Ko Hawaii Pae Aina, Volume XII, Number 28, 13 July 1889 — KA AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE ME KA Loio Kuhina. [ARTICLE]

KA AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE ME KA Loio Kuhina.

Oiai, ftobfl i maloo ae ka iuika o ka makou pepa o ka Poaono i hala, kahi i hoike i« aku ai o ka mooieio piha uo ka mahae o nu oiana o ka Aha me ka Msiih Hooko ma o ka Loio Kiihioa la ma kels hihi(i o J,E. Robertson, ka hoopai an» o ka Lv)io Kuhi na no ka boowfthftVf«ha : ku Aha e hoops ia<*, ka hoopaahā|) palaueka ia aua 0 ka Loio K«hiuft* e hoopna liilii ia ai tna nft kaohale, ke knuoliH uua o ka Aha i ka Ilauiuku e lioike mai iua ua hooko oia i ka ho6pai malaua o lui Loio Kuhina a tne Ivoua hoopai ia an|a 1 $100 oo ka hoowfthswaha i ka nha n Dōd ke kaooha ia ana e hoopaahao i b« Loio Kuhina. Ikawa i kauoba «i ka aha ma ka Poaiima i hala e hou i k.a Loio K«hiua, ua hoomakHukau uiuh ka Loio e ho»j>pii ioiua o hi o na Laoakanawai o ka Aha Kiekie maiak o ka palapala hookua kiao» i k|a wa &ka llauuku e hooko aku ai i k,« kauoha a ka Aha msluca o ka Loio Kuhios« J Aia ho» ( »ua ka wa i a\iestto !o$ ai4 hooko ak« i ka hooipaahao e!ua, m w&he ae ?a ka aha ika hcra 10 aia,

Ika Poaoao i hala, a o ka mea maa loa j a.ka «ha i nolio KaLu. ia e Lunakanal waj Mdk(jlo, mamaa o ka lawelawe aua [1 oa haoa mau, oia ko l& ah« kukala i ana uiai e hoihoi hoi[. aua i ka hoopsi I he 3100 i kau ia maluna o ka llamuku l ka Ja mainuii ibo, a o lioopau loa aea a hoonalo' - le he hoopai. ao ke kaaoha e uoaahao hoa ika Loio KahiQH, ua hoihoi hoū ]& ito ka hala o I ana o k« maaawa hoopaahao malalo o ka palapala hoopaahao i hoopaka 18, a oiai lioi ua hoopaahao hakioa ia he mau hora ma ka halewai a hala e ai ka manawa. Nolaila, imua o ka poe e aana a\u eei, aohe no he kawai o ua mau mana nui nei o ke aopani. Ua oolea like nae no a elua a biki i ka wa i hoihoi hou ai k» muna hookolokolo i kaqa olelo hooholo. Malaila i ike ia aku ai ke oolea o ko ka Loio KuLina aoao. Ma ia Pouono no, ijta waiho aku o Mr. Hartwell ma aoao oka Loio Kuhina iuaua oka Aha i kekahi mau wehewehe a me ka lawe mai i na UubikuLi a u»e ua hoohaliike, o ka Loio Kuhiua walo no ko. mea eeaua ma ua uoi hoopau wale i ua bib!ia imua o ka aha.

Ma ka liihia hoopaakiiii mana oka Loio Kuhiua e hoopau wa!e i na hihia «ua i aaauaa si imaa o ka aha, i ula ao mai ka hihia a ka 'Lii kue ia J. E. Ko bertson uo ka hoeha me kn mea ttake, ma ka la mua o ka hoomaka ana o kei* kaa kiure o loUi, » i' Jawe i» e ka Loio A. S. Hf.rtweil i ka Fo«oco i hal», ma ka aoao b ka Loio Kuhiua, i niuau kauawai e hoopaka mai ai ka* aha i oielo hooholo uialalo o ia uinau, ua hoopuka mai ke Kahū o ka Aha oia o Luaakauawai Makale Ika Poaha nei i kaua olelo hooholo, o kn p)ei i maa ika lawelawe mau ia o keia auo uoi e hoopau w&le imaa oku Aha Kiekie a uee na AhB Kaapuui oka aina nei, oia no ko ka Loio Kuhina npi mai laaua o ka Aha, me ka hoike mai i na kumu kupoho, aoie wale i mua oka aha akea, ma ke keena ponoi no kekahi oke kahu o ka aha, alaila na ka aha e ae aku e hookomo ia ua noi la ma ka moolelo. Aole no i hO )Ie ia ko ka Loio Kuhina oaaua maluna o koaa hokua iho e hoopau wule i na hihia e like me ke kauewai o ka oianao i lnwe ia e Enelaai a tne na mokuaina o Americi, aka o ia kanawai uae o ka manno, aole ia i hoomaa īa ma keia aupuei. Nolailp ma ko ka oha nana ana i dp. olelo ike no keia hihia naa ka hookolokolo mua ia aua, koe aku ka Magoney ike, ua maopopo iaia h® eooo ai&u hoike g ae mawaho o M«goney, ama ka lakou mau iko e loaa no ka palapela hoopii kupono. Aka ke olelo eei nae ka aha, ina e kahea ia keia hihia e hookolokolo, a e noho ana ka Loio Kuhina imua o ka aha, a i ole ia o kona hope paha, aole nae * wiiiho mai i ka hoopn, alaila e ku an.i no ia hihia aole i hoopiiia, aole no nae e hookomo ia ma ka moolelo ua hoopau wale ia. Alaiia e hana aku ka Loio Kuhina'e like me kona muuao. lo*a hoi eaeia e hookolokolo, alaila e uoi' aua au i kekahi hoahnnau oka aha kiekie naua e malama i kā hihia, aōle no ko'u maōao hoohuoi i ka mea hoopii ia, aka ma oke ala anu mai o kekahi kuia mawaeua o ka aha a me ka Loio Kuhiua, e hoonaluea ia ai ka noouoo o ka lehulehu.

Ua pii a hahaua ka wela o kela auaioa i ka pule e pn.u nei. no ka maua ole o ka sha hookolokolo e hoopaahao i ka Loio Kuhina, oiai oia e noho mana hooko ei}B, no kahi hewa aohe he ima e hke tae k« "hoowahawaha i ka, aaa," a ke hou]e nei rkt hapanui o'na loio aoha oi&na o ka aha e hoopaahao i kekahi mana kaokoa like me ka mana hooko. O kekahi loio, ua maoli mai ka olelo hoole i ka maoa ole oka aha, a na kekau i ka moa ponoi malalo o ia mau maniao. j Nolaila i ka aku, me he mea !a ke hoonaaeae ia nei ka aha hookolokolo ma keia ninau i hoao ia e ka loea o ka mana hooko.

! Ua oui aa loha e wawa nei, e hoopii poho ia ana ke kaliu !o ka aha kiure a ka Jjoio Kohiua no kja lioopaahao hewa aka, oka oiaio aohe i ike, maUa he nuoe wale iho ;uo.