Ka Nonanona, Volume I, Number 8, 12 October 1841 — Page 30
30 KA NONANONA. [OKATOBA,
hoike aku ia mau kanawai. Alaila mahuahua iki ae ka poe makemake mai ia'u. A o ua poe la i makemake mai ia'u he 80 o lakou, ke huiia, ko Waimea, ko Hamakua, a me ko Kawaihae. A o na hapawalu maoli i loaa mai ia'u no na kanaka maoli, ekolu wale no ia. Ua loaa mai kekahi wahie, a me kekahi mau mea e ae. A ua kuai aku au ia mau mea i ka misionari, a loaa mai ke dala maoli.
Ua hoi mai nei au ma Honolulu nei me ke aloha nui aku i kela poe ilihune ma Hawaii. Pehea la lakou e pono ai? Na ka NONANONA.
HE WAHI HELU NO KA NONANONA.
Eha makahiki i hala aku la, mai ka hoomaka ana o ka hale pule pohaku ma Waimea, a hiki ia nei. Ua paa na aoao a me na kala, ua kauia na kua a me kekahi mau oa. E hia la na makahiki e koe a paa ua hale pule nei? Owai ka mea hiki ke hoike mai? LAIANA.
Lahainaluna Aug. 30, 1841.
Aloha oe e ka Nonanona.
Eia kekahi hana no ka poe akamai i ke Anahuinakolu. E imi lakou i ka loa mai Lahainaluna a i Lahainalalo, a mai Lahainaluna i ka puu o Paupau mauka aku o Lahainaluna. Ma ke anahuinakolu e imi ai. Eia ke ana ana me ke panana a me ke kaulahao. Ku makou ma ka pa o ka hale kula, a nana i ka moku e ku ana i Lahaina me ke panana, a hana hoi i ka lepa ma o aku ma Oloalu, a loaa ka huina 74 degere; alaila e ana aku io a hiki i ka lepa 42 kaulahao, 462 anana no ia. A malaila e ana hou i ka huina a loaa 90 degere 15 minute. Heaha ka loa mai Lahainaluna a hiki i ka moku, a mai Lahainaluna a hiki i ka puu?
Eia kekahi, ku makou ma kela wahi hookahi ma ka pa o ka halekula, a ana i ka huina kiekie o ka puu o Paupau me ka laau ana huina kiekie, a loaa 14 degere 45 minute. A ana hoi i ka huina hohonu o ka moku e kua ana ma Lahaina, a loaa 86 degere 50 minute, a ina hoolawe ia noloko o ke 90 degere a loaa ka huina kiekie ma Lahaina, 3 degere, 10 minute. Heaha ke kiekie o ka puu o Paupau maluna o ke kai, heaha hoi ke kiekie o Lahainaluna? E imi mua i ke kiekie o ka puu maluna o Lahainaluna, alaila imi i ke kiekie o Lahainaluna maluna o ke kai, a houluulu pu a loaa ke kiekie o ka puu. O ka loaa ma kela ninau mua mai Lahaina i Lahainaluna, a mai Lahainaluna i ka puu, oia na aoao loa o na huinakolu kiekie. Auhea oe, e ka mea akamai i ke anakiekie a me ke analoa, e hoakaka mai oe i keia mau ninau i maopopo kou akamai a me kou hemahema paha. K.
NO KA NONANONA.
Ka hua o ke kanu ko ana ma Wailuku, i Maui.
Elua ano o ka hua o ke kanu ko, a me ka hana ko; ka hua maikai, a me ka hua ino. Ke manao nei au e hoakaka iki aku i keia mau mea. Eia paha ka hua maikai.
1. Ua mahuahua ka hana ma Wailuku. Aole hiki ke hoole i keia. O ke kanu i na eka ko he kanahiku paha, o ka waele pinepine, a o ka hookahe wai, he hana nui no ia. Eia kekahi hana, o ke kukulu hale no ka wili ko ana, a no ka puhi ana; a o na hale kahi e waiho ai ke ko maloo, a me ka molakete, a me na hale no na kanaka Pake, he hana nui no ia. O ka ohi ko, a me ke kauo ana me na bipi kauo, a o ka wili ko ana, a me