Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 49, 5 December 1912 — MOOLELO HOONANEA no MANU HULU GULA Demiteri ka Mua, Wasili ka Lua, a o Ivan ka Muli. Me ke Kumulaau Hua Ohia Gula. [ARTICLE]

MOOLELO HOONANEA no MANU HULU GULA

Demiteri ka Mua, Wasili ka Lua, a o Ivan ka Muli. Me ke Kumulaau Hua Ohia Gula.

Mai ka peni mai a ka Oopu Maka Peke o Honakapiai.

I ka lohe aoa'o'ko 1.-iuA" tnakiivvkano 1 ka manao o kana kei ki Wnsi]i, via olelo mai la oia \ ka i atia mai: "Auhea oe e kuu keiki, aole au i ike i na mak.i o ka wahine au i aloha ai tne ktHi puuwai, oiaj nae ua mai nae olua no ua wahine nei a olua 1 lawe tuat ai a hoopahaohao iho la Ja olua, nolaila, e kuu keiki, ua haawi aku au i ka'u ae no kou mare ana elike me ka olua i aelike a5 me ko kaikuaana, ma o ka hlo ana mai o ka Manu Hulu Gula i ko kaikuaana, ka mea hoi a'u i m.ikemake loa ai e loaa l kekalū o o'ua-" "He mea oia'o, ua hookoia la manao o'u e a'u mau keiki ma o ko olua hele ana e huli ī ua mea ala a s \) i makemake ai, a o ka hopena o ua m,\nao ak o'u, oia no kuu hooko āna i ka'u mea i olelo ai, oia hoi ko'u haawi ana i ka hapalua like o ko'u aupuni 1 ka mea o oukou e lawe mai aua i ka Manu Huiu Gula imua 0 kuu alo, a ua īke au ua hoea mai īmua o'u, a ua haawi aku 1 ka'hapa!tvi, o ke aupum i kou kaikuaana." "Nolaila, e kuu keiki, ua ike oe ua kaawale ke - kuleana o kou kaikuaana, a ma koli aoao e kuu keiki Wasih ka hana i koe a'u e hana aku ai, no kou pono a e hai aku au ia oe e kuu keiki, ua hamama ka jpuka o ko kakou home nei no kau mea ī makemake ai he wahine, ka mea hoi a kou makuakane nei e ma kemake loa nei e ike aku i kona mau maka ame kona heiehelena x na paha he helehelena kona ī like kona ui me ka ui o ke kaikamahme.a ke kupua o ke aupu ni kala, a i ole he ui paha i 6i aku mamua o ka ui o ua kaikamahine ala o ke aupuni kala " "Nolaila, e kuu keiki, me kahoiloihi hou ole aku i ka kaua mau kamaiii? ana qpaiuna o kf ta kumuhana au e kuu e hele aku e kii ī ka wahine au e male aku ai a' hoihoi mai laia īloko nei o ko kakou halealu nani nei no ka pulama ana aku īaia me he kaikamahine ponoi ala mai ko'u puhaka aku " "Aole anei! He mea no'u Jca ,hele pu ana me ko'u po no ka koohanohano ana aku i kana huakai ku wahine," wahi a Dem»ten i pane akU ai īmua o ko laua makuakane, me ka hoomau ana aku 1 kana olelo, Aole a maua mau huakai i ko-o ae ai ko mau pilL ana, uapih alohaia e maua na wahi apau a maua e hele ai no kou pono e ko maua makuakane, eia nae hoi, ke ike a hoomaqpopo aku nei au i na mea e ku}caia nei mawaeqa ou ame kuu hanau hope,me hemea ala e ko-o ae ana pahako maua 'p\\i aloha ana ma keia huakai ana.. Aole no hoi wahi mea o'u a ike aku i ua pokii nei o'u e ui mai ana ia'u no ko maua hele pu apa ma keia huakai ana."' , X ka lohe ana o kona makuakaoe ame kona hanau hope, ua uwe iho la iaua no keii mau oielo ku i ke aloha a Demiteri imua o laua, he mau oJelo nae la 6 ka piha maalea, a WaSih i ike ole ai i ka hopenā o ia mau

( ole!o hoalohaloha a kona kaiku, ( ana e hana aku ana maluna ona ea ae la nae ko laua mau poe iiluna a kaulono mai la ka nana ana a ko laua makuakane mak na o Wasili, a pane mai la me keia mau olelo; 'E kuu keiki, peliea ka nuhanau mua i hoike mailaimuaou ame n\i? He ( noi hewa auei ket,t .1 ko h.uiau jmua e noi mai nei ia u, he hana pono anei i\i u ka »e ana aku e hke me kana e uoi mai nei?. E ( kuu keiki Wasili } ua ike au i ko ( olua pili aloha io ana me ko'u mau ma\a ponoi elike me kana 1 olelo mai nei inuia 0 kaua, a'u no hoi i lohe m.K)popo aku nei in mau olelo nuu kona waha ponoi mai. kou manao e kuu keiki no ke noi akou hunau mua No ko oiua makuakane nei, ke ae nei au 1 ke noi a ko hanau mua, ak.i, o oe nae ke ku leanaka mea nana ka huaka' hele." I ka pau ana o keia mau olele a ko iaua makuakane, ua olelo aku Ui o Wasih nnua o kona kaikuaana; "E kuu kaikua-ina Demiten, kuu hanau mua 1 hemo mai mai ka puhaka hookahi ma', he mea oiaio, aole au j ui aku nei īa oe no ko kaua hele pu ann ma neia huakai ku 1 ka wahine a kaua a'u e maie aku ai, nn ke- kumu he moi nui aku ana oe e noho aku ana maluna 0 kekahi hapa 0 ke aupuni 0 ko kaua makuakuakane t haawi ai nou e kuu hanau mua, a he mea hoohilahila paha no'u ke kono ana aku ia oe e hele pu me a'u ma keia huakai, a e lilo ai keia hele hke ana o kaua nia keia huakai i mea e hoehaeha aku ai 1 ka puu wai o kou mau makaainana e hoomalu aku ai malalo 0 kou mana, ke lohe aku lakou ua hoo kauwa iho oe ia oe iho malalo 0 ka'u hana. "Aka, e kuu hanau mua, ina ua manao oe he hana maikai nou ka he(e pu ana me a'u ma keia huakai, aole au e kaupale aku ana 1 kou makemake e kuu hanau mua, ua makemake au e apo aku ia oe nu keu huakai a'u no ko kaua-hele pu ana. He mea oiaio e kuu haku kaikuaana, ua pili aloha ia e kaua na wahi apau elike me kau 1 olelo mai iiei malalo o na kauoha a ko kaua makuakane, aka, i ka wa nae 1 hooih aku ai ko kaua makuakane f ka hapaluahkeo kona aupuni maluna ou e kuu haku kaikuaana, ua hlo ae la oe he moi e lula aku ana 1 kekahi hapa o ila makaainana malalo ou. Aka, e kala mai nae oe 1 kou po ( ku nei 1 ka hikiwawe loa 0 īa . noonoo o'u. A ma ua makaukau oe no ka heie pu ana me ja 1 u, ano ka manawa no ko kaua hele ana ma keia huakai. ' I ka paU ana 0 ka Wasili kamaiho ana ua haawt maj la kona kaikuaana i kana mau mahala ' ana 1 na olelo a kona pokn me ke kala ana mai īaia. Pela ne ko laua makuakane 1 haawi mai ai 1 kana mau mahalo ana 1 kana keiki Wastli no ka maimae 0 kana m«u olelo ī ku i ke aloha. A 1 ka makaukau ana 0, ua mau keiki alii nei e haalele tho 1 ko laua oiakuakane, ua haawi aku la ua mau ke\ki neu i ka laua mau lima akau no ka luluhma ana 1 ko laua makuakane, ke puliki paa ala ka lima 0 ua Moi Wasili nei i ka lima 0 kana mau ketki me ka puuwai aloha, a kau mai la oia i fta olelo imua 0 kana mau keiki. "E hoomai kaiia ka ūlua huakai hele e a'u mau keiki me na pomaikai he nui, a e huli hoi mai ana olua imua o'u me ko'u ike aku i na maka ndhea 0 kuu hunom a kai kamahine hoi a'u. E hele e a'u mau keiki me ka manaolana 0

ka hauoli, a na ko kakou mat aku e alakai i ka olua huaka 110 ka holopono." I ka pau ana no o kc\a mav olelo kaukau aua Moi nei m:t. luna o kana mau keiki, ua oil: mai la ua nwu keiki nei iwaho a hele pololei aku la no k,\ halo lio, a loAa ko laua lio u.i kau ac h laua maluna oko Kiu.i m.iu lio u hoohele malio aku l\ i ka hele ,ma a ko laua mau lio, ,i inanwo I.ma mai ka hale alu aku, ua huh ae la o Dcnmei i a olelo m.u la i koiu k.uk.una 1,1 Wasili "Aole anei he mea pono 1 kou manao ana, koti waiho an.i nkn na ka ui a k.uu\ 1 ike ai ko koho ana m.u 1 kana kane i nia kemake au'' "E kuu kaikuaana haku, ke hoopihaohao mai nei kau huu o\e\o ia'u kou hnnau hope Ke maopopo ole a(a īa'u ka manao 0 kau mea e olelo mai nei," wahi a Wasili "Kia no ka manao nui o ko'u manao \ olelo aku la la oe, o īa no keia,,' wahi a Demiteri me ka Hoomau ana aku i kana olelo "He hana maikai ma ko« aoae ka ui ana 1 kona manao ma kou ninau ana aku \ kana kane e ma kemake ai mawaena o kaua. "Alaila, ma ka'u nana aku i kena manao ou e hoike mai nei, ke makemake nei oe e komo pu mai iloko o ko'u kuleana a kaua 1 aelike ai s a.i haawi mai al no hoi oe i kou ae ia'u tto ko'u lawe ana ae i ua ui ala a kaua e kii nei i wahme male na'u a e ka Manu Hulu Gula o kau ho: ia, ka mea a ko kaua makuakane ī makemake loa ai, ka wai wai hookahi wale īho no i ili mai ai kekahi hapa oke aupuni malunaou. Eia nae ke hoomao ?opo aku nei au, me he mea ala ke makemake nei oe e lawe aku i keia mau waiwai a elua nau wale no, me kou nana ole mai no ko'u pono "Nolaila, e kuu haku katnuaana. ke nonoi aku nei au i kou oluolu a me kou aloha mai la'u, mat ae oe ia oe tho e komo !xokai waie mai i ko'u kuleana i k;aua i hookaawale ai no'u īa waiwai, a e hoopau loa ae oe i kou manao ekuu kaikuaana." "Aole au e ae aku ana i_ kou manao e kuu kaikama," wahi a Demiten "0 ko'u hookuu ana aku īa ee -hookahi e milimih īka Manu Nunu maka onaona nau wale no, e aho au e hana aku i kekahi hana no ko kaua nele Itke mai keia waiwai a kaua e makaleho nei." "E kuu kaileuaana haku aloha ole, ke hoike maopopo mai ne kou mau manao makona o ke aloha kafkaina ole," wahi a Wi sili." Ma ko'u hoomaopopo īho keia manawa, he manao kem ou ua hookawowo mua īloko e kou puuwai. Heahala auane hoi, inauapaa kou manao n< ka hoonele like ana ia kaua,« hana aku'oe ehke me kau i ma nao ai' "Aole a'u mau olelo hou an; aku ia.oe, e waiho kaua i n: manao i oleloia iho la e kaua i hoea aku kaua imua o ua ui ne a ilaila kaua e iohe aku ai kona manao e hoike mai ai i; kaua " Pane aku la o Demiteri: "C ka'u e manao nei e waiho ma oe no'u ka manao e waiho aki imua ona> ona mapao auane a'u e hoike aku ai imha ouau ala o la auanei kau e apono ma ai. Pehea īa i kou manao." "Aole loa au e ae aku ana kou manao e kuu kaikuaana,' wahi ā Wasih. "in.a he manae kou he mea pono e waiho ma oe la manaa ou imaa o'u a na'i e waiho aku imua o ua ui ne au i kuleana ole ai."