Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 14, 18 June 1906 — KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele. [ARTICLE]
KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele.
(Hoomauia,) N.\ MAKAN'I 0 LEHUA, NI]DAD A>IE KA l'Al, '■He Moae ka inakani o Lehua, Hooheno a ka Ua Naulu i ka wai huna a ka paeo He Moe-aan ka eoakani o Lehua, Hoolaau ka miikemake i kaipo; He Wai-panoo ka mikani o Lehua, Noonoo ana i ke kai-okia; He Hu'akai ka makani o Lehua, Pulu au i ka hunanuna kai a ke alohn; He papaainuwai ka makani o Lehua, Paa ia kuu aloha me oe; Ke Kai-halelo ka makani hoopuni aiua o Lehua, Mai puui akn oe i ka inali leo. A Niihau au i ka moena pawehe Ooi ka Mikioi ka makani o Kawaihoa, I ka lawe malie a ka Inuwai i ke ko eli o Halalii He inuwai ka makani o Halalii, Kau ka aki-pobe i ke alialia o Kalaihi, I na ulu i ka hapapa; He naulu ka makani o Niihau, aia ilaila ka makemake, 0 ka pa kolonahe a ka Manukiiwai ī ka hunahuna kai--a ke a'loha 1 ka hoa pili o Kaeo Kela paaliookipa 1 na malihini He—— oi'aio. 0 Kauai Nui moku leiiua r Moku panee lua iloko o ke kai M. o.ku panee lua ana Kahiki Kahiki ia Wakea ka la 3lolohia .kau mai. ana no i ka maka "—- H ooulo ilalo Kumnhonua Nak ek"e ka papa ia Hawaii-akea 0 ku h ia i ka muo 0 ka la 1 Kauai ka po ana 6 ka la, He la makani keia no Kauai." I ka pau ana 0 na makani 0 Nihoa; 0 Kaula a nie Niihau j ke kaheaia e Pele, ua ike au la na kanaki e nonoho ana mawaho o ka hal e hula i ke kuakea mai 0 ka moanai ka ale a ike ae la no hoilakou i ka lele ino o na ao kaalelewa, a' hooho ae la lakou: . « "0 keia la a ka maiie ī ikeia ai, eia ka he la ino ana keia, ke lele ino nei ke ao, a ke kuakea mai nei lioi ka moaua. Ha'o wale bol ka la malie i ka ua me ae ino, Heaha la hoi nei?" A mamua 0 ko Pele kahea ana i na makaui.o Kauai, olei'o mai la oia imua 0 ke anainn. •'O maikai Kauai keia, hemolele i ka malie; aka, aole keia he la malie, oiai e hui ana na weleiau makani a p*'u a wili ka piko oka makani ia Kauai nei. He la ino keia." I kela wa i paoe mai ai o Kalauamainuu: "Aohe ino he la malie keia. Hookahi no ino oka makani Ka.la kalaihi Kalaloa, he makani na ka'hoenuinui olelo." He pane pakike keia o Kalanamainuu ia Pele e hoole ana i ka oiaio 0 ka Pele i waoana ae "ai no ka ino oia la; a no ka piha huhu hoi kekahi 0 Kalanamainuu a ma Kilioeikapua, no na olelo hoonaukiuki a Pele iaia i kahea ai i na makani o Leh ua. Ke ike la no o Pele i keia mea, ake waiho no nae ka maoao iloeo ona. "E hea ana au i na makani 0. Kau&i nei," wahi a Pele i kamailio hou aku ai, "a e ike auanei oukou he ain* makani o Kauai nei. Aia ka makaui 0 Kaoai ike alo oka paii, ik? welaa 0 ka pali, i ka puti, i ke oneanea, i ke kahawai, i ka he-i, 1 ke one, i ka lau 0 na mea ulu, i 'ka maka o ka opua, a pela aku.'' Ē kun makamaka heluhelu, naamna o ko kaua īke ana i ko Pele kaheā ajia i na makani 0 Kauai, moku o K'amawaelanlani, e nonoi aku au ia oe, e hoōmanawānui pu mai oe me a'ii ma' keia wāhi o ko. kaua . moolelo, oiai he nui io aua no- 4 ' u a makani 0 Kauai ma keia kahea ana a pele. . • . 4