Ka Makaainana, Volume IV, Number 25, 16 December 1895 — Mamalahoe Kanawai. [ARTICLE]

Mamalahoe Kanawai.

" 13u htMi3o ae la h«=i ka wawae o Puiea, o ia no kona wa i lalau ili'» i pohaku ahv uui e Wui; aiia Loalaih-.. rtkn h; e iike »ue ka iLi.-a i loaii ij..a. I ka A'a a kciri r ouaV>' 'ī Tfciiv a i leie aka ai, 'oa hele aku laapailaoao uhua a wkhi pu ia ka p;-h-;vhnf < a p}- a'eu ia i kekahi t> k:.mu »• ni elua a hina ilalo, loaii a : xu 1« he ekolu kuinu Pll>l'. : a p'ihu aku Ia ilalo, lele 10, aku i< ko pvt»aku a pa i kahi krniu oh'a kumakua a pau iho h ku ik' iiia iele ma ia v/ahi. Mm kela wahi ua hoi heu aku' la o P •1e«. a h3ki i kai o Papai, a - ip-) L*ku iu 1 ka hale o_ Ka- {.•. krjik:, he knhuna, a ike Eiai I■»*; .:•/[ K.«ho aku o Kt koko m;v ; • ;.oo Paita 7 f: pane mai la: *• E fv'l ;ni e } heawai hoi ka WiJ /• < Ae, ,r " wahi.; m P, ;ea. -'M..:oku, e h.»na kaua i ko p -<- . oh , ahila, hai." Pane ak.; ia Pa:ea 4 l< Af'le .iU e make! u hi* i Hiio." Oielo aku la K o ' iiai: l< 4Vole īa be olelo e lv j i ī, * ia ka oielo. iuuei no ka wal uhmlu w.niho iho, i: hoi , V\. i,.ii 'uo ka lauskila." Ae aku h» v> P k oia kn.wa o K.i k-.:-ki ; kjn }<ku ai i ka :: hiui i ka wa i hookiu Ik v ;.i kn i\s t ke poo a hoi e like mr Lo m. N u. A o ia ka wa i hoat:. auu ; i o P:\ku i ka olena, oia hoi ke k i «* h ua, kai aweke, kai kila, kaLvka!a aua i ua mea a pau e lanakila lakou o in ka - at> o ke k&kuur., Kam<? kuik'. ) A o hi uo ku wa i p ,ue aku ai o Kauiokuiki, "Akuhi ik

a kuu ka luhi ou, e Kalani, a ola hoi ka aina, a pau hoi na kau a an o dni au e ke akua © hiioniauAWanui ri, oiai, ua eha oe a e malu h \ a ar i a ki\ a' n ■'-«, a loaa hoi kou ka»i:īwai. M

Aole nae he noonoo nui o Paiea no* ia moL o kam» mea nooi'oo nui oia oka hale o ke. akiu*, « oia kan» i nau iho ai ia K:* uiokuiki • k thi e loaa ai o ka ialoa, oia ho', k. kansk«, a oia ka Kaiook"? iki j pane aiai ai: ''Aia no ka ialoa iluna o ke ko-. (waa koa) au e Kainni i kalai ai, a a 110 ilaila e lona ai." "Aid mahe% a ewai o lakou ka iulon ?" wsthi & Pnea i uinau ai. "Aia ka īaanu o nin.ii, i ka lae o ka i'a, a a i)aila o Lualualei, ka īnoa na r.t ka hoe knehu iu>i, kauna, e kipaku mai aaa i ka \*aa e holo e." Niuaii :iku la o J?aiea,. iC Heaha ke ano nni o ia mea au e olelo mai uei, kuehl u, kuehu khiina, e kipaku mai l-t i ka waa e holo e?" '"He hoike

kana mau mapn 11 a hoe uo n» poe o kn aina eike'aku ai. ak o Knlani iluua o waa, «> i» ka ii/ina o ia KaLioknik= u Pebea ka po.io ?" wahi a Paiey, Pane mai .ke kn'uuna: "ImiiA oia o kou ;Jo, a hoonee }>kn nu poe o ae : pel>i aawiiei e ioua ai ke ia:"a o ka hiiie ou, e ke akua." Nia*u hon o Paiea: "Pehea auuuei e lawa ai kn'u mau hoe waa eoao iua e ialo&ia aua kekahi o lakou ? ?> 1 mai ke kahuua: 4 'o Kalaui kekahi hoe waa, a oke kahuna, oia ka hockvlo svija." A o keia ka pauiaa o. ka laua inau olelo.

Ma keia liahauia ana o Paiea ■ i ka-ho'e.i'kf.paia ai oia o Aania Kuaieji&lefia,.'o ke ano o u-, uu holo ku make mai iaia aku, a ke naa tvei ia inoa h hiki i keia la, Aamakualeii&len;», oia -toi, o Paia-kualeuj leiuu Ua hoi aku la o Paiea a hiki i I kau iaaa a waa a olelo ako la ia Lualualei» u O oe im\ kahi o Kuwalawalfua oia h-ū mu kou walii," a Ae," wahi u Lualualei, me koua maiiao mu-a ole he make keia iioua. A i ka wa i makuuiiau ai o ka waa no ka holo, kahēa mni la o Paiea ia Kamoiuiki, ke k,\bniur, e ; kau pu aku iluu * o ku waa i, iiookole no l,;kou, oitii ka Uln 111 ano & pa mai aua me k \ ik.i ika, » o hi no ka wa o Kauiokiuui i kt ku ai a iioho iho irt ma ka moo ioa o -ka 'waa, oiu hoi, ku mauu o hope» hoa maka aku la e helo. A o jk ka uiaiuwa o P.iie i i olelo aku , ai i uā hwaa, "Aule uou o oukt>u « uaua i hooe t\ei, i> u ka moa o uana aaa i hope uei s e mako ao oia i • *• , .»■ I Ua ia ku waa a hiki Huawaho o it\ , uianawa i hopu aku ai ia Laaiuaiei a uhaki pu ia &s!]&, n uiake iho ia Owiiiia ae U ke kiuo o Lualuaiei iioko o k& r •

pBbau,_« kauia iluna o ke ahi o kn (u \t> kahi kapu p na aiii) Ua ho» ae li ka wan a pae ma ke ouo o Keawauh), (he wahi one ia e pili aua me ke, aaa o Haakua, uaa ka aoao hikina aku o ka uuku maliwai o a maiaila i hapaiia a&u ai o Lualualei <1 kau iiuoa oka lele, o ia hoi ka heiau o Kahaleioleole a ivs» ai hoi ke kanaka o ke kapu heiau o ka hale o ke akua. Ao!e i kukalaia ke kauawai e oleioia nei he "Mamalahoa" i kueia ho; e "Mamaīalioe," aka, he mauawa loihi mahope .iho r oia boi, he ekolu auahulu, Hkahi no a heupu ae o Paiea he oielo ka i kauohaii» laia e ke kahana, Kaipokuiki, no koua ka.iawai ieahia Aka, aole i pau kana haua, o ia hoi kc kapu heiau elua ma Laupahoehoe, Hilo Akau. (Aole i pau.)