Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 654, 3 March 1893 — KA MOOLELO O HIIAKAIKAPOLIOPELE. [ARTICLE]

KA MOOLELO O HIIAKAIKAPOLIOPELE.

I HOOPONOPONOIA MAI KA POE KAHIKO MAI A ME KA POE I HOOPAA I NA MOOLELO A ME NA KAAO KAHIKO O HAWAII NEI. Popo ke kapa o ka wahine A-u ko hanawai Hoauau wai o Honolii E kapu o-e He mau alii He 'lii no O Hinahinakuikapali–e I nana aku ka hana o laua nei, e noho mai ana ua mau wahi akua Unihipili nei, i aku o Hiiakaikapoliopele, penei: Kahaha! Kela mau wahi akua Unihipili hoi, nana mai nei kela mau wahi akua Unihipili i ko maua mau wahi hilahila, a ke kani mai nei ke oli, e ma-make ana olua ia'u, he kolohe olua. I kii aku ka hana o Hiiakaikapoliopele, e lele aku ana ua mau wahi akua Unihipili nei, a noho iluna o na makuahine, noho no kekahi iluna o kona makuahine, a pela no hoi kekahi, a hoolale aku la i ka luau, a ka luau na makua, hoi mai ho-a i ke ahi, a a ke ahi. I aku o Wahineomao i ke aikane, penei: E! Ke a mai la ke ahi, i mai la o Hiiakaikapoliopele ia Wahineo- mao, na ua mau wahi akua Unihipili la, oia na la make. Oia a no o ke ahi, a hiki no laua nei, pio ke ahi, aohe i omo, huai ka imu, hoomakaukau ka ai, wehe ka wa-hi o ka luau, a ke pa, kaumaha o Wahineomao, i na akua, a pau ke kaumaha ana o Wahineomao, ai o Wahineomao, a pau ka ai ana a ia nei, ke lana nei hele aku la no ia a hiki laua i kai o Piihonua, moe laua nei ilaila, a ao ae ia po, i ka hale o Piikeanui ma kahi i moe ai o laua nei.

E hoomakaukau ana o Piikeanui me Piikeaiki i ka ukana o ko laua hakuaina, e holo mai ana i Maui, e lawe ana i ka waiwai no ko laua hakuaina. A pau ka hoouka ana i ka waiwai, lalau aku la o Piikeaiki i kana wahine ia Wahineomao, a hoouka ae la iluna o ka waa. I aku o Piikeaiki ia Piikeanui, hoouka ia ae hoi paha kau wahine au e hoapaapa mai nei ia kaua. Pane mai la o Piikeanui ia Piikeaiki! Ka! Aole o'u makemake e hoouka ka wahine, o holo aku auanei kaua a ka moana poho ka waa, pulu ka waiwai a ka haku aina o kaua. Ke kumu oia hoole ana o Piikeanui, aole e hoouka i kana wahine. ia lakou i moe ai ia po, ua makemake oia e launa kino laua ia po, aole nae i ae kana wahine, oia no o Hiiakaikapoliopele, aole loa no laua i launa kino, nolaila ko Piikeanui mea i huhu ai, a hoouka ole ai ia Hiiakaikapoliopele. Ma ia olelo ana mai o Piikeanui ia Piikeaiki, aole e hoouka i kana wahine. alaila, i aku o Piikeaiki ia Wahineomao penei: "E, e hoi oe iuka, ae mai la o Wahineomao, a hoi aku la iuka mai luna mai o ka waa, o ka holo aku la no ia o laua la. Ia hoomaka ana aku no o ka hoe

ana a laua, aole i loihi aku, e po-i mai ana ka ualu, hookahi no ua nalu nui, mai mua o ka waa a hope, o ke poho iho la no ia, au aku ka waiwai, au mai iloko o ke kai. Pau loa ka waiwai o ua mau kanaka nei i ka lilo i ke kai, i aku o Piikeaiki ia Piikeanui, aia kaua la! e hoouka ia mai nei no la na wahine a kaua, hookahi no la hoi ke koekoe like ana o kakou, e piho ana no ka hoi kaua la. Hoolana ua mau kanaka nei i ka waa, a lana ka waa, ohi i ka waiwai, o ka waiwai i loaa mai, o ka waiwai i lilo aku, a pae laua nei i kula, kaulai laua nei i ka waiwai a maloo ke kapa, ka pa-u, ka malo, ia waiwai aku, ia waiwai aku.