Ka Nupepa Kuokoa, Volume IX, Number 32, 6 August 1870 — Ka ikaika o Farani a me Perusia. [ARTICLE]
Ka ikaika o Farani a me Perusia.
I ke kakahiaka nui Poaono aka Sa i ba!a, ! hoea roai ia ma ka ooka o ka rooku j Kom&a ci«i Kaiepooi mii, me na ou hou aoo j Dui loa o ka hoomakaakau £aua mawaena | o na Aopooi nai o Faraoi a me Perusia. Ina ; 0 kona ku aoa mai me keia roao roea hou a: 1 ke kakahiaka nui Poaiima, ina ua hookau*; lua makoa i ka wili ann 1 ke Kilohana n pau na nu hou īloko o oa nupepo i ke komo! iioko o ke Kuokva, ao'e ua hiki mai ia i ka wa e heluhelu ia ana ka kakou pepa e ka iehulehu. No ko makou ike, o ka meomeo no o ka- ; naka na mea hou o na Aina e mai, nolaila, : ua hoopiha makou i ka aoao moa o ko kakou ; nupepa o keia ia me oa nu hou a pau, a ke ; waiho aku ia, oa oukou oo e wae, e kamai- j iio, e nunu a e akena e like meka makemake, aoie ka imi hala wale iho. Maiioko mai o ko makou heiuhelu ana i na nu hou a me na manao o kekahi poe e ae i hooiahaia i ka ioa & me ka tauia o na Au-1 jpuni nui, ke iawemai nei me iho, j e hoikeite aku īa oukou i ke kulaha o ka | ikaika o keia mau moa kane o Eaypa e hoo-! | kahakaha nei me ka manao e a ki-1 ko mai, i mea na kakou e ai, owai io ia o laua ke keikikane o keia hoala hakaka ana. Ke ku hookahi nei ke Aupuni o Farani e like me ka poe Isamaeia, a ina e noonooia ana kona kuiana, he roea maopopo ole, owai! la o na Mana nui o Europa, o Beritania a o Auseturia pnha, e komo aku e hana maaiea j no ka imi Kuikahi ana i kumu e hooki ai i; ke Kaua. i 0 Perusia hoi mn keia aoao, ke mahaioia ' nei oia e na Aupuni a pau o Europa akau, komo pu mai o Beiegiuma, a me Kusia, aka,! o ko iakou hoohui iike ana paha e Kaua mai, i aia ma ka nele. Ke komo nei o Farasi iioko o keia hakaka, me ka mnkaukau ioa, ke ao pono ia a me na Puali Kaua i heie a paulehia i ka iawe-l iawe ana i na mea Kaua, a akahi no paha alakai Kaua nui ana a ikaika ioa e kue aku ! ai i ka enemi, iloko o ka moolelo o ke ao nei. Ua imi e keia i na mea Kaua kupanaha a pau loa ma ke ano Kaua, a Amerika i Kaua iho nei iioko o na niakahiki eha, kona mau pu kuniahi aohe i ka iauna, a o kona mau Puali Koa aia ma kahi o ke oolea, hoomanawanui, ikaika a he ano Koa lakou, i iike nui ole me na iahui nui e ae o Europa. Mamuli 0 ke ao-ao mau ana a me ka hoomaamaa pinepine loa ana iioko o na pilikia a rae na ike ponoi o na kanaka maloko o tv?, wahi hoomoana akea o ko ke Koa ano, ua ikeia, | he mau kanaka kupono loa iakou no ka ha* kaka. Ma ka aoao hoi o Perusia, he mea haohao no na iahui e ae kona kueini hope oie ana īloko o keia wa hoomakaukau Kaua nui a Farani; aka, i ka wa a Farani e hoiapu ona a e hoao ana i no mea hou a pau o na enegini a me na iako o ke Kaua, i ikeia e ke ao holookoa ; ano waie iho nei no, he elua a ekolu mau makahiki paha i haia aku nei ko Perusia ikeia ana aku e uhi ana kona ikaika maiuna o kekuhi Aupuni e ae. iloko o ia manawa, ua hana o Perusia i kekahi mau mea kupanaha, oia ka hoomahuahua ana i kona ikaika ma ke kai, e like ine kona mau kapakai i kukuluia a paa me na papu, a hoonui i na moku Kaua ma ka moana, e iike me kona Puali Koa ma ka ainaa me ka makaukau Kaua. O ke Kaua ma Sadowa, aoie no ia i poina, a noiaiia, o na hoomanao ana, ma j ia mau palena o ka aina no ia Kahua Kaua, a me kona mau hopena, he mea la e hoike mai ana i kona ikaika i ke kue ana. He lahui noho maiie ka Perusia, aka, he poe iawelawe no noe i ka malama i ka Oihana Koa, a ua oielo hookauiana ia no Perusia, penei; mai na manawa mai o Ferederika ka Nui he iahui Koa ia. Ua kooo ia keia Perusia keia Perusia e komo iioko o ka Puaii Koa ku niau i ekoiu mau makahiki a eha makahiki iioko o ka Puaii Koa puaiu, a he | okoa ka ioihi o na makahiki iloko o ka noho ana o na Koa kiai. O ka nui o ko Perusia mau Koa i keia wa, he 780,000 ke hui pu ia na Koa ku i ka wa, he 150,000. O na Koa heie wawae, he 270,000 ; a o na Koa pukaa, he 87,000. Ua maheleia keia mau huioa Koa i umikumamaiua mau Puaii Koa nui, i aka, i keia mau pule pokoie iho nei, he mea kanaiua oie, ua makaukau iike lakou a pao. O ka nui o na moku hao nui o Perusia, he umi, he eha o lakou, ku hoolana ana iho nei no ia i keia maiama aku nei, a • ke koena I ua makaukau no ka iaweiawe, pakui mai o ] umi maouwa oui, eha mokuahi Kaua a me I iwakaiua kumamaiua mau moku Kaua iiilii | iho. O keia poe moku a pau, ua piha pono | wale oo i na kaoaka, a ke lawe nei lakou i na pu kuoiahi nui. O kona mau moku Kaua e hoiohoio nei, ua hoooohoia e oa iuina he 7,500 ke heiu pa oie ia oa aiii moko a pau ; a o oa Koa ku i ka wa no ia mau mo- | ku, mawaeoa o ka eha a tr.e elima tausanl I He awa kula moku Kaua ko Perusia ma Kieia, kahi e hoomaamaaia ai oa aiii moku hou 1 ka Paikau Kaua ana o ka moana ; a ua hiki aku paha ko iakou nui i keia wa, i ka 500. O ko Farani oiau Koi hoi i heiuia, e like me ka mea i ikeia i ka 1869, he 252,652 koa heie wawae, oia ii«a e maheie ia he 124 maheie nui ; (regimeots) oa Koa Kaua Lm. he 62,798, oia he 66 maheie; o na Koa Pokaa, he 39,882, oia he 29 maheie ; ka nui o na iio i hoomaamaau m ke Kaua, he 16,646 ;
oka nui ooa pa kaniahi, he 1.362. Oka | huioa pau ioa o kooa mau Koa me na Koa | ku i ka wa, be 515.000 Koa heiewawae;! 100.000 Koa Kaua Lio ; 66.000 Koa Pwkaa; | ,he 15 000 poe akamai i ke aoa ana i ke Ka-j hua Kaua. Huina pau loa, he 696.000. Mai-1 ; ioko mai o keia beltna. he 50,000 i hoonoho j kiaiia»ma Aiagena, aka, o ka hapa ooi o ia j poe, ua kahea ia aku e hoi m«i. Ma ka mo-) ana, ua oi aku ko Faraoi ikaika no ka oui o, | kona mau moku Kaua. Oka heiuna o ko*i na mau moku hao i keia wa, he 59, me oa| pu he 500. Kokoke e24 o kona mau moku ) : iaau Kaua mokuahi a moku nui, e iawenei| paha ioa pu 1,000. He 70 ona mau moku- j ahi ina na aoao na huiia me na pu 200 a oi, ; a ua oi aku mamua o 100 moku pea me na ;pu 770. Huioa o koaa mau moku, 4SO me oa pu 2,750. « 9 0 keia iho la oa ikaika o keia mau Aupu- ' ni i koho ia aku, i ikeia mamuii o ka hoola- : haia ana. Oke Kaua kooa mau pa ihiihi a me ke kukahaiake, ua hoomaka, o ka lana-| ; kiia a me ka hemolele ua hoomaka ka nunu ; oielo, aka o kona hopena, a me ke koho ana aku. owai ia auaoei o na Aupuni nui ke ko- ! mo aku ana lioko o ia aiuka Kaua, aohe oo he maopepo i keia inau l\ ke koho aku. He ; mea oiaio ioa nae, aia o Europa ma ke ahiahi o ke omamalu Kaua o ke kupihkii a me | ka hahana, a o ka kakou e hoolohe aku ai ī 1 keia mau la, o ke poho o n& moku, ke pio o ; na ola a o ka haule o na waiwai kalepa i ka i poino. 1 keia la, a i ole ia, ma ka ia paha i makaukau ioa ai o Farani, ua kui aku la na pa- i hu ana o na pu kuninhi, ka punohu ana o na : uahi pauda, ku leie ana o na poka ma ka pa- [ ; iena mawaena o Farani a me Geremania. \ ! He lehulehu loa no hoi na moku Kaua ol Perusia a me Farani ina ke Kuiwaenahonua, j l malia pahn o hoomaka honua lakou i ka la-! i kou Kaua ma ia Kai, aka, ina o ke ano mau I |o ko Europa Kaua he kamalii, aia no a uwe , ' kekahi hoa mokomoko. me ka hoomalimali ! wale ia ae no e kekahi e oki pu, alaila pau ' ! waie, aohe no i waa. \