Ka Manawa, Volume I, Number 4, 28 November 1870 — Untitled [ARTICLE]

Ma ko kakou kamaiki nei

la i waiho hoikeike aku ai makou no na niea e pili ana i na mea ipoiuo a me na ine na ano ka'uka'ulua o ka loaa āna mai o na pomaikai i na Luina Hawaii o kakou ponoi nei. Ua maopopo nui no paha i na Luina Hawaii o kakou e holo nei, ke ano kanalua o ka loaa ana mai o na pomaikai; a ina io 110 paha e loaa inai ana he mau laki kupoI no anā, o na hua nae o ia mau luhi u-a " ' »iia, ua puehu wale aku no ia me he mau ano-ano la i kanu ia maluna o ka pohaku ka ioaa ōle iho o kalii e Ulu ai ha aa e kuonoono ai. O na luhi ana he nlea miiiamina nui ia ma na aina a pau; oiai, aia a &hi ke kanaka i ka hana ana ma kekahi mau hana kupono alaila. e uhai ia mai 110 e na pomaikai'kupono, ke nialamaia. Nolaila, e manao hoomaopopoia he mea nui ke nana ia a me ka jaoo : noo pono ia ia mea. Aole nae pela ka hapa nūi loa o ko kakou poe luina e hōlo -nei i na kai anu, me he mea la, kq lakou mau huakai, he mau kaha naiu waie ana no, .o ka lu r hi a me ka molohai wale no na mea loaa mai, a he apa wale iho ho i kaha-ōne o Moor mooiki—e! Ano, mahope iho o ka waiho ana aku i ke la mau mea i hahai mua ia; a o oukou no paha e na Luina Hawaii kai ike nui i na manomano luhi e ae o ka alo ana aku i ke kai; —A 'ma keia, ke uwalō ka-ua ae nei makou ia oukou a pau loa e na Luina Ilawaii, eW ho niai ma kahanua nei E i mai paha auanei oukou, a Heaha anei ka m&kou hana e noho ai ma kula ; nei Ke puana makou, Ua nui kaliana a ua kakaikāhi loa ha paahana " ma ke kiha|pai." Ma na lialawai ihamua aku nei ko o keia kulanakauhale, i ka manawa i hoala ia ai no ka noonoo aua e kii ī na Pake paahana ma ha aiiia e ; ua ulu nui mai na manao hoonaukiuki no ke kii ana i na Pake a iueua paaiiana e ae o na aiua e. He mea maopopo nui no ia kakou o o ku makemakeia &na o na mai'na aipa: e mai, no ka mea, ua nele i na pakliana ponoi iio kakou iho. E hpala ia anei e ke Aupuui a me ko kakou Aliaolelo, kekalii Kanawai e hoonoho ai i Papa Hoopae Lima Hana ; ina, ua paa ponoi kuloko ia kakou iho, ko kakou poe paahana? E makemake ana no anei kakou e kiii na na iapana, na Manahiki, lla Pukapuka, ina, ua lawa ponoi ma o UakoujLiei na paahaha? Ko kanalua ole nei makau i ka puana an& aku, u Aole." Aole no īuakou i hoopoinaa kekahi haiolelo a ka Moi Aloha Kamehameha I \., imua o kekahi Ahaholelo i hoopuk* ai, i koua kokua oie i ke kii ana aku i na Pake paahana i mau p&ahaua «o kakou nei. CJa mahalo no ko luakou manao 110 ia uiea, uka pehea kakou e hana ai no ka loaa anu mai o na pouiaikai kuloko, iiia aoiu l o kukou mau paahaua, kipikua aije loaa mai na poh\aikvi ? 4 Ua.oleloia he nui uo na paahana o loaa

pohōi nif o kakou, iua, e hoopiiia ka uku Hana. io no kela, ua pii no na uku-l)ana $8.00 $12.00 o ka malama, a aoīiea na paahana ; a ua lono lauhea inai makou o ke kumu nui ia i pelio ai ka mahiko a S. G. Wila, ma Kualoa i Koolaupoko, o keia Mokupuni. Ua olelō'pu ia no hoi, ō;ka. mea i paū ai na kanaka Hawaii ilko o m moku okohola aioa Mokupuni Lepo Manu. I ko makou he mau olelo kaopa|opa keia; ke noonooia ]paa ona moku [ okohola e loaamau na īLuina Hawaii e aukai mau Ke ku ikakou a nana aku i ka uku mahina o $8.00 a me $12.00, i ka haku-hana ka ai a* 'mo kahi nioe. Ina e hala ka makahiki, e ioa.; lioike kanaka, he $96.00 a he $144.00, a koe rao ka hapanui o ia mau dala, ina me ke ano hoonoono ka malama ana ia mea'; no ka mea, o ka liio nui, , ka v ai ame ka ia,. aia no ika haku hana, a o i ' - ka hoaahu wale ana iho nō ka mea i koe iho ike kanaka panhana e h'ana. Ke kaupaona ia keia me na loaa o ta luina moku, e kulike ole anei ma na ano a pau °loa. He oiaio e lawe mua ana ka luinai na dala he $30.00 a $40.00 ma ka ohi mua ana; a}ia, ua hiki maopopo maoli aoiei iaia ke hoike mai mamua o kona holo ana, i kona wa e ku mai ai i ke awa nei, e loaa ana iaia he $40.00 a he $50.00 mahope iho o ka hoolaweia ana o kona mau aie ana a. pau loa. Ile ano hookunana kana haina, ke noonoo ia, ma ka hapanui loa o huakala?na Luiiia fewaii e hoi mai.nei Aia h£}|> ke hoomaopopo ano nui no kakou ma ka hoi a,na mai nei o na okohola i keia kikina | uanui ka laki o na moku, aohe moku i hoi neie* mai, ua uluhia ia lakou a pau loa ena laki pomaikai; owai ka poe i u huki i na pohaku 0 ua Luina Hawaii anei, ka poe no lakou na aa koko a me na olona oolea i liooikaika ai i na anu a me na poino ? Noho mai e lile ka lia ma Hilo !

Ē na Luina Hawaii, aole i loaa ia ocfkou na pomaikai oko oukou mau luhi ana. O ka poe wale no i poniaikai ea, i kc kahe. ana o ko oukou mau hou, ke anu ana o ko oukou inauili; a me ka liiaa ana o ko oukou mau niaka;—o lakouno o A (poe ona mhko) E (na hale kuai lole) I (ka poe niuhi aina) —a o oukou hoi e na Luina Hawaii, na kupono no ko oukou kulr-na ka o kela mau liua palapala, ma kahio O—le !

Ma na hana o ka aina nei, ua akaaka maloko o na oleio ae he uiau mea e ioaa ana ia oukou i kela a me keia mau mahina a oukou e hana ai; aoie e īue ka holo ana ma 11 a moku okohola, ke ano ka'uka ? ulua, a maopopo ole ka inea e ioaa mui ana ja oukou ma ka hopena o ka huakal Kekaiū mea nu| 110 koi o ka hana aaia ma ka honua nei, e loaa ana ka nolio oluo*Ui inaikai ana, aolie mau holo anuanu paleiia ole ana maluna o ua waapa, aahe vok\x ku waki ana i ka ma-ke me ka makani feau huihuii> hokiokio ae &i ma na kumu pepeiao, a aohe mau OMO ino hookaumaha a " ke kamika manao kekeue a haakei," e hapai ana i kona kamaa huii kaumaha ili mauoaiioa, a mai i kou kope, ke ku hoolololu ilio kou eleu aua aku. Nolaila, mau a pau loa a-ma-kou i hoakaka ae la, ke ka-ua ae nei makou ia oukou a pau loa e na Luina llawaii,—Eia kahauua noho inai!—lle ai, he ia, he kapa, lbe wahi moe, a he polinnhami, neho mai!— E hoopau i na manao auwana i.ua iu>no a u\e na makalae o kea la ! A lohe oukou i keia mau kalokalo uwalo leo aua aku, po«pono iho la kakou! Oiai, eia ka hale la ua anuanu!