Ka Nupepa Kuokoa, Volume V, Number 23, 9 June 1866 — Haunaele ka Hale Ahaolelo. [ARTICLE]

Haunaele ka Hale Ahaolelo.

! Mawaeoa o ka hora 3 a me ka hora 4 o I ka Poaluu, la 5 o lune. Ua haunaele ka ; Halo Ahaolelo, i oi ne mamua o ka haunnele mun; a ua ike ia na hoa n pau, ua hahana loa ka haunaele, e haule liia ia ai kekahi mau hoa o ka hale, e kekahi poioo kuloko. 0 ke kumu o ke noi ana o ke Kuhina Waiwai ia J. \V. P. Kamnkau, e hoi nku oia mo ka noho Luna Hoomalu; i kumu e ko ni kona mnuao Kuhiiui, no ka haawina o ka Lunakanawi Apana o Koolaupoko S5OO, a i haule a"\ hoi ka hoololi a ka Luna o Waialua. $400. Liia i peahi ai la Bila R. ka mahele olelo o kn haie; o kona manao, e lilo iaia ka Lu na Hoomalu, a hoopuka ak» oia i kana mea j i enanao ai he pono; a i kona hiki ana iloko j o ka hale, ma ka noho Luna Hooinalu. Ke- | le koke oia ia wa me ka ikaika, a pane koke j no ia wa, " E ka makai o ka l«ile, e hopu i | kn Lunn o Waialua a lawe aku mawaho e | hoopaa ai i kekahi luini. la manawn pane I mai la ka Luna o Waialua; "aole kuleaua 1 e hoopaa ai, eia no ia'u ka hale;" Paoe hou | no ua Kuhioa oei e hopu ka mnkai, o ka ho- | pu no ia o Uilama, a o ka pioo mai la no ia | o na hoa. ! 1 ka mnnawa i pae ai ka leo inua o ke | Kuhina, e knhea ana e hopu ka makai. ia j wa uo i ike mua ia aku ni ka Lunamakaai- : nann o Ewa, a u\e Wnianne; e makee ana i | ka pono o na makaainana o Waialua, me | kona makee pu i nn pono o ka lehulehu o | kona Apana, a me ka lahui holookoa. iaI ia i pane ai ka leo, aole o knnn mai. A pe- • nei kana ; " Heaha kou mana i kena ni e ! hoopaa i ka Luna o Waialua i Un haki na | rula o ka hale ia oe; Ea! o ka Peresidena 1 kn mana aoie oe, pono oe e haalele ia | noho. ia J. W. P. Knmakau. loa paakiki | oe malaila, a lawe ia ka Luna o Wnialua, o j ko nmkou haalele pu no ia i ka Hale Ahao- ; lelo, o ke kahe oo ia o ke koko, ke haunaele ; mau nei keia hnle \a oe. laia e pane ana i ke'ia tnau hua; e uiui ann kona pakaukau i : na puupuu ona, a in hoomaka nna o kn owa. , o ka nei like ne in no ia o ka haiuiu, n n:e ka ownowa o na pnpa kaokau i na puupuu a ka Luuamaknninnnn o Koolauloa; a me Ha- ; makua, Hawaii, a me Molokai, n me kekahi ; Luna o Lahaina, a pela ae na hoa a pau. ! l.keia wa e haunaeie nei me oa leo u-a, ike ' ia aku ka Lunnmakaainana o Ewa, a me , Waianae. e kahea ana ia Uiiama, e aneane ; aon e wehe i kona kuku; me kona huli mai • i hope a olelo mai, e ka Luna o Wainiua, e j noho poa oe i ka noho o Waialua, ka noho ■ nui o ka mann mamqa o kela Kuhina. Jn , wa; nohokoke ka Luna o Waialua. me kona wahi leo, «• ke noho nei au i kn nohe o I na ipakaainana o Waiaiua." Huki ka ma- : kai, pnaloa kela. Huli mai no ka Luna o

Ewa. a paae eui. e ka mekai, hookau keke oe i ka Luna o Waialua, mai huki. mai hoopi i kona k no. mai iawe oe o kahe ke koko iīoko oka haie. Ua ike pu ia na hoi makaainana e amo ana i na r.oho. e pepehi paha i ka makai, a e hopu i ke Kuhina; a ia wa. ua ike pu ia aku Ka Mea Kiekie o C. W. Lunalilo. a me J. Kapaakea, e kokua ana e pau ka haunaeie, a o ke Kuhina o ko na Aina e, ka uwao nui loa i aloha ia e na Luna Makaainana; a nana kekahi i kinai i keia ahi e a-a ana me ka ikaika, maloko o ka Haie Ahaoleio. Iloko oia wa e haunaele ana ka hale, ike» aku ka Mea Hanohano J. W. P. Kamakau, e ku ana mahope o ka pa o na Lunamakaainana. la \va, ioheia ka leo o ka Lunamakaainana o Ewa a me Waianae, e kahea ana, " e J. W. P, Kantakau, e hoi oe i ka noho Luna Hoomaiu. a e kipaku i ke Kuhma Waiwai e hoihoi i kona noho, a e hoopau ke Komiie o ka Hale ; a i ole e hana pela, hiki ako au ilaiia. lna oe e n*ho ole ma ka noho, ka nui no ia oka haunaele. Pono oe e hoi koke." Ia manawa holo koke ka Mea Hanohano Kamakau aku ina ka noho. 01010 aku e haawi hou mai i ka noho ; hoole mai ke Kuhina Waiwai, me ke kipaku e hoi mai oJ. W. P. Kamakau. laia i hoi mai ai, o kona inanawa no ia i paa ia aku ai e ka Lunamakaainana o Ewa a me Waianae ma kona liina, me ka olelo iaia : " Ua pmino ka Hale a me ka pono inaiuhia o ka lehulehu a ine ka Moi a ine ke Kumukanawai ia oe a me ke Kuhina Waiwai; pono oe eku maiaiia, a ke nonoi nei au e hoopau i ke Komite, a e hookuuin ka Ahaolelo mn ka hoopanee ana n hiki i ka hora mau ma ka la apopo, a e hookuu pono ia ka Luna o Waialun, e like me ka nui o kona mana." Ia wa, kanah.ii iki ka haunneie a me ka pio-o ann. iNoi kokeia ka hookuu ake Komite. A pnu na hana, a o ka pakele no ia a ike ia aku un Kuhina Waiwai la e aloha ae ana i ka Luna Mnkaninana o Wainlun, a me ka Luim Makaainana o Ewa & Waianae, e lulu lima'na me ka hoomaemae m ia iho imua o laua a me ka ohana a piiu o ka haie. Eia hoi ka ninau : Nowai mai la keia kumu i hnunaele ai ua Haie Hanohano nei o kakou i keia kau Ahaolelo ? f Makaikai.