Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 20, 16 May 1885 — NU HOU KUWAHO [ARTICLE]

NU HOU KUWAHO

* l itokO o ko 6i(ikōu awiwi i ka'unuhi i 'Wli tttōb hōn no ka pepa i he£la, ua lawē m«i makou i na mēa liou fcope -k>a ! a too nni %di. ' Ma ka pepa o keia I*,'o kma aima mea liou kauā mai"ka la mai o ahiki i ka wa mamua ifcc -> n.. uie-. lion kaua'i puka ē' aku i keU pule, ofe keia; WA Koi A RT7SI"A E I'AU WALE AI KE E'AĪĪA. " ' Ū$ waiho aku o Rusia i mua o ke aupuni o ka Moiwahine 1 na kumu e pau wale ai ke kaua, oia e aei& mai aa palena aina a T pau a Rusia e koi mawaena ona a 'me Afeganilana me lie komo pu o _Penedehe, a aole hoi e huliia" na kumu i ala mai ai kaua o ka puali koa Kuaia malalo o, Geu. Komarofa a me na Afeganitana ma Ha la 30_ o Maraki. — Eane a Enelaiu i kela iioi maluna «. .... JMa-. . , ~ 6.stQili.oia i miua o. kekahi „ im ke, , :WR ka iiuli ana i m m, toiai , W, * W a,,i iW X . ** a i4% & ~Am*^ wafio ae o Jaaa a e_b.ua ia e. uwap t ke kuayi na ka.a^a^ ( hewa ī k&ua mua aku al p ( rofa i psa ,ka ū 30 p" ajai, p 120 mau loa aku kela p koī nei uona ke ileia kona hei a ole- 1 Paue ia iEuiii&iu. iwpkolo k» ahakokamaiu, lm£& «ri&la o Kuaia, e apono anaj. iui i 4Wmi koi a pau i kana mau paleM a|pa : i fflak,ftffiftke ai mawaena onw & me Afp- : gaaiiana» a e apono pu noi i ke iohola !: «m oua Sloaufina k& hnfi [: «im i ii& lioike a J^dßiaro!a. a pt i ka LumsJen mau liolke, 1 | «Aopopo ai o ka wai la o iana ka oiaio, i; pane-j>u aku hoi o Fte ko »&wi& Kukina Nui, iua aole o Eiu3tmj i: «M-aiai i keia mau lioolaia a Huaia e [ «Ao akuaei, afeui&, e aku ; a&a o Baron De Staal, ko Rusia Ama. i tibaeed»a«a Laialia, « hoi mai & e li<_» t rp<nia m Immi* makaa&ka ana ma t: hlmmUuu. Oa heohoio pa iho hoi ko t fiai>i Knhioa 2Vui* aoie e kouloli i keiihi a kaua iua« koi ia Heku ua oi «e,..m»pM&mA h | o ko .so«uu;ofa. k^: iuiaa£u i.aa 4%^ n H Aua ',.. -».f . ««- aia&woe • Ma na ;:PQ*+ pane maUujā as- - e ikeia ai, ke aupwmme t rtei keia mau anpnni no ka m©ft o, laua & haahaaia ana paa ka na&ua a ma ka ikaika. Oiafhe mau keiki kaue oo lfva £elip, a,e nene ili, hoiiiekalu hanohauo ilio ī mus o'fcdkahi, nolaila, ua Le kft<Rl koo o lauameka lioololoi* «hiii ole hoa aka. Aln wate no ko leaūa ofea eā hana mana kuikawa e paieM#6. «anaofe#rtia b Gereafaniā «#» n*ka m*na nana o pap& 1 h«4«lok«a aDte o ha pahikaOa a ĒnelaM«»ae Raßia, aka tne mea la i ka ; mm aku, e hooknu ftna* o Blsimaka i aa-maiaa o ka t?ea % me na o ka hon# e hehi. k<rfik A EnMaAl. *'fJā 3 kwihauaakn4e 8 ' Kuhiha Kāua 1 Enelini,-fca puaK' fcru'W wa e ohi' taai ntt *fc& Tf6omaleanknn kmn. t o!r mrn'ktttnalīta3 mah«K ' O oa'kna puali e pas( sna ( tt*'k« «?io ml'mi Mnl M;y Jt ßr;elafef eoa Irelaui paha, w h<x>U\u*U "Ikkoū. O w pasfi kwkawa ao, ua Uolkila { aka ka lohe i« lakon e &Vu aoa J»a h Vif'XoH Jpfr-. Ua ha«wi nk« n-i ke i jj& !- r . «V,'?W5 /;na fi t : \n n'nn jn ( f innū'iH h'<l >j /.'i* l fV-r» -V. »■ (l 1 nt +*. ■. 1= \% s - '* * J 1 m t-, M'. V,;j ' a»J)«3ef n»», * * i/), -.hA'i M, 1 ? ! A a* h*yAo-i

liia aenei, no ka lawe loa i Inia. U,a ks£oha pupaaliula aku nei ke aupuni I na aJii woku a me na luina i hoonoho kiaiia ma na kahua kiai, © ku lakou me ka makaukau no ka liui aua me ko lakou mau moku 1 ka wa e kaheaia ai. E kapiliia ana he elua iaau uioku t kaua hao. a pie Elima mau moku holo no ka 1X2,500,000. Ke hoohana nei. u.a Ilui Hooholo a me Guion i ko lakou msti kanaka Lana ponoi no ta hoolako 'ana ī na mokuahi Umhria a me, Arhona me na pu. "Ē hookauia ana ka Umbria me umi mau pukuniahi nunui & taWa ai no ka liolapu ana kā 1 , 'īicsk , kātfa. / pu na hale koa o Berītaiiia n©i a T na'lioa 'kuika wn i inai Fltooko i ka'leo kahea a ke aupuni. Ua a hoolnn ke kaua ma Lailafea'i iiS dl!ftcoft e noi ana e liaawi aku i HffTWtoia. 1 R'!icjl*Hs atiß o Generala "Wulfese, ka hepa nul i hoounaia e palem I" na Aram i Btielanij no ke kokū'a aha i na • ahnkukn kōa ? eialamaia aku ana, Ī ,J aenei i ka h»!!mālimaia e !l fisrfhni na ōiokwih! nui Anmna/ AlaTTmbriaa fiae "Kikemona "Hile, e la*& tfkaiiā nei mWaena o lĒnel&ni a »*£ 3.taerica Huipuia. no ec>fctflSSlama, Va mana e kaai māi ke -S§PBffi i ka #a ana e £Dakt'malcP si« "!£ā 'H&ioIelo noi dala l:ana h IPohakuhauoli. iSi U,a uoi aku o Pohakuhauoli i ka ( o liookaa)valfil:i i ?"5 < (XX\ t XX' Jttoj*aHlokoa a mo auinoku kau% w te*«aoa pau liili? ole ia no k*»V »ne keia, aka i puu okoa hool '-' 1 ko"ku%no kana nol, ui "wii , aW'oia i" Wa hakJ«lo malalo, : X T a noonoo ke aupuni lie mea poao e paain a paa iloko o ka lima tia loaa a jMm o emē|Sr& no na kaana a me na %be®« ī" »ak«make ia, Mai kW wa a« i Iwale ai o Kaiuma, ua eml l mai » pok»he 1» ikaika o Ea Hadi ■ Ke lib mrf'o Ksfeuma ia Euelaui, aole ia fce mea e hooki si i ko kslepa kuapaa, a nolaila he mea poo«> ole ka hookahe wale ana i ua koko a uie na waiwai i Bowlaaa. E hoomaopopo ka Hale, o keia hMwioa dala e noiia aku nei, oia ke noi aui loa mahope mai o "ke kauA o Caraimes, a ua kulike hoi ia me na hoolilo mahuahua no ua puan. me na pono auoioku kaua i makemakeia. I mea e luaopopo ai ka £ Hlo An», na malenna'ko pu m f ¥ tift| o ha hoolUo ma Ima, ! A#fS attl āaāiolie iaea ; po£o : e uiuauia alf € h6fkeike aku f ka nr.i o ka 'lMlikW e ik>iiA nei keia puU dals, aka *»0? : k4 , 15e4 pili bW I *ke : ku%ātdik *o kē kaiJ}C a'i ka hōopaMiia aiaka paha me Rusfe, bofeo neī ke anpilui o ka e'hoopoilopouo i na kuka ana ma ke kuamoo, ina e hīki akii aaa ka hopeu« i ka ulele kaua io, e aa ailakou,«(law® i ka hihia i xaua o na ano kAiiaka naauao a pau, ina paha uah&na 1 ua meA a na kauaka a pau e kaui* ai» a ua hoao paha ma ua mea h«i«)hai)o a e ke«kea.ai \ ka lt>k a«a aki\ p keia mau aina iloko q ka hookahe koko a hiki ole naa. {Paipai nui i*}. O ka niuau wale no i mua o ke Eomiie o ka he walū mea ole a ololi walp no ia, aka he awo nui a^a t Ua waiho aku nei ke aupuni i keia. hihia me na.kumu a ke ao holookpa i ike ai. E *e ahu mokaki mai nei he lef hulehu wale na kumu no ke nona na hoomakaukau ana i lawe oo ia iho nei. PPaipai noi iaj. O ka meamua- oīa ka kākoa hoohiki i ka Moi o Afeyanifaha ē tflo kakou i mea kokua xaia. ahe mea pono ke hookola nie ka a«a ok. [HoeĀo'olioli nni mal ka hale]. O ke leuikahi me o ka la 10 o M6raki o» ka tnea a Enelani o manaolana aku nei a e manaoio het, e bai ana o!a ma nno o!a ketalii b e» kumu loa i hana īa e 4 U . fel U?1, I\ lrm hii holojCMiii ko kti\n,bi o ml, 4nsa Le mnu U}i}i#m Mwmn v u% mytnā dm, e hook&u i mi'm*v, m* U&m. % ..Jk k* Um Uiwiiik"-k m W v &u*U * I vU '> laua Wj * *JUA iua i# H* Ia ku'ikihi fft ls, bt liALi. inuu uth * iiu& %ā uuu i \<s kujuu y4*i i J#AI t3 1&1* «luUiu. V* ko'u

hiliaai maluna o na lona Beritania, aka aole nae an e lawe ana I na haia ma ia olelo aka aolo lakoa e alakai Lewala. Eia ke paa nei i ke aupanl he mau ka nra oiaio e hoololi ana i na pono a kekahi poe e paliki.nei o ka lakoa ka oiaio, aka me ia ike no nae, aole ke aupani i kapae ae i ka manao e iiali pouo ia ka oiaio. O ke kama o kela kaua aua, aoJe i maopopo iea, aka na ike ia no nae na na Eakini ka lele mua, a o Da Afeganitana ua poino na ola, ua hopoliopo na noonoo a ua nele ka manao nui ana i ko lakou hanohano. Me ka ike 110, ua kuiia ae la ka puupuu a me ka hanoliano o ko kakon hoa hai ma ke kaua, aka aolie mea pono ia kakou ke nana maka aku a olelo ae aole kakou e nana hou aku iaia. He mea pono ia kakou ke hana i ko kakou ike oi loa, e halihali ia mai ai ka oiaio ma kahi 0 ka hihia i hanaia, a no keia kumu na liuliu kaua e awiwiia nei. Ke manaolana nei au, aole no e hoapaap« ana ka Hale i ka ae ana mai i ke noi e hookaawale i ka puu dala i makemake ia. Oiai au e ae aku ana i ko ka Hale mana e hookolokolo mai i ua hana a ke aupuni, a e noii mai paha, aka e ae ia lakou e noi aku i ka oiaio a me ke kehakeha o ka hanohano, a e paaua no ka maluhia. 1 ka pau ana o kela haiolelo a Pohakuhauoli maluna ae, ua olohaui ae ka Hale me ke koe ole o kukahi hoa e ho* oholo i ke noi he $55,000,000 uo na iilo hoomakaukau kaua a ke aupuni. Ua oleloia, o keia kekahi o na haiolelo ikaika a mana loa a Pohakuhauoii. Ua huro ia mai ke hoomaka ana o ka haiolelo, a i ka pau ana a i kona hoi ana 1 ka'Uale noho. Mamua ae o ka haiolelo ana a Poha* kuhauoli, ua ninauia mai oia e kekahi oiau lunamakaainana oia o Lalx>uchere a me liikeke, ma paha ua ui mua ke aupuni i kekahi mau aupuni e aku no ka lakou mau olelo ao e pau wale ai ks kaua mamua o ka hooholo ana e kaua. Ua ppne aku o Pohakuhauoli, aole loa iloko o ka wa e holo ana na palap&la mo Rusia no ke kuka aua i keia mea ano nui i mua o ka ahaulelo i pakike ai ke aupani i ka poe ninau mai. A. oiai o na pane a ke aupuni i na ninau e waihoia mai ana i muaoka Hale, he hoike ana aku ia i ke aupuni o |tusia j i na nien i hoolalaia, nolaOa ua hooho- j lo ke aupani he mea pono ōle ka haawi aua aku i na olelo kukala .a £usia nialoko akn o na paia o ka Hale Aliaolelo. Na HooUle Liuliu Kaua a Busia. Ua kaiīohaaku ke aupuoi ī kona aiimoku kaua ma Cronstadt e hoomakaukaii rae ka hikiwawe !oa oo ke kaua. A no m mea, tia hoki ae he 52 man molo kumi Knkini malaila i oa hae a holo »ku la i ke kai. Me ko Rosia ike no u.i paa oia mala- !<> '> ke kuikahi e papa ana iaia aole e papu ma na kapakai o na kai nui o [)oai ana iaia ninlalo o ke kuikahi i kakau a' m' 1 Eoelanl, l'oieko a me na mana e ae, ke kukulu nei no oiai mnu papu ma Batouuia, ma na kapakai |f)ifei na o ke ttai Kleele. Ua halino pu ia ua wahi la i keia wa me na pukuniaLi a me na lak® kaua, a uie ka puali oqi o na koa hele 'wawae a me na koa lio uo ke kiai ana i ke alanui kaa ahl mai Poti a hiki i Tiffis. Ua lilo keia ahnui kaa ahi x mea waiwai nui no aoloolo ana i na koa t»ai ke Kai Eleele a i Casepiana, ma ke ala mai Rasia nja Europa a i Afeganitana. 0 ka nui o na moku kaua Eukini ma ka moana Pakipika e holohrfo nei, be ekolu mau mokti hao nai a rae 30 mokn holo. O ke awa o Vuladīroka o Rusia ma Siberia, ua hoopuniia me na papn. Ke ake nei na Kukini e ik« i ko Kina knlaoa i ka wa ? kaoa ai o EkieUni a tne Koeia. 1 ka malama aku neī i hala, ua hoouna akn o Kusia he 10,(XX) koa malana aku o ke kaf Casepiana niai Baku akt, ETe 2 3 000 koa hou akii i hoounaia mai To'eketana aku a i Merv. aka 0 ka hoounaia ana o keia mau koa, aia he 8,000 koa «.'aluon o Casepiana. 0 Merv, oia kahi kokoke loa aku o Huaiii 1 Afegaoitana, kahi hoi o na koa Bukini he 8,000 i hoonoho aiua ia aku ai e malama i ua wahi la. Ua hiki ae he loao waea olelo i ®ka kania tna na huahelu i "Ladana mai Sa- ] na Peterolx>ro a ; e hoike ana, ua hoouna j bou ia aku la he fiuali koa Eukmi i ua j lialena me Afeganitarja. | Ua hooptika% na kauoha koa e kahea an* i m koa knlkawa a |>ati i n*at.;make'w. Ua kanohaia na alilkoa RufeU ffl« fc<da -i tne ke!a waht ; e hol e hoi n» - ko lakou wau m* *)<-?<; koa i Ua jiiba a hu na kauaka haa» o u»' «Ai haua pttt)da » m*t i»ā pu a $&*■' ua pa k!t moku o UmU k Ww* U g ka |K» o «o, . ' Aia vm k* kai Bsl"t U /L5 u*+u. inoku, 33 >i l»kyj LU# i uM>ky Unw ♦ N »4« * UMllMk!#'

kau do ke kaua iloko o niuī la. Ke, lealea nei ua aiiimoku Kukini uo ke, kaua me Kuelani. Ua olelo ae kekahi aditnara!a Kukiui; e arja o { Enelani e i ke J|&i o JSalet|pa, e j puka mai an« makoa j i kai akea. Eia ko makoa ka|Pk ma ke kulaaā makamaka hoa loa. Sia ko makou paalele a pao malana o ko ma-; kou maa moka '?oaprdo. " : | Ua kakau inos iho k» Ernepera i na kanoha no ka hoolako ana 1 na aumoku kana Kakini a pao. Ua hoopnkaiatiakauo6a ē ih»i 1 na koa a pan. Ua kaooha uku nei ke aupmti f ke ala kaa bi 6 hn He'ma'"Ko-"" roohan», e hoomaT-.auki.Mi i'mau lianeii' kaa no ka hoohihihiki ana ? na kea. O ka mahele koa Rusia raa odessa nona ka hnina he 30,000, ua kauohei » e holo mai ke-kai Eleele aku a i ke ka?' Casepiana. O na koa tana e kiai ana ia Odessa, e paniia tnai ana e ua koa o waena raai o ka aina. Ua hoea aku i waho na lono mai Sana Peteroboro aku e hoike aua, o ke, kaua mawaena o Enalani a me Rusia, he ulelu waie do kot>* Ua loaa aku i na koa Bosia Cosaka he 80,000 ka nui, heiauoha e ku n»o k«v makaukau i kela * me keia v.a, Ain l»e 35,000 koa Kivsm e akoakou ia ma kahi kokoke i Aakahi^a, U« hoopok» ae ka Emepera o Sosia he kemhaua e apono aua i ka ohi ana i ooā pnah koa Tacomana malato o Generala Komarofa. Ua loaa akn i ke Keena o ko na aīna e o Faraai, he lono mal Rusia aku, aoīe loa« ae o Bosm ? na uwao &ku a na anpnni mawaho nei malalo o kekahi mao knmo e #aiho ia ana. ' TTa hooona aVu ka Ēmepera o Rasia f kana j«lapa!a hope loa ia Beri*tania Nni, «e mai o Ēnelaoi i kaßusia iuab paīena a pao i makem ike ai mawaena o Toreketana a m? A%anitina. lua e hoole ma' o Enelaui, alaila e hele pololei apu na puali koa u Euaia i Hcrata , me ke kali ole. , , . Na Lono Kuikawa. ; Ua hooia ponoi aku p Tureke ia Ku-, sia ma ka la 1S o Aperiia, i ka wa kaua ai laua ine Euelaui, aole ioa hookahi moku kaua hao Beritauia e ae ia e hotao iioko o ke kal Eieele. Ua kukala. po «e o Torebe, e hoowa aku ana oa tmm mtke e luku aku ai i na moku kMll fi ho*o|aoa e komo ae iloko o ke kow» k*ptt o ke DadenelHu Ma ka la 27 o ApenU, oa kau leo aka ke aopunf o Ausetalia i ke Suleta ; na o Tureke, i ka wa a Tureke e at ai i" na moku kaaa o na aupuni kaua e ko * mo ma ke Dadenela, akil«» a manao iho o Tureke, u» j>au ko Auseturia uoho ana malalo o na kuikahi a&u i k*kau pn ai me Toreke, Ua hookekeoa aku na aiana a pau o H»nyopa ia Tureke, koe na mana liuliju kau», e malama toa oia i koua koikawk aoa i kajwa e knkala ia ai ke kaua omw4 , en» o Euelani a nie Rusia. Ua j>ahola ia mai i ka Amab:»sadoa o Rusia m&, Konaiinopela, be anaina kuka mē kej Boletana, a ia man&wa i iho aku ii na, pa!tt s Rosw, e malama loa o Tureke i ke kolaoa kuikawa. Ua haoUantfima, īk na alli koa tJer€inania e nana i. papn e waiho ana iua kela. a ma ]|eia "fef}si 0 ke Dadenela. Ke kukuluawwī nei na Tureke i na liaoa kaya aku ma ka Bosaboraba. tJa kauoha aku nei ke Stiletana i na klekiena o Teropia, e hoolakoi» me na papu. Ua hoouna ia āW na agena Tareke i ko na aina e ma ta iooa o ke e kuai uiai i.on» mau moku toapido. (la teltgiirapa ak]u Soletana ia Eiāimaka, e hoike pwi oJa ī kona manao no ka Turske pono i ka wa e kaua ui o Eoelaui jk 400 o ka panq ajßjgiqj|tka aole i hoolaha akea ia ae ?> ( ; s . j Ua koka lho net o f afani t fīr»*ri»nr>nnia a me Ausetcg:ia, e hpolaia oo ka | knkulu ana i aha kuikawa, a m kono ako lalīou ia Italia a niu Xur&ke e komo | po mai |ne lakpu, aka aohe n*e me» o laua i hoike uolelei mai i ka laua pnM» Ua hookekena maio Su#iiei»a & lae - Norewai ia Oeoemaka no ko lakou pouo e hoolokahi ae e kubda *kea. ,ak» ina i fea wa e komo ai o Enelani a w© I£upia i ke kana, e kuikawa ana lakou. i Ko kahea ia nei na kou kuikawa o | Denemaka e hoakoakoa iuai no k*< ana aku mt ka ikaika i koua ku aua i j ka wa i ka man&wa b ai o £uei*ui ! & me Hoeia. , Ua hookaawal'; a.oUej kt Kukiua o "IWmak* t I fcnkt)!tr papu ana m* <► | ©eneuuiki. I Ua »ku o ū i tm j i k"ki»u iik« umlaki u ke Hffkrb' * j uuvk*yu i U Dm* W* |*U m Iwu* m>Aw k*M» u | kt Llciir, h tr i *ku *** i i tm *■« kto im&n v liw»** im ke M*il '«Ui.. 1

Aiii keLihi lUiiUUWa BcriUuiltk lUd kā ouka o ke Dadenela k&hi i hakiio ai i. ; ka hoamoe ana a ua Tureke i na toai>ido o lf£ kai, gei ke aupuui o Eunia jcaua ikaika oua, e Lua nft kapakai <> iulia e hakilo ai i Qa hana hoohuoi iu a Itulid e liuliu malu loa nei. >.> kokua aku !a i ka %a 9 kukalaia ai ke kapa- : Na Hti]>akue 0 ke Kaua. Ua pahu ia ae la ka Ha3c Oihana ona Anmokukaua uia L3dana. Ua nakaka niai na paia u iw hooha ia kekahi poo lehulehu. Mawaeua o ka pōe i eha, kekahi ruau poo o oihaua. tla olelo na kaiko, 110 ka huhu piīikino , maiia Mr Bwainson. ke kuuiu, 110 ka mea, uohp oua inakeuipkeia e ka poe hana malalo aku ona. Aohe mea i , hopaia. Q ka l%iaa waoa olelo e .]ioio ana uiai Mesed a i Teherauu, ua okiia e ke Nolaila, ua hooueleia 0 | Petejro k# Euelaui | Komiaiua Hoopouopono Paieua Aina aiu Busia i kahi ole 0 loaa ai iaia na kMopolahi uiai Ladauu aku. 0 aa alanui Ualihali leta oia ua halana |BH ia e ka wai kahe o ua awawa u Aieganitaua. Oaa kanaka uia ka «oao akau 0 Hioedu, ke Uoala tuai mai nei iakou i oa kipikipi kuloko. Ma Ku&ia hoi,,t»ia no uu nihiliki ke hoopu mai la 00 ko iakou maiieai e lele mai ai i mua no fce ko o ko lakoa makemake. 0 na Kusia ma Casiana, ko pioloke raai la uo kekahi maa ooloku kaaa kipikipi kuluko ilio. No ka mea e |«U «na i ke alawai oki 0 Bue*a, t»a hoopuka «e o FerdiHand de i«esMps penei. Aole kukulu j>apu, aole bool»ko manuwa. Ina e kukuiu oukou ! i man papt>, # keao ?<kn aoa «ikou ia ! hfrt« law« i* mau jvīpu. He mea |K»no 1 k* W>efce ake» ia kt> alawai oki i na mea i Ā i 1» ws kauH a i ks wa maluhia. E k*» afta i ka hui m pomaikai, aole ka O ka «vaīho akv*a aku 1 ke alawai, oia ka tnea t oi aku ai kona pa!ek*tift **