Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 699, 5 May 1893 — Page 3

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Moi, ua pau olua mai ka hana aku.

ke koena o na makai, ua ninau aku i ka Makai Nui i ke kumu i hoopau ia ai? Eia ka pane: Ao @e o oukou kuleana malaila. Ua hoike aku na makai, eia ko makou hookohu, e lawe aku oe, eia ka pane aohe kanawai e lawe mai ai au i na hookohu. Ia wa no i waiho aku ai o J.K. Pa i kona hookoho.

ke koena iho , ua pili aku la i ka pa-u o Hummula, aia ke puliki aea i ka nuku o ka omole, e like m e K-----------ke aumeume i ka mea maloko. a hiki i kona poino ana.

Kou hoaloha o Kauakanilehua o Hilo nei.

KANALU O PAULA.

Mei 1, 1893

 

@AHALO AU IA OE NO KOU NAAUAO

 

Aperila 28, ua halawai aku la @@ kahunapule o Kawaiahao me Mr. J Mahuka-opio; a me kekahi @oe ae ma Kakaako, aloha oukou aloha wahi a ka pane.  Oia ka wa i ninau aku ai ua Kahunapule nei, e Mahuka, ua kakau inoa anei oe malalo o ka hoohui : ina, ae , wahi @ ka pane.

            Oia ka wa i oielo aku @@ua kahunapule nei. mahalo maoli au i kou @@@@@@.  o oe ke kanaka i ike i ka hooponopono aupuni. Oia hoi, aole a kakou noono ana aku i ke au hooponopono aupuni i hala, ua ha@@@ ia a o ka kakou e nana aku ai,

@@@keia au hooponopono aupuni e @@nei.

            O keia maluna ae he mau olelo pololei loa keia a Mahuka, i hoike @@ @@ar ia u, ma ke alo iho  o ka Y.M.C.A. kihi o alanui Hotele a me Alakea ma ke kakahiaka  Poakolu nei.  A ma keia, ke olelo nei au, oia anei ka hana a ke kahuhipa, o ke ao aku, he mea maikai ke kakoo ana aku i keia aupuni hou.  O ka hana a ke kahuhipa, oia no ka mea e pili ana i na uhane. o ke ao aku ia lakou i ka hana pono, e pule i  ke Akua, no ke ola o ka aina, ka @@@@ a me ka Moi.

            Kolaila, he mea pono i na haipule: ka poe hoi i Levi ia e malama i ka oihana laa, a ka Haku Iesu Karisto; mai hoohuikau aku i ka @@@@@ hana, me ko keia ao.

D. M. Punini

Honolulu, Mei 3  1883

 

HILAHILA OLE

            Ma ka nupepa Ad vakaika o ke kakahiaka nui Poakolu nei, i ike iho ai makou i kekahi manao e pili ana i ka huli ana aku nei o ka hapanui o na kanaka Hawaii e kakoo i ka hui hoohui aina i kela a me keia la ma ke ano he poe nonoo maikai lakou me ka malama ana i ka maluhia.

            K ike oukou e ka lahui Hawaii hele koa i keia mau olelo hoomalimali o ka hilahila ole, e hapai me@@@@@ nei ia oukou. Ua olelo ia kakaou na kanaka Hawaii aole e hiki ia kakou ke malama a hooponopono i ko kakou noho’na, e na komisina hoohui aina a lakou i hoouna aku nei i ke aupuni o Amerika ame kona lahui kanaka kaulana.

            Ma ka Poakolu nei, ua pelu ke alelo a nanahu iho na niho a moku ke alelo i elua apana. He hilahila ole maoli no keia poe i nana mai ai ina hana hookaumaha maluna ou e Hawaii, me ka manao e holopono ana ka lakou hana me ka nana ole ia o ka pono hanau o na kanaka kupa o keia Paeaina nani; i ka hele nui ana a hopu i ka laau a ke lii ia Hoolehelehekii, me ka  hai pu ia mai, aia a ae ka poe nona ka aina ma ka hanau ana alaila ae aku makou i kena manao o ouku.

            I ka hiki ana aku o ke Komisina Alii ke Keiki Alii Kawananakoa a me Hon. P. Numana a me ka Elele Lahui Hon. Jno. E. Bush, ma ka Aoao o ka Lahni Hawaii ua kukala ia aku la ma ke akea aole he ae o ka Lahui Hawaii i keia hana a lakou nei. Ua hoouan koke ma ke Aupuni o Amerika i ka Hon. James H. Blount i Komisina e hele kino mai i Hawaii nei e noii ai i na mea a pau i pili ana i keia hana a eia oia ke hana nei i kana hana.

            i hoike no keia manaohilahila ole o ka hoopunipuni i ka huli aku oka hapanui o kallahui ua hiki mai na Elele mai na wahi mai a pau o ka Paeaihame na haneri inoa e kue loa ana i ka hoohui aina, i hiki aku ko lakou heluna o na kane kupono i ke koho balot i ka 7,000 a oi. aka , auhea la ka hapanui e kokua nei i ka hoohui aina a lakou e hoopuniouni mai ne ke huli aku nei e kokua ia lakou.

            Na oukou e ike i keia mau hana epa oke ano haahaa.  Nolaila eia no ia kakou ka lilo o ko kakou aina, aia a ne ka hapanui o na kanaka Hawaii maoli alaila holo ka hoohui aina a ina e like ae la me keia huina maluna ae ka hoole, alaila e noho lakou a kolopupu a haumakaiole a iho aku e noho epa me Milu aole loa e loaa ia lakou ka lakou mea i manao ai.

            Ua nui ka mahalo ia o na kanaka Hawaii a punika Paeaina i kupaa mahope o ke aloha i ko lakou aina, ena keonimana o na aina e mai. E kupaa mai luli, ua haule wale na hana pakaha, a ua lanakila oe e ka lahui. E aku ke ola a hiki mai, aia la ke nee mai la ma na kula uliuli a me na kahawai nani, maluna mai o na mauna, a kau loa mai maluna o ka hokua o na ale oka moana Pakipika a pae malahi hou mai ma kou ipuka hale e ke kanaka Hawaii Aloha Aina Oia io iloko o ke aheahe me ka malie e hoihoi mai ai o Iehova ke Akua Mana i ke Kuokoa ka Noho Alii a me ka Hae Nano o Hawaii, E Ola o Hawaii i ke Akua.

 

MO KE K@LA MAKE.

            Malalo o keia poo.  ua ike ia he olelo hooholo ka Mr. J. Emmeluth i lawe a’e iloko o ka Aha Kuka o kauoha ana i ka oihana Makai, e hopuhopu aku i ka poe a pau e paipai nei no ka hoihoi ae i ka Moiwahine a Aupuni o ae paha, mawaho ae oke kahua o ke Aupuni Kuikawa, i kukulu ia ai i ka la 17 o Ianuari. Ma keia manao ana o kahi hoa o ka Aha Kuka he hana ia e lanakila ai ka Hoohui Aina, ke olelo ne makoo, aole.

            Oia hoi, ua papa loa ke Kumukanawai ua kapuloa ke kino o kela ame keia kanaka aole e hopu wale ia , ua maopopo loa ke ano o ke Kumukanawai; a i na pela io ma ke kumu hea e hiki ai e hopu wale ia?

            A oiai hoi o ke kahua wale no e hiki ai a e noa ai ka hopu ia ana o na kanaka a pau , oia no ka hoala ana i ke kipi a me na haunaele e ae.

            A oiai hoi, i na manao ia o keia mau olelo ana no ka hoihoi hou ae i ka Moiwahine ma ka noho alii, oia ka mea e hewa ai, alaila, aole he aoao kalaiaina i maemae, ua hewa like no.

 

ALOHA INO KA LEO O KA WAHINE.

            Mamuli o ko makou ano he wahaolelo no ka lahui, ma ia kumu, ke kamailio nei makou i keia mau mamalaolelo walohia maluna ae, a oia keia , “ Aloha ino ka leo o ka wahine i ke kaukau mai, me ka waimaka, noho mai kaua.”

            O keia wahine oia no o Mrs. Helekunihi, ua ao mai oia i ka olelo maikai i kana kane , a eia na olelo.

            E kuu kane aloha, ua lawa kou hooikaika ana e kakoo ma ka aoao Hoohui Aina, a no ia kumu, e pono kaua e noho mai, mai holo oe i Honolulu. Eia ka pane a ke kane. e kipakuia mai auanei kaua.

            Pane ka wahine, he oi aku ia o ka pono, a me maikai, ke kipakuia mai kaua, no ko kaua aloha aina.

            Pane hou ke kane, aole au e noho ana, e hele ana no au, oiai, owau kekahi Elele i nookohu ia mai nei.

            Pane hou ka wahine, he mea kupanaha ia oe, kou hoao ana e hana ino mai ia’u, oiai hoi, he wahine Hawaii au, ua oi aku ko’u aloha i ko’u aina hanau, a me ka Moiwahine, mamua o na mea e ae.

            Pane ke kane , e pule kaua, ae ka wahine, i ki wa i pule ai ua moe like ko laua mau maka a hiki i ka Amene e ana o ke kane, koe no ka wahine, naau luuluu no ka kane, e kalou ana no ilalo, me ka leo pule oiaio, iloko o kona naau.

            A i ke kaakaa ana a’e o kona mau maka, ua ike aku la oia i kana kane e kau mai ana iluna o ka lio.

            Oia ka wa keia wahine i uwe ae ai meka leo -@@@@  @ahea ana i kana kane, noho mai kaua, noho mai kaua, ko kumakaia i ka aina – e- noho mai kaua.

            Eia nae oia mau kaukau ana a ka wahine ua lilo ia he mea ole, ma o keia olelo walohia a keia wahine , ua komo iloko o ko makou puuwai ke aloha nona; oiai hoi, ua olelo mai ka buke nui, o ka wahine noho pono he papale alii oia no kana kane, o le aloha hoi mawaena o ke kane a me ka wahine, aole ia e mokuhia i na waikahe he nui.

            Aka i keia haipule hoi, ua kapae ae oia i ko ke Akua makemake a alualu mahope o Mamena, ka moonihoawa nana e ale iaia iloko o na poino he nui.

            Nou e ka wahine na mahalo a Ka Leo a ne ke Akua ne kokua mai ia oe

            O keia maluna ae, ne mea keia i hoike ia mai i ko makou makamaka J.W. Kanoelehua, a nana i hai mai i ka mea nona ka moa malalo iho; a oiai hoi. ua ake  makou e hahai n akanaka a pau mahope o ka pono. a me ka hoopono, nolaila i paa ole ai ka makakila o ke kaulike.

D.M. Punini Jr.

Mei 4 ^th 1893

 

Keia Kau Kinipopo.

            Mamuli o ka hooholo ana o na Kapena o na Hui Kinopopo like ole ekolu, nolaila ua hooholo lakou e hoomaka ka paani ana i keia Poaono ae a o ka nui o ka manawa e paan ai he 18, a o ka paani hope loa, i  kekahi la nui kulaia, a penei  na kuhikuhi ana:

May 6 Hawaii       “” Kamehameha

“  13 Kamehameha   Crescent

“ 20 Crescent           Hawaii

“  27 Hawaii            Kamehameha

“  30 Kamehameha  Crescent 

June 3 Crescent        Hawaii

“ 10 Hawaii          Kamehameha

“  17 Kamehameha  Crescent

“  24 Crescent         Hawaii

July 1 Hawaii        Kamehameha

“  4 Kamehameha  Crescent

“  8 Crescent         Hawaii

“12  Hawaii          Kamehameha

“ 15 Kamehameha   Crescent

“ 22 Crescent         Hawaii

“  29 Hawaii       Kamehameha

 

            Ua haawi manawalea ae ka bana o ka mokukaua Bosetona he puhi ohe i ke Komisina James H. Blount.

 

            Ua manaoia o ka Poaono ae nei a i ole ma ka la Sabati paha, mai ka aina mai o ka poe lauoho loloa no ka Ipua Gula o Kaleponi.

 

            @@@@ Mai haohao e na makamaka ke loaa ole aku ka oukou pepa; e hoopaa ana makou i ka pepa o na inoa i hookaa ole mai i ka uku pule a mahina oka kakou wahaolelo ma ka aoao o ka Lahu.  E eleu mai i ka hookaa ana i ike pono ai na mea hou oka aina aloha ilokoo ka nohona kupililii o kea mau la.

Ma ke Kauoha

 

            I na he oiaio na lona a ke telefona i hai mai ai ia makou, ke pau la kekahi poe hipa eloele o ka Apana o Koolauloa i ke kakauinoa malalo o ka Hoohui Aina. He poe hipa komohewa ia a @@ poe hipa hiki ole ke hoolakalaka ia.

 

$15 MAKANA

            MA KA PO POAONO NEI, UA nalowale ia kekahi lio wahine hauliuli me ka noho no, he noho pulu nae.  O ka mea a mau mea paha e loaa ai keia lio, e hoihoi pololei mai i ka mea nona ka inoa malalo inonea a e loaa no iaia ka uku makana i hoike ia maluna. E loaa no au ma Kahauiki.

JNO. Hapa

Kahauiki, Honolulu, Apr. 6, 1893

 

HOOLAHA A KA LUNA HOOKO

KAUOHA 1 KA POE AIE.

 

            Imua o ka Aha Kaapun ka Apana Kaapuni Akahi, ma Hooponopono Palapala Hooilina.  Ma ka Palapala Hooilina a Maria O’ Sullivan i make. O ka mea nona ka moa malalo nei, ua hookohuia oia i Luna Hooko Kauoha no ka Palapala Hooilina a kauoha hope @@@@ a Maria O’Sullivan i make  ma Honolulu a ma kela ke hoike aku neia oia i ka poe he mau aie ko Maria O’Ssullivan ia lakou, e waiho koke mai iaia i ka lakou mau koi i hooiaioia ma na bila aie poloei ma ka Halekuai o E.O.Hall&Son (Mikaholo) iloko o eone malama mai keia la aku a e hoole loa ia hoi na koi ke hala keia manawa.

 

ABERHAM FERNANDEZ,

            Luna Hooko Kauoha o ka Palapala Hooilina o Maria O’ Sullivan i make. hanaia i keia la 20 0 Maraki, 1893.

mar27 3wksd.

 

OLELO HOOLAHA.

            E ike auanei na kanaka a pau ma keia ke pap@@@loa ia aku nei na mea a pau, aole e hele maluna o na aina o Kahikinui a me Auwahi i lilo mai ia maua malalo o ke kuai a me ka hoolimalima a lawe aihue i na manu Pelehu.  Pikake a me na ano manu e ae apau loa e hele aia maluna o ua mau aina nei. A ma keia hoolaha ke ae aku nei maua e haawi aku i uku makana he $25 i ka me a mau mea paha nana e hoike mai ia maua a hookolokolo, a hoopai ia e ke kanawai no ka lawe aihu i kekahi o ua mau ano manu nei, e hoike mai ma ko maua Hale Kuai ma Wailuku.  Ua kapu pu ia no hoi na kanaka a pau, akole e hele maluna o ka maua mau aina kula noka lawe ana i na Bipi, Lio a mau Holobolona e ae, me ke noi mua ole mai ia maua a i ko maua Luna paha, oia o Frank Freitas e noho ala maluna o ka aina.

A.ENOS & CO.

Wailuku, Maui, Feb. 9 ^th . 1893

feb93msw.

HE UMI (10) APANA AINA HOME MAIKAI NO KE KUAI

            Aia he Umi apana aina Home maikai loa noke kuai aku e waiho la ma Kalia Waikiki, Oahu mawaena o kahi o Hon. Chas. L Hopkins a me Mr. Marcfarlane a i keia mamua o ka aina o G.W. Keaweamahi.

            A oia no na apana aina pa hale Inani loa i koe iloko o ke kulana kauhale nei.

            H oluolu loa ke kumukuai. He maikai ke kuleana. Na ka mea kuai mai e uku no na Palapala,

            No na mea i koe o ninau ia William C. Aohi Honolulu Marakai 27, 1893.     tf.