Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 94, 16 March 1906 — Lei Aloha-Lei a ka Makua HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. KA LIONA, A O OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA. [ARTICLE]

Lei Aloha-Lei a ka Makua

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

KA LIONA, A O OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA.

K K K Al'A I KAPAIA <),LArPAirOK!IOK (KLUA) ka'puali "Kipuupuu,'' malnlo o Nanuuakaieiopuu no kai o Koliolalele; a o ka puali t: Malana" hoi, malalo o lvaiiiehaniolia. ua hele loa lakou ma Laumaia; a iho m> kai o Maulua kekahi hapa a 110 Laupahoelioe hoi kekahi lualiele. A mamuao ka puka ana ae o ka la i kekahi kakahiaka ae, ua lioea iiii mahele a i elua ma Iyo laua \valvi i inakemake ia ai no ka lele kaua ana. M aanei. e huli ae kaua e ka makamaka lieluhelu, a nana i ka puali Kipuupuu, malalo o Nanuuakaleiopuu. Mamua nohoi o ka puka ana ae o ka la o kekahi kakahiaka ae, ua hoea aku ia lakou mawaho o ka ulu lehua, a halawai mai la lakou me na koa kiu o-Hamakua, maukamai o kahi i kapaia o K:\umaikaohu. I ka ike ana niai o ua ]>oe kiu nei i ka pualikoa Kipuupuu e nee aku ana, me he wai kahe 'la, ua holo koko al;u la ua poe kiu "nei n:e ka niama loa a hoike aku la i ko Kamakua mau alilīikaua nui. oia o Lolūau, alii o Kapulena, ame Kauiainamoku, alii o Kaumoalii. Lohe kela mau alii. a lioonee mai la nohoi i kb laua mau koa. Ma keia nee kaua ana a na ;ioao elua, ua hui aku la na kv>a o i' a UKiheh' pana pua o lok<_> o ka puali I\ i[iuupuu. aiakaiia ana e AVa'iienkalani o Kawaihae uka. A o na koa kakele maa lioi e alakaiia ana e Haawynū a» 'Kohala-wa-ho; na koa laau ihe me na koa ko % i pahoa e ana e ke aIii Xanuuakaleiojmu, ua hui aku la lakou me ka poe kaua ō| na koa huiia o Hamakua aim i llilo, r ana e Kalin !;e ali' ilonohina. Hilo-paiiku. kahi i halawai ai o keiu pv|e koa o ua maheh' kaua kue aku a kue mai, ma Kaliolo no i:> E hooinanao k:: tuea heluhelu ma keia wahi, hv poo kanaka opid na koa > loko v» ka puali Kipuupuu, a o|na koa liuiia o Hamakua a:ūo Hiio, hr p«»e auwae lena, a he pi>o kanaku inakua ho', e Kiipon»iai lakou !;»> kapaia. Ih» poe aama kua-lonalen » o na pali laniii aūa o Hamakua. t*a hoouk'a ko kaua mawaona o na luahelo koa o na a.iviu olua. a wahi a ka inv\ kakau moolelo S. L. Peleioholani i hoik* v ai ina kana umolelo kakaulima, ua oiu^KHloi: l'a kuliko keia poe koa opio iuo na kane ouo <o|»ioV akahi īio a puu ae ko kakala. Ho lua ole ko koa ame ka wiwo olo, o kakih' ana i «:va. a la.v huki ana i na kaula ū o iui kakaka; o oniu ana me ka liu ana o ka luakani i na hauim laau paiau, o kohakolia ana hoi na maka koi oahoa mo na mvn kaua o ko lakou ;naU hv>a hakaka. | K Homi \ A \KU AN\.)