Ka Nonanona, Volume II, Number 18, 31 January 1843 — Page 87

1843.] KA NONANONA 87

huhuki pili i Kilauea na Ioane." A ae mai na kanaka, "ae," a i ko lakou hele ana a hiki ma Kilauea, ninau mai la kekahi mau haumana pope ia Kauakahi ka lunaauhau, "a loaa mai ke dala o keia hana nawai?" I aku la ka luna, "na na kumu ao a no ke aupuni kekahi." Hoole mai la keia mau haumana pope, "aole makou e hana, e hoi no makou e hana i ka pa o ka hale o ka makou kumu; aole makou e hana i kau hana."
            I aku la ka luna, "ina oukou e hoi e uku no au ia oukou." Kahea aku la kekahi o ka poe pope a pau e hoi; o ka hoi aku la no ia; he 48 paha lakou. Oia ko na kane hooke ana.
          Eia hoi ko na wahine hooko ana. O ko ka luna hoouku ana i na wahine e kuku i ka wauke no ko lakou palaualelo; aohe kuku, aohe hoomaemae i ka hale; aohe ulana moena, nolaila hoouku ka luna ia lakou e like me ka ke kanawai i olelo mai ai.
          I ko ke kiaaina kaapuni ana ia Kauai, holo aku lakou ma na pali a pae ma Hanalei, a noho malaila hookahi hebedoma. A holo mai la makou ma na lio, ma na waa no na lii, a pae ma Moloaa, a pau ka ai'na awakea, ua akoakoa mai la na kanaka e hoolohe i ka olelo a ke Kiaaina. I ka hoomaka ana o ka olelo, ia Kauakahi ka mua; ku mai la oia e heluhelu i ka lakou hana ana me na kane a me na wahine. A pau ae la ia, i aku la ke Kiaaina, e ku mai ia poe wahine iluna a e hooakaka mai i ko lakou hoole ana i ka ka luna. Ku mai la no hoi ua poe wahine nei, he 24 paha lakou i aku la ke'lii, "heaha ko oukou mea e hoole ai i ka ka luna?" I mai la kekahi wahine, o Keaka ka inoa, "ma ke kanawai." I aku la ke lii, "ma ke kanawai hea?" I mai la oia, ma ka aoao 34 pauku 12. A heluhelu mai la o Keaka me ka maka koa. I aku la ke lii, "makaukau kou waha i ka heluhelu i ke kanawai, aohe ou noonoo pono i ke ano o ke kanawai; ua hewa loa oe; ua hooke hewa oukou i ka luna. I mai la ke kumu pope, oia hoi o Berenaba, "ku malie oukou e ka poe Karistiano, mai makau, mai hopohopo." A i aku la ke'lii ia ia, "noho malie oe a pau ka'u olelo; ina he manao kou, mahope olelo mai oe," Mai hoopilikia mai oe i ka olelo a ke'lii, pela aku o Keliiahonui; a olelo mai no kela me ka huhu, olelo mai no, a olelo mai no, a haunaele na kanaka. A i aku la o Keliiahonui i ka poe makai, e hoihoi aku ia ia i kona hale, he hoohaunaele loa oia nei i ka hana. Hoihoi aku la ua makai la, aole hoi iki; pupue iho la kela ilalo, a hookiia ae la, a ua oki no hoi ia pela.
          A hoomaka hou ke lii e olelo aku, i aku la oia i ka poe wahine hoole kanawai, he hoole kanawai paha oukou?" I mai la o Keaka, "u." He hoole kanawai oe? 'u.' He hoole kanawai oe? - "e." He hoole kanawai maoli no oe? "Ae." Ua lohe kakou he hoole kanawai maoli io no oia nei o ke alii o kakou. I aku la ke alii i ka nui o na wahine, "ua like pu anei ko oukou manao me ko ia nei?" Hoole mai la lakou, "aole." E hookaawale i keia wahine, a pau ia, hoomaka hou ke lii e olelo hou aku i na kanaka. I aku la oia penei, "ua hoonohoia mai nei maua i mau mea hooponopono ia oukou, a i kokua no oukou; mai hooke hewa oukou i na luna me ka pono ole. Olelo hou aku ke Kiaaina, o ka pono kahiko no a kuu Kupunakane i olelo kahiko ai ia oukou mamua, o ka'u no ia e olelo aku nei ia oukou i keia la, a o ke kanawai kekahi o ke'lii o kakou. Ina oukou e hewa i ke kanawai o ke Akua, alaila ua pili oukou i ke kanawai o ka aina.
          Ina e malama oukou i ke kanawai a me ka pono o ke Akua, aole oukou e pili i ke kanawai o ka aina.
          Ku hou mai la no ke kumu pope, i mai la, "e ke lii, e ke lii, mai olelo oe i ka olelo a ke Akua; uo'ki, na'u ia, na ke kahuna; aole oe he kahuna, owau wale no ke kahuna. Ma ke kanawai o ka aina oe e olelo ai.
          Hooki aku la ke lii, "uo'ki oe;" mai hoopilikia hou mai oe ia'u i keia la; me he mea la oe e hoohewa ana i ka'u hana; nawai oe e hoonoho maanei? Aole makou i ae i kou noho maanei." "Na Emelia wau i hoonoho maanei;" pela ke kumu pope. Mai hooke oe i ka makou hana; pono no oe ma kau hana e hana'i; aole o oe kekahi i ka makou hana e hoopilikia ai."
          Nui iho la ka haunaele o ka ahakanaka: a pau ia, kamailio aku la ke'lii, o Kekauonohi i na makaainana me ka uwe i kona hoopilikiaia; nui kona aloha i ke alii, ke keiki ana, i ka hooke ana o na makaainana o keia wahi. Olelo aku la no oia me ka ikaika, me ka wai maka no nae. Nui ko makou aloha ia ia la. O ka pau no ia o kahi hooke. Moe iho la makou ia po a ao a hele mai la makou a Wailua, noho a noa ka Sabati. Malaila mai a Nawiliwili, a maloila mai a Kaililaau. Malaila no na lii i keia manawa e noho nei. Kokoke e paa na hale. Na KEKOOWAI.
Na KAELEMAKULE i kakau.