Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 600, 9 December 1892 — Page 2
| This text was transcribed by: | Cathy Peloso |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KA LEO O KA LAHUI.
"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
MA KE KAUOHA.
I keia la, ua hookohuia aku Keoki Kimokeo i hoa no ka Papa Alanui, no ka Apana Koho o Kau, Mokupuni o Hawaii, i panihakahaka ma kahi o G. W. Kaholokahiki i waiho mai.
G. N. WILCOX,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Nov. 30, 1892.
dec5 3tsd.
I keia la, ua hookonuia aku o J. Kamalenui, i hoa no ka Papa Alanui no ka Apana Koho o Waimea, Mokupuni o Kauai, i panihakahaka ma kahi o G. W. Malama i waiho mai.
G. N. WILCOX,
Kuhina Kalaiaina.
dec5 3tsd.
O ka kpoe apau he mau hae kuni ko lakau, e paa nei ma ka buke Aupuni, i ku i ke kanawai, ke kauoha io aku nei lakou, e hele a e ma ke Keena o ke Kuhiua kalaiaina, mai keia manawa aku, a hiki i ka la 1 o Iulai 1893. a ma na mokupuni eae. ma ke Keena o ka Makai Nui, no ke kope hou ana i na inoa.
G. N. WILCOX,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Dec. 2, 1892.
dec5 3tsd-dly.
I keia la, ua hookohu ia aku o Mr. Iyon K Kakani, i Luna Pa Aupuni. no ka Pa Aupuni o Hana, Mokupuni o Maui i hope no C. Pololu, i waiho mai.
G. N. WILCOX,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Nov. 30, 1892.
dec5 3ts-dly.
I keia la, ua hookohu ia aku o S. W. Kekuewa Esq, 1 Notari no ka lehulehu, no ka Mahele Ekolu o ke Aupuni Hawaii.
G. N. WILCOX,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Nov. 30, 1892.
dec5 3ts-dly.
I keia la, ua hookuhu ia aku o Mr. Moses Papa iakea, i Luna Pa Aupuni, no ka Pa Aupuni o Huelo, Mokupuni o Maui, i hope no K. Honokaupu i waiho mai.
G. N. WILCOX,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Nov. 30, 1892.
dec5 3ts-dly.
I keia la, ua hookohu ia aku o William E. Rowell, i Luna Nui no na Hana Hou he hope ma kahi o Henry W. McIntosh i make.
G. N. WILCOX,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, LDec. 1, 1892.
dec2 3tsd.
Oiai ua haalele mai ka hapanui o ka Papa Luna Nana Koho Balota, no ka Mahele lEkolu, Apana o Hilo Hema, a oiai na haiki ka manawa e hoopiha ai i ua hakahaka la, a e hooko ai i ka manao o ke kanawai mamua a o ka la 29 o Novemaba, ka la i kuahaua ia e malama ia ana ke koho balota kuikawa ana no ka Lunamakaainana iloko o ia Apana, ke hoolaha ia aku nei ma keia ua hoopau ia ka olelo kuahaua i hoolaha ia aku mai keia Oihana aku malalo o ka la 4 Novembab, 1892.
G. N. WILCOX,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Nov. 21, 1892.
nov21 3ts.
KUAI KUDALA O NA LAIKINI AWA.
E Kuai Kudala ia aku ana ma ke akea ma ka Poaha, la 8 o Dekemaba, 1892, na Laikini Kuai Awa malalo iho nei, no ka manawa o Hookahi Makahiki mai Ianuari 1 aka 1893:
OAHU.
Waialua. 1. Koolauloa 1.
MAUI.
Lahaina. 2. Hana 1.
Wiluku. 2. Makawao 1.
HAWAII.
Hamakua. 1. S. Kohala 1.
N. Kohala. 1. Kau. 1.
KAUAI.
Waimea 1. 4
O na Laikini o Oahu, e kuaiia ana ma ka la i hoikeia maluna ae nei, ma ka hora 12 awakea, ma ke komo ana aku mamua nei o Aliiolani Hale.
O ko na Mokupuni hoi o Maui, Hawaii a me Kauia, e kuai ia aku ana ma ko lakou mau apana pakahi, ma ka la, ka hora a me kahi hoi i waeia e na Makai Nui a i ole e ko lakou mau hope paha. Ina mamuli o kekahi mau kumu i ikeia he mea kupono e hoololi ia ka la e kuai ai, e hoolaha hou ia aku no ma na pepa hoolaha pa'i alanui ma ka apana i olelo ia.
Kumukkuai Hooku@--Wailuku me Lahaina, he $300 ko ka laikini pakahi, a o na apana e iho a pau i hoikeia maluna ae, he $100 ko ka laikini hookahi.
Ke Kuai Ana -- E haawi mua ia ma ke ano hoopaa ka iwakaluakumamalima pa-kenata o ke kumukuai i ka wa e haule ai ka hamare, a e lawe ila no ia uku hoopaa ina aole e uku piha ia na dala o ke kumukuai o na laikini la iloko o na la he umi mai ka la aku o ke kuai ana.
CHAS. T. GULICK.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina
Honolulu Nov. 4, 1892. tf d@v.
HOOLAHA KOHO BALOTA.
OIHANA KALAAINA
HONOLULU, Nov. 4, 1892.
@ kulike ai me ke Kanawai Koho Balota o ke Aupuni, ke hoike ia aku nei ma keia, he Koho Balota Kuikawa no ke koho ana i Lunamakaainana e malamaia ana ma ka Apana o Hilo Hema, Mokupuni o Hawaii, mawaena o na hora 8 @ a me @ o ka POALUA, la 2@ o Novemaba, 1892, no ka hoopiha ana i ka makalua o ka noho i hoohkahakaia mamuli o ka haalele ana mai a ka Mea Mahaloia Joseph Nawahi.
O na Apana Koho, na Mahele Koho, na Wahi Koho, a me na Luna Nana, eia iho no ia mahope nei:
APANA EKAHI--HILO HEMA.
Oia no o Puna a me Hilo ma ka hema o ka moeana kahawai maloo o Pukihae, e moe la mai Kau a hiki aku a e hoohui pu mai ana ia Kehena. Wahi koho: Halekula o Kalapana.
Na Luna Nana--J. M. Kauwila,
S. H. Haaheo,ll
J. Kahoomana.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no.
J. A. Kaaukai,
D. Kahaulelio.
moe la mai Kehena a ka Palena o Hilo, koe aku o Keaau a me Olaa. Wahi Koho: Hale Hookolokolo o Pohoiki,
Na Luna Nana--J. E. Eldarts,
D. Kapele,
S. Kaulupali.
Hookohuia no ka la Koho Balota wale no:
W. L. Haau,
J. K. Kalawe.
Mahele Ekolu--Oia no na Aina o Keaau a me Olaa ma Puna, a me keia wahi o Hilo e moe la mai ka Palena o Puna a ka moeana kahawai maloo o Pukihae. Wahi Koho: Hale Hookolokolo ma Hilo.
Na Luna Nana-- F. S. Lyman,
G. Hapai,
Joe Sisson.
Hookohoia no ka la Koho Balota waleno:
J. T. Brown,
G. Nakapuahi.
CHAS. T. GULICK,
Kuhina Kalaiaina,
Keena Kalaiaina. 11-7-3ts-dly.
Mamuli o ke kaa ana o ka la 25 o Dekemaba, 1892, a me Ianuari 1 1893 i ka Lakapule, nolaila, o ka poakahi Dekemaba la 26 1892, a me Ianuari 2, 1893, e malama ia ana ia mau la i mau la kulai aupuni. A o na Keena Oihana Aupuni o ke Aupuni, e pani ia no.
G. N. WILCOX
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina.
Honolulu, Dec. 9, 1892. 3ts-dly.
KA LEO O KA LAHUI.
JNO. E. BUSH.
Lunahooponopono a me Puuku.
POALIMA, DEKEMABA 9, 1892.
NUI KA LOKOMAIKAI.
He elua mau hana nui o keia kau a na hoa i hana ai, oia keia: (1) na hooholoia ka hoololi Kumukanawai e hoopii i ka uku o na Lunamakaainana; (2) ua ae e wehe ia ka ipu@ e kuu akea ia Pake e ko@ mai e paahana ma Hawaii nei no na maniko. He mau hana keia e hoopomiakai ana i na Hawaii o ka Hale Ahaolelo, a me na mahiko. Pehea hoi na hoololi e pili ana i ke Kumukanawai Hou, a me ke ana kohu ahi? Pehea hoi. Me he la aole i hoomanao ia keia mau mea e ka poe i hooloi ae e alakai i ko ka lahui pono.
Ma ko makou hoomaopopo, he makole ana ka ka lahui. a pela mau iho la keia lahui e hoopunipuni ia ai e ka poe a lakou i koho ai. Aloha no kakou, aka, e akahele loa aku kakou ma keia mua aku.
He Hookahi no Puuhonua.
Aole o ke Kanaka, aka, o ke Akkua hookahi, ke huli nae ka lahui, a hoomikai aku iaia. Elike me ka ka Lunamakaainana o Koolaupoko, i olelo ai, aole e lanakila ana kakou maluna o na popilikia, ke ole e hoopono ko kakou mau alakai. E imi wale no na makiko i pono no lakou ma na hana pono ole aole no e ko ana, no ka mea, aole e ulu mai ia mea me ka hana pono ole. Ua maopopo ua hana pono ole na 'lii mahiko o ka Ahaolelo, a ua kolohe i ka pono o ka la hui holookoa i loaa ai he pomaikai pilikino no lakou iho.
Ka Haawina o na Makai.
I keia mau la aku nei, ua hoopii ia ae ka haawina o na makai. Ua manao kuhihewa kekahi poe o ka hoopii aku i na haawina oia ka mea e poo ai ka oihana, aka, aole nae pela ka pololei. Ma ka hoopau ia ana o na makai haole iho nei mai ka oihana makai, ua olelo ia no ka emi mai o ka haawina dala. Ko ka Aha Kuhina makemake nae, oia no e hoopau ia na makai haole, no ka malama pono ole ia o ka oihana, a no ia kumu, ua koi aku lakou i ka Ilamuku e hoopau i ka poe i pau iho nei. Aka lohe hou ia iho mahope, ina e pii hou ka haawina makai alaila hoihoi hou ia aku no na haole i hoopau ia. No keia kumu, ua hoomaopopoia he mau hana hookamaemae wale no keia i keia mau la, ma ka hoopau ia ana o na mea i pau iho nei. Nolaila, he waiwai ole ka hoonui lilo ana, oiai, e hoomau ia ana no na kumu ino o ka oihana makai, ke hoi na hoa o ka Hale Ahaolelo i ko lakou mau home. E kali kakou. He la ko kela hana keia hana e hoike mai ai i kona hua.
HOOHENO O KA AHAOLELO
Oiai ke kahunapule o ka Hale e pule ana, ua pa'i ae la na lima o kekahi alii i ka makika, a poha ae la, ne'i nakolo lua ma na paia o ke Keena Ahaolelo.
O na Kuina mau no i ke pena kii, o lakou no kai hapaia nui ia ma ka buke a ke Kakauolelo, polehe no ka hoi ka hoi ka palu ia iakou nei.
Ua olelo ae ka Loio Kuhina, o ka Lunamakaainana o Koloa me Lihue, ke puhi nei oia i kana mau olelo i ka makani.
Ua olelo ae ke `Lii Marsden, o ka Mea Hanohano o Lihue kekahi o na kanaka mau palupalu loa, @ me he mea la, ua holo ae kahi pea ma ona la e uwe ai, no ka pilikia @ ke kanawai, e ao aku ana ia lakou e makaala mai i ka hana, a no ia kumu oia i hele mai nei e kue i keeia kanawai ahinahina.
I ka pule i hala aku nei, ua ike ia o ka Mea Hanohano o Lahaina, e kakoo ikaika ana i ka bila kanawai e kaupalena ana i na hora hana o na Luna Aupuni, oiai ka bila e heluhelu elua ana, a i ka heluhelu ekolu ana, ua kanalua, a ua olelo ae no hoi ua Mea Hanohano nei o Lahaina, ma keia hope aku, e hoopii ia ana keia Hale no ka hewa pepehi kanaka ma ke degere elua, a i ole ekolu paha, a o keia kanawai e nahu aku ana no ia i ke 'Lii o Hamakua.
Ua hoike ae ke 'Lii Hona, o na Luna Aupuni ke ai noi lakou i ke dala o ka lehulehu me ka mama o ka hana, oiai, he 6 hora hana wale no, a o ka poe hoi nana e huli keia dala, a lakou e @ nei he 10 hora o ka la. Nolaila, ke olelo nei au he pono kakou e noonoo pono i ka pono o ka lehulehu.
Ua haawi ae ka Loio Kuhina i kona kokua ana, e hooholoia ka bila kanawai helu 203, e haawi hu ana i manawa e hoopuka hou ai ke Kuhina Kalaiaina i mau Palapala Sila Nui, no na aina e noi ia mai ana, a wahi ana, he mea pono ke hooholoia keia kanawaik.
Ua hoike ae ke ahi Hona, o ke kumu nawaliwali o na Luna Aupuni, no ka hele no ia i ka po a kokoke e ao hoi e moe, aole i pau pono ka hiamoe, hiki e i ka wa hana, a i ka hana ana aku, aohe ikaika, he kiamoe ka hopena, no ia kumu i makau ia ai keia kanawai.
Huro! Hure!! Hura!!! wahi a ke 'Lii Marsden o Hamakua, i hoolea ae ai, i ka holo ana o ka bila kanawai e kaupalena ana i na hora hana o ka la no na Luna Aupuni. Nani kela, nuha-nuha lakou nei.
Ua loaa ka @aha o ka lahui, oiai ua hooholo ka Hale Ahaolelo, i ke kanawai e kapae ana i kela mau huaolelo "a i manaoia he Mai Lepera;" a hookahi wale no mea i koe oia ka pulima o ko kakou Moiwahine. E Kalani e, mai kaohi i kou pulima no ke ola o kou lahui, i pau ae na hana opu ino a kekahi pohai e hoao mau nei e kinai i keia lahui.
He nui na lono e lohe ia nei, ua lehulehu loa ka poe e noi nei, e noho ma ka no@o o na Lunakanawai Kaapuni o ka Mokupuni o Oahu nei, he poe ilikea wale no ka nui, a hookahi no Hawaii, ke hoopuka aku nei makou i ka inoa o Frank Pahia, pehea la ia, nana pono ia iho keia loaa ike kanawai, he