Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 636, 7 February 1893 — Page 3

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

ka leo nui moakaka i manao kuahaua elike me ia malalo iho, a i ke kani ana hoi o ka hora 9 ponoi ua huki ia ae la ka hae Amerika no ka manawa mua loa maluna o ka pahu hae o ka Hale Aupuni Aliiolani, ua haawi ae na puali koa i ko lakou aloha i ka hae, i panai pu ia mai ia haawina hookahi e na pukuniahi o ka mokukaua Bosetona.

            Mahope koke iho o ia manawa, ua hoopau koke ia ka malama ana a na koa o uka nei, a lawe ae la ke aupuni o Amerika i ka malama a me ka hoomalu ana i ka Hale Aupuni ma ke kukuluia ana mai o na koa Malina eha, oia hoi, hookahi koa ma ka puka ponoi o ka Hale Aupuni ma ka aoao mauka, hookahi i ka puka pa ma ke alanui Moi, hookahi ma ke alanui Moiwahine, a hookahi ma ka puka pa e piliala me ka Hale Mele Hou. A eia malalo o ka lakou hoomalu ana a hiki i ka manawa e maopopo mai ai na kukakuka ana ma Wasinatona.

 

Ke Kahunapule, ka Awai a me ka Halepule.

Kakauiv no Ka Leo o ka Lahui.

            He mea hele ke kahunapule. he mea maau oia i o a ia nei. He mea akamai a naauao ke kahunapule; he uhane ike kona, he uhane piha i ke aloha a me ka hoomanawanui. he kunukunu ole, he akiaki ole, he kuaki ole i kekahi, ke ili mai na poino maluna ona. He haipule oiaio maoli, e pule oiaio ana no na mea a pau loa, aole koe hookahi; aole he mea pono i ke kahunapule ke olelo: - “O! ua hiki no kona haule ana; no ka mea, he hookuli oia i ka leo ao aku o na haipule.” Aole pono ke kahunapule ke olelo: “No kona hewa, ua kiola ke Akua iaia mai luna mai.”

            I ka Karisto wa ma ka honua nei, ua i mai oia: Mai hoino aku i ka poe hoino mai ia oukou: e aloha aku i kou enemi, a e pule aku no ka poe hoino wale mai.

            O ke kahuna lapaau no ka poe mai no ia; o ke kahunapule hoi, no ka poe hewa no ia e ao aku ai.

            O ka Awai, he wahi kahua ia i kakuluia iloko o ka halepule e hiki pono ai i ke kahunapule ke hai aku o ka olelo a ke Akua. Ma ia wahi, e ninini ia mai ai ka olelo no ke ola; ka poino o ka hewa, a me ke kala ia o na hewa ma o ke koko la o Karisto.

            Aole ka awai I hanaia, i wahi e hoike aku ai i ka ukiuki o ka kahuapule; aole hoi no ka hoohenehene ana aku i na kanaka; aole hoi no ka hoopuka ana aku i na huaolelo hoonaikola a me ka hoomauhala; ina pela, alaila, ua makehewa loa, a he hoopunipuni loa ka inoa Karistiano i loaa i ke kahunapule.

            He mea pono ole ke lilo ka awai wahi e haiolelo kalai aupuni ai no ke kahunapule. Aole ia o kana hana, he hana ia na ka poe Alii a Lunamakaainana paha e hooikaika ana e lilo i hoa no ka Ahaolelo, a me na poe e ake ana ma ke kulana hooponopono aupuni.

            Ka Halepule:- Ae; o ka halepule, ka Betela ia o ke Akua, ka hale a ka lehulehu e akoakoa ai no ka hoomana ana, a no ka hooko ana i na hana ku i ke aloha:

            Aole loa he mea pono ke hoolilo ia ka halepule o ke Akua, i ana no na powa; iwahi e hoopiha ai i na anaina keaka a paani; i mea e loaa mai ai na kokua no ke ola o ke kahunapule; aole no e pono ke hehi ia ka ihiihi o ka hale o ke Akua, mamuli o kekahi kumu, he mea ia e loaa nui mai ai na dala kokua no na bana o ka Ekalesia.

            Eia na mea i hoomaopopoia e na poe haipule oiaio a pau ma na wahi a pau loa. Ua laa ka halepule no Iehova; ua laa ka awai, no ka Olelo o ke Ola; a ua laa hoi ke kahunapule, a ua poni ia, no ka hoike aku i ka Euanelio no Karisto.

 

HE INO NO LILIUOKALANI.

He inoa keia nou e Liliu,

No ka Pua Laha ole a Hawaii.

He Onohi Momi no ka Pakipika,

A he milimili hoi na ka Lahui.

Mai Hawaii Nui Kapu o Keawe,

A Kaula ka palena o ka aina.

Ku mai o Liliulani i ke kapu,

Puuwai Hao Kila Makeneki.

Kupaa o Kalani me ka wiwo ole,

Mahope o Ka Leo o ka Lahui,

Hoike maiana a he pua Ia,

A he mamo na Keaweaheulu,

He Kaeaea Hiapaiole,

I ke au o Kalani Na’i Aupuni,

E na’i ana Au me ka hope ole,

I pono kaulike no ka lehulehu,

A he u-i ninau na ka lahui,

Pehea ka manao o Liliulani,

Ua like me ka wai o ka Liula,

Ka Auapa i ke one a o Mana,

Mamuli hoi Au a o oukou,

A hookoia kuu makemake,

Lokahi kakou ma nei hana,

Malama i ka pono me ka maluhia,

E pepelu na kuli a noi aku,

Ma ka inoa o ka Mea Mana Loa.

Oia hookahi ka Puuhonoua,

Nana e hapai ka manaolana,

Kulia i ka Nuu ko Kalaunu,

Kakoo ia e ka Mana Kahikolu,

I onipaa ai ko Makia,

Ma na Ailana o Hawaii nei,

E ola o Kalani a i ke Akua,

A kaui ka heke o ka Lanakila,

Haina ka puana ua ike ia,

Ke Alii Aimoku Puuwai Kila.

Miss Kekoaohiwaikalani.

Puahaulani Hale, Honolulu Ianuaeri 24, 1893.

 

He Wehi no Lihilanikekapu.

He inoa kela Nou e Lihu,

Ke Alii kaulana alo ehuehu,

Nana i pailaka me ka noeau,

Hookele wiwo ole i ke aupuni,

Ua puni kakou i ka mali leo,

Na hana akakamai a ke Kolea,

Ke i nei no Ko’u manao,

E paa i ke Kila ke aupuni.

A hookoia Ko’u imi,

Me Kuu Lahui Makaainana,

O ka pono kaulike ke hanaia.

I kuikahi like me ka maluhia,

Ua puaa ka manao o Lolokulani,

E hana no ka pono o ka aina,

Auhea oukou e ka Lahui,

E noho kakou me ka hoopono,

Hilinai aku i ka Haku Mana Loa.

Mai na Lani mai ka hoopakele,

Lanakila ke one o Kakuhihewa,

Ua kaa e ka hewa aia iwaho,

A ina Auna Kau-ahua,

I ka manu noii maka keleawe,

Makaleho i ka nani o Hawaii,

Na Kaiaulu o Kuu Aina,

Kumuwaipuna o ka Pakipika,

Ka Hoku Kaimana o ke ao nei,

Hookahi puuwai o ke aloha,

Lokahi ka manao onipaa mau,

I Kuokoa mau Hawaii nei,

Lanakila kamahao mai luna mai,

Haina ka puana ua ike ia,

Ke Alii Aimoku Puuwai Kila.

Miss Kekoaohiwaikalani.

Puuhaulani Hale, Honolulu Ianuari 24, 1893.

 

NU HOU KULOKO.

Eia kakou i na la o ke Kalaku Hilo i ka ua nui: Kapukapu ke – i ka pua o ka leo i ka hamahamau: hamau kakou. I ka hawanawana i ke kunou poo, i ka awihi maka. Ai – e – ai – a.

He upu mau ia aku nei. e piha a mai ana ke awa o Kou i na moku kaua o na Aupuni nui o ke ao nei.

            He nui launa ole ka ua o keia mau la ke hele ala a kohu muliwai na alanui o ke kulanakaunale nei.

            Ma na lono i loaa mai, he nui ka ua ma na kuaaina aku nei o kakou; a he oi loa ka ikaika o na waikahe malaila.

            Ma ka wehe ana o ka Aha Kaapuni ma ka Poakahi uei, ua nui no na kanaka i akoakoa ae; aka nae aoho hiehie o ka wehe ana e like me ko no kau mamua aku nei, ka hoonohonoho mai o na Lunakauawai iloko o na holoku silika.

            Iloko iho nei o keia mau la a ka ua e haluku ana; aia hoi kekahi poe mauka ae nei o Kapalama e haluku ena iloko o na kiowai olepolepo i hoolana ia e ka ua. Me he mau pinao ala ka ike iho i ka wai laluhe. Ua hiki hoi he au Kuloko ka olelo ana.

            Ua manaoia; aia ma Wasinetona na Komisina Elima a Kalaudinei lawe ai; a ke manao ia nei hoi, e hoea, aku ana aku ana na Komisina Alii ilaila ma ka la 13 paha o keia mahina Aka, o ke Queen Liliuokalani. aia no oia i Wasinetona e noho nei.

            O ke Keena o ka Oihana Koa o ke Aupuni Kuloko, ua hoonee ia ae nei ma kekahi keena o lalo o ka Halealii, ilaila e loaa ai o Konela Sopa a me kona mau Ukali.

            Ma ka Poakahi nei, i mua o ke Jiure, ua hookuuia o Gibson Kaloa, mai kona hewa i hoopiiia no ka hoeha i ka Pake. O ka mua keia o ua hihia i hoauia malalo, o ke aupuni kuloko hou, me ka Loio Kuhina hou, ma o ka Hope Loio Kuhina hou. He hoike ana mai ia, aole I ailolo ia ka haumana.

            Ma ahiahi Sabati nei, ua ano kaika loa aku la ka hana a ka ua mawaho aku nei o Kulaokahua, ua lilo ae la ke alanui Beritania; Keeumoku ame kahi mau alanui e ae i mau Auwai o kahe anal Aole hiki ina kaa hapaumi maluna mai a malalo aku nei ke holo ua halana pu ia. He mau hana kupaianaha no keia i ke mua ole ia i loko ona wa loihi i hala ae nei a ko hao a ka wai nui; Aohe o pai la koe. Pela no, o ka opala noia a ka wai e lawe’ia; Aka ona pohaku paa no nae nona na kahua i kipapa ia ai; Aia noia ke moe lohi la i ka papaku o lalo. Nawai ole hoi ka ino. O kuu kai kapu ua noa ua ae mai ke kuewa; Aloha no paha.

 

Aole keia he Mau Hana Hoohoka!

AKA HE MAU

WAIWAI HOU WALE NO, AOLEIPOPO

E LOAA NO

MA KE KUMUKUAI EMI LOA!

MA KAHI O N.S. SACHS.

Helu 104         Alanui Papu, Honolulu           Helu 104.

O na Waiwai Hou Wale no ko ko Makou Halekuai

Aole o na Apa Lole Popopo a Kahiko!

            Aole a makou mau hana hoopunipuni; aole a makou mannu ekaeka, oia hoi, aole o makou paali aku ia paa lole kahiko i kumu e loaa ai he puka ma ko makou aoao, aka, haawi aku makou i na waiwai hou loa no ko makou mau makainaka a me na hoaloha, no ke Kumukuai Emi Haalele Loa, e loaa ole ai Kona Lua ke Ukali ae!

            Ua wehe ne nei makou i keia wa he laina hou o na Lihilihi a me na Lihilihi: Kuuwelu i hoouma pololei ia ma Europa mai, ma o ko makou mau kauoha ponoi ana aku, a ke hooia aku nei makou e kuai ia aku ana no me ka emi loa umi ae ka umi mamua o kekahi mau halekuai e ae. Ua loaa pu mai no hoi ma ko makou halekuai nei, he mau lako hou o ma Apa Keokeo, na Lako Kalakoa a me na Kinihama,

            A ke kuai aku nei makou ma ke kumu lilo, no ka mea na makemake makou e loaa ona wahi e hoahu ia ai ko makou mau waiwai lako heluhelu . Ua wehe pa ae nei makou he luhiehu o na APA HULUHULU Farani., na Silika PANPO a me na APA SILIKA LAU. He mea peno e ike ko makou makamaka a me na hoaloha ikeia mau waiwai hou a nani. Emi ke Kumukuai. O na APA SILIKA ELEELE,PAPAMU, a pela aku, e loaa no ma ko kumukuai haahaa loa.

            Na Papale o na Wahine i humu a kiuohinohina , na Papale o na Keiki o ke ano hou loa, e kuai ia aku no ma ke emi loa. O ka loaa koke ana mai nei no ia o ka mea kana papale hou o ko makou halekuai mai Na loko mai . He loaa kana mau hana hookinohinohi ana i na paple. Ua hiki na makou ke kaena ae na oi ae kona loaa mamua o na mua hana a kinohino papale o kekahi mau halekuai pape e ae.

            E hoomanao hou iho me na makamaka a me na hoaioha, o ka pono pololei, kauliki ko makou mina , a aole e a a hana poholalo. a mamua o ko oukou hela ana aku i kekahi e aku, e kipa mua mai ma ko makou halekuai. E kilohi mua. E nana. E lolelole. E hooia no oukou iho.

N.S. SACHS.

575 tfd.           104 Alanui Papu, Honolulu