Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 1, 12 November 1834 — HELU 2. KA HOOMAKA ANA. [ARTICLE]

HELU 2.

KA HOOMAKA ANA.

O ka noho ana o ko Iesu ekalesia ma Roma i kinohou 0 Roma, o ka inoa ia o ke kulanakauhale nui ma Italia. He kulanakauhale nani, kahi i noho ai na Kaisara, na'lii hanohano o ko Roma aupuni nui loa, o Kaisara lulio, o "Kaisara Augusato,"Luka iii 1; o "KaisaraTiberio," Luka iii. 1; o Kaisara Kaligula; o "Kelaudio Kaisara," Oihana xi 28; a me "Kaisara Nero," Oihana xxv. 8, Piiipo iv. 22. Aole i akaka lea ka mea nana i hai mua aku i ka euanelio a Kristo ma Roma. I ka la Penelekola, aia ma lerusalema kekahi poe mai Roma mai. Oihana ii. 10. Ilaila paha ka hoomaka ana o

ko lakou lohe ana i ke kauoha hou a Iesu. Oihana @ 39 A i na la a Paulo ma, he ekalesia. maopopo ma Roma. Roma 8 xvi. 19. He poe ludaio kekahi na malihini, a o ke Roma poe kamaaina kekahi; o ko na aina e, e noho ekalesia pu ana. Aoie hoi i kuikahl lea ko ka poe ludaio manao me ko na aina e i kekahi mau oihana kahiko a Mose mai. Manao kekahi he pono ke malama i ke okipoepoe ana a me na mohai kahiko, a manao kekahi, he pono ke haalele i ua mau mea hoailona la a e malama i na kanawai mau a me na oihana a lesu. Manao kekahi poe Iudaio, ua oi aku ko lakou pomaikai mamua o ko na aina e. A manao ko na aina e ua like ko lakou pomaikai mamuli o lesu, me ko ka poe ludaio. Ao ko Paulo manao, i kona lohe ana, e hoomoakaka i na mea i hoopaapaaia'i. Nolaila ia i kakau ai i keia palapala i ko Roma poe ohua, e hai maopopo i ka pono nui i kuikahi ko lakou manao, i oluolu hoi ka naau, a i ola hoi ka uhane o ka ludaio a me ko na aina e, a i maopopo hoi ka manao hemolele o. ke Akua i na lahuikanaka a pau o ke eo nei. Eia na mea nui a Pauio i hoike ai ma kana palapala i ko Roma. O ka pau pu ana i ka hewa o na kanaka a pau mai Adamu mai, o ka poe ludaio a me ko na aina e. 0 ka hoapono ana, a me ka hoomaemae ana ma o lesu Kristo la, o ka ludaio, a me ka Helene, a me ka poe a pau i paulele ia ia. 0 ka pomaikai like ana o na mea i paulele ia lesu, a me ka poino like o ka poe i haalele ia ia. Oia nei paha ke ke ki e wehe ai i ke ano o ia palapala. A o kahi a Paulo i kakau ai i keia palapala; aia no paha ma Korineto kahi a Paulo i kakau ai i kana palapala i ko Roma, i kona noho malihini ana i ka hale o Gaio. Roma xvi. 23. 0 Gaio kekahi kanaka a Paulo i bapetiso ai ma Korineto. 1 Korineto i. 14. Ua hoike Paulo i ko Eraseto aloha, ko ka puuku o ke kulanakauhale. A o Korineto, kahi i noho ai o Eraseto. 2 Timoteo iv. 20. O ka manawa i kakau ai i keia palapala i ko Roma oia no paha ka makahiki 57 o ko kakou Haku. Noho no ia ekolu malama ma Helene, (he aina ia o Korineto kekahi kulanakauhale) i kona kokoke ana e holo i Suria. Oihana xx. 2, 3. Ma keia palapala, xv. 25, i mai la ia, "I neia manawa e hele aku ana au i lerusalema." A ma ia hope iho ua lawe pio ia'ku la i Roma.

O ke kakau ana. Na ka lima o ka mea e ia. Na ke Akua mai ka manao a me ka olelo. Na ka Uhane Hemolele i hoo ponopono iloko o ke kumu apau. 2 Timoteo iii. 16. Na Paulo hoi i hoike ia Teretio, a na Teretk» i kakau iho, i ike ai na maka o ko Roma a me ko kakou nei. Roma xvi. 22. He ninau no na lalani maluna, 1 Heaha o Roma? 2 Heaha ka inoa o ka aina? S Owai na'lii hanohano i noho oia Roma? 4 Mahea la i maopopo ai kekahi mau inoa o lakou? 5 Owai ka mea nana i hai mua aku i ka euanelio ma Roma? 6 I na hea ka hoomaka anao ka lohe o ko Roma i ka lesu? 7 I ka manawa hea i maopopo ai ka ekalesia ma Roma? 8 Owai na ohua malaila? 9 Pehea ko lakou noho ana? 10 No ke aha la i palapala'i o Paulo i ko Roma? 11 Heaha na mea nui a Paulo i hoike ai i ko Roma? 12 Mahea kahi a Paulo i kakau ai i keia palapala? 13 I ka manawa hea i kakauia'i ia palapala ? 14 Nawai mai ka manao, a me ka olelo a Paulo i hoike ai? 15 Nowai ka lima a me ka peni? 10 Mahea la i ioaa ia kakou kona inoa?