Ka Nonanona, Volume IV, Number 15, 12 November 1844 — NO KA HANAI I NA KAHUNAPULE. Helu 10. [ARTICLE]
NO KA HANAI I NA KAHUNAPULE. Helu 10.
Alakawno, Aluui Wkiiia, Wknloha lō, 1811. E nti hoalumuu okalesi» o Huwaii nei. Iko oukou holuhelu ana inu mea a'u i hoakaka aku no ka hanai i nu knhunapule, un ae mai paha ka nui o oukou i ka pono o ia hana, aole hiki ia oukou ke hoole. Aka hoi, e kanalua ana kekahi poe me ka manao, aole hiki ia lakou ke hapai ia hana, no ka mea, wahi, a lukou, he poe ililmne na kanaka.o ilawaii nei. No ia mea, ke manao nei au e hoakaka ia oukou i keia mea hou aku. Eia. Oka molama fcttmii> ma na mva oke lelno, he hana mama ia, kn hapai like na hoahanau a pau, me kd manao lokahi, a me ka, v oluolu, He pote ilihune anei oukou, e na hoahanau ekalesia o llawaii nei? M;.\ kekahi «1110, 0 it\ lu\u olelo» he poe ililuine noj a ma kekahi ano, aole ilihune. Eia ka poe ilUiune, na kanaka i oi nUi aku ka lukou mati mea i makemakein'i, 'mamua- o na niea i loaa ia lakou ma ko lakou imi ana. Oku mea oopa, hiki ole ke hele wawae, aole loaa ka lio ma kona imi (ltia, he knnaka ilihunq iaj 'aolepelaka mea mama i ka hele wawae. &olaiJa, o'.ke ano oka aina, a me'ke anu o ko na kannka noho ana, oia na mea e maopopo ai ka ilihune a me ka ole o kanaka. Manao paha oukou, he hana mama ma Amerika, o ka malama kumu, no ka mea, he poe wuiwui kolaila poe haipule. He poe waiwai no kekahi, aka, o ka nui o ria hoahanau, aole waiwai nui, he ilihune no. Mu
Ko kaupaona, uu mania ka oukou luinu ma ka hanai kaliuna, ua kaumaha ka lqkou. O len nui*b nn nien a lakou e niakemake ai, na mea e pono ni ka noho ana„ oin ka 'mea e ilihune ui na hoahnnnu malaila. E hoakaka nku riu i kekahi mau mea e hemahemn ai ko Amerika poe hnnau ek'alesia noho nnn. Ua lohe ouliou;' he aina anu Ame- ; rika Huipuin. Kono malamn, nole mnhi in lhx ninn*, aohe mea e ulu nna , mn kfl nahelehele' Ua pna ka aina ' malnlo a hohonu, u un uhiiu mnlunn iho ika hau. No ia mea., niuko na kanuka a me kamulii i ke nnu, ke loaa ole ia lakou kekahi mau' mea. E! knkAu anu nu i kekahi. Kia: O lui wnhie .0 pnlm }>nilß, )<u innuu nmloo no ku bi|W wiiiu, liooliulii 1 l-'2-tonn f . . 10,00 O Uc luipa liiiluliipa, no Uo knno, Un wuhino, u ino nu kumalii oliu palia, .... /30,00 , O mt kaman nn laUon eono, . 20,<)t) TVo ka nmkaliiki hooknhi, $100,00 Pela ko Amei'ikn poe ilihune. Akn, ua pomaikai oukou ma keia. aina mehana. Aole oukou kuai , wahie, aole kuai mauu maloo no na f holoholona, nole kuai kamun*, aole kuai kapu huiu hipa, no ka mea, nohe nina nnu keia, aohe hau maanei. Pono anei ko Amerikn poe hoahnnau ekulesia ke malama i ka lakou poe kumu, a me lea oukou poe kumu kekahi? I leo'u mauao, aole pono iki. Eia kekahi mea e maopopo ni e hiki no ia oukou ke mulama kumu, ma nn mea oke kino. Oko oukou kuai ana i na mea a oukou e.Makma-
ke (ii: E noonoo (lukcj!u. Ehi;* Jio?t-1 hannu m;ioli mba lio?j|We !ghVilo,hirj n.'i lio ina )<oia j)ao nm.a,-a ua iko au! i ko kiiai phiepino aiK|| ,a ■■ nii,'hQnha-| nau ckalosia ia o hololiolplia." Pelaj na ino'i'i e.ae/ .Ua kuai j)inej>ine nui hoiihanau, i na lole, 1 ka kilika, i kalika, . kapa k'omp in'aikai, a. me i),a kaipau. Ua kuui'no' hoi kekahi poe i īia \valj, a me na hiea' e nani ke kijjio. l Aole ii,u g hoohewa m oukou no k'o oukouvk"uui" ana' i keia! inau n)ea. °Aka,„en > ke «liinnu 'Akui iipi au iiv pukou,"ina e hiki kd !(,uai i na lio, a o me na m& e ne lie nui loa a oukou e makemake .ai, ..aole-anei e" hiki ia oukpu ke kuai , huke, a ke.:ninl.fimii;;'Wo ■īioii. i ka oukou poe kumu? ;,E nōonoo oukou malaila. ; Eia keka),ii 'mea e maopojrp ?ii k : a:| mama o k'a oukou'' )rai)a;' ma ka ma-j : lama i ka oukou poe, kumu nui' nai niea q ke kino. 0 kā "lehiilehii ckajesid'-ma- kna pae mna. . A uhen na"eka!esia e" ae'V'fik'c me ■ na ekalesia iha iiawaii. nei?,Aole paha. E .'iiaila.i na eka!esia iiVa Hilo, a ma 'Waimea, a ma k r, /iikia„ Ina e haawi'! ,]iia hoahanau a pau ma Jlilo •ha' k,n'| la'kou I pakakif .phia»dala malaila? A pelama I.nhai-1 : īi'a, a ma l lonolulii, a nfa ' "ma.Kauūi, lie,n.Oi ija hoahanaii nia-| l(aukau nra nii holoholona, a ma na| (lala"ho'iy.. Ehia lioahaiiau a pau ni.ui 'llawaii a Kauai? lwakaluakumama'■\kolu\pahh lausani. ~ ■■ • K iioonoo l<a|u>|t i lio tokoju liiiawi" anu;. Monoi, .23,0.()0, mu 'ka Ivnptvwtilu■ ,«70, : iiia ku'liupnhn, ; K ō,7. r ;o] iiui J<a hnpalu»/ 1 11,500, ° . . el.uln olfpa, 2.31,000, " . tlaia a mo liiif>iiiua, {34,500, -Oiaj o ka haawi pakahi niia hoo« tla)« a mp ka hap/,iiua a na hoa,-
Ihuuiu a j)n'iro piie ainn, oia ka. fnca e 0 nlnlnine'la'i ria misiowi a' paiimai I"l}i\viiii U Kmial, ; a: mena ku|a nui kekahi. , "jna he,, nioa liiki olei 1 kokiihi poe k,e haawi ia inea, iiA p;.ii.i ko lakou luikahaka'nui 0 kiiihaawi a kekiihi poo eliiha'l uini, /wakalua, kana/imd ■■ da Ia! 'Ao 1 e a n ei,, he haha niaina, ke iuipai like na hoahn.iuUi a j>:i,u loa? Ē noohoo°oukou. Kia kekahi mea 'e inaopopo ai i, ko'u nianao, ka niama o ia ;hana lie" hapai hoalinnau a p;ui... ' Q ka halUi a ?)a ho<(hanaii ma Maui iiikin.-i. I ka ni akah ik i UM 3, Ma lanj ab' Kqlj6ua hiluV 'mai makou, owau, a nio ka r u wahine, ame i MakavvaO' no 'ka. mea, ua hoo- " hiki na hoahanau 'o- Namak.ua a nip''' Kula, e luiniai"mai ia niakou. Kokoke pau ka lua o ka, makahiki o ko, Wiakou noho pu ana nie ko nei s fpo6 l hpah^naii.. A iia malania' J pph,p- Jar kou ivi makou -e iSīc6 m0, >; ;ko Jakou !l hoohiki ana, Menei ka ,fatou:hana, , 4> L;a liaawi m(ii hikag J ka "pnlaoa, a u e ke : kulinii; i kai uwala /nwioli, a 4e ka iiWhla kahiki; i ke kalo|a nie ka maia; i ka„pia, (I ine na, ipn; i na moa a mei" na palalui; na' hua moa,> a me ia.men aleu, id moa aku. Ua kokua mai,Jakou ma ke kiikulu hale, (i ua haavvi mai no lioi"li6 ka-,; nal.imu' dala inaoli. „ tJa k.okua no hoi lakou imu ka mah'ina hōu*, a manuili oka poe, lioplūhi .ia* na dala he kanaono a me ke keui ° I< kā; nnn.a nku, ua oluōlu na li6ahana'U"-m.(i' ka malama kiimu, a'ōle lakou manao o ha alele aku ;!;a i ka natia,; akuao 1 e ,emi J<a liikou mau mea e pono ai <e kinq, ma' ia haha; ,nd ka mea/iia (okMa ia mai lakou e.k# Akua. . ; A? p. i J,a man a o ouk o u l?e e k 4,1 es i a nu i ' Oft. keia. ■. Elia 'hanen, kanalimei ?iiamah?ku la/cmi> na kane y na wahine,
ha eUmahuk) a tnr. na luahine a />a.u ioa,. «'Mui.kuh-i Qii|;ou, h.e oliīilosia \viKvai a kaulaua ,no ka la'kou ikaiku'i ka hana. ' loa pela. J['e poe kuaaih'a \vald uo. tJa kau-, laiui mafriua ho ka |)alaual(Vlo i ka Jiafta. o AUa, p- .Hu- ma'hima kiimu, *'oia paha ka moii e pau ai kajaksu, haua pahiuale t lo o {Vna. D'a l.au.a ka!u nhi|i;i() malaihi. " Apljp«>iWa Makawo,o 'wale no k'eia. hana miiikai. Ua n)ai jaVi o K a V,\ k a ni ;i W a i I u k u, i k a m u u o keia m ;,t 1 am ka lakou hana aHa mahiilii. i\Jetici kana: "A pnil ka ahaaina a ka ilaku, a noa ka SalSaii, ua kukakuka pii na hōahanau o hei, 110 ka (ihalama-ieumu ano.. Ua hala ak,u la na malama' .eohoI,'1,' mai ko la : kou hoeihiaka ana ia lianai I ke.ia luipnlua o ka makniīiki, ua iiaawi mai lakou i 200, Aole htJ(ou (i manao e hoi ihope, .0 ka hoo- » mau iriaod |,akou .Jinmjr.ini, hinnao. Ua haawi mai kekahi hoahanaii a me kana wahjno>' 15 elala maoli;" Pela I<<3 W?uluku poe ho;ihana,u'.' Nli'i, .. liauoli ahail k;o'u lohe aha i ka lakou.;" Q,\vai na..hoahanaii, <> .G hele .a haha likp, l ? , » „ ' " ■ "' : ' , l"kp'u hoonoa aua ma ,keia ihnu mea, ua akaka Jea, e na hoahanau, e hiki iio ,ia oiikou ke malaiha " j :lca oukou poe .kumu, ke nianao paa oukou e hana pela. A he. h'ana mfrnfla 110 hapiii like ; na hpiahanUu h |j'au. Aole īiae he liana keia o iike me ka ,holo pea. 0 ka mahuahua loa i iui hana niaikpi; 'o, ka hana me na lima 5 , 'o 'ke 'kuai lilo v ,aku, a ine ke kuai lilo thai; o ka malania waiwai, aole hoomaunauna.iki; o ka niakeipake i ke Akua, oia na-mea e hiki ia oukou ke lcumXi ?> ke kiwu. b;aibala, a ke hana no hoi iha na mea e ola'i ko ke ao. nei. : Ua
«kaka lea"i. Ko'u inanaa, aolo loa e hiki iaoukou )<e. iiaun- ia uuiu mea, i ko oukpu nol,)o inplowii ana, aole hōoikuika nia ka <lulu luia, mahi', , waele, lawiiia, kukulu liale,, kiilai, hanni holoholona, liana lole, h.umuhnniu, ume na liana like. Mar kulii hewu oukou. ■ Ile hana mau )<eia nia. ka inalaina kiiniu, aglc"..,e -pn.Ai ia. ika makahiki hookahi. Aole ina īpukahiki el'iia, oliinu,. umi. pau a make oukou. No ia liiea, p ■ikaika '.o.nikoii'l ku lunia maikni. .J0 haha īKiau •nō v -,ka Ualui, ,a ~no koni'i awpuni. hoopi'alaleha i kn liana, u i ka wa.pono, o hoiliili oukou, s ke 'hoonawliiiwali ole ou,kou, M „11 liio oukou he poe mukaukau no mi hana maikai a pnu, a e kupaa mt),Jaila a liiki wale aku i ka hopfcna. Oia ko'u makem'Uke; a me ka'u puio, i mfl,3sa psfr loa no 'a pau e, na houhanau iiiai llawaii a Kauai, q. aloha nui ia mai .oukou e Iq§u Ktlsto. Amene.w „ Owau 'lio ko oukou hoahanaii4 J,-g. CrI2L,LN A .