Ka Nupepa Kuokoa, Volume XI, Number 44, 2 November 1872 — Na Ouli o ka Manawa. [ARTICLE]

Na Ouli o ka Manawa.

I (E REV. E. BONA, Kohala.) •«* ( He ano e keia wa e noho nei, i nn wa e aku a pau ioa, mai kinohi mai. He wa makaala, hoeueu, hoolaielaie, hooke, hooikaika, hinmoe oie. Oia iho ia kona ano. A he hia- } kapo ka mea ike ole, a hoomaopopo ole ia j mea. Me he mea la i ka nana'ku ; o ko 4ehova ieo kahea keia, e kupinai ana ma na kihi a pau o ka honua nei ; heleo hooaia hoi i kanaka a pau e hoomakaukau no ke kaua hope, mawaena o ka pono a me ka hewa, i makaukau hoi ko na aina a pau no ka Miienio e kokoke inai ana. Aole hoi okakou e pono ke noho nanen waie i ka wa me keia ! Ua bapetizoia mai j kakou iioko o ka *inoa hoomalamalama ! A | ua hookoinoia mai hoi iloko o ke aupuni naj auao! Nolaiia ea, me he mau keiki la no ! Wa maiamalama, me he mau hooilina ia o ke ; aupuni naauao, he mea e hoohiiahiia ia mai ! ai kakou ke noho a hiamoe, a naaupo i ka j ike oie i na Nu Hou, a ke Akua e hana mai i 1«, ia wahiaku, ia wahi aku, a puni ka hoj nua nei. j Me he mea la, e o'u mau hoa iloko o ke Aupuni o iesu ; he ieo hooho ko na kuahiwi kekahi i kekahi; he Jeo hooiea mai kekahi kuahiwi a i kekahi; —a he ieo ko na muliwai ; he ieo miiilani—a he ieo ko na aina puni ole—he ieo hoonani—a he ieo ko na mokupuni, he leo lanakila,* no ka mea, ke weheia ia ke alaula ! Ua ike lea ja ka wanaao o ke aupuni mau. | A eia hoi ka ua leo ia, hoomakau- | kauia nei ke alanui no ko kakou Haku ! Ke I hiki inai nei kona aupuni !" | iawe kakou i ka Palapala Honua, a e | nana i na Ouli o ka Maiiawa. | Aia no o Sepania» ke keu o na aina o 1 Europa i ka hupo. £ia wale iho nei, a ma- ; noanoa launa oie ka pouii o ka aoao Pope i | uhi ai i ua aina ia, mai oa o. Ma kona kai nawai, he karaima nui ka heiuheiu ana i ka | oieio a ke Akua, a o ka halepaahao, a o ka i make, oia ka uku ! | He aina nele i na kula aupuni oie ; neie i ka Nupepa ole, no ka maiamaiama ole; a he opaia wale no koiaila makaainana. A i keia wa, pehea ? Ua aia na makaainana, no ka mea, ua puka «e kolaila la ; ua nōa ka olelo a ke Akua, a ua auhee kekahi o ka pouli i kona mau kukana ola. Makau oie kanaka e kainaiiio ! Makau oie i keia wa e heiuhelu. Makau ole e hoomana i ke Akua e like me ko lakou makemake. Ua laha hoi ka Nupepa ; a utt kukuiuia na kula Aupuni; a ua pau hoi a mau loa'ku kanakinaki ana o ka Pope i ka uhane o ko Sepania me na kaulahao o Ka po. Ma Farani —ua pau ka mana lanakila 0 ka Pope ; a ke ala ae la ka mana o ka Euaneiio. Ma Italia—aole Pope ma ke poo o ke ; aupuni. He aupuni naauao no kona e noho nei; e imi ana i ka pono o ka nui o iakoo.; He mea e ke ku ana mai o ka ake naauao—a laha ka Nupepa—a kukuiuia na kola, makaainana—a noa ka hoomana—a holo k«1 Baibala. He Buke ia i hookapuia a hiki keia mau makahiki īho nei. I keia wa na«f ua kuai aku ia oia kokoke i ka luakini ō"£M na Petero. O ka noho aiii o ka Pope ua 18 i ka hookahuliia—a ma na alanui o Roma ua bai keakea ole ia ku ka Euaneiio o Kristo. E ! Ke hoio io no ke aupuni o ke Akua! A ina e nana kakou ma Geremani&. he mea e ka nani o ka lehova hana ma oa oina la iioko o keia mau makahiki kokoke iho nei! Ma keia kaua hope mai nei me Farani, pio ke aupuni Pope hookahi i koe ma ka honua nei, me ona ano hanohano, a ku mai o Geremania ke aupuni Pookela o Europa Okoa. He aupuoi hooie Pope ia,a nele ae ia ka Pope i ke auponi ole ma Efurapa. Aole no he wahi mea iki i koe o ia ano. A o ka mokuahona iwaena o ka poe Pope, S oia kekahi Ooli kupaianaha ma oa aopum! nei i keia wa. He hua no la o ko ka Pope 1 hookiekie ia ia iho malona o na mea n pao i kapaia he Akua ; oia hoi me he la e noho aoa ia iioko o ka loakini o ke Ak*ia, e hoike ana ia ia iho he Akua, e iike me tl Tesek>nike 2: 4. £ Uka nui ana ua mokuahana nei, a o Ve aupuni o ke Alii kekahi mea kokua i k« poe koe i ka Pope. Ao!e i maopopo i keia n«. wwa ka hope o oa mokaahana ia—aia no ia 1 ke Akoa. Aole nae nt Oepeaiaoia wale oo ke kipi aaa o kekahi o ka poe Pope; ro . ne aupuoi o Eoropa n pau. Eia kekahi mea nui e maoaoia—o oa koia «opuni. O Geremania he aoponi keo »

' ka maikai o kona maa ka!a aopuni, ma Europa holo okoa. Mri ka wa kahiko mai, ma- ; lalo iho on mau koia aupuni o na kahuonpuSe. I keia wa mai oei oo oae, oa lawe loa [ia oa mao kula nei maiioko me o na hnia o ; na kahonapole, a eia no m» ke aupuni «rale ;no e aoia nei. A pela oo ma Europa okoa. ; e hoopaoia aoa ko ea kahunnpoie iawelawe ; «na ina kuia auponi. Oka mea no ia e emi ioa ai ka mana o ka Pope ma ua mau aina !a a pao. Ma Tnreke boi kekahi. He auponi ! Mabomeda, hiamoe iloko o ka hopo, a me ka hewa mamua aku nei. I I kei4 wa hou mai nae, me he mea ia, ua ala mai no ia i na kukuna maiamalamaa ka | Baibak i hookomo ae iiaila. Kanawai oie Imamua e like me Hawan k»hiko; i keia wa, ua maiuhia, a ua noa na kanawai kue i ka hoomana Karistiano. 0 na kuia boi, ke mai huahua U no ma kekahi hapa o ke aupuni, |me ka hoio pu o ka naauao, mii ka aina i Karistiano oe, mai oa o. Ua emi !oa ka [ maaa Pope ma ia aupuni mahope mnio kn | pio p Farani ia Geremania ; no ka mea, he , » ia j>Farani ka i hooikaika maiaiia no ka la- i Pinamua'ku o ua kaua b, a pio hoi o f72Xpi>inei.

maf¥ta manawa, o ka maoa hoole Pope ka nm in nino, iloko o n# mea pili i kafW»ro, a me na mea e aku kekahi. i pehea o Kina kekahi ? Heaupunikahil&Lpo ia ; ua oo i ka wa ia Soiomona. Eia i namTi€} ? aupuni noho wale; nne hiamoe i na K«Plb'ria i hala aku nei. Aoie ia i holo imoa; ua kapaia he aupuni hap» naaauao. : He nupuni haaheo nae i kona manao īho,a haanou no hoi. He kue loa kona i na haole iii keokeo, a ae ole hoi i ka holo »na o koiuila kamaaina i na aina e. Ua pau nae ia, a i ke knua me Beretane, komo na manuwa haoie o ke ao nei, a pau na kapu i hoonoaia. Aoie nae i makemakeia ka Nu Hou e ko* iaifa kaniaama. Komo nae ka malamalamn, ! a i keia wa e noho nei, ua no» na kanawai hoomana, a ua inaluhia ka aoao Karist:ano. J A ke ala mai la uo hoi ka ninn e iiui i ka | Nu Hou o na aina e, a e hoio aku imua ma na men piii i ka pono, i ka naauao, a i ka waiwai. O lapana ke keu o na aupuni pegana eleu i keia wa. O kona hikilele mai no ia, mai ka moe Keneturia naaupo mai. .He mea e no hoi kona hoonoa nna i na kapu pegana, a oki ann hoi i kona kue kahiko i ka aoao Kristiano. Eia wale iho nei no hoi ia, no kona hoo- | maopopo paha, o ka Baibaia Karistiano ke ; kumu o na pono a pau no keia ao, a no ke | ao e hiki mai ana. ; | Nolaila ka pau emo oie iho nei o kona | hoomaau i ka poe huii i iea pono o lesu. La- ; leiaie no ua aina ia i na mea hoonaauao a | pau. | Ke kokulu la i na kuia nui, a kuia kiekie !ae, me ke kahea nui i na kumu kupono no : ua mau kula la, no na aina naauao ae, me ! ka uku hoi ia lakou i ka uku kupono loa. i A ma kona wikiwiki, a hiki oie paha ke ! kali T he nui o kona poe aiii, me kanaka e iaku keknhi, o ke Aupuni e hoouna aku nei i i Amerika Hui, u me na aina naauao e ae jkekahi, e aoia n»a na mea a pau i piii i ka ipono o keia noho nna, me ka heokapu ole ia | hoi na mea piii i ka uhane. ! | O Madegaseka kekalii o na aina i aia nui mai iloko o keia inau makahiki iho nei.! j Ke hoike mai ia kolaiia misionari ma keia jmau makahiki ek*»lu i kaa hope ae nei, 258.; ,0000 ka poe huli mai ma ua mokupuni nui; | tiei. Holo ioa, a holo lanakila hoi ke Aupu« ; ni o ke Akua inalaiia. me he mea la, ua ko ika ka Palapaia Hemolele, a hanau io ia mai j | ka lahuikanaka okoa i ka la hookahi. A ke hoomau la hoi ka Uhane Hemoiele i kana i | ma ia mokupuni a hiki i keia ia e noho nei.! j Ma Mesiko kekahi hana e a ke Akua | ;i keia wo hoomakaukau. He aina Pope hu-i ta»o kela, a holo oie ke kau wahi mea nno hoo-| pnalamalanin. A i keia mau makahiki ko- i liioke mai nei, ua koino io ka oleloa ke Akua | ilaila, a ua ikea hoi kona mana, ma ka hoo-! kaa i na maka o ka poe makapo, a hoohuli hoi ia lesu, i na mea he nui wale. S He nui ke keakea o ka aoao o Sataua i ke | 4Aopuni o Kristo, e iik*e me ka hana ma na | faina Pope a pau. Eia nae, he mana ka po-1 a e hoio ana no a hiki i ka lanakila. j | Aka, aoie e iawa ka manawa ke heiuheiu | I liilii na aina pouli a ka Haku e hooinaiama-] ; iama nui mai nei ; ma na aina moana—-na \ i aina mauna—na aina anu mekaweia;e] ; hoomakaukau ia ana ke alanui no lehova, a j | no kana Keiki no lesu Kristo. | | A ina e nana pu oukou me a'o i na aina I naauao a pnu, a mahalo i ka ikaika nui lauj na ole o kolaila poe i ka hoomoe i na mea | uiia a puni ka honua nei, a me na aianui jhao kekahi e hhepau manawa ai, me ka ho-| j lo kiki o kona mau kaa mahu, he taosani a j I tausani; a ike hoi i na mokuahi noi, he hao! kekahi, a he laau kekahi, e hoioholo nei ma | ) ke taosani no, mii ia wahi aku ia wahi aku ; j !aoie oukou e oele i ka ninau mai, " Heaha ; U ke ano o keia eaao hana aoo e, a weiiweli | no hoi { A eia ka mea i ekemuia mai ia ookou. O j keia mau mea a pau, be mau elele no lebo-| vm; ke holoholo nei hoi ma ka hoooa nei e like me kana olelo e hoomahoahoa i ka ike, i e hoohuli i na lahoi a pau in Knsto. He oiaio iwe, aoie pela ka manao o na mem a pau oona oa mao mea ia. Hana no kanaka us mao mea )a no lakou iho no, i inee e waiwai ai. O ke Akua oae, ke iawelawe nei oia i oa mau mea la mamoli o io* na maoao, i nm hoi e holo ae ai kona pooo i na kihl a paa o k« honua nei. Kamahao nooia i kana hana akamai mamoii o keoa

maoao paa, e hooiiio i na aupuni a pao ioa o Va bonua nei nooa, a no kana Keiki no [e~ 60 Kristo do«— No ka ioea, oana no ia i kuai me koo® koko penoi, a oooa hoi na mea a p*Gi, e iike me ka hoohiki a lebova roa Haieiu 2: a A pehea keia Pae Aioa, e o'o tnau hoa lawehaaa ma ke Aupun» o iesa ? Pehea ia i ko oukou manao no Hawaii nei ? Oiai ua ala ko na aina e a p*o ; a oiai hoi aoie wa e iike me keia, mai la Ad;itnu mai, ma ka makaaU hiamoe oie; a raa na haoa mao, a nui, a ano e, me ka hoomuha aie, mai o a o—peI hea kakou ? ! Ua manaka waie aoei, me he mau kama- ; iii 1» ? £ ake oui ana anei e hoomolowa a | noh ® wale ? £ta nae ua knmo koa kakou a pau no le- : «u ! A o kana kaooha raai, ua maopopo no Va ; " £ paio mau i ka paio maikai." , G, aahea oukou e na kahu, a me na haio- ; lelo ? £ hoopau kakou ika hiamoe ! £ imi : nui hoouiaha ole ma ka pule, i ka Uhnne j Hemolele, e iho hou me ka mana. maiuna o i keia mau ekaiesia, i ike hou ia kana hana • iwaena o keia mau apana ; i bapetizo hou ia mai no hoi, ka poe haipuEe io a pau, mai ka : lani mai, i inakaukau koke ke alanui o ka Haku, a iho mai hoi e noho pu me kakou, o | Emanueia. a i lohea koke mai no ka ieo ho- ; oho, mai Kau a Niihpu,, •» Ua hiki mai ke ; Aupuni © lesu ma Hawaii nei !" ! 44 Eka Haku, ke nianaoio nei makoo, e kokua mai oe ia makou i ko makou manaoio i ole." Mareko 9: 24. i