Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 27, 5 July 1890 — He Kanawai Kue Kumukanawai. Ka Hoeueu Hooulu Haunaele. KA HOOKOMO ANA I KE AUPUNI ILOKO O KE KULANA ANAKIA. [ARTICLE]

He Kanawai Kue Kumukanawai.

Ka Hoeueu Hooulu Haunaele.

KA HOOKOMO ANA I KE AUPUNI ILOKO O KE KULANA ANAKIA.

'KE ALAHELE O KA MOKUAHANA 3fAU 1 LOA. £ Mr. Lunahooponopouo o ka nape* pa Ko Hawaii Pae Aina: AUha oe; I Ma ka Poakola nei i hoolaha, mai ai |ka flou. J, W. Kaloa o Wailukp, e iawe mai ana oia he Bila Kanawai e hoomana ana i ka Moi e kahea i Aha Eiele no ka hana ana i Kamukaaawai, Ma |ko'a manao, o ke kanawai e like me ia ke auo, he kaiawai kue Kamnkauawai xa, a ma kekahi oklo ana he kanawai. hookahuii Aupuni maopopo maoli no ia e ala mai ai he hauuaele e hookomo hou ia aka ai keia kuiunakauhaie iloko p ka pilikia, a e hookomo ia aku ai hoi ka Nohoalii a me ke Kuokoa o ka aiaa «loko o ke kupihkii. I Ke olelo nei au e like me keia, aole

no ko'o kae i ka hoopouopono a me ka hoololiioh hoa i& «aa ako kakou Kumnkanawaī « ku nei m« ua wahi i ikeia ka hemahema a me ke kaulike oie mawaena o ka lahui, e Hke pah* me ka kakon e ike nei i keia wj, aka, aa hoopuka au ī ko'o manao kuo"koa maoli, lio ko'u īke maopopo' aos hd hana kue' Kumokanawai maopopo maoli no keia, a m<*muli o ia kumo, ua nsna noi au i k» nohona maluhia o ka lahui mai o a O, •oka oi loa aku hoi ona poe e noho aoa iloko o kela kalauakaukale, oia

hoi aote pono e kauo ia aka i.o keia ImUaakaah ile il »ko o ks ikd hoa ii Bf» fetlQ» WM)SOaHO JXUUS 010 ' O kn \J W o Tofnl 1880 »ku uei, a i o?oiu i kA-| b»usk p%h» i oi ak« ka weU*eU 014-, #tt*eha fc»Qao lal». | j I Ua olelo tte nei sft, Ue Uu&w&i ku® KttW«\si>HWBi ke e Us>ow&ua >4**l kn Mm oHhen i Ah*eleje uo kn' fe*n« *aa i Knmuk»uawai hou tuswsiiu ■ tl« o b»is) Knmukauawai, a k? bov>i«iu' *i*i 8E i* ib»qsu Axia pe?a, osa ke *uu a j me keia: Aole K>s e hiki i U AU(Wo ke knu » fc*Q*w« e kue *U« i k« f <<u»uUtt ft wai (P*uku47> • «w» hu«k*k» ī« rua ke K»®uk<iuswai k« ! "« «WW « i k* Ah*āleio ke U Ws^ ! i u* ukk e piii *u* , k« U<>op,>uotH>qo tu* i ke KuuiaUuiiWAi, ai» hoi um i U i . I

Peoei kd Oielo o/ka 47 Ahaoleloka mana e hoololi ike Kue Hke toe"ka olelo mahope ae nei," ota hoi na olelo i hoike ia ma k& Paaka 82, "E hiki iio ke i aku i kek&hi mea hoololi hon, a i mao mea hōololi faon peh», i kei» KomakaiiawHi iloko o ka Ahaolelo, ac., N'ilaila, aa haawi te'Komdksnawai i ka Ahaololo e hoololi i ke Knmukana wai, nole hoi i kr maoa ekaa i kaoawai e hoomaua aku aoa ika Moi e kahea i Aha Elela e ha_naj Kamukanawai?*'' Aole no i hoakaka ia ma Kamnkanawai he maoa ko ka Moi e kp.hea ai i Ahaelele uo ka hana ana i Knmnkanawai3 a no ka hoakaka ōle ana mai o ke Kamnkanawai ia mea, alaila o ke kahea aoa oka Moi i ka Ahaelele no ka.haaa ana i Kamukanawai, mwmuli 0 ka kanawai a ka Ahaolelo i kau ai he kanawai ia e haawi ana i ka Moi i ka hi mapa kuikawa i hoakaka ole īa ma feē Kuoaakanawai ke kahua i ka ai oia kanawai. E like me ka hiki ole i ka Ahaololo ke kaa i kanawai e kaili ana tnai ka Moi mai i kekahi mf,aa maopnpo i haawi ia e ke Kaenukanawai iaia, pela no o hiki ole ai i ka Ahaolelo ke haawi aku iaia i maua kaokoa no keka- , hi hana maopopo a ke Kumukaoawai 1 hpakaka ai ike ano e hana ia hi i» - hana. .

Oka Uwa tnaī ika K.aiiawai « ift>oo, aple itt be Kuoawai CQft kop> auo pololei uiaolī, ojai &abe i bvs ilaua oke Kumuk&iiHwai, aka ua iike ia me kekahi olelo kukala akea me ba aoao o ka Ahaolelo e iionoi waoli eku ann qo ka Moi 0 k&hea oi* i Alin Elele n«> ka hioa aoa i E.amQkrtiiawiii, A i ole ua like no ia me ko ka Ahaolelo knpae ana ae i keia Kumokāoaw&i e ku bej, a hana iho i KamukHūawai hoa, elaila haawi aku ika Mui no ka kakauinoa ana mai, a kakala mai o koai Kiimukanawai ia. Ke olēio nei au oka haaa aoa i kumnkanawai hoo, ma ke alahele mawabo ae ona mea i hoakaka ia mai ai e jke Kamukanawai, no ke ano e hooponopono a e hoololi ia ai ke kamukanawai. be hana kipi no ia e like me ko ka la 30 o lune 1887, ame ka la 30 o lulai 1889. A o keia ano hana aole o'o manao he mea maikai ka hoea hou ana mai mawaeaa o ka.kou i keia wa t aole no hoi ma ka wa mahope aku nei, a mau loa aku. Ma ko'a manao ua hiki no ke hooponopono hou ia ko kakoa Knmukanawai e ku nei i keia wa ma ke ano maikai, e ulu ole mai ai na manao hokukn a kuee akea mawaeua o kakon, mamuli o ka lawe sna mai o na hoololi ī maneoia o ke Komukanawai īmna ōka Hale, aole hoi ma' ka lioao aoae We aei ke keehina kne Kamukanawai a hdohana mai mawaena o kakon.

Ke olelo aei au, aole e pono i ka Abaole!o e kaa i kanawai e like me keia ke sdo, aole mamali p ke ano w&le do he kanawai koe Kiumukanawiū i 1 », «ka, mamnli ananei kekahi oka lioo knmn īa ana fce rula aiekai Anpuui poino lōa no kakoa ma Leia Lope aka, oia faoi e hiki aoa ke hooniooi man ia ko kakou noho ana malahia, a lilo ko kakoa inoa maikai ama ka hiliuai ia ma na aina e i mea e hoowahawaha ia aī, mamnli oka laweia ana mai i kela a me keia eina makahiki he biia kanawai e hoomana ana i ka Moi e kahea i Ahaelele no ka hana ana i Kamakanaw«i hon, a ma ia ano e hookomo īa aku ai ke Anponi īloko o ke knlana Anakia, a me he mea la aole i mamao aku ka la a hoe\ mai no ke kiola ia ana ako o ka Moi mai ka nohoalii aka mamuli o keia kulana A«puui e hoao ia mw nei e hookumu e ka ao&o lahui. A © lilo &na keia i alahele no ka mokuahana mau loa mawaeua o kakou e komo ai ke kuokoa o ko kakou, iloko o ka pilikia.

Aole au he kaula, aole hoi he keiki na ke k&ula, aka, eia kekahi mea ke kikeke nei iloko o'o me he mea la aole i mamao aku ca la a ike bo kakou i ka hopeaa awahia o ua haua iwihai kumukauawai e like me keia ke auo. M, Poepoe.