Ka Nonanona, Volume II, Number 21, 23 March 1843 — Page 102
102 KA NONANONA. [MARAKI,
mau mauna, pupupu uliuli i na mea kupu wale; olioli na wai lele malaila; akea a hohonu na muliwai. Maikai ko lakou halepule, ua paa i na noho maloko. Maikai kahi hana silika o Kali, makaukau loa, nui loa na dala i pau i ka hoomaikai ia wahi, ua kukuluia na hale nui, aole okana mai ka loihi o kekahi hale hanai enuhe. He wahi hana ku pono ia i na wahine a me na kamalii, he hana mama. lna e hanai kela wahine keia wahine a me kaua mau keiki i mau enuhe a kuai i na popo, ina aole make pilikia lakou.
Pono paha i na lii e paipai i ka poe noho wale; hiamoe wale, e hanai i mau enuhe a e kuai i na popo a loaa ka hapawalu me ka hapaha, a oi aku e like me ka nui o ka lakou hana.
Kope Kanu.
Maikai loa kela awawa a pau i lilo ia kapena Benade. Ke hooikaika nei kela e kanu kope. I kona manao, nui loa ke kope e ulu ai ma kona aina mamuli. I ka poalima holo makou maluna o na lio a moe ma Anahola. Maikai na kula kahi a makou i holo ai; akea ka aina, hapa na pohaku. Aohe aa e like me Hawaii, a me na aina e o keia pae aina, kahe maikai na muliwai a me na kahawai: pela no hoi ka aina mawaena o Anahola a me Koloa. Oluolu ka holo lio malaila.
Koloa.
I ka poano, (satude.) puka makou i Koloa a Sabati ae ka ahaaina malaila. Piha loa ka hale pule, O Mi. Wini ke kahuna, maikai no ka halepule a me ka hale kula ma Koloa. Nui ka hana ma Koloa. He ano like me kekahi kauhale au i ike ai ma Amerika. Hele au e nana; paapu ka aina i ke ko ma o a ma o.
Aia no na kaa bipi e kauo ana i ke ko a me ka opala; aia no na kanaka hoolimalima e mahi ana i ka aina; aia no na haole me na kanaka maoli, e hooponopono ana i ka wili ko a me ke ko pau, a me ke ahi baila ko.
Mahalo wale ku manao i ka ike i kela wili ko hao; aole lua! He wahi huila hookahi a he wahi wili ko hao hookahi, aka ina paha elima wili i ko laau i kaa i ka hoki, aole paha e pau nui ke ko ia lakou elima, e like me kela mea hookahi. Kahe okoa ka wai ko. Alaila paumaia kela wai a kahe hou maloko o kahi ipu hao; malaila i baila ia uuku a hoomaikai ia a pau nui ka lepo, alaila hookahe hou ia oia iloko o na ipu nui e ae a baila nui ia a maikai, alaila nininiia ma kahi o lilo ai i ko. I mai ka haole hana ko, ina nui ka opala a maikai i ke alii, (he ahi opala wale no ko laila aole pono wahie maoli,) e hiki ia lakou ke hana i 4000 pauna ko i ka la hookahi. Holo pinepine ka moku o Lada ma malaila, o keko paa ka nui o ka ukana e laweia ma Honolulu.
Wili aila.
Aia malaila hoi o Mi. Gudale, he haole no Amerika mai; he oihana okoa kona, he wili aila kukui. Pau nui na kukui o ia wahi ia ia; ka hapa o na kukui ka hewa; 40 paha na galani aila e kaomiia i ka la hookahi ke loaa ia ia kukui: ua iia he aila maikai no ka pena, ke hana koke ia ka aila hou.
Waimea -- Moku Hou.
I kuu holo ana ma Waimea ike au i kekahi hana hou au i mahalo ai. Ike au ua hoomaka kekahi alii e kapili i moku hou, kia alua, he moku nui no. Uuku o Kahalaia, nui aku