Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 94, 9 May 1907 — Hanohano na Pua Lehua Iluna! [ARTICLE]

Hanohano na Pua Lehua Iluna!

Moolelo WaloLiia. \v i Ha inak°i° Ka ui pua ka-maka-hala oka-waileleo hiilaa.l ■ mokuna III 0, Hainakolo o Ka Pali Kap» <i Wa.pio Am« Kea»».™OKALANĪ. i, I ko lakou ike aoa mai :a I.oheloa o ka ana . ka llakai. a ike pu mai ia hoi i kona «»> e lana ana kai koke iho o kahi no a ua Loheloa nfli e ku ana. u. holo mai la lakou a halawai iho la me na ke. £. i«" kan. nei 0 Hawaii. Ike ae la na poe kam.a.na o.l « Kapaa i ke ku o ke ahna o na holoai; aoie . kana ma, 0a n»ea he piha pahaohao o ko lakou «» I' A halawai lakon me Loheloa, ia wa oielo °'a ia lakon : r "Eīa ka ai o kahi paina a kakon o nei la. » » " nei no au i ko'u mahele; a o ko ookou m«ot koa- Ei ae ilokoo knn waa, ka ia a on ' • - °»k«o noeohi keia'mau wahi kann» ia a kn a ■ «kahalauahaaina ekumaila. Pela nohoi o ko. _ «"kihiki aku ai i na wahi holoai ue, a hoea , a, a oia ne, mea »•» e h.i akn ia oukou. Aohe » o U«U ">«»» e haawi aku ai o.ookoo i k«i. I». «•» he ~ kiei »o no nei aina; aohe P««. ° '»•«. oi, ka'u e haawi aku i>*'»le"* ho Poe hanai poaa wale no ookou apau, -e ^ ^ h°i «o e kuhihewa; noiaila, manao au e aho ai i na mea makamaka hou o ke ka,. el.ke me ^ wahi kauoa i'a iluna ae De> o kuu W,i3'N ko>Q hou nei •manao a-u e hoīke aku īa ou oa. ' 'ohe ana i ka moolelo o ko oukou aina oe. «• hoh°i o onei nei i hoe. »« « ' Hawa"' , he ai **k» ana nohoi i ka ai ana a ua poe ne, o on . ^ raa ka ai ono a ko Kauwel, (KauaO ne, ^po . ^ ^ ' "«««» «U »«l I "i'^ kala mai oukou . °no puaa ko oukou. ea; alai ; _ afco.i, no i ka malihin, ma ia mea; o J'«* „ keia «, 0 la oukou i ko'u hemahema. i toa°"0 ia oukou?" . ..Aobe 0 Ua pane mai la ua poe kam^ain ^ ^ ^ ^ akou pilikia ia mea he puaa: o a ^ ka a,> ko makou makemake. A oiai hi ^ ^ ka a'' a be ai hoi keia i kupono i ko rn * ai paa, Gohona mai ko makou poe kupuna mau o.a k * »« ko'inokoo au'kadaTpaa i oleloia .1 ko Kauwel,

nei poe, he poe paakiki k&naka o nei aina. Na makou nei mau mea e halihaii aku a hoea i ka halau ahaama au, e ka malihini; i hoomakaukau iho nei me ke kupaianaha nui. Aole keia he lanai au i hana iho nei a paa i 'ka po hookahi, e hiki e paa ia makoa iioko o na Ia ekolu a eha." "E lawe oukou 1 ka ai a hoea i kahi ahaaina o kakou; a o ka ai e koe iho ana i kahakai nei, mamua o ue ku ana o ka La i ke kahikole, waiho no ia ai pela a pau ka onkon ai ana i nei la, alaila, kii mai oukou a hoihoi aku i ko oukou mau kauhale. Pela na wahi kauna i'a o luna o ka waa. E lawe oukou i ka mea hiki ia oukou ke lawe no ka ahaaina a kakou; a koe ke koena, waiho a pau ka al ana, kii mai oukou, he ola ia no ka hoi ana, wahi a Loheloa i pane aku ai." 0 ka L.ulima iho la no īa o ua poe kamaaina nei, o kane, o ka wahine, a iawe aku la i na holoai no ka lanai ahaaina. 0 kekahi poe hoi n lakou kii aku la i ka i'a iluna o ka waa. I nei poe hoi i ike iho ai i ka piha pono o ua waa nei i ka i'a mai mua a hope o ka waa, hookani ae la no lakou i na ieo hooho hookamkani pihe, i ka ua mea he nui ino mai o ka i'a. Ke ahikihikiia nei na holoai no ka lanai ahaaina; a ke laweia nei ka ī'a no ua wahi hookahi nei no. 1 ka. hoomaka ana o na kamaaina e lawe i ka at ame ka ia no ka lanai hookalakupua a na kupuna ame na makua oia nei i hana ai, ua hoea e aku la o Loheioa no ia wahi. I oana aku auanei ko ia aei hana. e • ku mai ana ke ahua, o kekahi mau laulau. Hele aku la keia a nana .iho Ia i kekahi mau laulau, ike iho la ia he puu laulau moa keia. A olelo iho la oia iloko iho ona: "Nohea mai nei la hoi nei moa o ka loaa ana mai nei ia nei? Na ua wahi puaa hiwa nei no ka. paha keia i hele aku nei a loaa; a hoihoi mai Dei i pani no kuu huaolelo puaa i kauoha ai iaia?" He mea oiaio, e ka makamaka heluhelu, na Poaahiwalani keia hana kamahao a kupaianaha, a ua hana oia i keia hana 1 mananalo ai ka olelo a kana alii £ Loheloa e pili ana i ka laulau puaa. Nana ae ia keia i ke ano o ka hanaia ana o t>& lanai nei, aole no i kana mai ka maiau. E pi ipua mai aDa na ka lehua. E uiu mai ana no ka palapalai ame na tnea ala no apau o ke kuahiwi. E pala mai ana ne ba ohia kuahiwi; ka maia ua hele a oala kapule., ka uhi ai o ke kuahiwi ua moa. Na wahi oopu e waih o mai ana; na haona ipu pohue i hele a piha i na opaa kala ole o ke kuahiwi e kuku mai ana; na ope peii (luau) e mahanahana ana no. 0 na hoio punapuna ono o ke kuahiwi e waiho ana, am • na mea ono e ae he nui . E Eoomanawanui iho a pulelo kou ahu