Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 26, 24 May 1837 — Page 103

1837.) KUMU HAWA II. 103

                A liuliu iki, ma ka puka ana mai o ka Sabati, hookahi he bedoma mahope mai o kona mai ana, lele aku la kona uhane: a o kona make ana, ua like ia me ka luhia.
                I ko makou manao, ua make makaukau, a ua pii aku la kona uhane i ka lani e noho pu me Iesu a me kona poe haipule.
                Haalele oia i kona poe hoahanau ana a me kona aina ponoi, a hele mai i keia wahi loilii, e ao aku i na kamalii, a me na wahine o Hawaii nei, i na mea e naauao ai, a e makaukau ai hoi no kela ao pau ole.
                Noho oia, i elima makahiki, ma Waimea, me kana kane.
                Nui kona ikaika ma ka hana a ma ka pule, i kela la i keia la, a hiki i ka hope.
                Ua pau nae kana hana, a me kana pule ana ma keia ao. Aka ua hoomaka oia i ke mele maikai ana a me ka hana nani e, ma kela Sabati mau loa, e koe ana no na kanaka o ke Akua.
                Aole liuliu, a pau ko kakou noho ana malalo nei.
                Nolaila. "E noho me ka makaukau; no ka mea, i ka hora e manao ole ia'i e oukou, e hiki mai no ke Keiki a ke kanaka." L.L.

KE KUMU HAWAII.
WENE DE, MEI 21, 1837.

KE KUMU HAWAII.

                Auhea oukou, e ka poe lawe i Ke Kumu Hawaii. Eia ko'u wahi manao ia oukou. O ka pau keia o ka buke alua o keia palapala. O ka buke akolu ke paiia ana keia hope aku.
                Auhea na pepa a pau a oukou i lawe ai o ka buke alua? Ua malama pono anei oukou ia mau pepa? Ua maemae anei? Aole pono ke waiho kikoola i ke Kumu Hawaii ma ka hale a lepo, a nalowale paha kekahi. E malama pono a pau ka makahiki; alaila hiki ke hoouluulu i na pepa liilii i buke. O ka buke alua, aole e manoanoa loa. Ina manao oukou, e kali a paa ka buke akolu i ke paiia, alaila hanapaa i ka buke alua a me ka buke akolu maloko o ka ili hookahi, ina ua pono no ia. He nui na manao pono i paiia maloko o ka buke alua. A pehea, ua ohi anei oukou ia mau manao a paa naau hoi ia oukou? Ua heluhelu anei oukou i na pepa a pau? Ua waiho wale ia paha kekahi. Ina e heluhelu koke oukou i keia pepa i kela pepa, i ka wa e loaa'i i ko oukou lima, ina e nui loa no na manao e ohiia e oukou. Aka, ina minamina oukou i keia palapala, a huna loa hoi, maloko o ka pahu paha, me ka manao iho, a paa ka buke alaila heluhelu, ina e naaupo oukou; aole e loaa ka nui o na manao ia oukou. Mai noho a hana pela. E heluhelu i keia pepa i kela pepa i ka wa e loaa'i ma ka lima, i naauao oukou.
                A pehea ka oukou hana ana? Ua hookumanao pono i paiia ma Ke Kumu Hawaii? O ka oukou hana pono a me ka naauao, oia ka hua a Ke Kumu Hawaii e imi nei.- I malama ole oukou i ka oukou e heluhelu ai, ma keia palapala, e lilo auanei Ke Kumu Hawaii i laau hua ole, a e pono ke kua a kiola aku.
                Eia hoi kahi manao. Elua hebedoma koe, alaila e paiia ka pepa mua o ka buke akolu. E ohi oukou ia mau pepa, e heluhelu koke iho, me ka noonoo, i nui ka hua a Ke Kumu Hawaii.

HE PAPA NO KEKAHI MAU MEA I KA MAKAHIKI 1836, A ME NA MALAMA ELIMA 1837.

Ian, 3. 1836. Ua kukuluia ka ekalesia ma Ewa.
" 26. Holo aku Mi. Guderika ma i Amerika.
27. Halawai loa ma Honolulu.
Maraki 22. Halawai loa ma Waialua.
Iune 1. Ahaolelo o na kumu.
Iulai 6. Make Emile Gerina.
12. Ua mareia Mi. Rokeke.
14. Pae mai la Mika S Pareka.
15. Pae mai la Mi. Beava.
23. Make Davida Laimana.
30. Ua paiia ka pepa mua o "Sandwich Island Gazette and Journal of Commerce."
Ok 21. Make Luka Laiana.
Dek. 9. Holo aku i Amerika Mi. Rikeke ma.
23. Pae mai la ka poe misionari no na Inikina
30. Make HARIETA NAHIENAENA.
31. Holo aku la i Amerika Mi Polena ma.
Ian. 1837. Ua paiia ka Pepa 1 o ka Buke 1 o Ke Kumu Kamalii.
31. Halawai loa ma Honolulu.
Feb. 2. Ua mareia o KAUIKEAOULI.
4. Ua hoolewaia o HARIETA.
14. Ua hoolaaia ka Hale Pule ma Ewa.
14. - Halawai loa ma Ewa.
20. Make Dibele Wahine.
Ma r. 26. Make Kauka Gadina.
28. Halawai loa ma Kaneohe.
Ap. 8. Holo aku kauka Keokeo ma.
9. Holo mai na misionari hou.
12. Holo aku Kauikeaouli ma i Lahaina.
Mei. 3. Halawai o na Kumu ma Honolulu.
14. Make o Laiana wahine.
21. Ua kukuluia ka Ekalesia Betela.

LAHAINA, Maraki 18, 1837.
                Ke aloha aku nei au ia oukou, e na hoa i hoohiki ai e haalele i ka baka, no ko oukou puhi hou ana. Eia ka pono: e malama i keia leo o na kumu, kakou mau makua no ia, e alakai a na ia kakou ma ke ola, no ka mea, aole pono i ke keiki e imi i manao e nona e kue aku i kona makua, pela no oukou ke hoomau loa ma ia mea pono ole e make ai ko oukou uhane.
Na TOMA MANONO.

NO KA MANAWALEA ANA.
HE KAMAKAMAILIO. HELU 2.

                Eia kekahi mea a'u e hoakaka. Aole pono kekahi ekalesia ke hoole aku, aole manawalea aku i na mea e kukuluia'i ko ke Akua aupuni, no ko lakou uuku, a me ko lakou ilihune.
                K. Pehea e pono ai ka poe ilihune ke manawalea aku? Manao au, no ka poe waiwai keia hana.
                G. Aole no lakou wale no. E noonoo oe. Pehea kou manao i ka wahine kane make i oleloia ma ka palapala a Luka, ka inoa, ua hoolei oia i kana mau mea a pau iloko o ka waihona kala? He wahine ilihune, kane make, aole nae ia i hoole a i aua i kana moni liilii. No ka nui o kona aloha, manao oia e kokua mamuli o ka ke Akua hana ana ma ka honua, a nolaila, haawi oluolu aku ua wahine nei i kana mau mea a pau, i kana mea e ola'i.
                K. Aole paha. Ua pono no, no ka mea, hoomaikai Ie su ia ia.
                G. Pela no. A pehea ka ekalesia ma Pilipi? Ua manaoia, he ekalesia uuku. He ilihune ko lakou.
                Aole olelo ia, ua komo iloko o kolaila ekale sia na'lii, a me ka poe waiwai. O ka poe makaainana a me ka poe ilihune ka i komo.
                Aka, aole poina ia lakou ka mea nana lakou i kuai mai me kona koko mana, ka mea nana i hoouna mai i na kumu e hai mai ia lakou i ka olelo no ke kea. I ko lakou lohe ana ia olelo, manao lakou ia lakou iho, he poe aie na ka i Haku a na kana poe kauwa. Aole lakou i olelo peneia. Ka, he ilihune ko makou. He ekale sia uuku, aole komo mai ka poe waiwai, no ia mea, aole hiki ia makou ke kukulu i hale pule, aole hiki ia makou ke kukulu i hale pule, aole hiki ia makou ke manawalea iki aku ia Paulo i kona popilikia. Aole pela, aole aua iki lakou i ka haawi ana mai i ka lakou waiwai i mea e kukuluia'i ko ke Akua aupuni. A i ko lakou lohe ana, aia o Paulo e noho ana ma Tesalonika me ka popilikia, hoouna koke lakou i ka mea e pau ai kona nele. A hoouna hou aku.
                K. Ka inoa, ua nui paha ko lakou aloha i ka Haku a me kana kauwa. Ua pono paha ka lakou.