Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 20, 25 June 1906 — Moolelo Hiiakaikapoli-o-Pele. KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U. [ARTICLE]

Moolelo Hiiakaikapoli-o-Pele.

KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U.

—Ca-oJ©-to4 moolelo o Iliiaka, ua pii mai' o Hiiaka ma mai bai mai o Waikiki Kai, a hoea i kahi e kapaia nei i ke'a wa o Pahoa. Ih lakou nei uae e pii aku ana huli ae la o Hiiaka a olelo aku la ia Wahineomao 'mo; "Ke pii aku uei Uakou ma keia wahi a loaa ke alaloa e hele ai a hoea i "keia mau au kaha aku. TĒI nae nei, he mau kupua. He wahine a he kaoe. He * kaikuahiue kekahi a he kaikuuaiie kekahi. O keiu na kupnino na laua e hoomailo nei i ke ola o na kanaka o keia mau wahi awawa. He ino ua hana a keia mau men. "līe naa'i kanaka ma.oli no laua?" i ninau akn ai o Wahineomao i ke aikane. A paue mai la lioi o Hiiake;: ''Aole. Hc n'.Mn eepa no Ihuh. He n)an n>oo kfia. A i pij akn k.i knu »; i hana «j»i lana i ke ino iii'n. a"he lnua \ e n*la i ka pa-u o kaua." O ko lakou nei pii akn la no ! la a hoea i kahi a Hiiaka i oli aku ai i keia kau. Kaa Eh<a Haneri a me. Ehia o ka Mo<Aelo o Eiia.ka. 1 O oe ia e Pahoa, 2 Wahine noho ua o Palolo, 3 Hoolono mai ana o ka leo, 4 Leo uwalo a kamahele, 0 Hele ana i ka ' Ia ikiiki, la koele ku, 6 La o Waikiki-e. 7 Ikiiki wale, 1 keia wa i pane mai ai o Pahna ma ka uinau kiknola ana m h 1: "Owai oe e keua wahine hookano o ka lahui ii.na mai la i ko maua mau iuoa'? He keu hoi oe a lea wahine hookano nui wale! Ia manawa olelo ae la ua moo-wahiue nei, o Pahoa i k'e kaikunane: "o kou ikaika no auanei ā me ko'u ikaika nohoi make ia kaua o Iliiaka." O ka wa uo ia i wili mai ai ka e'a o ka lepo a ua mau moo nei; pouli pu o aua o ke alahele a lāko.n nei'e hele aku aua. "E, aole hoi i kana mai ka e'a o ka lepo e kn mai, la," wahi a Lohiau i pane ae ai, me ka hoomau ana ae nohoi i ke kamailio ana." He puahiohio maoli kela e wili mai Pa. la wa olel'o aku la o Hiiaka: "Aole kela he puahiohio kupu

walo ne, ;i,u e iko aku la, e- ko kiiiii». Ile knehu .lepo oiMnawa ino keia na ko o-nei maa rm>o L"->.uaka., oiii o Pahoa, hc waliinp, a n;e kona kaikunane moo n'ohoi. Ak a, aol / o li, u a wa \ e 110 n a ku p u ino o kein mau kaiaulu; aka, he lohulehu 10./i no- keia poe. Ei (iku \o ia ku};u inp o Kumoiliili, Ei aku nohoi o Poh k'ukikeke, a polii wnle aku." Hoomau aku U no lakou nei f ka he!e ana. la lakou nei i hele aku ai a kokoke e hoopii aku i » kahi kaola e pii akn ai a loaa aku kahi e ku nei ka luakini o Kamoiliili, he hu ana o ka makani ka Lohiau a me Wahineomao o ka lohe ana,, ike ae la ~httra-Hra-h 1 o &~na~o—k o 1a n a nieUn pepeiao i hope, oia no >e o kekahi mau lima oolea ->a e h.uki ana i ko luua mau pe-'oiao t A o ka wa no ia o lana i hooho ae ai me kn makau a weliweil 'nui hoi. "Auwe! Auwe! Mokn na pepp-ii-io o maua i keia mea e nei-e! E Hii-e! Heaha keia? M A ia wa no iaua nei i lohe ae ai i na leo kani hookio e kani oere pd:i nui na wahi he nui, aole i kii-na (i)ni kn iknwa, knpiu;ii. vla like u,e <.a len o na haueri popou-i o ]:( ;illa a e nwe aaka ana hoi uie ka hoona-na hna. Oiai iia Wijhii)e(im.io a me L'.liiau e lilo anu i hope a me mau leo weiiweli a kn i ka hoom;.ka'nka'u e kani anr; ia wh i olelo n>ai ai o Hiiaka ia !au«, "Aohe ker.a he man hoo-lelpi-ona iii:■>.i na mue v>ai mai a kakou i ike mai uei ike ku o ka e'a o lja lepo; aka, mai kekahi moewai okoa naai k?ia uona ka inoa o Kamoiliili. O kc.Djf kalaua aina keia a kakou e hele nei. A rnai hopohopo olum no keia mau 03ea a oliui e ike nei." I kela wa no i pu ae ai o na o Hiiakaikapoli'opele i ka pa-u • ona a paa ma kona lima, a hoomau aku la no lakou aei i ka hele nna. Oko lakou nei hele no ia a pii i k&hi hoopiina e kau uku ai iluna o ke kiekien» o ka manawa no ia o Hiiaka i ike aku, ai i ka lele ana mai o Kamoiliili me kona ikaika a pau. Wehe ke a luna; wehe ke a la;lo oua moo nei pulelo nohoi kona mau laueho i hope; aa na nāaka; a, ke-ke na niho. Ia ike ana 'ku a Hiiaka i na'moo nei e lele m»i laana, huli mai oia i hope a olelo mai la i ke kane a me ke aikane. ■ "Auhea olua. E nee mni olua » pili mai mahope pono o'u: o loaa auanei "olun i Ka ehu' o na* poipu ana inai a ka hoa paio o kakou." ' , Aole i pau