Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 5, 14 March 1834 — Page 1

KA
LAMA HAWAII.
HE MEA IA E HOOLAHA IKE, A HE MEA HOI E PONO AI KE KULANUI.
I naaupo ka uhane, aole ia he maikai. NA SOLOMONA.
Makahiki 1. LAHAINALUNA MAUI MARAKI, 14. 1834. Helu 5.

KA IKAIKA NUI O KA HIPOPOTAMU.

            Palalapa mai o Mika Dampier penei, "Ike aku la au i kekahi Hipopotamu e au ana ma ka muliwai a holo ae la ka waapa, hamama ae la kona waha, kau kekahi iwi a maluna o ka waapa, a malalo kekahi a nahu mai. Moku loa ae la ka waapa a poho koke ilalo. Alaila au aku la ia me ka onionio ana o kona mau pepeiao, me he mea la i olioli i ka mea ana i hana'i." "A i kekahi manawa ike aku la au i na kanaka eono e hoe ana i ka waapa maluna o ka muliwai, a luu iho la kekahi hipopotamu ma kahi kokoke, a au mai la i hiki i ka waapa; alaila ea mai iluna, a kaikai ae la i ka waapa, a pau na kanaka i ka haule wale. Au mai la na kanaka a pau ma kapa o ka muliwai, aole kolohe iki ua Hipopotamu nei.
            He mea pono i kanaka ke hoomaopopo i ka lokomaikai o ka Mea nana lakou i hana, no ka mea, ua hana oia i na holoholona nui, e like me ka Hipopotamu, me ke ano kolohe ole. Ina he hae loa ka Hipopotamu, e like me ke Tiga; alaila, aole mea ola ia ia, no kona nui loa, a no kona ikaika, a no ka hamama loa o kona waha, a me ka loihi o kona mau kui. Aole loa ia e hahai mai i ke kanaka, e holo no, a luu ilalo i ka wai. Aole loa ia e hoolilo i kona ikaika no ke kolohe, no ka pale wale aku no. Aka, ina kolohe aku kekahi ia ia, alaila, ikaika no ia i ka hakaka. Owai ka mea ike ole i ko ke Akua haawi ana i ka manao oluolu, i ua holoholona nei, i mea e make ole ai na kanaka, a me na holoholona e, ia ia?
 

NO OAHU.
He palapala na ke Alii, na Nahienaena.

            Ua palapala mai o Nahienaena ia Mika Rikadi, penei, "E hai aku oe i ko'u aloha i na haumana a Mika Aneru, no ko makou ike ana i ka lakou palapala, a me ka olelo iloko o ka LAMA HAWAII, i paiia ma Lahainaluna."
 

PULE HOOMAU.

            I keia manawa, he mea nui ma Amerika Huipuia, i ka poe haipule io i ke Akua, ke hookaawale i kekahi hebedona no ka pule wale no, a no ka mihi, a me ka noonoo, a me ka imi i ke ola. Ua maopopo kekahi pono o ia pule. Ina e lohe kekahi i ka olelo i ka la Sabati, loaa paha ia ia kekahi manao, aka, no ka pau koke o ka la Sabati, pau pu no me ka manao.
            Ina i hookaawale loa kakou i kekahi mau la, a hoolilo loa i ka manao ma na mea nui o ka uhane a me ke ola; alaila paa loa paha ka manao maloko, aole e pau koke. Ua kokua mai ke Akua mamuli o ia pule ma Amerika, ua haawi mai no i kona Uhane hemolele. Nolaila, ua hoaoia ia pule ma Hawaii nei. Ua hana lakou ma Hilo a ma Waimea, a ma Kaawaloa, a ua hana iho nei ma Honolulu. I mai o Nahienaena i kana palapala penei, "Ua loaa ia makou kekahi mau hana pule pinepine aku, i keia mau la iho nei.''
            No ke kokoke mai o ka ulu moku, aole paha e hiki ke hana ma Lahaina i keia wa. Aia mahope aku paha.
 

No Honolulu mai.
Honolulu Maraki 4.

            Palapala mai kekahi o kolaila poe misionari penei,
            "Ua olioli kuu naau i ka ike maka ana i ka malamalama hou. Ua oluolu wau i kou Lama; I ko'u manao, ea, ina i loihi iki ae kona mau kukuna a hiki i o a i o, ina ua pono.
            Ua pau iho nei kekahi pule hooloihi maanei; i ko'u manao, he wahi pono iki malaila.''
 

No Molokai mai.

            Palapala mai kekahi misionari peneia.

Kaluaaha Maraki 10.

            "Auhea oe e Aneru, Ke aloha aku nei au ia oe no ka Lama Hawaii.

A paiia, alaila, e haawi koke mai oe. Ua olioli kuu naau ia mea; ina he haneri ia'u e haawi i na kanaka, ina, ua oluolu loa wau.
            Ia mau la, ua nui iki ae ka maikai o kekahi mau mea maanei. Ua nui no ka poe i hele mai i ka pule ma ka la Sabati; a i ka wa i haia'i ka olelo a ke Akua, hoolohe pono mai no na kanaka. Ua lana ko makou nei manao, ua huli io kekahi poe ma ka mihi i ko lakou hewa. A ke imi nei no hoi kekahi poe i ke ala e hiki aku ai i ke ola.''