Ko Hawaii Pae Aina, Volume VI, Number 33, 18 August 1883 — HE NUHOU KA LUNAKANAWAI O HAMAKUA HAWAII!!! [ARTICLE]

HE NUHOU KA LUNAKANAWAI O HAMAKUA HAWAII!!!

"Ua ne ui imua o kauu Aha, i olua ;liookolokoloia nna <> ki> kanaka ran ke kuinu liook ihi." I Mamuli ]>alia <> ke kunnikanawai hou f i mo nu hoolilo kanūwai hou o ka aha--501010 o ka a n IHS!i i nolio ai ma ka apa'na 0. llonokaa o na aupuni hni o Hamakua Hawaii; ua hoopukli ao ka EmoS>ora o ko laila uha kanawai, elua 010.10 īooholo maluna o ke kanaka hookahi īo ke kumu hookahi! Ina no ku iko 010 i ko kanawai o keia |tina, a no ka maopopo 010, a no ka haswawa maoli a 110 ka nauupo maoli paha kumu o keia hana ana pela, alaila e 'jho ke Kiaaina o llawaii e ao aku i ka (Luiiakanawui o Ilnmakua e lioopau ia i<aau hana naaupo ana, a i 010 o ka poiio loa o hoopau ae iaia mai ia oihana ae; No ka mea. 1 E hoopilikia mau ka lunakauawai o Hamakua i ko laila poe makaainana, a malia, ma rfoia hope aku, o hoopii papakolu, papaha, a papalima a pa kanahiku ia paha nuanei ke kanaka no ka hewa liookahi-

2 E hoomau aku auaneji ; o]a e lioopu* ka i kana mau olelo hooholo kue kanawai. 3 E hoohilaliila auanei kela ike Kiaaina o ka mokupuni ana e noho lunakanawai aiia; a mo ka poe apau o ka |pana o Hamakua. 1 Ua hala ke au o hoomau ana i ka noho ana oka hemahema a me ka naaupo maluna iho o |akou. Ua kaulana keia makahiki 1883 no ka pau o ka hapauui ona poe hoolaha āupepa i ka lioopiiia, no ko lakou hoiana ae i na paewaewa a me na pono o)'i a kekalii nuiu luna aupuni i liana aka, ua hookoia lea pololei, a ua hooka wahahee a me ka pouli.

!f: ]'..--oi.ai, »eia o -Hawaii ilolio o ka malamalama o ka naauao„a ua manao'ia, ua hala loa aku. ke au o ka hemahema a 111 e ka naanpo, aka, eia no ka lie poeleele i ka wa awakea o ka la, oia keia: Imua e ka lunakanawai J Miau o ka Apana o Hamakua Hawaii, ama ka la 9 o Apeiila a 1) 1881. Ua hoopii o Ka-, ne ia Kahaoleliookano ka lunahooponopono waiwai o Aikanaka i make, ma ke koi ana no na S 08. 50 a ua hooholo ka aha, o uku o Kahaolehookano ia mau elala a pau me na koina pu o ka aha: ua pono ia— Eia hou keia: Ma ka la 20 o Febcruari a l) 1883 iho nei, a imua no oua J Lliau nei, (iio ka hookaa ole ia o ia mau 808. 50). Ua hoopii hou no ua Kane noi ia Kahaolehookano i olelo ia maluna ae no ia mau 50 a ua noho liou a ua lioopuka hou i kana ololohooholo hou; e uku o Kahaolehookano ia mau tlnla apau me na Koina i pu o ka Aha !

Nani keia mau 01010 liooholo o ka o ka Ahn Hookolokolo 6 Humalum ahn kupanaha i ka hana a ka Lunnkanawai ,J Miuu !! lieaha ka niea i koe? Eia, hoohalahala o Kahaoleliookano i ka olelo hooholo elua a ua Lunakauawai ue.i o Hamakua Kihiloa/ a waino aku la i mua o ka Hon Fral H. Lyman ka ka Luunkanawai kaaimni apana 111, a ua uoho m;i ka la 27 o lulai 1883 nei ma ITilo. Hoalui ka men i Imna iaP eia, o Kano ku meii lioopii, ua Imi oia mo kokalii loio i ko kanawai, a liai alui o kauo, o ka olua kein o kaiia hoopii aua ia Kahaolohookauo 110 ia mau 08. 50 dala mo k;i hapa: Oka pane aka loio, 0 hole oia a e hai aku i ke kahu o ka aha e lioopau walo i ka hoopii. Ua helo aku o Kaue, a ua hoiko akn i ka Hon P. H. Lymnn ua lioopau w r ale oia i kona hoopii; mahope ilio, o kona hoi no ia i Hamakua. Heaha hou aku ka mea i koe;-' > Eia, oiai ua Kahaolehookauo ka hoohalahala, ua makemako oia, o loaa ka maopopo nui ka nolio ana o ka aha e nana i leeia lioopii nona na olelo hooliolo elua. Ua nolio ka alia, ua makaukau ka aoao 1 hoopiiia; nkn, aole ka mea nana ka hoopii, kalieaiii o leano no ekolu mann - wa aole 100 i paue mai, oiai ua hoi hou no ka paakai i "\\"aimea. Hoike mai ka aha, ua liaalelo walo o Kano i kana hoopii, oiai, o ka elua keiii o kona hoopii ana ia Kahaolehookano no ua (>S. 50 Wahime ka liapa, Ua hoike ne ka Ahe., aohe m.'iiia oia olelo hooholo elua o ka a ka Lunakanawai o Hamakua ma keia honpii Jiou a Kane. Kauoha ka aha e uku o Kane ia Kalwolehookaiio no na koiua i ukuia Im 25.10 ilala mo kanalia keuota. O keia iV ha K aapuii.' .»

ko Kauo, ]u)ilv0 pu, he moa ia o liooniaopopo mai anu i l<a hawawao ka hmakanawai o Ilainakna, n, aole ona kupono o noho lioii aku ma ia liulann. 0 ka loio o Kaiio i ko Kano wa i 3ioopii elua ai ia Kaliaolehookano, imua o ka hinakauawai o Hamaleua, oia kokalii i komo pu aku iloko o keia mau hana naimpo a hoopiliki;, walo. ICia ka makou ma keia mea. ] E lioonolio nu Kiaaina i na lunakanawai makaukau a lioopono hoi;—a e waiho i ka poo, iiawawa a liupo. 2 0 ka mea pono i na loio, e ike i ko lakou makaukan mamuli o ka na na pon'o ana i na lioopii i wailioia aku. ma ko lakou lima, a o lioole i ka hoomaka ana i ua ]iooj>ii palua A:e i hookuiama maluna o ke kumu koi hookahi a ma ia meu, o lilo ia i mea e nolio ole ai ka alia nona ko kaliu nawaliwali r hapa o ka ike, a he mea lioi ia e kokua nui ai i na aha hookolokolo, a o pale aku ai i na hooleolokolo papalua ana &c. Ke pakui aku nei makou mahope o keia. "E hanaia ka pono, ina he mea ia e haule mai ai na lani." "E kipaku aku i ka pouli alaila, e noho alii mai ka malamalama."