Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 8, 9 June 1906 — Ola Kakou i ka Wai a ka Opua-Ola! HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na-i Aupuni o Hawaii. KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA. [ARTICLE]

Ola Kakou i ka Wai a ka Opua-Ola!

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na-i Aupuni o Hawaii.

KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA.

KE KAI'A A K-MEIIAMEHA MA KOAPAPAA. 0 keia heiau U kuula'' i hoikeia ae la, e kiei pono iho ana ia i ke awa pae-waa o Koholalele; a oia nohoi ka heiau ' kimla" i lilo i piko e hoopaa aua.i n;i pono lawaia konoiiiki kaliiko o na :ahupuaa o Koholalele anie Kukaiau. oka heiau keia e hooulu ,ai ka i'a o ua mau kai lawaia nei, ke panoanoa ka maaloalo ,ana a ka i!a e ola'ai na kupa oia mau kaiaulu, Aia mawaho pono aku o keia kuula, he ko'n opelu. Ma keia ko'a e ike mua ia ai keia'no i'amamua o ko iakou ikeia' .ana ma'na wahi eae o ka" mokupuni o Hawaii, 0 keia ka. olelo :a na kamaaina o Hamakua. A i ka pau ana o ke ku heiau ana a Kamehameha ma ka heiau o ..lanini, nee ak'u 1a oia ame kona poē""kba mai Kainehe : aku a hoouka ke kaua i Koapapaa. I keia wahi hapni a kala hou o Kaiuehameha i kona Jeo a ii a leo makua nohoi imua o kona poe kanaka i ka i a.na 'ku ia lakoii: "Imua ena pokii a inu ika wai awaawa! 110- uia ka iho lau-meki i ka piko—pahu ia ka laau pakiu i ka piko o ka hoa?paio—oniu na n'ewa a hoahoa i ke poo —lele ka pikoi hihia i na maka o Alihi —e! M'oea imua, e na ]»okii, i naki, i mau a i paa* lee kanawai o l'aiea, he M:yma]ahoa—i hele ka 'hulu elemakule a inoe i ke ala, aohe. mea na.-mi e hao. wale, a e kaili wale ae —j hele ka lunui luahine a waiho i ke alaloa, aohe mea nana e olepe wale ae, ua maln i ke Kanawai o Paiea, he M*malahoa. o—ia —imua aku e na pokii—!!" 1 keia.ku ana o ke kaua ma Koapapaa, mawaemi o na noao elua, aole' i kana mai ke alii wehi ame ka hahana o ka hoouka kaua ana. Elike me ka haki ana oka nalu pela ke po'i ana o na aoao elua i kahi ame kahi. A iloko o keia hoouka kaua ana, i ik.e hou ia ai no ka ikaika o Kamehnmeha. Ua like kona mau hoa paio i loaa akii i kona mau lima me na apana laa.u maloeloe e paapaaina ana ma ka liina oke kanaka ohi wahie oka hele ia oka hoouka ana » ke kaua a ke kolu o ka la,Ja wa i hee ai ko K'eoua Kuaahuu'ia aoao. A i kei'a hee. ana, oua Moi nei o Hawaii Ilema (ke ol«lo ka mea kakau moolelo pela) ua-holo oia a poe' makai pono o Kainehe; rna kahi oawa e pale ana ia Kukaiau am.e Koholalele. 'A aia no paha ke ku la ma ia wahi i keia' wa ka pohaku i kapaia o ka Pohaku-o-Keoua. 0 ka mea nana i huna i ua alii n<ei ma ia wahi, oia o Piipii,. kekahi kahuna nana' i olani i ke kino make o ke 'lii Kiwahi.o i make ai imi ke kahua kaua o. ālokuohni. . 0 ka poe i kamaaina ole i keia mau kaiauiu o Hainakua, a o ka oi aku hoi, o kā mea e pili ana i keia Avahi a Keoua i pee ai, he mea pono ke hoakaka ae ka mea kakaui he \yahi ia oia i hope nei ma ka huli Waipio noi o ka aina o Kukuiau, kahi i hooukaia ai o ke ka,ua o Koapnpaa. , ' '!»■•■ ■■■■ ■■■■■■•;■■ ■'' • ' ■" (E EOOiMAUIA AKU -ANA.) • . ,