Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 110, 10 October 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii

Ht> kt u k.l iso\ eia ka, o i'o ana kun wah ; olelo o kh pune ana la Kaiena t\o ko'ia hiu nni ann ikn wai ko hooa i Oahn. Ta ili k«\ moku ona i Ka iaeloa; a ; n;i !a i k-i w<i ; kai. KA LAAr AL\ o lIAWAII NEI. 0 k ihi ko;>oi:o o4ia keia e ai no ka mea e p ii ana i kp ka-ppi waiwai nna a Kari:eha meha I i ka 'aau ah\, oia noi ka iii-ahi. oiai, oia ke kahi mea ano nui ī hanaia e ua Paiea nei iloko o kona wa e o'a ana. Ua oleloia i ka ehiku o na makahiki o ko KamehaT,eha t oho ana ma Oahu ne', haiia -mai la oia e kona mau hoaioha haole, o ka laau waiwai lo» o ka aina; a he mea hoi e waiwai ai na kanaka ame na'lii, oia ka laau īii-ahi. No'aila, ua kena aku la oia ina alii a me na kanaka e pii i ke kua iliahi i uka o ke kuahiwi. Mamuli o keia pii ana o na kanaka i ke kua laau ala, i loaa mai ai kekahi mau inna e o nei maluna o kekahi poe e ola nei i keia wa a i hala aka paha, elike me Kalaau-ala (no ke ala o ka laau ili-ahi), Kekuailiahi (no ke kua a no ke oki ana i ka 3aau ili ahi Kaleookekoi (no ke kani o ka leo o ko koi i ke oki a kua ana i ka iliahi); Kailiahi. (ka inoa nohoi )a o oa laau ala nei) ame na inoa iike e ae he nui, He hana nui keia a na'lii ame na kanaka i hele ai i uka oka nahele. He mau la, he mau pule e noho ai i uka o ke kuahiwi e kua ai i keia iaau. Elua makahiki o ko Kamehameha hana ana i keia hana ma Oahu nei. A ua lilo io maoli ka laau ala i mea waiwai nai loa iua Paiea nei. Mamuli o ka ike ana o Kamehameha ī ka waiwai o keia laau, ua kao oia i kapu maluna o ka laao ili ahi. 0 ka Moi nui wale no ka mea kuleana ma ia hana. Ua kuaiia aku ke?a mau laau ala ina kalepa, a ua nui ke dala a me na waiwai e ae i luaa mai ia Kamehameha. 1 ka pau-ana o keia mau makahiki elua o ke kua laau ala ana a Kamehameha ma Oahu nei, ua hoi aku la oia no Hawai-ir "Ua kapaia keia hoi ana a Kameha* meha o Kaniaukani. (E hoike kaokoa ia āku ana ke kahi-mao mea e pili ana i k.a huakai Kaniaukani ma kope ae eei. Mea Kakau. ). . . E' Moomauia aku ana.