Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 49, 23 January 1906 — KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o-pele KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U [ARTICLE]
KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o-pele
KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U
I K A pai ana o keia ikau a "|i J Hiiaka, o ka wa uo ia oWahineomao i pane aka ai i ke aikane: "E. be keu nohoi oe e aikaee,. i olelo ae la i ka nlu koa ma kai o kela wahi. Nohea oaai hoi ia liiu koa e ulu iJoko o kekai, elike me kau i hoike mai nei? Kupinaha no hoi 00, e aikane." Alaila, pane aku la o Hiiaka rae ka akaaka: '*Ka, ike aku la noLoi paha oe i kela poe *waa e lana inai la iloko o ke kai?" Ae aku la q Wahineomao me ka olelo ana aku: "he i}se aku la au, e kane, ikela poe waa e lana mai la 1 ke kai. Ke ike pu aku la ne hoi au i kela waa e amo ia ae la e kefa poe kanaka, aka, aole nae o'u ike aku i ka ulu koa au e kane, i olelo ae nei." f Kupanaha nohoi oe i kou hoohewahewa i ka ulu koa,*' wahi a Hiiaka i pane mai ai, me ka hoomau ana mai nohoi i ke kamailio ana: "Aole anei hoi oumanao, o ka waa i loaa mai ai no ke kumu laau koa mai hoi ia? >? : «'Ae, ua pono io ka oe, e kane, he koa io no ka waa; a he ulu koa io no kela e lana mai la iloko o ke kai," i pane aku ai ke aikōne, Alaila, huli ae la o Hiiaka a nana mai la ma keia aoao o Kaneohe ma. ike mai la la i na koa mokumoku o Heeia, i ka nee ae a ka ua maluna 0 Maelieli, a kau mai la oia: KAU KANALIMAKUMAMAIWA O KA MOOLELO O HIIAKA. 1. Ino Eool&u e! Ino Koolau!! 2. Aikena ana i ka ua o Koolau 3. Ke ua mai la i Maelieli 4. Ke hookawewe ae la i Heeia . 5. Re kupakupa mai la ka ua i kekai 6. Haa huia lea k« u» i Ahuli* 1 manu ; , - ■ 7. Ka ua poai>ha\e in&uka o Ka- i haluu—e 8. Luuluu e! 9. Kuu luuluu 10. Loulua au 1 ko aloha—« 11. Puoio waimaka a ka oaohi. Akib, kale mai la l*kou mei a iho ma kaia aoao o M*hiuoi, a hak nai la no lakou mai a hoaa ma kaia aoao o-Ka&eohe» ma kahi |Miba e ka aei ka luakiai Hoolepope» a o ko lakou noi pii aku U oo ia a Imk «a i ke akloa, e hete «ia i Heeia a hoea loa i Koolauk». I«-nei olelo aku la o HiUka i ke aikribe: i keia wahi kno«a pali uuku e k| saai !a, oia hot o KiMuiaa» a ttattl<» iho ulailn, k»U\ i uluai ta
laau hoolmnan keiki kauiana » Haumea. nona ka inoa o "Kalauokekahuli." He: kaū hoouln a hoo> te«pai kaaaKa &jeia'' , - 1 Pau keia l?amailio aaa a 1 Hiiaka, o ko lako» hek m&i la ~m a hiki 1 Heeia» a ike mai ia. iakou nei i kekahi huakai wahine e pii aeasa ma ke alanui ma keia aoao aku .. 0 ka lae o Kealohi, oia hoi, kela alanoi e pii aku ai ma kji pali a ihoaku ma kela aoao © Ahuimaau. I aei wa i olelo mai ai o Waiiin©' omao i keaikene; ia Hiiaka. 4 'He huakai wahiee hoi keia o pii ae 3a ma kela alanui." Aiaila, olelo mai la o Hiiakar ts Ae, he poe wahine kela e pii ana 1 uka o Ahulimanu (Ahuioaanu) a hu mai la no kona aloha i ke kane 1 ia Kaanahau; alaila, paeaea ae la ia i keia kau: KAU KANAONO O KA MŌOLELO O HIIAKA. 1. Ke pii ae la ka huakai—wahine^" 2. A pahu lei hala i uka o Ahulimanu o. Be manumanu au i ko lokoinn—;—————— 4. Pau ke aho ika loa o Au-liilii 5. Ke hele ae la ka ua kalepa-e--6. Ka ua okioki ko a o Heeia-kea *** ♦** *** E ka makamaka heluheu, ina he» malihini oe ia Heeia-kea i hoikeia ae la ma keia kau a Hiiaka, e hoomaopopo iho oe, aia keia Heeia malaio pono mai o ka puu o Maelieli. oia kela kahua-one e loaa> ana ia o$ ma kou wa e pii aku ai m»i keia aoao aku o Heeia a bopono iiuua oke kaoia houaa o Ke- , aiohi. O keia Hwa-ka» mo kekaoia one mua lo& e lo&a ana i ka xß»lihini iaii e iho ai ia Heeia~Uli.