| Auhea oe, e ka mea e hoopuka ana i ka Nonanona? Eia ko'u manao ia oe. I ka la ehiku o Iulai i hala iho nei, ua hele au i kahi o na kumu Farani ma Hono- lulu nei, a kamailio pu au me Makale ma, i elua paha hora a me ka hupa. A- ole nae like ko makou manao ma ka pono; okoa loa ka manao o na kumu Farani, a okoa ko'u manao. Ua pono paha ia 'u ke hooakaka aku i kekahi mau manao a laua i hai mai ai ia'u, i ike na kanaka a pau i ko laua ano. Eia kekahi mau mea a makou i ka- mailio pu ai. I. No na kula kamalii, a me ke kanawai kula a ka Alii nui. II. No ka pule ana ia Maria. llI. No ka Mesa. IV . No ka mare ole ana o na kahuna pule. V. No ka hoomaka ana o ka poe Farani i ka lakou hana ma Oahu nei i ka makahi- ki 1839. VI Eia ka mea i koe; ka hoohuli ana mai o Makale ma ia'u ma ka aoao o ka pope. I. Eia ka mua. No na kula kamalii, a me ke kanawai kula a ke Alii nui, Ninau aku la au ia Makale ma, pe- neia; Ea! no ke aha la ka olua hooke ana i ke kanawai kula? Hoole ma laua; Aole maua hooke i ke kanawai kula. Ninau hou au ; Aole anei olua i hele i ka Papu e kamailio pu me ke Kiaaina, a e hooke i ke kanawai kula? Hoole mai laua, Aole. Ninau hou au, Aole anei olua paio, a hakaka pu me Ioane li, ke kahu kula, no ke kanawai kula? Hoole hou mai laua, Aole. I mai no laua, "makemake no maua i na kula kamalii." Ae paha. Aole nae akaka pono ia'u. Nolaila ke ninau aku nei au i ke kiaai- na a me ke kahu kula, a me na luna kula, i akaka pono mai. | E Kekuanaoa, e! Eia ko'u wahi ma- nao ninau ia oe. Pehea o Makale ma, he mau kumu Farani e noho ana ma Honolulu nei i keia manawa? Aole anei laua i hele i ou la e hookolokolo a e hooke i ke kanawai kula? Ua lohe pi- nepine au i ko Iaua hele ana i ka Papu e hooke i ke kanawai kula. No ke aha kou hoopai ana i na kanaka ma ko ka pope aoao, he 60, a keu aku, i keia ma- lama i hala iho nei.'' No ko lakou mala- ma ana i ke kanawai kula anei? No ko lakou hooke ana mai paha? Aka, hoo- le mai laua ia'u; "Aole, aole maua ku e i ke kanawai kula a ke Alii." O oe no ka mea i ike pono, nolaila e hai mai. Auhea oe, e Ioane li? Ke ninau aku nei au ia oe, no ka mea, o oe no ke kahu kula ma Oahu nei. Aole anei oe i hookolokolo a hakaka pu me Makala ma no ko laua ku e ana i ke kanawai kula? Aole anei laua makemake e hoo- noho i na mea naaupo, i mau kumu no ka poe naaupo? E hui maopopo mai oe. Auhea oukou, e na luna kula a pau ma Ewa, a ma Waianae, a ma Waia- lua, a ma Koolau loa, a ma Kaueohe, a hiki loa mai ma Honolulu nei? Pehea ko oukuu manao i na kumu Farani, a me ka lakou poe haumana ma Oahu nei? Ua malama oluolu anei lakou i ke kanawai kula a ke Alii i keia mau ma- hina i hala ae nei? Ua hoowahawaha mai paha? Kauoha mai ke kahu kula i na kanaka e hana, e loaa mai na mea e pono ai na kumu kula; pehea na hau- mana o ia aoao? Hana pu anei lakou? Hooke mai paha? E hai mai oukou, i akaka lea mai ke ano o na kanaka ma ko ka pope aoao. II. NO KA PULE ANA IA MARIA. Ninau aku la au ia Makale ma, 'Ea, no ke aha ka oukou hoomana ana ia Maria'? Hoole koke mai laua; 'Aole makou hoomana'ku ia Maria, he wahi pule | |