Ko Hawaii Pae Aina, Volume VI, Number 39, 29 September 1883 — Ka Eli Lanahu ana ma Carbonads. [ARTICLE]
Ka Eli Lanahu ana ma Carbonads.
lvo liawaii Pae Aina, Anoai oo: O ko ano o ka oli lanaliu nnn malalo oka lionun, oia ka lua Innnhu | eo.il minoi- J nni ('ai-honailN, knln a'u i makaikai ai no luwknlu maUinin a oi. /'enoi no ia: Ito poliaku paakiki ka h. nahu, uia i lalo o ko awnwa pali, mai luua aku o ka Uonua palahalalia a i lalo o kahi i eli ia ai ka lanaliu, ho S0l) kapuai ko kiokie, a nn moo aku ko alanui liao a hiki i lalo, a maluua oua alanui la ko kaa lanahu i piha o hnhi ia mai ai iluna, aia ilmia i ka lionnu palahalaha Ka halo o ka ouegini inaliu ka mea naua e huki mai ke kaa lanahu 1 piha no 10 minute, alaila, hilei iluna, he ;> tona ko kaumalia; lie 2 kaa, o pii mai ana ke kaa i pilia a e iho aku nna ke kaa i p a n ka lanalui, lio 2 kaula uwea, -l.\ inilin ke anawaena. Oka poe e eli ana ika lanahu a ine ka poe o hana ana iloko ona liui, ua hoa ia na kukui a kair ia mamua oka pahu o ko lakou mau papale, a oia ka mea nana o hoomalamalama ana ma kona wahi o hana ann, a ina o pio koua ipukukui, alaila, e loaa ka hua 01010 Hawaii, "uliuli kai pali o Kaliikiuui." O ka uku oka poo eli lanaliu, mni ka S7. a i ka $!). o ka iwiloi, oia ka lanahu holu 1 o liko mo. kona ileaika o loaa ai iaia ho iwiloi o ka la, pela ka nui oka uku o loaa iaia. Ikawa o oli ai, o makaala no na lanahu hololoi mai ana, alaila, e kukulu i na pou nm ka aoao, he 8 kapuai ko kiokio, a liu B\o ka manoanoa oka po\i, aka ina pono eli M'ale no me ka makaala ole, alaila i ka wa o liiolo ai, o kona lua kupapau iho la no ia. lie nui ka poe i poino ma ia liana, i ka wa e liiolo mai ai o ka lanahu.
Eia kekalii poino, ikn wa e kani ai ka hora 12, alaila ua hoi na moa a pau e paina, a hoomaha i hookalii liora aiuiia nrs.. ua auu yi-.iiiuuau!i. i«i īu.i. ane a ke ahi no ka paa loa o ke ea, aole wahi ea huihui e komo aku iloko o kahi i eli ia, alaila, aole pono o komo koke aku ia manawa, e kali i ka luua nui ka mea nana e nana na walii hana a pau, a i kona wa o puka mai ai, alaila, nana o hai mai aole pono o komo koke ia manawa, o kali no 30 minuto, alaila, komo aku; aia i ua kanaka la ka ipukukui nana o lioiko mni ua nui loa ke ahi ma ia wahi, aka ina hoopaakiki ka mea eli lanahu a komo koke a hoa i kona kukui, alaila o kona loaa no ia a pau i ke ahi; oia ano alii ua liko me ka uila ka lnkiwawo.
O ke kauwahi i pau i ka eli iu, lio (5 milo malalo ao o ka honua, mo ka jilu no o na ululaau malunn, a ua lewa ao o lalo i ka eli ia. No ka poo hoopiha kaa a mo kalii poo liana o ae $2.50 o ka ln, aia ma kahi aono ka holowaa e liamama pono nna iloko o ko kaa, oia ka holowaa e liiolo mai ai ka lanaliu iloko o na kaa a ponei ka lioopilia ann, o pii ao ka mea hoopilia kaa iluna o ua liolowaa la 0 kukulu pono ao ke kaa malalo pono, alaila, e wohe ae i ke pani i paa ai ka lanahu, ia manawa e hiolo aku ni ka lanahu o liko mo jia pohaku o nakulu aua iloko o na kaa pipi ma ko kakou aina, a ina ua piba ia kaa, o pani iho i ke pani, a pela aku ana i kekahi kan aku, a pela a pau na kaa 6, alaila, hoopuka i walio; o na kaa a pau aia walo no maluna o ke alanui hao, i ka wa e koopuka ai iwaho, alaila .e kau ao ka moa nana e lioopilia mahope o ke leaa alailn, e holo ana na kaa' mo ka ikai'ka a me ka hu o ka makani/a e hoomanao ka mea nana i hoopiha, ma kahi e .ikaika loa ana ka holo ana o na kaa, alaila me ka eleu a me ka hikiwawe loa, o hoopaa ai i ko ki e koopupu ai i na liuila, alaila, aole o ikaika loa ka holo ana, aka ina aolo e hoopaa ia ko ki o o na huila, e pau loa ana ia mau kaa i ka naliaha liilii, a me l*a poino pu o ke ola., I ka wa e pau ai o ka kana i ka hora G o ke ahiahi, alaila e auan mau una i na la a pnu, leoo ka la o ka Haku, oiai oia liana lie hana lepo, aia iloko o ka lepo. Aia ma k'a hikina akau kekalii niauna kiokie, nona na kapuai leiekio ho 1.i,*140, oia kalii eli lanahu o mauua Heinoi', a e paa mau ifna kona rūko i ka hau i na manawa a pau. Uoko o koia mau malama n nnuo noi, o pna 1 naau ann i ka noo a mo ka nahi, a he (i
ka nui o na llawaii. o hana la malaila. na Hoahanau Knwainui a >uo na koiki ulolo liua mot.ila ko'u alolia. M Kalanihiapo. Olii l'aoiimn Mill, Wash. Torr. l'. S. A. -svpi.iss:;.