Ke Kumu Hawaii, Volume IV, Number 24, 24 April 1839 — Page 93
KE KUMU HAWAII.
He Pepa Hoikeike i na mea e pono ai ko Hawaii nei.
"O ka pono ka mea e pomaikai ai ka lahuikanaka; aka, o ka hewa ka mea e hoinoia'i na aina."
Buke 4. HONOLULU, OAHU, APERILA 24, l839. Pepa 24.
NO KA OIAIO O KA NAAU.
Auhea oukou a pau loa, e hoolohe mai. Nui ko ke Akua aloha ana mai ia kakou, i kona malama ana ia kakou; aole i nawaliwali, aole hoi i make. Aole nae ia kakou wale no, aka i na kupuna mua loa o kakou. Ua ike no lakou a pau a me na kaula a me na mamo a Iseraela i kona aloha a me kona malama ana ia lakou a pau.
A o kekahi poe o lakou, ua ai pu a ua inu pu me kana Keiki hiwahiwa kamahao, a lohe no kakou i kana olelo maikai ma kona waha, ma na luakini a ma na halehalawai a me na puu a me na mauna, ma na kuamoo, a me na ulunahele, a me na loko, ma na moku, a ma na waapa.
Aka, o ka nui o lakou, aole i malama pono e like me ka mea a lakou i lohe ai, a pela no hoi kakou e noho nei.
O ka nui o ka Iseraela i ko lakou hele ana ma ka waonahele, ua pau loa lakou i ka make, elua wale no i koe a hiki i ka aina o Kanaana. Ua oleloia 600,000 kanaka i hele mai Aigupita mai, okoa na wahine a me na kamalii ma ka helu ana. Auhea lakou a pau? Ua ola anei lakou mai Aigupita a hiki i Kanaana Aole. No ke aha? No ka mea, ua haalele lakou ia Iehova i ke Akua io maoli, a hahai lakou ma na kuamoo o na aina e, e malama ana i ko lakou mau akua kii lapuwale.
Nolaila i haalele mai ai ke Akua ia lakou e make ma ka waonahele; aole nae na ke Akua i haalele mua mai ia lakou, aka na lakou no. Ina pela lakou, a pehea hoi kakou. Pela aku la no.
Ua oleloia ma ko lakou kuamoo olelo, ua ike no lakou i ke Akua me na maka maoli elua, a lohe no hoi i kona leo me na pepeiao elua, aole nae lakou i malama i kana olelo: mahope iho, lilo koke no lakou i ka hoomana kii. Ua oleloia, aole o ka hoomana kii maoli ka i hewa loa; aka o ka hoomana'ku ma ka naau ka mea i oi aku ka hewa mamua o ka hoomana kii maoli.
A pehea? Ina ua hoomana kii lakou, ua pakele anei kakou i ka make e kau mai ana maluna o ko kakou mau poo ma keia waonahele nui? Aole; oia hookahi ana no e like me ko lakou la.
Eia kekahi. O ka poe Iudaio i noho ma Ierusalema i ka wa o Iesu, ua pau loa lakou i ka lohe i kona leo; aka, aole nae i lohe a malama pono, hookuli no; a na lakou no ia i nakinaki a kau aku la maluna o ka laau, me na lima haumia. Mamua, ai pu lakou a inu pu hoi, a hoolea aku no ia ia i kona manawa i komo ai i Ierusalema, me ke kuhi hewa o ko lakou manao he alii maoli oia ma ka honua nei, e hiki ia ia ke kaua aku i na lahuikanaka i ku e mai ia ia, me ka manao iho e hiki ia ia ke hoihoi mai i ke aupuni o ka Iseraela mai ka lilo ana i ke alii o Roma.
Ua akaka ka lakou hana ana, a pehea hoi ka kakou? I kuu manao pela no; aka aole nae i hopu aku ko kakou mau lima ia ia e like me ka lakou hana ana. Aka ma ka kakou hana ana, ua maopopo o kakou kekahi poe i ae aku i kona make ana ma ke kea, no ka mea ua hiki mai o Iesu maanei, ua haiia mai kana olelo maikai ia kakou; aka aole nae kakou i apo aku a malama pono ia ia, e like me kana mau olelo i ao mai ai ia kakou maloko o kana mau palapala a pau.
Oia ko kakou hopu maoli ana me na lima ia ia, e like me lakou. Nolaila, ua maopopo loa ka hewa o ka naau o kanaka, a me ko lakou lapuwale. He nui na manao lapuwale o kanaka ma keia ao a pau malalo iho o ka la, a ma neia mau aina no hoi kekahi. I ko lakou lohe ana i ko Iesu inoa, he inoa hoola, aole lakou paulele a malama io ma ka naau. Ua noho kuhihewa lakou. Manao lakou, e hiki ia Iesu ke holoi mai i ko lakou naau hewa ke hele ole aku lakou ma kona mau wawae me ka naau haahaa. Manao kekahi poe, hookahi wale no ola ana o kanaka, a hoole lakou i ke ola mau loa ana o ka uhane, ma na ao elua. Olelo kekahi poe no ka nui loa o ka poe hewa ma keia ao i make i ka wa kahiko, e piha e no ka lua ahi ia lakou, a pio kona ahi alapalapa; no ia mea manao lakou, e hiki ia lakou ke noho mawaho o ka lua'hi a ma kapa. Manao kekahi poe e hahai mamuli o Iesu no ka ai a me ka ia a ka poe haipule a me ka hookamani. I ka wa i manao ai kekahi alii e huli i ka pono, a e malama ia Iesu ma kekahi mau mea, alaila huli nui iho la kekahi poe kanaka a me na lii malalo iho ona. No ka mea, ina lakou e malama ole i ka pono e like me ko ke alii manao, nele lakou i ka ai a me ka ia a me ke kapa, a hemo no hoi ke lakou aina.
Nolaila mai ka huli ana o kekahi poe kanaka a me kekahi poe kaukaualii i keia manawa e noho nei kakou. Nolaila komo iho la lakou iloko o ko Iesu ekalesia ma ka honua nei i lilo lakou i poe punahele no ke alii a i poe hoanoho, e ai pu ana a e inu pu ana me ia. Aka, i ka wa a ke Akua i hoao mai ai i ko lakou kupaa a me ka ole, aole lakou i kupaa a malama i ko Iesu makemake. Lilo ke'lii i ka hewa, a hoole i ko Iesu pono a me kona maikai, lilo pu me na'iii malalo iho ona a me kekahi poe kanaka i ka hana hewa; no ka mea, ina hoole lakou i ka hewa, hemo koke ko lakou aina, pau ko lakou noho punahele ana, a me ko lakou noho hanohano ana ma keia ao, lilo lakou i poe enemi nona, i poe kue ia ia.
No ia mea huli hou lakou ma ka hewa e like me mamua. Pau ko lakou hookohukohu manao ana i ke Akua me ko lakou naau a me ko lakou waha, pau ko lakou pule nui a me ko lakou malama ana ia ia; pau ko lakou heluhelu pinepine ana i ka ke Akua olelo pau ko lakou hele mau ana i na pule Sabati a me na halawai e ae. Lilo lakou i poe ku e i ko Iesu poe oiaio ma ka naau, me ka hoino aku ia lakou.
Pela ka manao o kekahi poe a'u i ike maka aku ai a i lohe pepeiao ai no hoi. Nolaila, ua maopopo loa ka lapuwale o ka manao o kanaka ma keia pae aina a me ka hookamani. Ua maopopo ko lakou hoopili mea ai a me ko lakou alapahi. Ua maopopo, ina i huli ke alii ma ka pono e huli auanei lakou; a i huli hou ia ma ka hewa, e huli no auanei lakou malaila. No keia mea ua akaka ka hoopili mea ai o kanaka mahope o na'lii o keia ao.
Aole o lakou malama pono i na kauoha a pau a me kana mau olelo ao a pau loa.