Ka Makaainana, Volume V, Number 10, 9 March 1896 — NA PALAPALA [ARTICLE]

NA PALAPALA

lAole maluna iho o makou kc koitoi o na hala a me hewa no na ma aao i hoopukaia malalo o keia poo, aka a'.a no maluna iho o na poe na lakou i «akau mai.l Ua Kapaeia ka Oiaio. [Hoomauia.] A.ole loa he pomaik:ū i ikfīa iioko o na luakahiki lie 13 a Ālf.paki i kaena ai tnaloko # o kaiia haiolelo. Eia iho aa houiuula aua a ka . iuea .k-u>.au-e hiki ai 1 na poe heluheiu ke hooiaio iho, ma ke ano ua kapaeia ka oiaio: Na hbiia kinai a ke au hou i na haiia o ke au kahiko, ua poiuo i loaa oaai i ka iahui m&tfjuli o ka hookui aua o ke au hou, . ke akehele ole i na hana 0 keia lahui. Pela ī ulu mai ai na poiuo makolukolu maluua o ua alii a me ka hhui, a ke hahai nei la hopena awaawa a hiki 1 ka nalowale loa ana o keia i lahui. 0 la iho la paha na panai kupoao a na enikanele, a lakou i mauao ai e hoouluia a . ulu na auoano o ka .ua 7 i kaokao maiuna o ka lahui. ka makua* •/' •. 9 ■ :■ •*•■■• hiae hoi naua- i hoohe uau mai ma'i weliweli, o ia ka ina'i Pake 0 keia kama'i nanae nei ia kakou Hawaii no ko kakou hopena e nalow.ale loa aku ai mai ka honua. Mai ka makahiki 1828 a hiki i ka 1855, maaiuli e ka nauao ikaika o ke> ano haipule o. K>iahumanu, na alii a me ira khui, o ke ano o ke au heu i a ku ae la lakou a kilakila, a iiio aku la me ke knammimu ia Kane, na poo aamakua, na ti Talele, a pela aku, Puhi hoooiainoinoia na heiau i ke ahi, na lele, ka anuu, ke kuahu hoano, ka hale hoano o ke akua, o EUleopapa a me na ulalele. Ua hoauheeia lakou mamuli o ua ao hewa a lalau a na mikanele i na alii a me ka lahui. Nolaila, ua hoi ke akua a noho i ke aouli la o luna aku, lawe pu aku la i ka moliai a me ka oihana kahuna kiekie, pau ko Kane hoike ana mai imua o ka lahui a me na alii. Nolaila, hookuu māi ke akua i na kanaka e hoomana naaupo aku iaia. I mai o lesu, "Ke hoomaaa nei oukou i ka mea a oukeu i ike ole ai; ke o©i makou i ka mea a uiiakou i ike ai, no ka men, no na ludaio mai fce ola," (o ka poloiei ma ia wahi uo na ludaio a me ka lahui Hawaii mai ke ola.) No ka mea, o luda ka hauau tuua, ke kupuua o ua poe ludaio; a o losepa ka oiuli, ke ku ouna o ka lahni Hawaii. Hoo* kahi o ?aux makui>kano ( oia o la t kol>a A1 * T lra wa o T>sw i hoi akn ai i ka lani, Kaua olelo .-ma uie na kauaka. A ia lakou e uaua | aku aua laia, apoia mal la Oia « ke ao a iaweia aku la i ka laui mai ko lakou mau mak!a aku. A i ko lakou haka pouo eua aku

" ;; —' —- I ka laai i Koaa pii ana, &ia hoi, ku koke mai la me lakou aa kaaaka eiua me aa aahu keokeo a i mai la, "E nā kanaka o Galilaia, no keaha la oukou © ku nei e nana aku ana i ka lani ? 0 lesu nei, ka mea i laweia aku nei i ka lani uaai o oukou aku, ka mea a oukou i kuoaakaia ibo neī ioe na iima paumael«," Noiaila, inai ka i laweia aku ai ka mohai oi-n.a U mekaoīhana kahuna i ka lani/alaila hooaohoia mai ka mea ino e hooneoneo ai, he hookahi tausani elua haneii a me kanaiwa ia mau la, o iā na Ia Pwananaia mai ai e ke Kaala, e Naulamaihea, i ka makahiki 900, 97 hebedoma, ehika la i'ka hebedoma. Ehia la mau la> ehia hoi mau hebedoma, a ehia hoi makahiki i koe a hookoia ! ka wanana a ke kaula no ka ! hooneoneo ana i ka lahui a na alii ? He huahēlu Hebera keia, o Naulamaieha ma ka mooleio Hawaii, o Ulia ma ka moolelo Hebera. Aia uo ka puunaue ana o ua huahelu o ke au kahiko maluna o ka papa hulihonua. He 890 huapalapala, oia hei, 390 iliili iav ua maheleheleia penei, ulaula 130, no Kane ia; keollee, ūo Lonohonua, ka uhane o ka mana, 130 ia; eleele, no ua poo aumakua, 130 ia; ina e Hio mua ke kikowaena o ka papa hulihonua i kekahi o na iliili, alaila, na mea a pau i ka papp. • kilokilo. Ua like loa no ka hana ana o ka papa hiilihouna me ka na Pake e hana nei/ i ko lakou hoohelu maluna o na pupu a me ka papa. . Ūa oleloia, ikawa i puhiia ai o Haleokeawe i Hawaii, a ipe Pihana i Wailuku, Maui, a me kekahi mau heiau e ae a puui ka Paeaiaa, ua kahe mai ke ioko me he koko la uo ke kanaka. ■ 9 m ■; . : mai liMia mai o k& lele a me ka anuu, he pihe, he leo kumaiena ko na heiau a pnui ka aina ia mau la. Mahope iho ' o ka pau ana o ua heiau i ke puhiia i ke ahi, hoomaka mai la na mea ino e Ift>oneonet> 1 na alii a me ka lahui, (Aole i pau.)