Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 95, 13 May 1907 — Na Kanawai Aha olelo 0 1907. [ARTICLE]

Na Kanawai Aha olelo 0 1907.

r " .*tS 0 ka nai o na Kanawai o ke Kau Ahaolelo aku la i ha3a ī lilo i Kanawai mana maluna o ka Aina, he hohkahi haner; ame kanaha no ia. Ua pau i ka hoolaha a ma na kolamu o ka makou nei uupepa a hoea mai i ka Poalima aku la i hala, Mei 10, he kanahaoua mau kanawai la, elike me ka uuuhi hou ia ana a hooponopono hou ia anaona unuhin'a Hawaii i loaa i ka Ahaolelo malalo o ka lawelawe ana a ka mea ununi kanawai o' ka Aoao Kuokoa Hooie Rjla, ka aoao k laiaina hookahi wa'e no maloko nei o ke Ti r t re i aa e lawelawe i „eia haua nui no ka pomaikai uula o ka lahui, mai o a o, me ka uku ole. A kp hoiae uei no keia mau iiOOiKaika ana a aia Ao ao i kekahi hana hoop>omaikai aku i ka lahu', He hana keia e haaheo ai na Home Kula oiaio apau mai Hawaii a Kauai ; a ua h.ki ia iakou ke oleio ae imua o ka mala malauaa ponalonalo ole o ka La. I ole ka Aoao Kuokoa Home Rula pau ana na kana wai o keia kau Ahaolelo \ 1907 > i ka unuhi ia, hoopono ponoia a hoolahaia ma ka ole 3o Hawaii. He kaena oiaio a kupono keia a ka Home Rula e olelo ae ai, A ua hiki hoi keia kaena ana a ka Home Hula, mamuli o ka ae ana ame ka hooikaika ana a Peeesidena Kahiliaulani e ha naia keia hana nui a hoopu kaia ma na koiamu o ka m a kou nei maa nupepa-KA Nai

Aupuni ame Kuokoa Home Rula. Ma ka lawelaweia ana o keia hana unuhl a hoopono* pono kanawai ana e ka mea unuhi kanawai o ka Aoao Ku^ko a Home Rola, ua lawe i la mai na unuhina Hawaii i loaa aku i ka Hale o na Lu* namakaainana ame ka Hale o na SeDate, a ua hoohalike likem me na kanawai i unuhi mua ia ma ke kanawai Kivila me Karaima o 1907 (ma ka Olelo Hawaii) a kapaeia aku na mea kulike ole o loko 0 na unuhioa Hawaii o keia kau Ahaolelo iho la. ā hooku pono ia kela mau nnuhina me ko na Kanawai Ahaolelo 1 h o o h o i o m u u ī a a i . A m a ua ki?nawai hou loa o keia kau, u a hoohalikelikeia ko 'akou mau unuhina Hawaii a hooponopono hou ia ma na wahi he iehulehu loa. O ke kahi mea nui i pulama loa ia ma-keia unuhi aoa a hooponoponoia ana o nei oiau ka nawai, oia ka hoohuiia ana o ka hoailoua haina (verb) wa hala, elike me ka huaoleio "ia ' me kona haina aiakai; elike me keia; "hana;7'--"ha naia ; "malama"-"mah maia' "hooholo-"hooholoia;'' "apo* no"-"aDonoia," a pela aku, Pela nohoi na huaolelo huipu (eoDjunction); elike rt 3 "a" ame "a me", ua hool uiia i hookahi huaolelo, oia 0 "ame (and) ma na wahi apau e hiki ana ke hana pela. Ma keia alaheleo ka hoonohonohoia ana o na mamala-olelo 0 na kaoawai, ua loaa ka m8ka hke 0 ka nee ana u na mama iaolelo; a he mea ia e hoemi mai ai i ka nui ame ka lehu lehu u na huaolelo ina e wa wahi a hooka-kaawaleia, eli Ee me ka mea maa mau i ka hana ana a kekahi poe ununi olelo, i mahuahua ai na hua olelo a piha koke ka f0li0, oia hoi ka haneri huaoielo no 1 5, 50. a 35 paha keu,eti o ka haneri huaolelo hookahi. He hookahi haneri mau ka uawai i koe a makou e hoo laha aku ai, a o ka pau D0 ia 0 na kanawai i aponoia 0 ke ia kau Ahaolelo aku |a ] ^ paiia ma ka Olelo Hawaj, e ka Aoao 0 ka Lahui Oiwi e Hawaii, elike m'e ia e puka nei ma ka maleou nei pap.a He mea pono ke malamaia na nupepa Kuokoa Home Rula i paiia ai keia mau ka nawai.