Ka Nupepa Kuokoa, Volume XII, Number 42, 18 October 1873 — No ke Kuikahi Panai [ARTICLE]
No ke Kuikahi Panai
Ma ke Kuoko« oka la'll o Okatob» i lialt iho ut>i, ua helnhela ao i iia pil*p«U • G. B Kahuākaiula,' e like me kana noi, a ai mahalo lo® au i kona mao maoao, no k» mea, he oiaio kaoa i hai mai noi, • ho oi»i,, maoli. Aka, ma ka paalio hope loa o kaoa pal«. pala, keheleheluia penei : " A no keia mea i hoikeia malaoa. ua mahalo ao i oa Kuhina hou ; aka, ina oae e haawi aoa lakou ia Pualoa oo ke Kilikahi Paoai Like, al«i. la kanalua ab i kuu mahalo," malailae oana ai. E nooooo kakou i keia. No ka poao a me ka hewa o ka haawi aoa ia Puuloa, aole • maopopo ke naoa ole kakou i ka poonaikai e loaa mai ana, a o ka pilikia paha ke aua knkou i ka haawi aoa. I keia wa e aoho oei, ke ike nei kakou i ka pilikia o na hina a pau o lea aioa, ooka puka ole oka oihaua mahiko. Ua oai ua kanaka Haw&ii a me oa haolo e noho wale nei aohe hana. Pela na mokn pill aina ; & ona moku e holoholo nei, he kakaikahi o lakou i hoi mai na lilo no ka holoholo ana. Ahe nui no hoi o'lakou e Ihekau mai oei na heleuma ma ke awa o Honolalu, aole holoholo iki, no ke poho. Aoo keia poka 010 o ka hana, ke uwo mai nei kahi poe kanaka Hawaii, aua haalele mai kahi poe haole, i ua hoi akn lakou i na aina e, no ka hana ole maaoei. A ke manao nei kekahi poe mahiko, ioa aole e maha koke keia kaumiaha a lakou e lawelawe nei, aole liuliu a haalele lakoa i ka mahiko no ka nui ona poho. Pau loa ko lakou mau dala i ka lilo iku, a aahuahua loa ko lakou aie, aole e Ihiki ke h «okaa aku. Ina pela, poho pu na kunaka Hawaii, na haole a me ke aupuni.pm ; no ka mea, ua pili pu lakou a pau loa, aole kaawale. O ka puka pono 0 ka hana mahiiko, oia ke ola pono o na kanaka Hawaii, na haole aae ke aupuni. A o ke poho o na mahiko, ke poho no iu o na kanaka Hawaii, na haole a me ke aupuni. Ua oi loa aku ka nui o na paona ko i keii makahiki, i hooiliia aku i na aiaa e ; aka, ua emi na loaa malalo o oa lilo, no ke kaumaha o na aupuni dute ma Kapalakiko. Oia wale no ka mea i puho ai keia hana nui hookahi o Hawaii nei. Ano ka oiaioo keia mau mea, ke manao oei ao, ua hewa loa na Kuhina ke imi 010 lakou i ka mea e maha ai keia kaumaha A pela hoi lakoa i hai mai ai ma ke akea, a ua paiia ma na nupepa o kakou, i ko lakou imi ana, oia wale oo ka mea e naaha ai, ke Kuikalii Panai Like me Amenka Huipuia. No ka pono maoli ia o na kanaka Hawaii, na haole ame ke aapuoi. Aole loaa ia lakou kabi puka eae e komo ai iloko o ka pomaika a me ka holo pono o oa haoa ina Hawaū nei.
E loaa aoa aoei P Loaa pnha, aole pah. Ma ke ano waiwai walo 00, aole i loaa i na makahiki i noiia iho nei i kuikahi A peU no hoi i keia wa, aole loaa ioa e hele bou ako raa ia aoo. Nolaiia, oa hala kna wa kanalua. Ke manaoio nei ao, ina e loaa la kakou ke Kuikahi Panai Like, no ka haawi ana ia Pualoa po, alaila pomaikai kakoa. 0 Puuloa, he wahi kai waiho waleoo ia i keia maaawa ; aole oo» waiwai i ke aupani, aole no hoi i oa kanaka Hawaii. A iua no ka haawi ana o keia kai e loaa ai ia kakou ka emi na lilo ma ke ko he $300.000 i ka makahiki, aolo anei ia he kumukuai kupono? Ina pela ka emi anao n t dute no ka makahiki, alaila, «$3 000 000 no oa makahiki he umi, a he $6.000 000 no na makahiki he iwakaloa. Ina pt?la i keia mau makahiki he nmf i hala anei, ina aole e loaa ia kakou ka pilHeia e*kaa nei ma'un* oka oihaiik mahiko. Holo ka hana. Lako na kanaka Hawai-i, na haole ame ke aupuni. Nolaila, • kuu makamaka e G. B Ka haakaiōla, 0 pau koa kanalna, a e kokoa oe i keia manao. He pono n»aoli no ke haawi ia Pauloa ke loaa mai ia kakou ke Kuikahi Panai Like, noia huawi ma. Houolulu, Oct. 13, 1873 Oahu