Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 46, 11 October 1862 — HE MOOLELO NO NA NIKA KAUWA! A ME NA HAKU O LAKOU! [ARTICLE+ILLUSTRATION]
HE MOOLELO NO NA NIKA KAUWA! A ME NA HAKU O LAKOU!
Ke pai nei mnkou i keia pule i k# Kii o kekalii mnu nika iloko o na pnkuua, i ike mni ni kn poe e heluholu nnn i ke nno o ko lakou hana ino ia ana, a me ko lakou knuohnin nna e hana i na mea ma na wahi pilikia loa, e like me ke ki ana aku i ka pu i na koa nupuni ma knhi i maopopo, ina e ikea mai, o ka make 110 ka hopena. Ke hoike nei keia kii maluna ae nei i keknhi kipi e ku ana me kn pu pnnnpana ma« hope nku o na nika, e kauoha ana ia laua e hoopihn i ka pukuniahi, oiai e hiolo mai ana na poka a na poe kipu nkamai o ke aupuni, ma o a maanei o laua; a elua wale no mea hiki ia laun ke hnnn, oia hoi o ka hoopiha i ka pu, a make mai i na pokn a na koa aupuni e ki mni ana, a i 010 ia. o ka make mai no hoi i na poka a ko laua haku e ku hooweliweli nei ma ko laua kua. I ka wa nae o iaua i kauohaia nku ai e hoopiha i ka pu, pnne mai kekahi o laua, " E ka Haku, heaha la ka maua pono e hnna aku ni, no ka mea, he ahi o mua a me hope o maua." Ma ia manawa no ua kau kokeia ka pu ma ko laua poo, a ua haiin'ku ia iaua, ina laua e pane hou mai, o ko laua manawa ia e hoounnia'i ma ke alauni hiki ole ke hoi hou mai; a ua hooko koke no laua i ke knuoha a ko laua haku, a ia laua no e hookomo ana i ka pauda iloko o kn p*J, o ke kuia hke mai la no ia 0 laua a elua 1 na poka a na koa aupuni, a īnake iho laua a elua; he keu a kamainoino maoli o kn hana ino ia o keia poe mea uhane, 1 hoinoia no k* eleele ana. paha o ko lakou ili; pela mau no ka hana ino ia oia poe e na kanakn waiwai o ka Hema. Ua kuaiia'ku ka wahine mai kaua kane aku, aoke keiki hoi fuai kona makua aku, a o ka puuwai hoi o ka makuahine, ua hoohakihakiia e na hana ume uaau i lianaia'ku ia ia, a me na manao ana ma ke kailiia ana'ku o ka niea e omo ann i kona waiu. He mau la pokole no mamua ku nei, ua puhiia kek&hi hale i piha i na nika i keahi, • ma Kdrolina Hema kahi i hanaial o ia ino ■ nui; he keu no ho» a ka poe menemene ole ! i ka hana ino aku. Eia kekahi, ina e pilikia Ikah&kuo kekahi mau kauwa, aia hoi ua kuaiia lakou ma ke kudala ana, me he mau holoholona b, a ua ho-aia o ka pa; a no keia mau hana uko ole ka mea i kue mai ai'o na moku aina o ka Akau i ka Hema, a lna ia mea no hoi 1 hoohanau mai i ka noho i I.
ana kue iwaena o ke knikaina a ine ke kaikunana, a o ka makuakane hoi me ke keiki. j Ua kii'a na nekelo ma Aferika, a ilnila e ; kuai'a ai rne na Alii oia mau wahi, no ka rama ka lole huluhulu a me na waiwni kalepa e ae, a loaa na haneri nika i kekahi kapena moku, alaila, o kona holo aku Ia no ia e kuai i na poe o ka Hema, ma ke Kulanakauhale 0 Nu Olina a 1113 na wahi e ae no hoi o na moku aina o ka Hema; aka, he pilikia nui no nae ke kau ana maluna oia poe ke hopuia lakou no ka hewa lawe nika, oia hoi he liia. Aka, o ka 'poe no nae a pau e hele ana ma ia oihana o ke kii nika i Aperika, he poe no i helo i ke koa a me ke akamai a iiiki i ka panepoo oka la hiki mai. Ona moku oia poe e holo ai, ua hanaia a maikai loa, a he maii moku holo wale no, a ina e piha ka moku i ku nika, a hoi aku a hiki pono i kahi i maj naoia'i aiaila, ua puhi koke iu ka moku i ke ahi. No ka nui loa o na poe hele e lawe mai i na nika, nolaila, ua hoouna mai o Beritania Nui, a me Amerika i na moku manuwa e kiai i na moana e pili ana ia Aferika, a ua hopuhopu pinepineia na moku oia ano, a kakou no i lohe pinepine mai nei mainua'ku nei. A iloko iho nei no hoi o keia makahiki, ua iiia kekahi Kapena moku ma Nu loka, no kona lawe ana mai i na nika, me ke kue nui hoi i na kanawai o Amerika Huipuia. Oia no na kumu hoopaapaa nui | iwaena o na Luna Aupuni o Amerika Huii puia, mai ka wa mua loa mai a hiki wale | mai i keia manawa. No ka mea, oka wai- : wai nui o na haoie o ka Hema, aia no ma •ka nika, ka poe nana e iaweiawe, a e paajhana hoi i na aina mahi o ia apana o Ame- | rika. He nui no ka poe nana i koi iloko o j na Hale Ahaolelo o Amenka Huipuia e hoo|pau i ka hookauwa kuapaa ana i na nikn, a |ua nui no hoi ka poe nana i kue inai, a no ia mea, ua ala nui mai ka hoopaapaa a me |ka noho ino ana iwaena o na poo aapuni, a j nolaila mai no ka ino i ulu ai o keia kaua ihuliamahi ma ia aupuni nui o ka honua |nei. j Oka hoopai ana ma na mokuaina oka Hema no ka poe e hoomahuka ana i na nika.oia no ka make ma ka liia*na iluna. O kekahi mau haka nika no nae, ua hana maikai no i ko lakou mau kauwa, a na olnolu no ka noho ana i waena o ia poe, aka, he kakeikahi | wale no nae ka poe i hana peia. ! Laccavaka.—Laukanaka mai nei kahakai i keia mau la i na hoiokahiki a me na haole, i ka hoi ana mai nei paha o na moku ua hele a piha ika aiia. Huki ka poe holokahiki i ka eke i ko iakou hiki ana mai nei 1 ka aina neL
]Vsi Hika Kauwa, a me n» 3faku o lakon. He Kaj)cna Kipi ?naloko o keMi Papu, c hoonnauna'na i La Nika e nhao i ka pu, o na Koa Aupuni mau-aho mai mc ko lakou mau pu. " / Massa, auiee/" ]>eia le /ahea ana Nika. " l\a pu mainua, na pu mnhnpe ! Auiee / "