Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 12, 15 April 1835 — NO KA PULE MALAMA HOU. Helu 1. [ARTICLE]
NO KA PULE MALAMA HOU. Helu 1.
Auhea oukou, e na hoahanau o II awaii nei. E hoolohe niai, a e hoakaka aku au ia oakou i kekahi mea i haiua mai la ia nuikou, ma ko makou aiua, ma Ameiika huipuia. līe mea ia e akaka ai ka inana o ka pule pono. I ka wa mamua, aole i mahuahua hui kanaka o Amerika huipuia c like iiie neia manawa. Ma ka aoao hikina, ua kinikini, lako\|f ma ke kau wahi. Ma ke komohana, he hapa kanaka; he nui ka aina kaawale; he ululaau kanui malaila. Aia no ma ka aoao komohana a Nu loka, kekahi aina; e moe ana ia ma kapa o kahi moa-
nawai nui. Hc aina maikai ia; & nolaila hui ka poe. malihini i makeimake malaila; no e mai o Amei'ika kekalii poeT i|» Irclāni niai kalii; no inni kalii; :i noho ukoakōa ma i;i walii hookalii. hikou i ka ululaau; i hale ■e noho ai, a hoōkaaw#fte i aina e mahiai ai. Ma ke kino wale. no inanao i hele ai ilaila; a nMo walo no lakou, aole me ka ponov aole nie ka hooniana aku iko Akua. Aohe kanaka haipille 0 lakou a pau loa. Hc inau.wahine no*nae elua i lilo no ke Akua, nia ko lakou aiiia i hōle mai ai; a noh» Ko laua nie ka pule. O laua u ale no na mea olailu i nialama i ke Akua. Kaumaha loa ka naau o na maii wahine la. Eha walt; laua i ka noho pule ole a me ka uhauha a kanaka. O ka waiwai a me ka lealea. ko lakou makemake. Ina kalawai pu lakou, he halawai kamailio lapuwale, paani, hooniakeaka, kalakou.; ma kahakaka paha kekahi poe, ame na hewa e. Pela na kanaka makua; aua hoomahui no na-kamalii a pau i ko lakou inau inakua. Maloko oka naaupo wale no lakoii. Aolie luakini no lehova malailā; aohe halawai pule. Ua waiho wale ia ka olelo a ke Akua, a ua haumia hoi kpna la hemolele ia lakou. Oia na mea 1 < ha ai ua mau wahine haipule nei. oka laua mau kane kekahi; noho no 1110 ka paakiki o ka naau, a me ka pule ole, a ine ka makau ole ia Ichova; like loa no me na kanaka a pau ma ia wahi. Kuka pinepine ua mau wahine haipule nei i na mea e auhee ai ka pouli oia wahi. Noi pu aku la laua i ke Akua e kokua mai; no ka moa, ho mau mea nawaliwali laua, mawaena konu o ua poe.hewa nui la. Penei laua i ohumu ai; "E pule nui kaua no ka kaua mau kane, 1 huli koke niai." Aole laua i manao epule, aoki wawe, aka» e pule hoomau, a loaa ko laua makemake, no ke Akua mai; a pela laua i hana io ai. Ilalawai pinepine iho la
a Akua oloJo*£ M*)ttulakihoihai £& ko luua naau, t ( |jj ina knhi tnehai^te ? tiolipid.pW^iij )a ka Uhane i na | a la^a. aa ia ia ma -fc§ alanui; i4wsJa' "Ea, ua hiki mai ke Afciutfi;,Jiw*; ! kane ; ua piha ae ia i ka inwp»} ua pau koiia manao ma Paiie mai la kela—"O ka'u hoi kektthi. Aia,»ke weliweli ka mii o kona hewa. Oia ka'ju i' ' holo mai nei, i hauoli pu kaua.'* iho la laua, a hoomaikai aku la i ke Akua. Aole i liuliu a lila na kane elua i mau mea haipōle» a kuikahi'iho la Jco laua naau, me ko na;wahin,e, i ka pule a me ke kaumalla i ka hēwa o kanaka. Aole nae i pau malaila ka nininiia mai'H»- ka lihafie. Kokoke haule nui mai ka Uhaiie ma ia wahi, me he ua kaap<Uty la, mai ka lani mai. Akahi no a manao .ua poe kanaka la i ke ola a me ka make o ka uhane. Nui ka poe i huli mai no ka Haku. Hookuīnuia ilio la ka ekal6sia' malaila. Ua kukuluig. hoi ka halo pule; ; nia ia hope mai, ua lanakila ka pouo ma ia aina, a hiki loa i keia manawa e noho la lakou. E na hoahanau> mai matiqo kakou, he mea ano e ka huli ana mai o ua mau kane la elua, a me na kanaka e, ma ia wahi. Aole he" mea ano e. Oia ka ke Akua i o* lelo mai ai ia k&kou> ma ka io vii. 7, "E noi a e haaWiia Mai na oukou.*' He oiaio ka ke Akua olelo. Ua makaukaa oia i fca. awi mai, ke pono ka kakou nw, ana'ku ia ia. No ka pule a kela mau keiki elua a ke Akua> ka huli <nui q na kat>aka malaila. tFa lilo utua i ka pule. Ua kuikahi paka.ko laua inakmnake; ua like paha ko v toia manao i na mea i hoi ai; a t4Plo mai ia laua ka olelo ina ka Mātaio xvii|. 9. 4 'lna elna o oukōa e inaiiat> like pu ona, i ka honua
*&%, i ka mea a laua e noi qmi at, sM>lkaq.ttiia mai na e ko'n JMfakualka lani." . y:'* . ~v Ina eoiaio ka ina aole e nele jk#K#uanei kakou i ka likēi me ko 1 akou malai la. Oia ka mamo ma na āina naauab;^lha. petjat ka mana o -ka pule. a n& mea elua, peiiea ka m'ana. o ka ka poe pono a paa ma ka-honua, ke huipuia i pule hooTtabi?- E mana loa ne; a e kuikeiā'ku na mea keakea mai j k« aupdni ,pono, a pau koke no i ka maAa o ke Akua. Nolaila ~i iMKilnawale ai i keia ia, i ka Mo-ne&e-akahi o kamalama, i la e noi pu ai' i ke Akua. Eia ka lakou e noi aku ai, i piha ka honua i ka pono; i hiki wawe mai kona aupuni. He nui na makahiki i pule ai ka poe haipule a pau o ka honua i keia la hookahi; ua nui hoi kanaka hewa i huli i kanaka pono. Ua mahuahua ka pono, ma na aina naauao, i ka lakou pule; a ua uiuiki ae la hoi ka malamalama ma kekahi hlau aina hoomanakii. Aka, o ka nui o kanaka, ma ka honua, aia no lakou ma ka hewa. Aole paha i makemake like ka poe a pau i heaia ma ko lesu inoa. i kenoi aku ia ia. Ua lilo ka manao o klihi poe ma na mea e—ma na mea lapuwaie o keia ao. Ua nawaliwali ka pule a kahi poe. He hapa loa ka poe noi ikaika, me ka makomake- oiaio; a nolaila ke loiele aku nei ke aupuni o ke Akua. Nolaila ka nui o ka poe lohe i ka olelo ma ka hookuli. Nolaila ka wiwo ole o kanaka malama i ka Diabolo. Noiaila ka nui o kanaka koe aku i ka heomana kii a me nahewa a pau a hiki i keia manawa e noho nei. Ina paha ua kuikahi ko le»u poe kanaka a pau i ka pule aku ia ia, i keia la, ina ua haaluiu ao a pau, i ka manao i ko lakou hewa. na hoahanau Hawaii, ua buiifl|nai oukou mata ekaleaia o ke Akua, ma ka poe i hoohanau hou ia © ke Akua, i aupuni nona, ppa ka honua; a he pouo hoi ke hoipii ia ka oukou pule me ka ka p<^iL
no Mai hoopoina oukou i ka pule ipalama hou. Aolo nae e pono ke hei«.kino wale oukou i ka halawai. E .hele me ka manao, me ka minafirftt ma ke aupuni o ka lani, m^jHMius a *h& ika nui o ka poe malu o ka make. E peMukil» k|Ucou malalo ae o Ichova, i ko mai ka kakou pule. Ina ku pono ka kwou hana i kona makemake, aole ia e aua aku iJy>na Uhane. E loaa mai no. Eikakou i kona mana, i keia aina> £ wiwo kanaka hewa. E haiia mai na hewa huna. E haalulu hoi ka poe palaka.» E auhee ka pouli. E lanakila ka malamalama, a e hauoli pu kMou. D. B.