana koa, i ka pau ana o kona manawa i hoike ia maluna, a i loaa aku ka hoike a ka oihana koa, e hookuu ana ia ia, a ia lakou paha, no ka maluhia, a me ka hoolohe ana i na Kanawai a pau; alaila, e kapa ia mai ka inoa o ke koa oia ano, ke keiki o ka maluhia.
                A ina makemake oukou e ninau i ke ano o ka uku kaulele ana, no na makahiki elima, a he umi paha, a me ka uku kaulele o ka lima hai, me ka wawae moku, he olioli no au e hele pololei oukou ia Mahuka, e ninau ai, a i ole ia ia ia Akau Kanaha, i na'lii koa o ke Kompani.
                Ke hoike aku nei au i keia mau mea a pau no o'u, kini maka eka o ka hana ku makahiki o Hilo, a me Koloa hoi, aole nae no ka poe i paa i ka hana, kuu makemake e pane aku no na keiki kino maikai, o ka moku o Kaumualii, a me ko Kualii moku nei, a me ko Kahekili moku, a me ko Kalaniopuu, na keiki kino ikaika maimai ole, i pii ae kona kiekie i na kapuai elima, a me umi iniha, oia ka makemake o ka oihana koa, o ka alima kapuai, me umi iniha ka palena malalo, aole i kau pale ia ka palena oluna a hiki i ka umi kapuai, a oi aku ke kiekie.
                A no keia hoike, nolaila, e hoohihi mai ka manao, e hookoni mai ka iini, i ka oihana maemae, linohau a oki pau, he uhau ka eha ka hana, he like pu no ka uku me na hana e ae, e kaakaa pono iho ka maka i ike i ka mea hilu, e waiho ia mai nei i mua o kakou, ahea kakou a po aku i ke gula ulu wale; luhi ole, elua hora kiai a ke koa, i wakiai, hookahi a'u mea minamina, o ko kakou pulale koke ole mai ma keia oihana pomaikai. He ole loa ke kaukai, i ka pono a na makua nawaliwali, e hoonui ai i ka leo, o kahi hapauea kane, a wahine paha, kai kahuli ohulu paoo, i ke kula, a hoi mai pulehu, i ka holo lio no oe a hoi mai, hookahi ka paina pu ana. Aloha ino ka mea nawaliwali, i ke kala ole ia o kona pilikia, e ku aku au e nana, heaha la ka mea i koe, e lohi aku ai.
                O keia mau mea a pau kai hai ia mai ia'u, e kekahi o na koa kiai o loko o ka oihana, ninau aku ia ia. Pehea ka oukou ai ana e noho nei? Olelo mai. O ka haawina ai a me ka ia o ke koa, i ka la hookahi, e noke aku ua puni hoonuu, a e koe ka ai me ka ia, he hapa ka makaukau o kuu hale ponoi, he luhi ka noonoo i ka pono o ka ohana i kela la, keia la, a i nele ae, o ka hele e makilo  ka hope i kau hale. He hilahila a he pelapela no ke naaupo ke koa e hoi i waho, wahi a Mokuaikaua, hookahi aha mea minamina i hoike mai, o kona poupou haahaa, ina e hoopaa ia ka ohi o na koa e like me ka makou e lohe nei, i haiia'ku la maluna. Alaila, o ka mea ia nana e hoopau ia ia, ke lilo ka alima kapuai me umi iniha, ke kiekie o ke koa i kanawai; aka, ina he mea olelo wale, alaila, ke o papalua nei a'u i kuu mau lima iluna me ke kanalua ole. Pela ia mai au, aole i pau, aka, ua haiki kahi kanana. D. AIIA.

                O ka Pake nana i hana i kekahi mau dala ino mamua iho nei, ua hoopaa ia oia, aia a kau ka Ahahookolokolo Kiekie, alaila, e hookolokoloia.

Halawai o ka Ahahui mahiai o Kona Akau.
Poalua, Maraki 18, 1862.

                Ma keia la, ua akoakoa mai kekahi mau hoa o keia aha, e like me ka hoopanee ana a ka halawai o ka mahina i hala aku la. Ua hoopuka mai o J. Z. Waiau, ka hope o ka Peresidena e hoomalu ana i ka aha i kekahi manao, penei:
                He mea pono no e hoomaikai mua aku kakou i ke Akua mamua o ke kukulu ana o ka kakou hana, e like me ka hana ana a kekahi mau aha o keia Aupuni; a ua kokua o G. W. Pilipo i kela manao, a ma kona noi, he pono no e koho ia i hookahi kahunapule mau no keia aha, a ina ua hiki ole mai ka mea i kohoia, na ka aha no e koho i mea nana e pule no ia halawai ana, o Kapae ka mea i kohoia, ua hooholoia.
                Pule o Kapae a noa, a ma ke noi a J. W. Makanoanoa, e heluhelu ia ka mooolelo o ka halawai ana o kela mahina, ua hooholoia.
                Heluhelu ia ka mooolelo, ua aponoia.
                Hapaiia ka hooike a na komite. Hoike mai o J. Kupaka, ke komite no ke kanu ana i ka alani, penei kana. He pono e kanu ia ka alani ma na wahi maikai o ke kihapai, aole hoi e kanu ma na iwi, a me na wahi ino o ke kihapai, no ka mea, oia kekahi hua e loaa nei ke lala i kahi poe, a he mea hoi paha ia e loaa nui ole ai o ka nahaha ana i ka haule ana iho i ka wa e luia'i. Ua kukakuka nui ko ka hale no ka hoike a ke komite, o kekahi poe ua kue i ka hoike a ke komite, a ua kokua hoi kekahi poe.
                Hoike mai o J. Z. Waiau, ke komite no ka pa holoholona komo hewa, no keia apana. Aole no i holo pono ka laua hana. E huli no laua, a loaa ka maopopo loa ana.
                Hoike mai o Kapae, laua o Makanaonoa, ka hapalua o ke komite no ka noonoo ana i ka hoike no ka pono o ke puhi rama, kanuwaina a kaomi waina, kanu awa a kuai awa, wahi a laua. He pono ole paha i keia aha ke hoomaopopo aku ia mea o ke puhi rama, no ka mea, aole paha he mea hiki o kakou e hana ia hana, a pela no hoi i ke kaomi waina ana, he mea hiki ole no ia ia kakou, aka, ma ka ai ana i ka hua o ka waina, a kuai aku paha, me ka hou, e aho no ia, he hiki ia kakou ke hana. A no ka awa hoi, he pono no ke kanu i ka awa, a me ke kuai ana, a he mea no ia e waiwai ai kahi mau hoa o keia aha, ke kanu lakou. Ua kamailio nui ko ka hale i keia, a ua hooholo ia penei:
                1. Aole pono i keia aha e ae aku i ke puhi rama, no ka mea, he mea hiki ole ia kakou ke hapai ia.
                2. Aole no hoi e pono e kaomi waina, no ka mea, he mea aneane hiki ole no ia kakou nei ke hana.
                3. He pono no e kanu i ka awa na mea i makemake o keia aha, a kuai aku no malalo o ke Kanawai.
                O ka hoike a ke komite no na rula o keia aha i hoopanee ai a keia la hoike mai, aole no i  hiki mai ia komite i keia halawai ana.
                Noi mai o J. W. Makanoanoa, e heluhelu mai ke kakauolelo i kekahi palapala i loaa mai ia ia mai ka Peresidena mai o ka aha. Ua heluhelu ia ka palapala, a ua hoike mai ko ka hale i ko lakou aloha nui aku i ka Peresidena o keia aha.
                Hapai ia kahi manao o ka kela a me keia hoa e hoike mai iloko o kela halawai mahina, keia halawai mahina, e hoike mai i ka pono o kana mau mea i kanu ai iloko o ka wa o na halawai ana. Ua hooholoia.
                Lilo iki kahi manawa no ke kakau ana he mau hoa hou mai no keia aha. He 11 poe hou mai.
                Heluhelu mai o J. G. Hoapili he olelo hooholo penei: E hookomoia ka mea Hanohano o W. C. Lunalilo, i hoa iloko o k eia aha, me ka uku ole i ke dala a pau kona ola, ua hooholoia.
                Heluhelu mai o Kanealii he olelo hooholo penei: E hookomoia mai ka mea Hanohano o M. Kekuanaoa i hoa iloko o keia aha me ka uku ole i ke dala a pau kona ola, ua hooholoia.
                Hooholoia. E kauoha ia ke kakauolelo e palapala aku i ka lohe i na mea a ka aha i koho iho nei.
Hooholoia. Ua kauohaia ke kakauolelo e hoouna aku i ka mooolelo o ka halawai ana i keia la i ka Peresidena o keia aha, a nana paha e hoouna aku i ua mooolelo nei, e pai ia ma ka "Hoku Pakipika" ke oluolu ia pela.
                Ma ke noi a Keopaa, e  hoopanee ia ka halawai hou ana o keia aha, a ka poalua hope o Aperila, oia ka la 29, hora 10 o kakahiaka.
G. W. PILIPO, Kakauolelo.
Kona Akau, Hawaii, Mar. 20, 1862.

No ka hui Raiki.

                Ke noi ia aku nei ka papa ekolu, o na ano alii, penei.
                Papa ekahi, oia ka Moi a me ka hooilina alii; papa elua, oia Kalaunu elua na hoahanau o ka Moi; papa ekolu, oia na 'lii oiai aole na Kalauna, a i ua papa ekolu la, ke noi aku nei keia manao kino hookahi, a inoa hookahi, penei, e hapai mai laua i mau poo a e kukulu ia i ahahui kanu raiki no kakou. Penei ke ano, he mea wehewehe wale no a i pono e hooiaio no, no keia mea hou, i umikumamalua papa o ka ahahui e hoahu ai i na dala, penei paha.
                Papa 1 $100 me $50 paha.
                " 2 $30 " $20 paha.
                " 3 $15 " $10 paha.
                " 4 $12 " $8 paha.
                " 5 $7.00 " $5 paha.
                " 6 $4.00 " $3 paha.
                " 7 $2.00 " $1 paha.
a pela aku a hiki i ka papa 12, a i lawa na dala $10.000 o keia ahahui, alaila e hoolilo ia ma ka lima o ka Agent oia ka Luna, i haole kupono e laa o W. Webster a mea kupono e ae, e pono nae e loaa i 4 a me 500 ka nui o na hoa o keia aha alaila e holo no ka hana, a e loaa ia lakou ko lakou mau palapala kuleana e like me ka nui o ko lakou kumupaa i haawi ia ma ka lima o ka Luna ke ike mua ia na lilo no na makahiki okoa no na lilo, ina e loaa 100 eka loi kupono no $200 a me $300.00 no ka makahiki a i 40 kanaka hana no $5. no ka mahina a he $60.00 no ka makahiki okoa no ka ai a me ka ia o ka mea hookahi $2.50 no ka malama, he $30.00 no ka makahiki okoa, no ka anoano raiki $30.00 paha a oi ae, no na o-o a mea hana e ae he $250.00 dala paha, no na hale noho 4 he $1000, a oi ae paha, ka uku o na Agent, oia na Luna hana a hooponopono a kuai aku, a me na Luna hana, no na Luna hana, ka manawa o ke dala i lilo ma ia hana a hoi hou mai ka wili hoomaemae a hiki i ka pau loa ana o kona hana $500 dala a he $1,000 paha hui ia na lilo a pau aneane $8,000 no ka makahiki okoa, aole i komo ka lawe ana i na aina e, ua koe ia lilo, oia ko kakou kumupaa e lilo i ka makahiki okoa, a eia hoi ka nui o ka loaa no ka makahiki hookahi, no akahi 100 eka aina raiki, a he $90.00 no ka eka hookahi, ua like me $9,000 no ka hapa makahiki a he $18,000 no ka makahiki hookahi.
                Pehea kakou ina o ka oiaio maoli keia o na lilo a me na loaa mai? Ea e ala, e na haku, e ala e na makamaka mea dala a aina kupono e haawi mai i kuleana nona iloko o keia ahahui kanu raiki, e ala like mai Hawaii a Kauai i na he 1000 kanaka hui no na dala $30,000 alaila, ua keu aku ka lai a me ka pomaikai. Ano la, e hoomakaukau i na hana maikai no na popilikia e hiki mai ana, wahi a ka Duke of Normandy o Enelani.
                O keia manao noi, a paipai no'u iho no, a na ko'u wahi kino hookahi i hu wale ae no a hoopuka okoa i ke akea, ke akea, ke ae ia ke hauoli like i keia mea pomaikai.
                Ke nonoi aku nei me ka mahaoi e apo like mai kakou i keia hana a hapi, he ole loa na wahi dala lilo, ia lilelile a me hinuhinu ma a i kanalua ka lehulehu, a i kanalua na 'lii haku o nei kino i ka paipai ana mai e lilo i mau poo no keia ahahui ke ahahui.
                Alaila, eia hou keia manao noi i poo nana ka ahahui a me ka hapai ana e kahea mai e hele aku ka mea dala e haawi i kona share, oia kona mahele ma kahi i hoike akea ia mai eia i wahi e hoahu ai i ke dala, i o W. Webster paha, i o C. C. Harris la paha na Agent, aia i ka mea o laua e hooholo ia.
                O keia aha, aole no ia e lilo i aha halawai mau, eia, i 3 halawai ana i ka makahiki okoa, a o ka mana a pau o keia aha, aia no ma ka lima o ka (Agent) i koho ia ka hoolilo ana, a me ka malama ana ke ole he puuku, a e like no ka hoopaa ana e like me ke kanawai, ina e hiki ole i na'lii i noi ia, alaila, e noi hou ia aku no kekahi o na Kalaunu. Me ka mahalo.
KA W. MANAOLANA.
Honolulu, Mar. 21, 1862.

He keu o ka Apiki.

                Ke noho nei ma Waikiki waena kekahi kanaka apiki o Napahi kona inoa. Penei.
                I ka makahiki 1858, hoonoho aku la ua Napahi nei i kana kaikamahine ia Kahuakainui, a me Lono kana kane, na laua e hooponopono ka aina o ua Napahi nei, ina i make ua Napahi nei, lilo ia Kahuakainui ka hooilina. Nolaila, nui ko laua lilo i na mea a pau e pono ai o Napahi a me ka aina, hookahi makahiki a me ka hapa ko laua hooponopono ana, lawe hou mai no ua Napahi nei me ka hewa ole o Kahuakainui ma. Nui ke poho o keia mau mea. I ka malama o Iune o ka makahiki 1861, nui na pilikia o ua Napahi nei, no ka hoopii o Lono no ko laua poho, no ka hoopii a Kupaliilii haole, no ke kuai apiki ana ia ia i ka aina o hai, no ka hoopii ana a ua Napahi nei, no ke poho o ka waiwai o ka Moi i waiho ia ma ka lima o Uwepa, a na ua Napahi nei i hooponopono. Hele aku la oia, a olelo aku la i kana hanai alii ia C. Kapaakea e kokua i kona mau pilikia, a hooili aku la i kona aina i kana hanai alii. Ae mai la kana alii, a olelo aku la i ua Napahi nei a me kana wahine. Ina he oiaio ko olua hooili ana mai nei ia'u i ko olua aina, eia ka pono, e hana olua e like me ke kanawai. Ae mai la laua, a hoolimalima ia o J. Nailliili e kakau i ka palapala hoolilo aina ia C. Kapaakea, a kakau laua i ko laua mau inoa, a hooia ia ia ma ka puke Aupuni, i ka la 28 o Augate, o keia makahiki i hala iho nei. A i ka malama iho nei o Feberuari, hele hou aku la ua Napahi nei, a haawi hou ia M. Kekuanaoa i ua aina nei i lilo mua ia C. Kapaakea. I ko'u manao, kupanaha maoli ka hana a keia Napahi. Aka, ua nele nae ia i ka aina ole, ua lilo loa ka aina ia C. Kapaakea, ka mea i hana naauao e like me ke kanawai, a nele iho la ua Napahi nei, a ku iho i na pa ohoma. E na makamaka e, e nana mai kakou i ka hana kolohe a keia kanaka, mai hana kakou penei, ka lauwili i o a ia nei, me ka hana kekee i ko kakou mau aoao iho. NA IKEMAKA.

                Ua ae ia o W. C. Kaukuna o Kealakekua i Luna no ka poe lawe i ka Hoku o ka Pakipika, ma Kona Hema, ma ko laua inoa me J. W. Kupakee, e hooiliia aku ai na ope Nupepa.

                Ma Farani, i kela makahiki keia makahiki, ua ohiia he 2,250,000 pauna o na lau pua, a ua kuai aku ia no na dala he $1,250,00.

NA KE AUPUNI.

OLELO KAUOHA!
Ma ka Lokomaikai o ke Akua.
KAMEHAMEHA IV.!
KE ALII O KO HAWAII PAE AINA.
I LOKO O KONA AHAKUKAMALU.

                KE HOIKE aku nei, i mea e hooko ia'i Ko'u Kumukanawai, nolaila; ke kauoha ia'ku nei na Hale Ahaolelo o Ko'u Aupuni, e hoakoakoa ia lakou iho ma Ko'u kulanakauhale o Honolulu, i ka hora 10 a me ka hapa o kakahiaka o ka la 1 o Mei, M. H. 1862.
                Ua haawi ia malalo o Ko'u Inoa, ma Ko'u Hale Alii i Honolulu, i keia la 12 o Maraki, M. H. 1862, a ma ka awalu o ka makahiki o Ko'u noho Alii ana.
(Kakauinoaia,) KAMEHAMEHA.
Na ka Moi.
(Kakauinoaia,) KAAHUMANU.
Na ka Moi a me ke Kuhina Nui.
L. Kamehameha.

OLELO HOOLAHA!

                E halawai ana na Hale Ahaolelo elua ma ko lakou mau Keena iloko o ka Hale Hookolokolo ma ke Kulanakauhale o Honolulu, ma ka la i oleloia maluna ma ka hora 10 o kakahiaka, no ka hoomakaukau ana i ka lakou mau hana, a hiki ae i ka hora i oleloia maloko o ka olelo Hoolaha a ka Moi, alaila, e hui na Hula Ahaolelo ma ke Keena halawai o ka Hale Ahaolelo Alii i lohe ai i ka olelo a ka Moi.
L. KAMEHAMEHA.
Kuhina Kalaiaina.

Ma ke Kauoha.

                Ua kohoia o Mr. James E. Chapman, i keia la e ke Kuhina Waiwai, i "Kakauolelo e malama ai i na Buke Heludala o ke Aupuni."
WAIHONA WAIWAI,
Honolulu, Maraki, 25, 1862.

MARE.

                Maraki 25, ma Kaakopua, Honolulu, Oahu, mare o Kuaana Aea Haukae k, me Naomi w, na W. E. Kalaka laua i mare.

HANAU.

                Maraki 22, ma Nakalepo, Lahaina, Maui, hanau o Waihoikanahele w, na Davida Ioba me Abisada.
                Feberuari 28, ma Waialua Molokai, hanau o Isaaka, na D. W. Kaiue, me Hana Kanohola.

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA HOOKOHUIA KA MEA nona ka inoa malalo, e ka mea Mahaloia G. M. Robertson, kekahi o na Lunakanawai Kiekie, i Luna Hooponopono no ka waiwai o KANINIU w, o Kapalama, i make aku nei, me ka palapala kauoha ole. Nolaila, o na mea a pau a Kaniniu i aie aku ai, e hele mai lakou imua o'u me na Bila Aie i kau inoa ia e Kaniniu, mamua ae o ka la 5 o Aperila e hiki mai ana, a me ka poe hoi i aie mai ia Kaniniu, e hele mai lakou e hookaa mai ia'u, oiai e noho ana au i Luna Hooponopono no keia waiwai. Ina aole kekahi mea e koi mai i ka aie a hala ka manawa i oleloia, aole loa e nana ia ko oukou koi ana ma ia hope, a e kuai koke aku wau i ka aina me ka manao ole i ko oukou pomaikai. JNO. L. NAILLIILI.
Luna Hooponopono Waiwai, o Kaniniu.
Honolulu, Maraki 22, 1862. 27-2t

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU, OWAU o ka mea nona ka inoa malalo nei no kekahi kahuna makapo, o Wailiilii, kona inoa, e noho ana ma Uwaiapue, Molokai, he kahuna akamai loa no i ka haha, malaila kona wahi ike, aole e nalo ka mai ola a me ka mai make, eia na mai kupono ia ia, hoounauna, maunu lilo, hoopiopio, paaoao, kohepopo, o kela mai keia mai, koe nae ka mai kaokao, e pono ia oukou e ka poe mea mai ke hele io Wailiilii la, i hemo ko oukou pilikia, me ka makaukau i kahi dala $25.00, a oi ae maluna, aole no e lawe e mamua i ka uku a ka mai ke ola ole, aia no a ola loa, alaila, lawe i ka uku i haiia maluna.
A. P. KAPUAILULUU I MOLOKAI.
Auwaiolimu, Maraki 26, 1862. 27-3t

OLELO HOOLAHA.

EIA I KA PA AUPUNI I PAUOA NEI KEKAhi mau Lio hele hewa i hookomo ia mai, neia nae wahi holoholona e kudala ia ana i ka la e puka ai o keia Hoolaha, ke ano me ka hao malalo nei.
                Lio kane ulaula maikai, elua kapuai hao, a o kona hao kuni IH akau.
                Lio kane ulaula hulupala, hao, IH hema H akau.
                Lio kane kalakoa, ka hao TT akau; elua hao ano e.
                Lio wahine ulaula, ka hao E hema hookahi hao ano e.
                Lio wahine lokia maikai, hao ano e.
                Lio wahine puakea, hao ano e.
                Lio wahine ulaula eha hao ano e.
                Lio wahine eleele, elua hao ano e.
                Lio wahine ahinahina keokeo, hao ano e.
                Lio wahine eleele wiwi, hao ano e.
                Lio wahine keokeo, hao ano e.
                Lio wahine ulaula, hao ano e.
                Piula wahine keokeo, hao ano e.
                Hoki kane ulaula, hao ano e.
                Ekolu lio i ike ia, eia no i ka pa Aupuni, e kii mai ka poe nona keia mau lio ke ike iho i keia Hoolaha, eia no kahi pono, e hele maoli mai no oukou, no ka mea, he ano e kahi mau hao.
NAPUNAKO. Luna Pa Aupuni.
Pauoa, Maraki, 25, 1862. 27-2t*

OLELO HOOLAHA.

E LOHE oukou a pau loa, o ka'u kane mare o Moluhi, ua halele mai ia'u a ua lalau io ia nei me ka malama ole i ko'u ola, a ua kii aku wau e noho pu e like me ke Kanawai, aole ae, nolaila, ua noho hoopili mea ai wale no wau me ka imi i ola no'u ma keia aina malihini, nolaila, e hoohilahila aku ana au ia ia i ike oukou a noonoo, malama o lilo keia hoolaha ana i mea e noonoo ai, a nana pono i ke Kanawai mare. Owau no. HANA.
Hoonolulu, Maraki 24, 1862. 27-3t*

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI na mea a pua, ua haalele mai ka'u wahine mare o Naalu i ko maua wahi moe, mai ka malama o Augate 1861 mai, a ke noho nei ma kahi e ma ke ano manuahi, me hai. Nolaila, ke papa aku nei au i na kanaka a pau, mai hookipa oukou i ka'u wahine ma ko oukou wahi ma ke ano hewa, aole no hoi e hoaie ia ia, ina oukou e hoaie mai ia ia, aole loa wau e hookaa ana ia aie, a maluna ona ko oukou poho.
AHOI.
Honolulu, Maraki 25, 1862. 27-2t

OLELO HOOLAHA.

E IKE OUKOU A PAU, MA KEIA PALAPAla, ua hoolimalima iho maua o C. Kanaina i ka Apana Aina ona e waiho la ma Kapaakea i Waikiki Waena, o Kaialiu ka inoa o ua Apana la. Nolaila, ke papa aku nei au, aole e hookuu wale na mea a pau i ko lakou mau holoholona malaila, oia na Lio, bipi, hoki, miula, hiipa, kao, puaa, moa, pelehu, a nui aku, ina e komo  kekahi o keia mau mea i oleloia, e uku no $1,00 dala, o ka moa a me ka palehu, he hapawalu ka uku, aole hoi e komo wale na kanaka me ka hoopoino wale i ke ola o na mea maloko o ia pa. Owau no. AKAI, (Pake.)
Waikiki, Kamoiliili, Maraki 22, 1862. 27-3t*

MAKEMAKE IA!
JNO. P. KAUWALU.

MA WAIALUA OAHU, o ka mea nona ka inoa maluna, ua pono au ke kope a haku i ko oukou mau manao e makemake ana e hoouna ma ka HOKU O KA PAKIPIKA, na kanikau aloha, na mele, na Olelo Hoolaha, na manao o na mea hou e ume ana i ka makemake.
                He uku oluolu no, ia'u no ka pepa, me na pono a pau o ka oihana palapala, he hiki no ia'u ke kope ma ka lima maikai loa i ko oukou mau palapala ae like, palapala hoopaa, me na palapala o na ano a pau, e loaa au ma kahi i oleloia maluna, e noho ana i na lai elua. E wiki oukou!
Waialua, Maraki Maraki 24, 1862. 27-4m.

$2,00 Makana!

E UKU IA KA MEA E LOAA AI KUU LIO kane ulaula, i kuni ia i hoailona JT ma kekahi o na uha hope, a hoailona ia ma ka ahele kekahi pepeiao, ina i loaa ia ia, e haawiia no ka uku i oleloia maluna, ma ka papa kaukau ma Ulakoheo.
Na MANUELA, (Kau Kamano.)
Honolulu, Maraki 25, 1862. 27-

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, ua noiia mai ka mea Hanohano o G. M. Robertson ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Aa w, no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Kaihe, o Honolulu i make aku nei: Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poalima, oia ka la 25 o Aperila i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo a ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 22, 1862. 27-4t.

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOI IA MAI KA MEA HAnohano o John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Paleiliahi, no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Mioi no Honolulu i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poakolu oia ka la 23 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookkolokolo  ma Honolulu, Oahu. JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 21, 1862. 27-4t

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA mea Hanohano o G. M. Robertson ka  Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Kaanaana, no ka hooiaio i na palapala kauoha o Manana o Kealia i Waialua i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poaono, oia ka la 19 o Aperila i hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 24, 1862. 27-3t

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI NA MEA A PAU, UA HOOkapu au i ka pepeiao laau ma kuu aina, i kapaia ka inoa o Kuahiwi o Kaawa, ma ka Akau o ka mauna o Kaala, ma Waialua, mai hele kekahi mea, me kuu ae mua ole, o pili ia ia ke Kanawai no ke komo hewa, ano ko'u poho, koe ka poe a'u i ae pono aku. Na POLU.
Kuahewa, Waialua, Maraki 20, 1862. 27-2t*

OLELO HOOLAHA.

AUHEA oe e Kaanaana, e kii oe i kou hale, e hoihoi oe ma kou wahi, mai keia la e laha'i ma ka Hoku Pakipika, a hiki i ka la 27 o Aperila, oia he 30 la, a i hoihoi ole oe ma kou wahi, e hiki ia'u ke uku hoolimalima no ke ku ana o kou hale ma ko'u wahi, $5.00 no ka malama hookahi, ke papa ia aku nei na lio, bipi, hoki, kekake, hipa, kao, puaa, moa, pelehu, ilio, na ano o na holoholona a pau loa, aole e kukulu, a nikiniki hoi ma ko'u kuleana, kahi o ka hale o Kaanaana e ku la, oia o Hinakukui, o ka mea e kue i keia, e hooukuia ke poo o ka lio, bipi, hoki, kekake, pakahi $1,00, hipa, kao, puaa, ilio, pakahi ka 50 keneta, pelehu moa, kaka, koloa, pakahi ka 25 keneta, aole e hele ke kanaka maluna o ka lio, aole no hoi e alakai ma ua kuleana la o'u, he uku okoa no ka mea hele maluna o ka lio, a me ke alakai ana $1.00, o ka la e laha'i ma ka Hoku Pakipika e lilo ia i Kanawai paa. W. KAMEEKUE.
Lapakea, Moanalua, Mar. 22, 1862. 27-2t*

Ili Bipi, Ili Kao, Keleawe kahiko, Kiwi Bipi,

                E kuai ia ia mau mea, me ka uku makepono loa, e na mee nona na inoa malalo nei.
                Aia ma ke kihi8 o ke alanui Papu a me alanui Kalepa, e pili ana i ka hale unihepa kuai kamaa.
HOFFSCHAEGER, & STAPENHORST.
Honolulu, Maraki 20, 1862. 26 tf

ILI HOOLUUIA!

AIA MA KA HALE KUAI PAPA O KAMUELA, e loaa ai na Ili Hooluu o kela ano, o keia ano, he kumukuai oluolu no, e pono i na kanaka humu kamaa, a humu noho lio, e hele mai e kuai i ike i ka make pono.
KIMO PELEKANE.
Honolulu, Febe. 1, 1862. 20-tf

MOKU KIAKAHI.

O S. WAHIE Ke KAPENA, e lawe ana ke au a me ka makani ia KEAUPUNI, mai Honolulu aku a Waialua, i kela pule keia pule, a e pili aina ana ma na awa e ae, me ka uku oluolu e lawe ia ai na ukana, a me ke Kapena ka hooholo o ka uku. Me ka mahalo.
PAUL F. MANINI.
Honolulu, Feb. 24, 1862. 24-2m

OLELO HOOLAHA.

KA POE JURE KANAKA MAOLI NO KA Aha Hookolokolo Kiekie, ma Honolulu, e hoomaka ana i ka poakahi, oia ka la 7 o Aperila, M. H. 1862.
                Kapahukepau, Kahaleone,
                Naai, Kahoohuli,
                Kaaiama, Aumai,
                Iwa, Kapilikea,
                Kanakaole, W. Hoonaulu,
                Maeha, D. Lima,
                S. Kumuhonua, J. Moanauli,
                Hanau, S. Keonekapu,
                Kanaha, J. Kahai,
                Hailama, W. Sumner,
                Paukuwahie, Kalanikahua,
                Kamakau, Maii,
JON E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 14, 1862. 26-3t

HOKI! HOKI!! HOKI!!!

INA HE MEA HOKI nunui, kupono i ka hoounauna, a manao e kuai, owau ka mea makemake.
KIMO PELEKANE.
Honolulu, Feberuari 1, 1862. 20-tf

Ili! Ili! Ili!

E KUAI IA ana na ili o na ano a pau e ka poe nona na inoa malalo nei, no ka uku make pono loa.
ALDRICH, WALKER & Co.
Honolulu, Maraki 5, 1862. 24-tf

OLELO HOOLAHA.

MA KA Helu 25 o ka Hoku Pakipika o ka la 13 o Maraki 1862. Ua ike paha oukou i ka Olelo Hoolaha a Kaluaihilo, Keawe, Kuapu, Nuuanu, e hookapu ana i na kanaka o ka aina, aole e hele i ka lawaia me ka upena, no na ia malalo o ka ia a lakou i hoolimalima ai, oia hoi ka Anae, no na dala $100, o ka makahiki ma ke kai o Koholaiki, e waiho ana ma Halawa, Mokupuni o Oahu. Ke hookapu aku nei na kanaka e hele ana i ka hana a ke Konohiki a me ke Konohiki pu kekahi. Aole e hiki i ua poe nei nona na inoa i hai ia maluna, ke lawe i ka upena no na ia malalo iho, a me na kanaka e ae kekahi, aole i pili keia olelo hookapu i ka Anae, e hele no lakou me ka upena. Ina e hei kekahi ia ia lakou malalo iho o ka Anae, e hookuu no, ina lakou e manao e lawaia, no na ia malalo iho, aole me ka upena. E lilo keia i Kanawai paa, mai kona la i laha ai ma ka Hoku Pakipika.
                Kaohana, Kalelekai, Kaholokahiki, Napua, Poomomona, Manaole, Panipani, Aoia M. L. Kapuaahiwa, Kanakaole, Naea, D. Pi. Konohiki.
D. K. Paulo, Kakauolelo.
Kalaekao, Halawa, Maraki 18, 2862. 26-2t*

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, ua noiia mai ka mea nona ka inoa malalo, e Lena Kaha, no ka hookohu i Luna hooponopono waiwai o Timoteo Keawaiwi, no Lahaina i make aku nei. Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poakolu oia ka la 31 o Maraki M. H. 1862, i ka hora 11 kakahiaka, ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, Maui, kahi e hana ai.
H. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 2.
Lahaina, Maui, Maraki 6, 1862. 25-2t

OLELO HOOLAHA.

E IKE MAI NA MEA A PAU MA KEIA OLELO Hoolaha, owau o ka mea  nona ka inoa malalo iho nei, ke papa aku nei au i ka poe kanaka, a mau kanaka paha, oia na kane, wahine, elemakule, luahine, keiki kane, keiki wahine, aole e hele e ukuhi i ka wai ma kuu kuleana Loi, nona ka inoa Owao, no ka mea, e hoolimalima ana wau i ka wai, me kekahi kanaka la wai, o makou o Moanalua nei, o ka mea kue i keia Olelo Hoolaha, a i loaa ia'u, e hoopaiia ka mea hookahi he hapaha, i ka la e hoopukaia'i o keia ma ka Hoku Pakipika, e lilo ia i Kanawai, a no ka oiaio, ke kau nei au i ko'u inoa.
S. KAIAILI.
Moanalua, Marakai 14, 1862. 26-2t*

OLELO HOOLAHA.

AUHEA oukou e na kanaka a pau loa, a me na haole, a me na pake, ke papa aku nei au ia oukou, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare, ia Kalalea, no ka mea, ua haalele kumu ole mai oia i ko maua wahi moe, a ua hele aku mamuli o ke kane manuahi, aole no au e hookaa i kona aie a pau loa, a maluna ona ko oukou poho, mai hookipa ia ia ma ko oukou hale, mai haawi i ka ai a me ka ia ia ia. Me ke aloha, M. G. KEALOHA.
M. H. KAHOOHULI, Kakauolelo.
Manoa, Maraki 16, 1862. 26-2t*

OLELO HOOLAHA.

O MAUA O NA MEA NONA NA INOA MAlalo nei, ke papa kau nei maua i ko maua apana kula ma Piliamoo, a me ka apana kula ma Kiki, aia keia mau apana kula ma Waikiki, Kamoiliili, ua kapu ka hele ana o na holoholona, Lio, bipi, hoki, miula, hipa, kao, puaa, o ka mea kue i keia olelo hoolaha, e hoopii no maua e like me ke Kanawai, he hapaha dala maoli, oia ka uku no ke komo hewa no ka holoholona pakahi, pakele aku nae ka holoholona o na Konohiki. Eia nae na luna nana e nana, P. Kaenaena, a me Kekukala, oia na Paniolo. D. N. KUAHINE.
KALUAAHI.
Waikikiwaena, Maraki 18, 1862. 26-2t*

J. K. Kaunamano.

UA MAKAUKAU au e kokua i ke kakau ana i na palapala a pau, ke alwe ia mai ma ko'u wahi noho ma Maemae, oia na mele, na kanikau, na Olelo Hoolaha waiwai.
                Ua makaukau no au e kakau i palapala kuai aina, palapala hoolilo aina a ke kane a me ka wahine, palapala hoolimalima aina, palapala kuai lilo, olelo ae like no ka poe hui, ua makaukau no au i na mea a pau e pono ai ke kakau, he wahi uku oluolu no ko ke kauwa.
26-2t

Pake Afai.

O NA mea a pau nana i aie ia Afai, Pake, he maauauwa mamua, ua kauohaia lakou e hookaa mai ia Amau, no ka mea, ua lilo ia Amau ka pono a ua Afai nei, a ia ia no ka ohi ana a me ka hooponopono ana o na aie.
Na'u na AMAU.
Honolulu, Maraki 20, 1862. 26-2t*

OLELO HOOLAHA.

O WAU o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa aku nei au i na kanaka a pau, na haole, na pake, na pukiki, mai hoaie oukou i ka'u wahine mare, oia o Kaaa, no ka mea, ua haalele kumu ole mai oia ia'u, a hele aku mamuli o kona makemake iho, a ina oukou e hoaie ia ia, alaila, aole loa au e hookaa ia aie, a pela aku no na pilikia e ae, a ina no oukou e hoaie ia ia, alaila, maluna no ona ko oukou poho. W. KEALALIO.
Halehaaheo, Pawaa, Mar. 10, 1862. 25-6t*

OLELO HOOLAHA.

E IKE AUANEI na kanaka a pau loa, ke hookapau nei au i ko'u aina, i kapaia ka inoa o Kaipapau, e waiho la ma Koolauloa, Mokupuni o Oahu, mai ka palena o Paukialua, mauka a hiki makai i Opalahee a me Kopee. Ua papa ia na mea a pau, aole e komo wale, aole e kanu i kekahi mau mea malaila, aole hoi e hookuu i na holoholona o na ano a pau e hele wale malaila. Ina he makemake ko kekahi mea e kanu maluna o ua aina la, e hele lakou imua o kuu luna, oia o Kapoo.
JOHN HALBURNE. (KEONI.)
Koolauloa, Oahu, Feb. 19, 1862. 22-tf

HOOPONOPONO WAIWAI.

NO KA MEA, ua noi ia mai au e Kanealii, no ka hookohu ia ia i Luna hooponopono i ka waiwai o Pupu k, i make aku nei ma Honolulu, me ke kauoha ole; Nolaila, ke hoike ia nei i na mea a pau, i pili, o ka poakahi, oia ka la 5 o Aperila, 1862, i ka hora 10 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i olelo ia e hoolohe ai i ka pono o keia noi ana mai, a me na mea hoole, i hoikeia, aia ma ko'u keena ma Holualoa, Kona Akau.
H. L. SHELDON.
Lunakanawai Kaapuni, Apana 3.
Kona Akau, Hawaii, Mar. 12, 1862. 26-3t

POMAIKAI! POMAIKAI!

AUHEA UUKOU, E KA POE MEA hua KUKANE, ua makemake ka mea nona ka inoa malalo nei e kuai i na hua

KUKANE!

no ka uku make pono; nolaila, e wiki oukou e ohi a e lawe mai imua o'u ma Pulaholaho, ma Honolulu nei. WM. HORN.
Honolulu, Maraki 5, 1862. 24-tf

LAAU HOU!
UA HOEMI KE KUMUKUAI!

AIA MA KAHI O KA MEA NONA ka inoa malalo nei, he laau hale a ua hoemiia ke kumukuai a i 2 1/2 KENTA NO KE KAPUAI.
G. G. HOWE.
Honolulu, Ianuari 23, 1862. 18-tf

PEPA HALE! PEPA HALE!
MAKE PONO LOA!

EIA NO MA KA HALE Kuai o na mea nona ka inoa malalo nei he PEPA HALE, a me na lihilihi maikai loa o na ano a pau, a e kuaiia hoi ma ke kumukuai make pono loa, mai ka hapaumi, a i ka hapalua no ka owili hookahi.

HOFFSCHLAEGER, & STAPENHORST.

                Aia ma ke kihi o ke alanui Papu a me alanui Kalepa, e pili ana i ka hale unihepa kuai kamaa.