Ka Lei Rose o Hawaii, Volume I, Number 4, 1 April 1898 — Page 11

11

a me na huna lehu aeae loa a kakou mau maka e ike ai i kahi wa, a e ike ole ai i kahi wa. Ke minamina nui nei makou i ka pokole o na wehewehe ana, oiai, ua haiki kahi kuleana, a ua piha no hoi "Ka Lei Rose" me na waiwai naauao e ae.
 

No ka "Mahina."

                O ka mahina e hoomalamalama nei ia kakou o ka honua nei o ka po, mai kuhihewa kakou nona ua malamalama la, aka, mai ka la mai no ia, oiai kakou e pouli ana, pa ae la na kukuna o ka la maluna o ka mahina, mai laila mai lele hou mai la i o kakou nei o ka honua, loaa ai ia kakou na po mahina lailai.
                Ma ka hoomaopopo ana, a ua hooiaio ia pela, ua lilo ka mahina he hoku hele maalili, oia hoi, ua maalili oia mai ka ili ake a hiki i ke kiko waena o kona papaku. O ka wai a me ke ea, ua pau, ua maloohaha, a ua nalowale maoli malalo o ke kumu, ua maalili ka mahina.
                Ua uhi paapu ia kona ili e na lua pele, oia na mea eleele a kakou e nana aku nei i kekahi wa o na po mahina piha, a kakou hoi i kapa aku ai i ka wa kahiko, o Lonomuku me na huihui paipu ana, olaila, o ua mau mea la a kakou i kuhihewa ai he mau lua pele wale no ia, he mau lua pele nunui aole i kana mai.
                Ma ka nana ia ana ma na ohe hoonui ike, ua ike ia, ua like ke anapuni o ka waha o kekahi mau lua me 50 mile. Iloko o ka wa wela loa o ka mahina la, (oia hoi iloko o 24 hora) ua like ka ikaika o ka wela me ka wela e hehee ai ka pauku kepau ke kau ia i ke ahi, ina hoi i ka po ua like ke anu me 200 degere malalo aku o ka ole, (zero) nolaila, mamuli o ka make ana e ka aina, oiai hoi, o ka lepo o ka mahina, aole i like ke ana wela me ko ka honua, a me ke ana anu, ma ia mea i wela loa ai i ke ao, a anuanu loa i ka po, ia kakou e nana ai i ka mahina me ka ike a ko kakou mau maka, ua ike kakou i ke aiai o kekahi mau wahi o ka mahina, o na wahi e kikokiko eleele ana, oia na lua pele a makou i wehewehe aku nei, o na wahi aiai a kakou e ike aku nei, oia ka lepo make o ka mahina, ua lilo ia i pohe e kakau ia nei ma luna o ka papa eleele, oia ka hopena o na hoku hele a pau.
                Ke hiki mai ko lakou hopena, oia hoi, ka wa e maloo ai kona mau wai, na muliwai, na kai, na moana, a maloo na maa ulu a pau maluna o kona ili honua, e like me na ululaaui na uluwehiwehi o ke kuahiwi, na ao naulu e hoomau ai i ka honua i mea e hooulu ia ai lakou he oki ia.
                Nolaila, i ka wa e pa aku aku ai ka malamalama o ka la maluna o ka mahina, ua lilelile a aiai kona malamalama ke nana aku kakou, he like ole ka malamalama o ka La maluna o ka honua mai ka malamalama mai o ka mahina i ka po. Me he malamalama la kekahi no ke ahi, a o kekahi me he malamalama la no ka uila. Nolaila, wahi a ko makou olelo hookaau ana no ka mahina, he hele kino wale iho no aohe uhane.
                Aohe mea  hiki ke hoomaopopo aku, mai hea mai la ko kakou mahina? Mai ka honua mai paha, a i ole, mai ka La mai paha? No ka mea, ua hooiaio ia, ua loaa mai kekahi o na hoku hele mai loko mai o ka la, mamuli o ke hoopahu ia ana o kekahi mau mea nunui mai loko mai o na luai pele i ka wa e luai mai ai ko ka la mau luai pele nunui a weliweli.
                Nolaila, i keia wa a kakou e olelo nei, o ka mahina, aohe ona hanu ea, aohe he mea ola e like me ko ke kanaka, na holoholona, na mea kolo a pela aku, na manu hoi o ka lewa a pela aku, aohe ona mau muliwai, mau kahawai, a lokowai hoi, he oki loa no, aohe no hoi he mau moana, mau kai a pela aku, ua maloo loa a aohe he wahi kohu iki.
                Nolaila, aohe mau mea ulu, a ululaau hoi maluna o kona lepo, he mea kino lani lepo popo maopopo oia e kaapuni nei i ka honua, a e ukali pu nei hoi ma ko ka honua alahele kaapuni a puni ka La i nele i ke ola ole, a ua like hoi me ka makou i hoakaka ae nei maluna, he hele wale iho no aohe uhane.

                Maloko o ka nupepa Advertiser makou i ike iho ai ina mea ano nui o ka buke moolelo a ka Moiwahine e kakau mai nei ma Wasinetona.

                Mamuli o ka nui o ka ua a me ka nui o ka pilikia no ka pikalekale o na alanui i ka lepo. Ua lilo no ia i mea ole i ka nui o ka poe i hiki ae i ka aha-aina hookipa a Kama'lii Kaiulani a me kona luaui makuakane A. S. Cleghorn ia Mr. Theo. Davies kona makuakane. Nolaila, o na hoolala i manao ia ai, ua haule mamuli o ka ino. He 400 paha a oi poe i hiki malaila, na Luna Aupuni o na aupuni nui, na luna aupuni, na poe koikoi a me na hoaloha a lehulehu wale.