Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 15, 24 September 1873 — I na Kanaka opio. [ARTICLE]
I na Kanaka opio.
He mea hiki loa ia oukou ke hooliloia, he poe kanaka kupono no ka oihana. Oka hapa. i o na raea ī loaa mai ia oukou ma ka haiia ; : ana, oia no ka hapalua o na mea a oukou i ' ake aku ai, oiai oukou i hope. E maiama ime ka pakiko i namea i loaa inai; e hoolilo , nui i ka laanawa ma ka oukou mau hana 1 iho. £ malama i kau mau mea e hana ai. 1 Ina oe i haawi aku i kau olelo e halawai me i kekahi kanaka, a i ole, e hana i kekahi mea ma ka manawa i olelo ia, alaiia, e hele aku ilaila me ka makaukau ina ka manawa i ko- : hoia. Im3 he hana kau p hana ai, e h'ana aku, me ka hauoh, ame ka awiwi. Mai kakaii oe e hahai moolelo iloko ona hora hana. 1, ī na he wahi kou e hana ai, e hiki inua oe ila- | ila ma ka manawa i makemake ia. Aole e loaa ka waiwai i ke kanaka e noho waleana ma na hale inu kope, a ma na ipuka ona hale kuai. Mai hana " hupo" ma na mea o' ■ kau oihana iho. Ina oe e hana ana i mea e ; loaa mai ai kr»u mau mea e ola ai, alaila, e i hoomanao oe, o ka hora hana hookahi o ke i ao, ua oi aku ia mamua o na hora elua ma ka '■ po. loa he poe hana kekahi malalo ou, e miki ; e mamua, a īke maka i ko lakou makaukau ana e hana i ka lakou raau hana, a e kuhikuhi aku roe ka polole), me ka makaakau, a me ka olelo maikai a/ia. Mai keakea wale i , kekahi oihana au i ike oie ai. Mai kuai mai j i keieahi ō.ea waiwai oie, no ka oiea, o ka ; poe kuai aku, he maalea loa ko lakou aielo ma ka hoomalimali ana, a9 lilo no hoi ka • mea io ole au i kuai mai ai i mea hoopoho wale i kou dala. U ka mea i loaa ka oihana, he dala ia, O : ka manawa, he dala ia. Oka maa ika hana maikai, a me ka ipoa maikai, he dala ma* kaukau ia ika pakeke. E hana i kou wahi oihana a oluolu, a aiaika'Mioi; alaila, e noho ; malaila e kakali uo ka poe e hiki mai ana. Mai maa i ka ohiohi, a pela hoi i ka hookii kina, a me ke ano hana keonimana ole i na poe malalo ou ; no ka mea, i kou hana ana - pela, he mea ia e hoemi ia ai ko lakou mahalo ana ia oe, a me ko lakou kokua aoa mai. E hana kupono ina waiwai i waihoia
mai malalo • kau malama ana, no ka mea, ma ia ano, e loaa ai kou mahaloia no ka wa e hiki mai ana, a e pii ai kou makemakeia mai. £ malama ia oe iho, alaila, e kokua mai no kekahi poe ia oe. Mai awiwi koke e wai- | wai. Mai kukulu hoi, aia a loaa mua ia oe !ke kahua eku ai. Uoko o kou wa e haoa'i, | no ka hoohoio mua ana, mai hookunana wale i a hoopau manawa hoi. Ina oe e hoopau ' manawa wale iloko o kou manawa hana, alaila, e hoopupu auanei kau oihana i hope. I na ualilo kou manawa ia hai, no ka ukuia | mai, ua liloia nona, aole pono iaoe ke aihue I i ua manawa la, no ka mea, ua like no ia me ! ka aihue maoh ana i ke dala. ! E hoolohe, e hoao hoi e pale aku ina ole!lo ino, ame ka pili kino. la oe e hele ana ma ke alanui me ke kaulua ole, a me ka hoo- . mau aku i mua, e nui ana na mile e hala ia j oe i hope i kela la keia la, mamua o ka hele I ana aku a ku iho a peku aku i na pohaku ma hai oke ala. Oke kanaka i mahaloia, oia | ke kanaka i enalama i kana olelo iho, a hana hoi e like me kana i hoopaa ia ai. E ninau, j aka, mai makiie. E kokua aku i kekahi ke ; hiki ia oe, aka, mai haawi aku ke hikl ole ia oe e kokua, no ka mea, he ahuai wale ia. F. ao ia oe ibo, e noonoo a e like ; me ka hiki. E h<K>pono. £ makaali. E hoao e hele i mua, mai boi hope. Ena kanaka ©pio, e lawe ae i keta mau mea no oukoa, a i na he mea lapuwale kekahi ma keia mau alakai ana. e hōike mai ia makou. O". 1 na poe Kuponoke Koho Balota ; ua kokok* loa mai ka wa e ohi ai na Luna Au. hau i/ko oukou mau aohau. Nolaila, e pono i na|oe a pau | kupono i ke koho balota e makyikau e, a e hookaa hoi i ko lakou mau auhafi mamua ae o ka pau ana o ka malama # De}(emaba, i loaa ai ia oukou ka mana t hiki ai ke koho. No ka meo. inaaoleoukou $ malloala ina ka hookaa mua ana i ko oukou loau «uhau, alaiU, o ka lile no la o ko oukou kuleana Kohu Ralota i mea o!e.