Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 30, 25 July 1863 — Wahine Make. [ARTICLE]
Wahine Make.
E ka ,Yup-.pa AV*.ViĀ.' e ; o-> : Ke Kilohana Pookeia o ka Lahui Hawaii. E oluolu paha oe e hookomo iho i keia wahi puolo waimaka ma na wahi kaawaie o kou mau aoao. A nau ia e ahui aku ika loro, i !ohe ai hoi o mauu mau kini e noho la me ka lohe ole, inai Hawaii, a Kauai. O ka'u wahine aloha nui,o Aikahalelo kona inoa. Ua make oia ika la 19 o lune, ma Puumoi, Hilo, flawaii, o kona mai i make ai, he hanau keiki. A no kona make nna i keia mai he hanau keiki; nolaila, hu mai ko'u aloha nona, a o kona nui hoi a pau, na makua, me na kupuna, na hanauna hoi a pau e noho koke mai ana, ke noho nei lakou me ka u me ka mi- ' namina. ! Oke ano o keia wahine he oluolu, he akahai, he malamapono i ka makua, he noho i oluolu me ke kuue, a pela aku. Ano kona ano maikai ma kana hnna ana, nolaila, nana i koi mai i kuu Puuwai, e haku i mele kanikau nona. JBelc kaniliau no Aiknlialelo. He kanikau aloha nou e Aikahalelo, | Kuu lei aloha la he wahine, Kuu waiiine o ka uka anu, 0 maunaaleo noho i ka iu, ; Kahi a kakou e nnho ai, Me na pokn o kakou, 1 ka iiana mahiai pono ka nohona, ; Hele aku nei oe ko'u koolua, 0 ka uka nahele ano mehameha, 0 ka leo kahuli kani leo iea, E hoohoene ana i ke aumoe, . Moe au a ala'eaole oe, Pau ka ikena lie wahine oe, I Ko kiho wailua kau e ike, ; Ka pilina ahiahi ka ikena mai, i Ka hihio ana iho a kuu makn, ; ilele aku nei oe ka maku o makou, i Ahu makou i kapakai, 1 ka uu ahuawa i Hamohamo, | Hamo aku makou ma ko kuu, 'Aole e loaa he Uhu pakelo, | He olali oe lie ia pahee, iO ka ihu o ka iio ka mea aloha, I ka auku mai peki ka iiolo, ;0 ka holo no ia nalowale loa. S. H. Wahineai.oha. Kuti wahine mai ka ua leo nui o Hilo, Ke hei mai la i ka inoann, Ua ana hoi au a luuluu i ko aioha, I ka mea minainina he wahine, 0 ke aloha ka mea nui e noho ia nei, Ke noho nei no au me na makua o kaua, i Aloha no hoi oe i hele hookahi aku nei, ! Aohe ukali o ko hope, | Kuu wahine leo ole mai ia'u, | Kuu makua o kahi makua ole he wahine, i Ninau ae nei o wahinealoha, ; Auhea iho nei la o Aikahalelo ? I Ai aku nei paha i ka hololio, S Aia maluna o ka holopek), ! E puehu mai ana ko leihulu, jl ka hao mai a ka makani, 1 Hao mai oe a okipau, A oi pono ka manu ilnna, He ihona oiu o Kauhihala, Hoopaa aku i Kanemua, Kaunui aku ka manao, O ka hiki i Manaolana, Ua lana mai ka manao, O kou nui a pau, Hoolaha i ke kanikau. J. M. Kahoai.na. Kanikau he aloha nou e Aikahalelo, Kuu mua kaikuahme i aloha nui ia, Kuu pua make ole i ka maka o ka la, Akahi no leau e mae ai ua laweia ka uhme, Ke koiohe, ka hookalakupua o ka aina hanau, Aloha ino no kuu kaikuahine, kuu mua—e, Kuu hoa o ka uka anuanu o Maunaaleo-ia, O ka ua ielehuna i ke kai—e—a, Aloha wale loko o kuu kino, Ke momoku nei loko i ke aloha, Helelei pu no me kuu waimaka, Ko'u makamaka o ke kai malino o Waioiama, Ka! walowalo lua i ka hope o na Moku, E ne hone aua i ke ooe o Punahoa, Ua ikiiki au i ko aloha }a—e—a, Aole i loaa kou ola ua hala i ke ala hoi ole mai, Kuu kaikuahine laha ole o ka aina, He hiwahi*va oe i waeoa o na wahine, He ahi wela oe i ka maka o ka la, Ua hala km uhane ka hoa pili o ke kino, Ke noho aia i k& poli oka Makua Mana Loa, Ike aku la p.ifa oei ka nani o lelusalema t Ke noho oei makou, ine ka u, me ka rai--1 namina,
Na makua. r.i keiki. oa kmi no apau. E a;-e, heiniai kaua he ia-e. J. B. Kapaa. h« ai.>Ls rra e K»i-3 h:i %-t, A cba :* os l k-i »1% h'.k,-. w < 'a* * pi, ke ke:k; k* i r. i, l pu;;* ♦ boi mu «« aoka * aui *i'*, ? t.'i wmiī tv; ; ; t u s kvi«a.«. k? ki V:ci r.v.. :•»''«%h: A >i*i ki o i ua - Hw'oo-.uia, Puk ii ika 'nu i e i -j ki o-4M, *-» aa Ui i a!u;;ai Kau a' ; ; ui e k* >iti n-% paii p«»beebf«o k.-*pabka. Oke ka n- ki ii «, O ii* hese n-? it bei< ; j, Kii i k.vk-»."w*h;ne i ki ua kai Aa, Kuu keiki © ki U o aku o ka hcrt.e iin t k( kii. P:i aku ktua i ke kuli'a v> pAhoai, H* a!» t k:a ke a!i e b;ki *». O kt nou a ke ke«n kupukupu a Waienea, He mea o.'<? :a auu ia kiui. Kaa ki.iksim3hine al- tss-c, Kuu Uj aivhs iL j uei. Kaikaxahimivloua. Kinik.ni aieha hou e Aikahaieio, Kuu k.*tk*«>.-i?iiu*» e au hea ee, A;.\ paba i i Haaio, ke aio Hi. ha o kuu ki'.k^mahiee, Ui buii e aku ka ulu o ka makani, ' E nana ar,a pnh* i k* waiola & kiee, 0 ko kiue ka hoi ku n.ea «loha, 1 k?i uwe a.ai i kv> aloha, Heie dku 1a oe ka oien aana e hoopoeopono, Noho i.'io makou me k-i hemnheoia, Ao!e no oe he k*.-iki he m»ku.\ nou, l » !iio ee e ke ke:ki i uiakua neu. ■ A>;ie hoi e hiki ke koi ae u* heie oe, l* i kiia.'i aiii e ki iut* kukie, Nu k i ni!iu n;!ii;:i*uioo aiehii c!e, N l k'l opu W:ii ;iku l, N.i k i eu k. iuhe puu:v amk*, Ka i:ie:i ni.ikiu u k.-i noho ftua kuaaiua, Mukeiuuke i k» hau.iino, H«'«'e i k i n,ej mii:k!ii o ke a'oha, Nhiui paliH. ee i heekuke aku e, A' ie h.'i ee i waiho i kaiii Alii. I kihi <iu e waiho ai me ko h*uohano, Kuu kaiknoiahiue aloha, i Hoi iua' kaua he auu e. | Kaaca. lie kanikau alolia nou e Aikahalelo, ile uwe lielu mai o Kamuikoko, , Kuu kaikaiuahine o ka ua apuupuu o Waiuiea, : Mai ka lepo kulai kanaka o Maiiiki, ; A hiki inai ku ak>ha e uioe no au, Kuu kaikamaliine o ke kula loa o Laniuiaouiao, Aioiia ia kuia a kaua e hele ai, Kuu kuikaniaiiine o ka piii enaena o Puupa, Mai ka wai nnu la e Wuiaka. Mai ka ulu ohia la e Puuukohi, Akahi ka moa ino Ia he aloha, Ke huai pau nei la i ka pili o ka moe, Moe ko kino i ke kapa anuanu, 1 ke kapa han anu o Lilinoe, K>> kipu niai la i k.i ohu, Me ke kiai inauna o Waiau, Au wah- iho no loko, I ka hele t> ke keiki ka mea aloha, l'a he'e piha ka uhane nie Lia, Me ka wal;ine i ka iu o ka nahele, Ilele aku la oe i ke ala hoi ole īuai, N'-iho ilio nuikou :ne ka luuluu, Me ko kaumaha i k>» aloha. Ka makamaka » ka hale Alii, Kela wahi ano iuiu la-e. Maikoko. Kauikau ho aloha noii e Aikahalelo, II - uwe iu-lu niai o Pilialoha, Aloha ino uo'kuu keiki, Kuu kaikamaiiine hoi-e. 0 ka lip.ia moe ipo o mokihana, l> ka iiana ke aloha e noho nei, • Kuu kaikamahino o ka malu kukui Punepili, Aloha ia malu kukui a kaua e noho ai, Kuu kuikainahiiK- mai ka wai hone o Laukalala, , Kuu kaikauiahine mai ke kula loa o Wailaui, : Aloha ia kuia a kaua e hele ai, E pii ai olua iuka ikai-e. : l ka uiea aloha he keiki-e, ! l a liele, ua pee. ua nalo loa, 1 ke aia hiki ole ke hoi mai, \ l a kau kela ua loiii. : K l ' hiolani ala paha mo ka poli, i Ahelahama ka makua mau, i Ke ike ala, nae paha ue, I ka nani Uiwahiwa Mana Lia, Ka hooilina man o na uhane, i O I«'usu Kri ? t »ka Ilaku nani, Ke Kalahala io » ka poe hewa, ; E ola mau oe i ke ao pauole. ! PILI.M.OHA, | Kauikau he aloha nou e Aikahalelo, Kuu lei hulu mamo ua mae, l ka la wela o ka makalii, ! Jle 11i ke aloha hana ike kino, ; Ko kino wailua i hele aku la, i ko ala laula a Kanaloa, ; l ka lipo nahele o P.iliuli, ! Kela aina nalo i ka wao, | I ka wuo lehua ui a ka manu, | Ua manu ka uhane lele iluna, 11 ke ao poluhiwu lewa ika lani, . Ilele īlaiia noho makou. O ka u. o ka mihi, o ka minamina, V wale iho ko kuaana, ; Mauka ma kai o Puumoi, , llu wale mai no k< A aloha, i I ka \t\ ana mai a ka makani, ! A ke ahe Malanai maka kehau, jO ka ua lanipili loku i ka hale, ! Ke liehi maila i na kahawai, i () waimaka ia e kulu nei, j Kaikai uiao ole kou aloha, i Ke iiiki nei haa ka manawa, i Nakolo ka 'houpo ka piko ah>ha, ! lka hele a ka waiiine ka mea aioha. I Palat. ; Kahuaina. I Puvinoi, Hila. Hiiwaii, lulzi K>, lSo»>.