Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 14, 1 March 1862 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa.

                PAUKU 6.— I ka Puuku ka malama o na dala a pau e waihoia aku ana e ka Peresidena ma kona lima. Nana no e malama, a e hana i kela halawai mahina keia halawai mahina, i na hoike dala e waiho ana ma ka poho o kona lima. Na kumu i lilo ai, a me na kumu hoi o ka loaa ana mai.
                PAUKU 7. — Na ke Kakauolelo e malama i na Buke Moolelo a pau o keia Aha, nana no e hooko i na manao a pau e hooholoia e ka halawai ana o keia Ahahui. Nana e palapala na palapala a pau me ka poe e aku mawaho o keia Aha, a o keia Apana paha ; a nana no hoi e malama i na palapala a pau i palapala ia mai ia ia no keia Aha. Nana hoi e hai mai i na halawai a pau o keia Aha, i na mea hou i kaa ma kona lima mai na wahi e mai.
                PAUKU 8.— Na ke Kakauolelo Kuloko e malama malalo o ke Kakauolelo i na mea a pau e pili ana i na hana kuloko o keia Aha, a me na hana e ae hoi a ka Aha e waiho aku ai ia ia.
                PAUKU 9.— Na ke Komite hooko e nana, a e hana i na hana i haawiia ia lakou e keia Aha ia manawa'ku ia manawa'ku. Na lakou e imi na Kumukanawai kupono e waihoia mai ai imua o na halawai o keia Aha. Na lakou e wehewehe mai i na mea e ku ai i ka pomaikai o keia Ahahui, a na lakou hoi e hooko i na hana a pau e haawiia nei ma keia Kumukanawai. O lakou ka poe paahana i ka manawa e halawai ole ana keia Ahahui, a na lakou no hoi e hoike mai ia mau hana a lakou i na halawai a pau.
                PAUKU 10. — Elua ano o ka noho ana o na kanaka iloko o keia Ahahui. O ka poe a pau e haawi mai ana i hapaha iloko o ka lima o ka Peresidena i ka manawa e kakau ai i ko lakou inoa, a mahope mai paha hookahi makahiki e noho ai iloko o keia Ahahui. O ka poe e uku mai ana hoi i hookahi dala iloko o ka lima o ka Peresidena, he hiki ia lakou ke noho a pau ke ola.
                PAUKU 11. — O na mea a pau i haiia maluna, e hiki no ke hoololiia, mahope nae o ka hoolaha ana elua mahina mamua o ka hoopukaia'na o ka manao hoololi.
                PAUKU 12. — E kope maikaiia ke Kumukanawai o ka Ahahui Mahiai o Kona Akau, i aponoia i keia la iloko o kekahi buke maikai, a e kauia ka inoa o na Hoa o keia Ahahui a pau malalo o ke Kumukanwai. E kauia na inoa ma na papa elua, e hookaawale ana i na Hoa makahiki, a me na Hoa noho mau.
                Ua loaa ae la ke kahua e kukulu ai i na hana, a o ka hana ka mea i koe.

                Ma ke noiia mai, ua hooholoia, e kakau inoa ia e ke Kakauolelo ka poe makemake mai e lilo i mau Hoa no keia Ahahui, a ua kakauia e like me ko lakou makemake.
                Hapaiia ka manao no ke koho ana i Peresidena no keia Ahahui ; a ma ka balota ana, ua lilo ka Moi Kamehameha IV., i Peresidena — a ma ka balota ana i mau Hope Peresidena, ua lilo o J. Z. Waiau, J. H. Kamalo, i mau Hope Peresidena.
                Hoopuka ia ka manao no ke koho ana i Puuku ; ma ke noiia mai e kekahi, a kokua ia hoi, e kohoia o Kapae i Puuku, ua hooholoia.
                Noiia mai e kekahi, o G. W. Pilipo i Kakauolelo, a me J. G. Hoapili, i Kakauolelo Kuloko, ua hooholoia.
                Hapaiia ka noonoo ana no ke Komite hooko, ua hooholoia o Hale L. Sheldon, J. W. Makanoanoa, J. Kupaka, ia Komite.
                Ma ke noi a Hale L. Sheldon, e hoopauia keia halawai, a e kukuluia ka Aha mamuli o ko Kumukanawai o keia Aha, ua hooholoia.
                Ua hoomaka ia ka hana a ka Ahahui Mahiai. No ka mea, aia ka Peresidena ua noho mai ma ka noho. Ku mai kela, a hoike mai i kona manao e pili ana i ka mahiai, a ua maikai kana mau olelo paipai no ka mahiai.
                Hoopuka mai ka Moi Kamehameha IV, i kona manao, e kohoia i Komite wae, e noonoo i mau rula no keia Aha — eia na Komite, Hale L. Sheldon, a me G. Nakapalaui, ua hooholoia e ka Peresidena.
                Hoopuka mai o Hale L. Sheldon, i kahi manao hooholo. E kohoia i mau Komite mau, e noonoo ai i na mea e holo mua ai ka mahi kope, a e noonoo hoi i na mea e hooemi ai i na kakani, a e hoike mai imua o ka Aha. O Hale L. Sheldon, Waiau, Kupaka, ia Komite, ua hooholoia e ka Peresidena.
                Hoopuka mai o Hale L. Sheldon, e kohoia i Komite mau e noonoo mau i ke ano o ke kanu ana o ka pulupulu ; ua hooholoia e ka Peresidena, na ke Komite hooko e noonoo, oia hoi o Hale L. Sheldona ma.

                Kohoia e ka Peresidena i Komite mau no ka noonoo ana i na mea paahana no ka mahiai, o Hale L. Sheldon, a me J. W. Makanoanoa ia Komite.
                Ma ke noi a Hale L. Sheldon, e kohoia i Komite e kuka me ka mea Hanohano, R. Keelikolani, e hoomaopopoia i Pa Holoholona komo hewa no Kona Akau nei, ua hooholoia e ka Peresidena, o na Hope Peresidena elua na Komite.

Heluhelu mai o Hale L. Sheldon, he olelo hooholo. E kope maikaiia ke Kumukanawai o ka Ahahui mahiai o Kona Akau i aponoia i keia la iloko o kekahi Buke maikai, a kau ia hoi ka inoa o na Hoa o keia Ahahui a pau malalo o ke Kumukanawai. E kau ia na inoa ma na papa elua, e hookaawale ana i na Hoa makahiki, a me na Hoa noho mau.
                Ma ke noi a ka moi Kamehameha IV i kokuaia mai, ua hooholoia, "E hookomoia mai o Rev. A. Tatina, i Hoa no keia Ahahui, me ka uku ole i ke dala." A ua kauohaia ke Kakauolelo, nana no e hoopuka aku i ka manao o ka Aha ia A. Tatina.
                Hooholoia. E kauoha ia ke Kakauolelo, e hoounaia aku i ka moolelo o keia Ahahui, e pai ma na Nupepa, ka Hoku Pakipika, a me ka Nupepa Kuokoa. Hoopaneeia ka hana, a ka Poalua hope o Feberuari, oia ka la 25, ma ka hora 11
kakahiaka. G. W. PILIPO, — Kakauolelo.

 

Ka Nupepa Kuokoa.
HONOLULU, MAR. 1, 1862.

 

                HE nui na mea i oleloia no na mea e pili ana i ke ano ilihune o ka aina, no ka nele i na kumu waiwai ole, a ke hookauia mai nei ka helehelena kaumaha, e like me ke ano o na mea i ikemakaia. A no ka mea hoi he kumu manao nui keia, nolaila, ua alakaiia makou e ninau aku i kekahi ninau, aole anei he aoao i koe o na mea i ikeia, aole hoi auanei he wahi kaawale no ka manao e lana ae ai, he mea no i koe e loaa'i ka pomaikai no kakou? Ua hoikeia mai na olelo hoike o kakou, a ua ikea ko kakou nele ana ma kekahi mea. Ua heluia hoi ka nui o na kanaka ma keia mau mokupuni, a ua akaka ia kakou ko kakou nui. Ua maopopo ia kakou ka pahu kupono e hoomaka'i no ka noonoo ana, i mea e pono ai ia kakou ke hoao i muimuia'i kakou nei e na mea nana e hoopomaikai mai ia kakou, a e hooholo hoi ia kakou ma ka moana o ke ulakolako. Ma na olelo hoike a ka poe Luna Aupuni, i paiia, ua maopopo lea ia kakou na mea nui elua. O ka mua, o ka nele o ke dala ia kakou e hoopukapuka'i a e imi ai hoi ma na mea waiwai e ae. Elua, o ka emi nui o ka Lahuikanaka nei o kakou. He mau mea nui na mea o kakou e nele nei, a he mea hiki koke ole no hoi ia kakou ke apo ae, me ka manao he hiki ia kakou ke manao ae he wahi kahi i koe e hiki ai ke loaa mai ia, a e manao ae ai kakou pela. He oiaio aia na Aupuni o Europa a me Asia ke nenei nei malalo iho o ka waiwai nui, a me na kanaka he lehulehu, a o ka poe waiwai hoi o na aupuni i hai mua ia maluna, ua olioli lakou i na e loaa ia lakou ka uku hoopanee he ekolu a eha paha keneta no ke dala hookahi no ka makahiki hookahi, no ko lakou mau dala nui launa ole.
                O keia emi hope ana o ko kakou nei lahui, he mea no i kamailio ia a i noonoo pinepine ia e na Hale Kau Kanawai o kakou, a me ka poe mahiai, a kanu nui hoi i ka aina nei. Ua manaoia e kekahi poe o kakou, he maikai ka lawe ana mai i na pake kinikiu i mea e hoolawa ai no na hana o na aina mahi ko, a me na mahiai nui e ae. Ua hoaoia ia mea, a ua akaka ka oi o ka pono o ka poe kanaka Hawaii nei, a o lakou wale no ka poe hana kupono me ka hiki ke hilinai; a o kahi kupono wale no i ua poe pake kinikiu nei, o ka noho e paaua ma na hana o ke Aupuni. Ua manao hoi kekahi poe i na e kiiia a laweia mai i anei kekahi poe o na moku e aku o ka Polunesia nei, alaila, e hoolawaia mai kakou no ko kakou nele ana i na kanaka ole. Aka, eia hou no ka pilikia e like me ko na pake kinikiu, aia a ao mua ia i ke ano o ka noho ana o onei a me koonei mau hana mau, mamua o ko lakou hiki pono ana ke lilo i poe paahana kupono no Hawaii nei. No ka mea, ua oi loa ka poe Hawaii nei ma na mea o ka naauao, i ko lakou mau hoahanau o keia mau pae moku ma keia moana, a me na pake kinikiu. O ka lawe ana mai i na kanaka naaupo, a hoonoho iho iwaena o kakou nei me ka manao e hoopomaikaiia kakou ma ia mea, ua poholopu, a ua lilo hoi i mea no kakou e poino ai.
                A nolaila, he mea i maopopo, e huli hou ae kakou ma na kumu e ae e hiki ai ia kakou ke pani i keia hakahaka nui o kakou, a e ae kakou i ka poe e hele mai ana ma ia ano i o kakou nei'la. Ma ka nana ana iho i na kanawai o kakou, aole e loaa kekahi kanawai e hooikaika ana i ke koi ana'ku i ka poe malihini o na aina e, e hele mai e noho me kakou nei, o ka ae ia nae hoi o na haole e kuai i na aina maanei kahi mea i pilipili aina iki aku ilaila; Aole i pili pono loa keia kanawai i ke kauo ana mai i na malihini a me ka poe waiwai nui o na aina e i noho ai maanei. Aka, i paa'i ka waiwai iloko nei o ka aina, o ka poe waiwai i haule wale mai ma Hawaii nei. A o ka mea hoi e hiki pono ai ia mau hana a pau, he ninau no ia e noonoo ia e kela mea keia mea, i komo na manao makamaka no keia lahui.
                Eia hou hoi keia ninau i hiki ke hapai me ka noonoo ia. Ke manao nei makou ma ka papa hoike i ka nui o na kanaka o keia Pae Aina, ua maopopo ka nui ole o ka emi ana o na kanaka, e like me mamua'ku nei. He kumu pono ia no kakou o hauoli ai. Aole anei e hiki ke imiia kekahi mea e hiki ke hoomau i ka nui o ka Lahuikanaka nei ? O ke kanawai i hooholoia mamua'ku nei no na wahine o Honolulu nei, aole paha ia i pili i ka hoomau ana i ka lahuikanaka, no ka mea ua pili wale no ia i na wahine auana a hookamakamaka hoi. Ka poe hoi i hiki ole ia kakou ke hilinai no ka hoonui ana i na kanaka o ka aina nei. A nolaila, i ko makou noonoo ana, he mea pono i na kanawai a pau e hooholoia'na me ka manao i kumu e mau ai ka nui o ka lahui, ke hooholo ia maluna o na mea a pau, no ka mea, aia o na wahi, kuaaina kahi a kakou e haliu aku ai no ka hoonui ana mai i ka lahui.
                Pehea la ? Aole anei e pono ke hana i kekahi kanawai e pili ana i ka aua i keia lahui mai ka emi hope ana o kona poe kanaka? Ke kumu pono keia e noonoo ai kela mea, keia mea, nolaila, ka makou hele ana imua o ko makou mau makamaka e paipai ai ia lakou, e noonoo lokahi mai i mua o keia nui, a no ia mea, e noonoo pono kakou me ke akahele, aole me ka pupuahulu, a me ka manao manaka koke iho, aka e noonoo me na manao kuonoono.

Lalau ka Hoku Pakipika.

                He mea minamina ia makou ka hookui mau ia mai e na lalau pookela o ko makou hoa, a ua lanaia'e ko makou manao e hooikaika ana la hoi oia e hele pololei ma keia hope aku a aole la hoi e au hou iloko o ka moana hohonu o ka hilihewa. Aka, auwe ! ua nele makou ia mea, no ka mea, ke hooneenee loa mai nei kela iloko o ka nenelu o ka lalau, a ke hooikaika mai nei e huki ae ia ia iho mai kahi ana i haule iho nei, me he lio la i paa i ka mamau o ka lepo poho; aole nae e hiki, no ka mea, ke kue ia'ku nei e ka alihikaua ikaika, oia hoi ka oiaio.
                "Aole nae i manao na mea nana i malama ua olelo la, he olelo hooholo e malamaia'i maloko o ka Buke mooolelo oia Ahahui Euanelio ma ka manao o laua he olelo hooholo no; a pela io no." Ahe! aia ka ma ka manao wale ana o na ahailono o ka Pakipika, ke kumu e lilo ai na mea i oleloia ma ka halawai a ka Ahahui Euanelio i mau olelo hooholo, a no ka makahehi ole o ko makou hoa i ka oiaio nolaila, aole oia i hooluhi uuku ia ia iho ma ka imi ana i ka pololei mamua o ka hele ana e kukahekahe imua o ka lehulehu, me ke alakai i ko lakou mau manao ma na mea kahua ole. E oleloia la eia he lohe kona i kekahi o kona mau makamaka, a i ole ia, he mahalo no na mea i olelo waleia e ua Ahahui Euanelio la, i na la aole makou e hookui aku ia ia, no na mea ana i kamailio mua iho nei me ka hoomaopopo ole i ka oiaio a me ka ole o na mea ana i hoopuka ai.
                "Ma keia kamailio ana i lawe mai ai na mea nana i malama i ua olelo la a ka Hui Euanelio, a hookomo ma ka pepa a mahalo aku." He kupanaha ! no keia kamakamailio ana e like me ka ua hoa nei o makou e kamailio mai nei, (ina he oiaio) ma ia mea ka ka Pakipika i moe uhane ai, a ma ia moeuhane ana, aia hoi, ike aku la ia ua lilo ae la ka he olelo hooholoia mau kamakamailio wale ana; Maopopo ka olelo ana iho ma kela pepa aku, " Mahalo makou i ka olelo hooholo.'' Ae! i ka olelo hooholo moeuhane a lakou.
                No ko makou makemake e hoemu aku i ka Pinao nona ka eheu e uhi nei i na maka o ko makou hoa (no ka mea, he paapu wale hoi ia mea ma kona keena) i ike ole mai oia i ka oiaio, nolaila, ke waiho aku nei makou i ka palapala a kekahi lala o ka Ahahui Euanelio i oleloia imua o ka lehulehu, i hiki ai ia lakou ke hooholo no lakou i ka aoao oiaio o na mea i oleloia, a malia hoi aia a kaa ua hoa nei o makou ma ke kuono me ka hoopuniia o kona mau aoao a pau e ka malamalama o ka oiaio (ka mea i malihini ia ia,) alaila, paha ia ae mai i kona Lauwili a me kona lalau. Aka hoi, i hana iho no kela me he mea la " He mano kuli he maia ka hala," oia iho la no. Aole no anei e hiki ia oe ke hoomaopopo iho la, he maka no ko ka ua i Nuuanu? Auhea oe e ua hoa nei, e pono oe e hoolauna'ku me ka oiaio. Heaha hoi auanei ka hewa ke hoomanawanui i ka luhi o ka hooikaika ana e lilo i hoa launa no oiaio.

E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe:
                Ua ike au ma ka Hoku Pakipika, Helu 22, i kekahi palapala malalo ae o keia poo,— "Ahahui Euanelio ma Kaumakapili, Honolulu, Oahu." Ua haohao no au i kuu heluhelu ana i kela mooolelo. Penei kuu haohao ana.
                1. Na wai la i kakau a haawi i ka mooolelo o kela aha, iloko o ka lima o na mea nana e hoopuka i kela Nupepa? Aole loa kela aha i haawi i ka mooolelo o ka lakou hana, e paiia ma ka Hoku Pakipika. Kainoa he pono na kela ahahui, e hoike aku nona iho, iwaena o ka lehulehu, a e hai aku hoi i na mea i hanaia, a hooholoia iloko o ko lakou Halawai.
                2. Eia nae ko'u mea haohao loa, a me ka hoowahawaha i kela hoike ana iloko o kela Nupepa. Aole he oiaio ka hoike ana, o kekahi mau mea i oleloia, ua hooholoia ma ka ahahui, aole no i hooholoia. Aole i hooholoia kekahi mau manao. 1, 2, 3, no na Nupepa. "E kapaeia ka olelo hooholo ma Hauula, e pili ana no na Nupepa, o Sep. o ka makahiki 1861." "E hoopauia ka olelo keakea iwaena o na hoahanau no ka lawe ana i ka Hoku Pakipika." "E ao ia na Nupepa e hoopau i na olelo hoopaapaa ano ole, i ku ole i ka naauao." "E hoomoe i ka palapala a na komite ma ka papa." "Ua hooholoia iloko o ka Ahahui Euanelio, aole e papaia ka makemake o na hoahanau, no ka lawe ana i ka Nupepa, ana i makemake ai." Aole loa ia mau mea iloko o ka Ahahui ma Kaumakapili, ma ka halawai ana o keia Ahahui ma Hauula, Sep. 1861, ua hooholoia he mau manao no na Nupepa, a ua hoolahaia, kela mau manao. A o na manao paa no ia o keia aha, a hiki i keia wa, i lohe na mea hoopuka Hoku Pakipika.
                3. Eia kekahi hoike oiaio ole, no ka Ahahui Euanelio, ma kekahi aoao o ka Hoku Pakipika. Penei kela Nupepa, "Ka olelo hooholo i hooholoia, maloko o ka halawai o ka Ahahui Euanelio, o Oahu ma kela Poaha iho nei, e i ana." "E imi ikaika ka Ahahui Euanelio, i ke ano o ke kanawai e pili ana i ka hookamakama," &c. Aole loa he wahi olelo e like me ia i hoikeia, a i hooholoia ma kela halawai, aole loa no. Ma ka makahiki 1861 ua hooholo ka ahahui kahunapule o Oahu nei, he mau manao no kela kanawai, a ua hoolahaia kela mau manao ma kekahi Nupepa haole ; a me kekahi Nupepa Hawaii, a oia mau ka lakou manao a hiki i keia wa. Aole i hoololiia, aia a hoololi ka 'Ahahui Euanelio o Oahu, i ko lakou manao, no "Ke kanawai hookamakama," a no na Nupepa ino no hoi, na ia ahahui no e hai aku imua o ka lehulehu i kona hoololi ana. Aka, oiai e hoolaha ole ana ka ahahui pela, a oia mau no kona manao, he ino ke kanawai hookamakama, a he pono ole ka lawe a kokua i na nupepa ino.

HE LALA O KA AHAHUI.

 

NA MEA HOU O HAWAII NEI.

 

                Ua hoopaneeia ka pane ana'ku i ka Hoku Pakipika, no na mea e pili ana i ka palapala a Mechanic, a hiki i keia pule ae. No ka pilikia o ka pepa o keia pule i na mea e ae.

               He hiki i ka poe e makemake ana i i ka Wili Pulupulu, ke hele ma ka hale-kuai o C. Brewer ma, ma ka Uapo Makeke, e nana'i i kona ano, ma keia pule ae. A nolaila, aole hemahema no ka Wili Pulupulu.

                Ua hiki ole o J. W. Kini Pai Kii, ke holo i Maui, i ka pule i hala, no ka pilikia i ka hana ma Honolulu nei. Aka, e hiki ana o ia i Lahaina, ma keia pule ae, me ka panee ole.

                Ua lohe mai makou, ua hooemiia ka ka uku o na Koa, he elima dala no ka mahina hookahi, ua hoi nae i ke Aupuni ka uku ana i na pono o ko lakou noho ana, ka ai, ka i-a, a me ka aahu. Ua naauao no ka Oihana Koa, i ka hoololi ana pela.

                Ua loaa kekahi hapalua o ka moku kiakahi Lucy (Halemano) ma Kahuku. He mau mano nui kekahi i kahi i loaa'i, e ai ana i na bipi keiki make, kekahi o na ukana o ua moku la, i ka wa ona i poho ai.

                KA HUI PUALI INUWAI. — Ua kukulu hou ia he Hui Puali Inuwai, ma Honolulu nei, o ke ano o ia Hui, o ka haalele o na lala i ka inu ana i na waiona, e like me ka nui o ko lakou manawa i ae ai e noho pela. Ua hoomaka ke koho ana o na Luna i ke ahiahi o ka la 22 o Feberuari nei, a eia na poe i kohoia.

Peresidena—A. POTTER.

Hope Peresidena—GEO. W. MILLS.

Kakauolelo— ALEX. BOLSTER.

Puuku— JOHN LANDY.

                Ua ike makou me ka mahalo aku i ka Mea Hanohano, M. Kekuanaoa, no na hana ana i keia mau la, ma ka hooponopono ana i kahi e ku ai na hale o kona Ohua. Me ka hoomaikai i kona mau pa, ma ka aoao mauka o ke Alanui Moi Wahine. He kumu alakai ka hana a ka poe Hanohano, a kaulana hoi, no ka poe e ae. Nolaila, he mea maikai ia kakou a pau ke hoomaikai i ko kakou mau pahale, i like ai ka mikioi me ko na haole.

                Ma ke ahiahi o ka Poaha, ka la 27 o keia malama, ua mareia o H. A. P. Carter Esq., (Keiki a Mi. Kaaka,) me S. Gussie ke kaikamahine hanau hope a ka mea kaulana Gerrit P. Judd, (Kauka.) Ma ka hale o na makua o ka wahine kahi i mareia'i. Ua hoonaniia ia wahi i na mea maikai, a me ka malamalama o ke kukui. He nui hoi ka poe i hiki mai, e hoomaikai aku i na mea i hoohuiia ma ke kaula palupalu o ka mareia'na. Aia me laua na manao iini a ake e hoopomaikai a me ke aloha o makou.
                MOKU ILI. — Ua loaa mai ia makou he palapala na N. Kauahilo o Kelama, Waioli, Kauai, e hai mai ana i ka ili ana o ka moku kialua Kalihiwai a penei kana mau olelo.
                Eia ua mea hou nei: "O ka moku kialua, Kalihiwai: ua ili iho nei a ua nahaha liilii loa ma Kalihiwai nei, i ka wanaao o ka Poalima, o ka la 14, a ao ae Poaono, o keia malama no, o ka hora 5 paha ia. O ke kumu o ka ili ana, no ka makani ino mai ka moana mai, i pa ikaika mai ka akau mai e hapai ana hoi i na huna wai iluna, me na huna one ; a he nui loa hoi ka nalu i hiki mai, a me ka ino i keia mau la, a hiki ole i na moku ke holo aku, ua hookuuia na heleuma, ua moku ia ua ili oia a nahaha liilii loa ma kona one hanau, aloha wale."

                Ke uwe nei ka ona moku, a me ka poe i kokua i kei moku no ka hoi ole o ke poho.

               HALA HOU AKU LA NO.— Ua ume hou ia'ku no e ka make kekahi o ka poe Kamaaina maikai o kakou, oia hoi o Michael Brown Esq. Ua make oia ma ka auina la o ka Poaono, la 22 o keia mahina. He kaikuaana oia no John H. Brown Esq., Makai Nui o Oahu nei, a me ia hoi a me kona ohana, ko makou mahalo me ka menemene, a me ke aloha, no ka laweia'na'ku o kona kaikuaana, mai ka poli pumehana'ku o ko laua ohana. He kanaka ka mea i make i mahalonuiia e ka poe a pau i launa me ia, a i ko makou manaoio ana, aole paha ona wahi enemi hookahi ma keia aina. Ua noho oia ma kekahi o na wahi hanohano o ko aupuni, no kona hoopono a me kona mahaloia He kupanaha ke oki ana mai o ka make, ma na pua makamae, a me na mea i manaonuiia. Aka, E hookoia kona makemake, aole o ko kakou.
                Ua hoolewaia oia ma ka hora 4 o ke ahiahi Sabati ae, mai ka hale aku o kona kaikaina, ma ke kihi o ke alanui Papu me Alanui Alii. He nui loa ka poe i holo i kona hoolewa ; O na Hui malu, a me ka puali koa Rifles. O ka mea make hoi ka Lieutnant mua oia Puali.
                No ka mea hoi, ua lilo o Kapena J. H. Brown oia Puali, he mea pili pono loa i ka mea i make, nolaila, ua ili iho ka hooponopono ana oia Puali ia Lieutenant F. C. Kruger ka lalo ponoi iho o ka mea i make. I ka wa i waihoia'i ka pahu kupapau iloko o ka lua, ua ki papakolu ka pualikoa o Honolulu, Rifles mamua o ka uhiia'na o ko lakou hoa a makamaka aloha hoi.

                MAKE MA LAHAINA, MAUI.— I ka la 15 o Feberuari, o Timoteo Keaweiwi. He 71 kona mau makahiki, he kumu ia iloko o ka ekalesia, he makua iwaena o ka lehulehu, he malamalama nui ma ke aupuni o ke Akua. He kokua nui oia ma ka pono, i keia mau makahiki he 30. Ua alohaia e na kanaka a pau ; aka, ua pau kana hana. E nana kakou i kona ano, a e hoomahui mamuli o kana hana ana.

                KA LA HOOLEWA O TIMOTEO KEAWEIWI. — Ua make o Timoteo Keaweiwi i ka la 15 o Feberuari nei, i ka hora 8 1-2 o ke kakahiaka, a Hoolewaia kona kino kupapau ma ka Poakahi la 17, i ka hora 10. Penei ka hoonoho ana o ka huakai. Ma ka hora 9 ua hookaniia ka bele ma Wainee, a hele nui mai na kane a me na wahine, na kamalii hoi, a me na makamaka aloha o ka mea i make, ua kahiko ia na kane a me na wahine a me na kamalii hoi i ka aahu eleele. He hupa hoi ko kekahi mau wahine.
                O na keiki o ka mea i make mamua o ka huakai, me ke kaula o ke kaa kupapau na lakou e huki, mahope iho ke kaa o ke kupapau, a me ka wahine kanemake, o Mrs. Lilia Kukunaokala me J. H. Kaiheekai maluna o ke kaa kupapau, mahope iho o D. Kaha, a me D. Kaolulo, e paa aku ana i ka pahu o ke kupapau. Mahope iho na wahine i kahikoia me na holoku nehe, pahoehoe kelepa, me na papale moena pawehe, he aneane elua haneri ka nui oia poe; a mahope iho na kaikamahine maka palupalu me na, hupa, e kaiu-e, kailewa, ana, nana aku oe me he mau manu pelehu la, ua hele a loha na eheu i ka la, me na uhi maka nahenahe o lakou ua hele wale a ai ka manu iluna, oia no oe i ka aeae palupalu la, o ko lakou nui he kanaono. Mahope iho na kane me na papale biva loloa, mahope iho o lakou na kanaka he nui wale, o ka huina o ka poe i hele i ka huakai ewalu haneri paha a oi aku. Hoomaka ka hele ana o ka huakai mai ka hale noho mai o ka mea i make, a iho pono aku ma ia alanui, a hiki makai o Halekee, huli ae ka huakai ma ka hema, e hele ana ma ke alanui nui makai, a ma Mokuhinia pii mauka a komo ma ka Hale pule ma Wainee. Piha a ka launa ole mai oloko, piha ka hale olalo a me luna, Himeni a pau, hai mai o Rev. D. Baldwin i ka moolelo no Timoteo Keaweiwi, a pau ka olelo ana o ka laweia no ia e kanu i ke kino

                Ma ka halawai o ka puali koa o "Honolulu Rifles," ma ka po o ka Poaono, oia ka la 22 o Feberuari, ka mea Iolani Kamehameha IV. ka Moi, e hoomalu ana ma kona ano Kanela, ua hooholo lokahi ia na olelo hooholo malalo nei, penei:—

                No ka make ana o ka Lieutenant mua o MICHAEL BROWN, ua hooholoia penei : Hooholoia, E haawiia ke aloha o keia puali, me ka mahalo a me ka menemene, ia Kapena John H. Brown, ke kaikaina o ka mea make, a me na lala a pau o kona ohana, e hoike ana ia lakou i kona minamina io no ko lakou o-a ana.
                Hooholoia. I mea e hana aku ai i ka mea mahalo hope loa i ko makou hoa i make, e hele no keia puali, i kahikoia i na kapa koa, i ka la apopo, 23 o Feberuari, ma ka hapalua o ka hora elua o ke ahiahi, ma kona hoolewa ia ana.
                Hooholoia. E kau no keia puali i ka hoailona kanikau koa kupono, ma ka lima hema ma na paikau kapa koa ekolu, e hiki mai ana, i hoailona no ka mahalo i ka mea make.
                Hooholoia. E aoia ke Kakauolelo e hooili aku i ka ohana o ka mea i make, he kope o na olelo hooholo maluna ae, a e hoolaha hoi iloko o na nupepa o keia kulanakauhale.

                No ka make ana o ke Kakiana o GEORGE THOMAS, ua
                Hooholoia, penei: Hooholoia. Ua lohe keia puali, me ke kaumaha nui, i ka make ana ma Kapalakiko, Kalefonia, o Kakiana George Thomas.
                Hooholoia. No ka minamina i ka lilo aku o ka mea i mahaloia a aloha ia hoi e na lunakoa, a me kona mau hoa, nolaila, ke haawi aku nei keia puali i kona minamina, a me ke aloha i ke kaikaina, a me ka ohana o ka mea i make.
                Hooholoia. E kau no keia puali i ka hoailona kanikau koa kupono, ma ka lima hema, ma na paikau kapa koa elua e hiki mai ana, i hoailona no ka mahalo i ka mea make. J. O. DOMINIS, Kakauolelo.
Honolulu, Feberuari, 24, 1862.

Na Palapala.

I ka Lehulehu.

E ka Nupepa Kuokoa; Aloha oe:
                Ua halawai mai me maua ka manao i kakauia e Henry H. Parker, (Hanale,) ma ka Helu 13, a ua hoopuiwaia mai maua i ka ike ana iho oia ka mea nana i kakau na manao a maua i pane ai maluna'e o ka inoa Lehulehu. Ua lana ae ko maua manao he mea e ka mea nana i kakau ia kumu manao, a he mea la hoi i nele i ke aoia'na, a nolaila la hoi ka wikiwiki e kamailio imua o ke akea me ke ake nui ole e hoomaopopo i ka oiaio a me ka ole, o na mea ana e kamailio nei mamua o ka hana ana pela, a o ka naaupo la hoi ka mea e pale ai ia ia iho no kana kamailio mahaoi ana. Aole ka! Eia ka o kahi Hanale Pareka o Kaneohe.
                Ma ka pauku ekolu o kona mau manao ke i mai nei, aole ka ia e pane mai no ka maua olelo kuamuamu a hilahila, me ko maua kapa ana'ku ia ia he kanaka maka keleawe, hoopunipuni, maa i ka wahahee, a pela aku. Aole maua i ike i ko maua inaina, aka, ua kamailio maua i ka oiaio ma na huaolelo akaka loa. Oia kona naauao, ua ike oe i na e honakuia kekahi punawai, e puni auanei ka wai i ka lepo, nolaila, he pono nona ka noho pane ole ana mai ma ia mea, no ka mea, he mea hiki ole i ka oiaio ke hoonalo loa ia. Ua minamina maua i ke kupono ana ia ia o keia mau olelo, no ka mea, aole loa maua i manao nana i kakau i keia mau olelo ke kumu o keia hoopaapaa, no ko maua maopopo lea i na mea a maua i kamailio ai, nolaila, ke kaumaha nei maua i ka hai aku ia ia i ka hiki ole ia maua ke hoi hope, a ke lawe hou mai i na mea a maua i hoopuka ai ma ka Helu 11 o keia pepa, o ahewaia mai auanei maua e ka huaolelo oiaio. He oiaio aia kona inoa maikai ma ka lima o ka mea e, aka, ke minamina nei maua i ka hiki ole ia maua ke holoi aku i ke kiko eleele oia mea mai ko maua manao aku. Ke olelo hou mai nei oia, me ka ninau mai. " No keaha la i hele ai laua a paipai i na kanaka e hele i ke koho balota ? He poe kamalii naaupo anei ko Waimanalo poe i ike ole ai lakou i ka pono o ke koho balota?"
                Ke hai aku nei maua no ia manao ona, he kumu nui ko maua hele ana e paipai a hele ana hoi e ao i na kanaka o ko maua aina, i ike ai maua i ka lakou mea e koho ai, e like me ia ka mea i hookama ia Hawaii nei, no ka mea, o Polapola kona one hanau, ke aloha i na kanaka o kona apana, (wahi ana) pela hoi maua ; he makemake maua e ao ia lakou i ka mea kupono e koho ai, ua aloha maua ia lakou no ka mea, o makou pu ia o ka ohana hookahi, he poe Hawaii nei. A nolaila, aole o maua makemake e koho lakou iloko o ko lakou naaupo i ka luna hio o ka manao ma ka aoao hookahi a makapo hoi i ka pono o kekahi aoao, nolaila ko maua hele ana e paipai a e ninau ia lakou, o lilo auanei lakou i ke alakaiia e ka manao haahaa maa o ka manawa i hala me he pipi lawe ukana la me ka hao poepoe ma ka ihu, ka hilinai ana i na mea a pau a lakou e kauohaia'i, me ka hoomaopopo ole i ka pono a me ka hewa oia hilinai ana.
                Eia hou : "Aole anei e hiki i kela mea keia mea e koho ma kona makemake me ka hai ole aku i ka inoa o ka mea ana e koho ai?" He hiki no! oia ke kumu nui o ka maua nieniele ana, i akaka'i ka inoa o ka mea a ko maua mau makamaka e koho ai, a i na o ka mea hoopilimeai, a waha olelo paha no hai, aole nona iho, e ao aku no maua aole e koho i ua mea la ; a ke manao nei maua o ka mea e huna i ka pono mai kona makamaka mai, he ahona ia mea ke kapaia he holoholona ; Aka, o ka pono paha ia i ka manao o ua wahi Hanale Paleka nei, o ke koho ana i ka mea i aneane e maopopo aole e hooikaika no ka pono o ka lehulehu, aka, no ka pono wale no o kekahi poe wae uuku. Aole ka paha ua wahi Hanale nei e kuhikuhi aku i ke ala pono i kekahi o kona makamaka a mea e ae paha ke ike oia e hele ana lakou ma ke ala pono ole, ke kue ia kuhikuhi ana i kona mau pono iho? O ka anunu ia, a me ke paewaewa; a