Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 45, 18 January 1906 — E Ahaia Ana NOHOI O Lohiau-ipo? [ARTICLE]
E Ahaia Ana NOHOI O Lohiau-ipo?
Eia ma ko makou pepa o keia la ame ka la ike ai ko makou poe heluhelu i na Rula Hooponopono a ka Papa Ola o ke Teritore nei. A mawaena oia-mau Rula Hooponopono e ,ike ana ko makou mau makamaka i keia Rula: * " Aole kahi kanaka e kuha ma kekahi wahi o ka lehul-hu, alahele aoao, alahele mai kahi aoao mai o ke alanui a kahi aoao, a i ole ia, maluna o ka papahele o kekahi kaa uwila, a kaa e ae paha o ka Llehulehu, ai ole, ma kekahi hale aupuni, aa-ole ma kekahi hale i maa i ka hele ia a hoohanaia e ka lehulehu. Koe nae na auwaha wai. ,J Ma ko mUkou lioomaopopo ana, he elua mau wahi i pili aku ai keia Rula ana a ka Papa Ola. Ka mua: Ko ka lehulehu waiwai; ka
lua: Ko na kanaka waiwai. 0 ka niahele mua, oia kc» ka lehulehu niau pono ma na alanui hele; a 0 ka lua, oia ko kekahi poe kakaikahi kuleana ma na kaa uwila, kaa ahi. a kafC holoholo lealea palia; a pel?» me na luakiiii a mau hale e ae paha i muia ia ai e ka lehulehu, Me he inea la, ua komo ma keia mla hooponopono a ka Papa Ola, na niakeke kuai i'a. E hoomaopopoia, ua pili keia rula a ka Papa Ola maluna o na kaiiaka apau e hele ana nia na alanui i kuleana ai ka lehulehu, o ka oi aku nae o na alanui o loko o ke kuianakauhale. He ku 1 kc kupaianaha anie ke kamahao keia inia a ka Papa Ola 1 kau mai nei maluna o kakou ka lahui. He Kula Kuha keia, a ua puka mai nei keia Rula Kuha i ke Au lanakila o ka Aono Repuhali? ka. Aole loa i ikeia keia ano rula
oehaa ma ke au e noho ana ke Aupuni Moi o .14 awaii, He kahi wale ae nei no i ke au aialii o na Kehaiika. Nokenha, aole kau ka Papa Ola i Kula, e kauoha ana i na pi>e hololio, holo niiula, holo hoki, a e holo ana paha maluna o na kaa e huki ia ana e na lio, miula, kekake a hoki hoi, e lawe lakou i mau iaulau no ka hoiiiili ana i na uka* na helelei wale mai loko nuii oia mau holoholonn, i oU> ai e muu mokaki wale ma na alanui, na alahele mai kahi aoao o ke alanui a kahi ao*o o ke alanui» u ma na makek* kuai i'a no ho\? Oia nae paha. aohe mau mea hoolaha maH iloko o n& lioloholona T a nolaila, aohe pilikia no ka lakou mauukana kiv>ln a helole. walo mai hos. Ta kamaaina kakou, a o na kauka hoi &a oi loa akvi, he like no a iike na ma*i e loaa ana i na holo-i holona tm» na lua'i « loau ana i naj kanaka. He ma'i hokii, aia iloko | o ka holoholona» a he ma'i hokii| *
no aia ilpko o ke.kanaka; he maU hano iloko o ke kanaka,. a « loaa no lie ma'i oia ano i'oko o" ni holoholona. 'A pela 110 me na ma*i e ae he lehulehu. ■ Ke olelo nei Jka'Papa o ke kuha ana ke kumu e iaJfa ai ka | ma'i. Re rula akeakamai pili la- | uaau keia ma ka aoao o na to kauka. Aole nae o na kuha apau\ puka mai aua mai ioko mai o ke .kanaka, he kuilu h©olaha maH waie no ia. Ina pela, alaila, no keaha i ola ai kela kanaka makapo, mamuli o ke kuha ana o ke Keiki a ke Akua i ka lepo, a kopalapala aku la mā na maka o ke kanaka makapo, a kauoha iaia e hele e holoi, a ma iā hana ana, ua ola ae la kela makapo. A ina paha, i keia wa i hana ai 0 lesu i kela hana **kuha raa ke alanui aupuni ae nei, inae ua pili keia Rula kupanaha a ka Papa Ola. Kupaianaha ona kupaianaha, wahi a niakou e olelo ae ai, a ke i mai nei hoi o Kolomona i kana olelo: "'Lapuwale o na lapu-| wale, pau loa na mea i ka lapuwale.'' Ke hoomaopopo nei makou. ua ikeia o na Hawaii ka poe kuha mau ma na alanui ama na wihi e ae, oiai o lakou ka poe kumi mau, nolaila, i hookauhihiia mai a; k«*ia "Rula Kuha'' a ka Papa Ola. Aka, e hiki mai ana no nae ka manawa e lilo ai keia Rula Tuha a ka Papa 01 a i nii au Kanawai imua o ka Aha. Ke ole makou e kuhihewa, ua kolo īnua ae keia "Rula Tuha'' a ka Papa Ola nia ka Ahaolelo i hala aku nei, a no ka ike ana o na hoa o a Kau i ka pupuka haalele o nei "liula Taha" a ua Papa Oia nei, ua tuha ia mai la e lakou a komo hou iloko o ka hooma-nao-a ua P-pa.Ola nei, akahi no a olani akea ia la. Nolaila, e k » iahui Hawaii aloha, eia.'i ke kileo ia e nauao ia mai nei; a o keaha aku la auanei koe? O ke kani a-i nohoi paha; a hoea i ka loko. Pau pulu, aohe lau kaniu