Ka Malamalama Hawaii, Volume I, Number 12, 1 August 1898 — Page 8

8

Ka Malamalama
Ka hoa haihaiolelo no na home
Honolulu, Aug. 1, 1898.

KA HAIOLELO
A KA
Moiwahine Liliuokalani

                Aia ma ka hapa hope  o  ka  haiolelo Alii a ka Moiwahine Liliuokalani imua o na makaainana i akoakoa ae ma Wakinekona Hale, ua hiki ole ia makou ke aua iho i ko makou mau waimaka, mamuli  o ka lohe ana aku i kana mau huaolelo i ku i ka  walohia a me ke aloha—A eia iho ka hapa hope o Kana haiolelo penei:
                Ke haawi aku nei au i Ko'u hoomaikai ia oukou na makaainana, no ko oukou kupaa mau mamuli o ko oukou aloha i ka aina. E like no hoi me Ka'u i lohe ai mai o mai i ko oukou kupaa me ka hoomanawanui, pela no hoi Au i kupaa ai me ka hoomanawanui a hiki i ka hopena, a ke  ike mai la oukou i ka hopena i keia la. Mai manao mai oukou ua noho wale Au aole i hana—aka e noho no kakou me ka hoomanawanui a me ka manaolana a hiki i ka wa e hoea mai ai o ka wa e pono ai kakou i oi ae mamua o keia.

                E na makamaka ame na hoaloha o ka nupepa "Ka Malamalama o Hawaii,"
Aloha oukou:
                E kala mai ia makou no ka lohi loa ana o ka kakou nupepa i keia hapa mahina; oiai, ua lilo na limahana i na hana ike alii a me na hana e ae; ma ia mau kumu i ulolohi ai ka nupepa Ka Malamalama o Hawaii.

E kukulu Kakou i Ahahui Kalai Aupuni Nui.
Iluna no ka Ua waele e ke Pulul.

                He olelo naauao keia a Hawaii, he olelo paa loa, a he olelo aai. He olelo naauao hooilina hoi mai ia hanauna aku a ia hanauna aku maluna o keia lahuikanaka.
                O kakou o na kanaka Hawaii a pau, ua pau ke kulana Hawaii, a ua loli aenei a he kulana Amerika mawaho. E like me ia loli ana o na kanaka Hawaii, a mamuli o ko kakou lilo a loli ana aenei, mai kekahi kulana lahui a i kekahi, mamuli o ka lilo ana o ko kakou aina aloha. Nolaila, i keia la e hoomalu mai ana o Amerika ia kakou e like me kana e hoomalu la iaia iho. E hana mai ana oia i na kanawai a kau maluna o ke Kanaka Hawaii, e like me kana e kau la maluna o na kanaka Amerika me keia mau mea ano nui ae la e maopopo loa ai ia kakou ka loli loa ana ae o kou kulana e ke kanaka Hawaii mawaho a i kanaka Amerika, aka, ua koe nae ka ili.
                Nolaila, ma na ano a pau o Amerika ana kakou, a e hana ana kakou a pau e like me na kanaka Amerika, ma na mahele o ka huli waiwai ana, a me na mahele o na pono pili politika ana, oia hoi ka pono pili lahui a pili pono kivila paha o ke kanaka nona iho.
                A oia pono hookahi ka makon e makemake nei e hoike aku ia kakou; he mea pono ia kakou ke hoomaopopo, oia hoi—Aia no iluna ka ua, e pono e waele e kakou i ke pulu—Nolaila, no ko kakou pono io maoli ko na kanaka Hawaii oiwi ponoi o ka aina, he mea pono ia kakou e kuklu i Ahahui Kalaiaina nui no kakou na Hawaii ponoi iho iloko nei o ka aina a hoolala e no i o la honua, no na kulana hana e hiki ai ia kakou ke hakoko pu ma na hana politika a pau i ku i kahi