Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIII, Number 52, 26 December 1874 — Page 4
This text was transcribed by: | Sanimata Kautai |
This work is dedicated to: | Darlene R. Mahelona Baines |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NA HIMENI!
Living for Jesus.
Royal Diadem, p. 136.
1.
Hana no Iesu, hana no Iesu,
Imi i ike a akamai –
Hai i kona aloha, me kona nani;
Nee i ka lani, nee oli ae.
A kanalua, a onouia,
Iesu ke pale, pale a mau.
Nani ko mua, uli ke ala,
Iesu ke kuhi a hiki io.
Ref. – Nani ke aloha, ko Iesu aloha,
Hoonani iaia a mau loa no.
2.
Hana no Iesu, hana no Iesu,
Noho lokahi a akahai,
Kai ahonui, paulele io,
Ao i ka pono, hoolohe ae.
A i pololi, hanai no Iesu,
Oia kuu Kahu, kuu Alakai;
A makewai la nana e hookena,
A haawi mai i na pono e.
Ref. – Nani ke aloha, &c.
3.
Hana no Iesu, hana no Iesu,
Hana hoolana, he uku maikai,
Lei gula nani no na haipule,
Mahana luhi a malu e.
Kau mai a nui na pilikia,
Iesu kuu Koo la, kupaa no au.
Mele ia Iesu, mele ia Iesu,
Owai pu me ia a malu mau.
Ref. – Nani ke aloha, &c.
HAWAII.
Battle to the end.
Royal Diadem p.112.
1.
Hoomakaukau e kaua a naue pu,
E koa a kupaa mau;
E nauwe a hoouka no Iesu,
A @a o na la e lanakil a’i oukou.
Cho. E kaua no a mau, E kaua no a mau.
A loaa mai ka lei;
A huipu ma o, a oli pu a mau
Me ko ka lani poe maikai.
2.
Kue ikaika mai na enemi,
Ikaika e naue Iesu.
E ku, e ku, a naue koa e,
Ma o Iesu e lanakila’i kakou.
Cho. E kaua no a mau, &c.
3.
Ua ala ko ke ao, me ko ka po,
Na kuko, na lea nei;
Ke kaua nei i make mau kakou;
Kue a ulupa, a e hooauhee.
Cho. E kaua no a mau, &c.
4.
Mai kuihe, mai wiwo na naau;
Mai ae i na enemi;
E hilinai a mau la ia Iesu,
E paio no ka pama, a lei maikai.
Cho. E kaua no a mau, &c.
HAWAII.
HAAWINA KULA SABATI.
Helu 2 Sabati, Ianuari 10.
KUMUHANA – Ka hele’na ma Ioredane.
PAUKU BAIBALA. Iosua 3:14-17.
14 ¶ PELA io no, i ka wa i hele aku ai na kanaka, mai ko lakou wahi i hoomoana ai, e hele i kela kapa o Ioredane, a hapai ka poe kahuna i ka pahuberita imua o na kanaka.
15 A hiki ka poe i halihali i ka pahu i Ioredane, a komo na wawae o na kahuna ka poe i halihali i ka pahu ma ka lihiwai, (no ka mea, i ka manawa e oo ai ka ai, ua halana o Ioredane maluna o kona kapa a pau,)
16 Alaila, ku malie no na wai i kahe maluna mai, a pii aku la, a lilo i puu loihi loa a hiki wale aku i ke kulanakauhale i Adama, e pili ana i Zaretana: a o ka wai i kahe ma ke kai o ka papu, oia hoi ka moana kai, moku iho la ia a maloo; a hele aku @a na kanaka i kela kapa, ma ke alo o Ieriko.
17 Ku malie iho la na kahuna, ka poe iawe i ka pahuberita o Iehova, ma kahi maloo, mawaena o Ioredane, a hele ka Iseraela a pau ma ka aina maloo, a pau loa ia lahuikanaka i ka hala i kela kapa o Ioredane.
PAUKU GULA. “Ia oe e hele ana mawaena o na wai, owau pu no me oe ; a maloko hoi o na muliwai, aole oe e halanaia ia lakou; ia oe e hele ai maloko o ke ahi, aole oe e wela ; aole hoi e ai aku ka lapalapa ahi ia oe.” Isaia 43:2.
MELE. Mele hou, 8-7 Leo.
1. 1. Ku, ku, ku, a naue aku,
Naue me ka makaukau,
Ma ka wai o Ioredane,
I ke Kanaana hou.
Iesu no ka Pahu kapu,
Oia hoi ke Alakai @
Nana no e kaikai aku
I ka aina maluna’e.
1. 2. Pili mau i keia Luna,
@ makau ke pii na wai;
Na Iesu e hoomalie;
Pili iaia, naue ae;
Nana e hoomaloo ka wai la,
A maloo ke ala e;
Nana hoi e hooauhee la,
A hee ae na enemi.
PULE i ala na haumana a naue aku a a’e lanakila maluna o na Ioredane a pau o keia ao a hiki aku i Kanaana hou.
NA NINAU A NA KUMU.
P 14. No ka hele ana ma Ioredane. Mahea Iosua mamua? Mokuna 2:1, 3:1. Heaha ke kauoha mamua? Mok. 1:10-11 Heaha kekahi hana mamua? Ka hele ana o na kiu ehia? e aha? Nawai laua i hookipa? a hoopakele i ka make? A, heaha ka pomaikai i loaa ia Rababa no keia @ana aloha? A hoi mai ua kiu heaha ka laua olelo hoolana? Mokuna 2:23-24. A pau na la ekolu, heaha ka hana? 3:2-3, 5,6,8,11-13. Heluhelu ia mau pauku. Ua hanaia anei pela? p 14. Hele na ka naka mai hea aku? p1. E hele aku ana ihea? i ka aoao hea o Ioredane? Ua aha na kahuna? Pahuberita heaha ia? Heaha maloko?
P 15,16,17. Ehia mea ma keia mau pauku? 1 Hiki ana i Ioredane. 2 Komo ana o na wawae o na kahuna i ka lihi wai. 3 Ku malie na wai, pii ae, a lilo i puu loihi. A hiki ihea? Pili Adama ia wai? Mahea ia mau wahi? Aia ma ka akau’ku, he 17 paha mile, mai Ieriko aku. Ua moku ka wai, a maloo ke kaha mai Adama ma ka akau a hiki i ka papu o ke Kai Make; oia hoi ka Moanakaimake. Loihi no kahi i hoomalooi@. Ua 20 mile paha, a oi aku. Pehea na kanaka? Ehia lakou? Ua miliona paha. Ehia lakou i ka wa i haalele ai ia Aigupita? Pukaana 12:37. Ua mau anei ke ola o ia poe mua a pau? Pehea ke Kai Ula mamua no ka poe Iseraela? Pehea Hal. 78:13, 114:3,5. Ma ke aha i hoomalooia’i na wai o Ioredane? Ka malama hea keia hana? Ma ka hoopili ana owai na Ioredane, na kahuna, ka pahu berita, &c.?
MELE, Himeni 588. 8-6 Leo.
Ke ku nei au a nana no
Ma Ioredane ae,
I kela Kanaana hou,
Malaila kuu waiwai.
2.
He nani e ! na mea a’u
E ike aku nei,
Na mala ala, hua mau,
Na muliwai maikai.
6.
Ho olioli nui ko’u!
Aole paa maanei;
E ake au e hele no
Ia aina nani e.
NA NINAU A KE KAHU.
NA KANE. Heaha ke kumuhana o keia Haawina? Ma ka hoomaka ana o ka poe Iseraela e hele mai Aigupita mai, heaha ka hana kupanaha i hanaia ma ke Kai Ula no lakou? Ma ka pau ana o ko lakou hele ana, heaha ka hana kupanaha ano like i hanaia i komo lakou iloko o Kanaana? Mahea ka like ole? Ua kokua ka makani i ka hoomaloo ana i ke Kai Ula, he mea kokua anei i ka hoomaloo ana ia Ioredane? Heaha ke alakai ma ke Kai Ula? Heaha ke alakai ma Ioredane? Pehea ka loihi o kahi i hoomalooia? mai hea a hea? Pehea ka nui o ka poe i a’e ma Ioredane? Pehea ka nui o ka poe i a’e ma ke Kai Ula?
NA WAHINE. Mamua o ka hele ana ma Ioredane, heaha na hana hoomakaukau? 1 Ka hoouna e ana o Iosua i mau kiu e nana e i ka aina. 2 Ko laua hookipaia ana e Rababa. 3. Ko laua hoi ana mai a hoolana i ka manao o Iosua. Hai mai i ka pauku hoolana. Mok. 2:24. I ko kakou hele ana i ke Kanaana hou heaha ka pono? E nana e i ke ano o na enemi, a e huli e paha i ke ano o ka aina. Nana Luke 14:28-33. Nui na enemi, hiki anei ke pale aku? ma ke aha?
NA KEIKIKANE. A hoi mai na kiu. Olelo Iosua, ehia la i koe, alaila, ku a hele i Ioredane? p 5. Heaha ka hana? Huikal@, heaha ia? E hoomaemae ia lakou iho, i ke kino, i ka naau, e waiho aku i na mea e haumia ai. Pehea ia e pili ai ia oukou? Ua kapaia ka make, o Ioredane, a ma o aku heaha? Ma ke aha oukou e komo iloko o Kanaana hou? Ma ke aha e huikalaia’i?
NA KAIKAMAHINE. Owai ka muliwai mawaena o ka poe Iseraela a me Kanaana? Ua kiekie anei ka wai ia wa? Ae, ua piha a halana mawaho. No ke aha? No ka hehee paha o ka hau ma na mauna ma ka akau, a kahe ka wai a nui ma Ioredane. E hele aku ana ka poe Iseraela ma Ioredane, pehea ke ano o ka hele ana? Owai mamua? me ke aha? Heaha maloko o ka pahu berita? Pehea hoi ka wai i hiki ia lakou ke heia? Heaha ka wai ma ka akau? ku me he aha la? Pehea e hiki ai? Heaha ma ka hema? maloo no a hiki i ke Kai Make.
NA POKII. Owai ka wahine lokomaikai i kokua i na @iu? Ma ke aha kona kokua ana? Hai paanaau mai Hebera 11:31. ma ke aha e hoohalike ai oukoa me Rahaba? Ma ka manaoio i ke Akua, a ma ka hookipa a kokua a hoopakele ana i na kauwa a ke Akua. A heaha ko oukou uku ke hana pela? Loaa paha na pono o ko ke Akua poe kanaka.
Owai keia muliwai i hoomalooia? no ke aha i hoomalooia’i? Ma ke aha hoi? Ina he Ioredane, he pilikia nui ko oukou, ma ke aha e hoomalooia’i? Ka make ka Ioredane weliweli, pehea e hiki maluhia aku ai i kela aoao? Ma ka hoopili @ana ia wai?
KE KULA A PAU. Hai mai i na Ioredane i keia wa, me na mea e a’e ai e hoomaloo ia ai. Owai ka mea nui, i bapetizoia ma Ioredane, a alakai aku ia kekou i Kanaana hou? Ehia mea iloko ona e pili aku ai kakou?
MELE. Himeni 587. 8-6 Leo.
1. 1. Aia maluna ma ke ao,
He aina e oli ai;
He la pau ole ko lakou,
Ua pau na eha nei.
4. 4. E pii me Mose i ka puu,
Nana i na kihapai,
Na pua ala nani mau,
Na kahawai maikai.
4. 5. Alaila pau ka wiwo ae
I ko ka make wai,
Me ioredane ke kaa mai,
A a’e hauoli ae.
PULE i hiki maluhia aku kakou i kela kapa o Ioredane, a pae pono ma Kanaana hou.
HAAWINA KULA SABATI no Ian.17. Iosua 4:4-9 PAUKU GULA Halelu 77:11.
HAWAII.
Kumumanao a Miss. Wahinelili,
i heluhelu ai imua o ka hoike
KULA SABATI O KA EKALESIA O SILOAMA. NO NA OLELEO WANANA.
O na olelo wanana, he hoike mau loa no ia e hooia ana i ka Palapala Hemolele. Ua hookoia kekahi mau wanana iloko o Kristo; ua hookoia hoi kekahi iloko o na Iudaio; ma ia hope mai no hoi, ua hookoia mai kekahi; a e hookoia ana kekahi mai keia manawa aku, a hiki wale aku i ka hopena o keia ao.
I. O na olelo wanana, oia no ka hoike e ana mamua i na mea e hiki mai ana mahope, i na mea hiki ole i kekahi ke hoomaopopo e aku, ua hiki i ke Akua wale no. Aole ia he koho wale ana mamua, e like me ka wanana a na hoomanakii. 2 Pet. 1: 16-21.
II. He loa, a he laula ko na olelo wanana o ka Palapala Hemolele. He hapa nui ia o ka Baibala okoa. Ua hoomakaia ka olelo wanana i ka wa i hina ai o Adamu iloko o ka hewa, aole ia i oki, a pau ae la na oihana Iudaio. Hu hou ae la i ka hanau o ko kakou Haku, aole hoi i pau, a pane hope mai ka leo o ka lunaolelo hope loa.
Ua haawi liilii ia mai na olelo wanana i i na makahiki eha tausani. Aole i kipakuia ke kanaka hewa mailoko mai o Paredaiso, a hawanawana mua mai ka leo wanana, i mea e lana ai ka manao o ka Hoola e hiki mai ana.
Hoike e ka wanana i ke Kaiakahinalii; a pau ia poino nui, hooluolu mai ka leo wanana i ko kanaka naau, e hoike mai ana, aole e hiki hou mai ana ia pilikia.
Me ko ke Akua kahea ana mai i Aberahama, ua huiia ka wanana no ka aina i olelo hoopomaikaiia, a me ka wanana hoi no ka mamo e pomaikai ai na aina a pau.
Ia Iakoba i moe ai ma kona hikiee i make ai, hoike wanana mai oia i ka mahuahua ana o kana poe mamo, a me ka noho mau ana o ka mea kau kanawai mawaena o Iuda, a hiki mai o Silo.
A pau ka noho pio ana i wanana e ia ma Aigupita, a-a hou mai la ka lama o ka wanana; Kuhikuhi mai la i kekahi kaula hou e like me Mose, a hoike mai no hoi i na mea e hiki mai ana maluna o ka poe Iseraela. Ia manawa, wanana mai no hoi o Ioba i ka mea e ola’i e hiki mai ana. Hoike mai no hoi o Balaama, “e puka mai auanei he Hoku mai a Iakoba mai.”
Oki ae la ka leo wanana, eha haneri makahiki mai a Mose mai. Ku ae la o Samuela iluna iwaena o na Kahunapule haumia. Ku mai la no hoi o Davida me kona @ra. Hahai mai la na Kaula, o Elia o Elisai, a me Io@, a ukali mai hoi o Hosea, Amosa, a me Mika; o na Kaula nui hoi, o Isaia, Ieremia a me Ezekiela.
Haele pu o Ezekiela me na Indaio i Babulona, malaila o Daniela i ku iluna, a hoike mai i na hebedoma he kanahiku i koe, a hiki mai ka Mes@a, ke Alii. Paipai aku la o Hagai laua o Zekona ia lahui palaka, i ka lakou hoi ana mai; na Malaki hoi i kuhikuhi mai i ke kokoke ana mai o ka Haku.
He hooki ana o na olelo wanana, aha haneri makahiki, mahope iho o ka make ana o Mose; pela hoi, aole he hawanawana iki o na wanana, mai a Malaki mai, a hiki mai o Kristo ko kakou Haku, nana i hoike mua mai ka hiolo ana o ke kulanakauhale o na Iudaio a me ka pau ana o ko lakou aupuni. O Paulo ka mua i hahai mai la, alaila o Ioane e wehewehe ana i na wana na a Daniela a e hoike ana hoi i na mea hou i hookoia mai, a e hooko ia ana.
III. O ke kulike ana o na wanana a pau o ka Baibala kekahi mea e akaka ai no ke Akua ia; Kuhikuhi ia mau olelo a pau ia Iesu, a me ke ola ana i kuai ai. Na lakou i “hoike mua mai i ka hoinoia o Kristo, a me ka hoonaniia mahope o keia mau mea,” wahi a Petero. A ke olelo mai la o Ioane, o ka “uhane ia ia ka wanana, oia ka i hoike ia Iesu.” Olelo mai la o Paulo, “ua hoike maopopo mai la ka poe kaula a pau nona.” A olelo hoi ko kakou Haku i na Iudaio; “e huli oukou i ka Palapala Hemolele no ka mea, ua manao oukou, he ola mau loa ko oukou malaila, a oia ka mea nana i hoike no’u. Alaila wehewehe mai la oia i na Palapala Hemolele i kana mau haumana, mai a Mose a pau na kaula, i na mea a pau i kakauia nona iho.”
O ko Kristo hele mua ana mai, he kikowaenaia o kekahi apana o na olelo wanana. O kona hele hou ana mai, he kikowaenaia o kekahi apana e ae. Loihi ka manawa mawaena o na kaula, noho kaawale loa kekahi i kekahi, paupu nae lakou i ka hoike i ka mea hookahi; a oia mea ka mea e pomaikai ai na kanaka, a e nani ai ke Akua. Mai ka olelo hoopomaikai mua maloko o Paredaiso, a i ka leo hope o Ioane iloko o Hoikeana, ua ikea kekahi manao nui. Ua lawe mai na wanana a pau i ko lakou waiwai, a ninini iho la ma na wawae o ke Keiki a ke Akua.
IV. Ua kupono “ke ano o ka poe kaula” i ka manao, he mau luna kakau no ke Akua. Aole i like na kaula hemolele me na Kahunapule hoomanakiki, he poe puni waiwai lakou, hoike lakou i ko lakou wanana me ka uku nui ia mai, aole i loaa iloko o lakou, aole hoi iloko o ka lakou olelo kekahi hoailona i ku i ka oiaio. Kupono ke ano o Aberahama a me Iakoba; o Mose a me Samuela; o Isaia a me Ieremia; a o na kaula ma ia hope mai i ka manao “he mau kanaka hemolele o ke Akua lakou, kai olelo mai i ka uluhia ana mai o ka Uhane He molele.”
He poe kumuao lakou e ao ana i ka hoomana ia Iehova, he hoomana maemae, a hemolele, i ku i ka manao no luna mai ia Kupaa lakou ma ko lakou oiaio, aole i haalele; hoomanawanui no iloko o ka hale paahao, a i ka make hoi, ii kea, aole o lakou hoopunipuni. Huna ole lakou i ko lakou kino iho. Hana pinepine mai o Iehova i na hana mana ma ko lakou lima, i akaka, nana lakou i hoouna mai.
V. O ke kumu i haawiia mai ai na olelo wanana, ua haawaiia mai oia, e like me ka Petero i olelo mai ai. “Me he kukui la e hoomalamalama ana i kahi p@uli, a wehe mai he alaula, a puka mai ka hoku ao iloko o ko oukou naau.”
Oia ka mea i lana mau ai ka manao o ka ekalesia kahiko i ka hiki ana mai o ka Mesia. E like me ka olelo ana a Paulo. “Make aku la kela poe a pau iloko o ka manaoio, aole hoi i loaa ia lakou na mea i oleloia mai ; aka, i ko lakou ike e ana ia mau mea i kahi loihi, ua paulele ilaila me ka olioli, a ua hai aku ia lakou iho, he poe kanaka e, he poe malihini ma ka honua.”
Ka Dekeloga, oia hoi na kanawai he umi o na Kumu Kula Sabati.
I. I. Ka pule, Oia paha ke kanawai mua, a me ke kanawai nui, no ka mea, aohe mea
e ae e holo pono ai ka hana a ke Kumukula Sabati.
Pule nona iho ma kahi malu i loaa ka makaukau, ke akamai &c, e like me ke kauoha ma Iakobo 1:5. I na i nele kekahi i ke akamai, e noi aku oia i ke Akua, &c. Pule i haawiia mai ka uhane nana @ hoomaopopo mai i ke ano o na pauku Baibala ma ka Haawina, a nana hoi e kokua mai i kana ao ana, i komo ia iloko o ka naau o na haumana, a lilo i mea e huli mai ai lakou ma ka pono. E mau keia pule a ke kumu nona iho i kela la, i keia la, mai ka la mua a i ka la hope o ka hebedoma.
Pule ke kumu no na haumana ma ka hai pakahi ana i ka inoa i ka Haku, pule ikaika, pule me ka waimaka, pule mau ma kahi malu, ma ke kula Sabati, imua o na haumana, me na haumana, ma ko lakou mau hale, a ma kahi malu hoi, i noho pono lakou, i huli mai, i hoohanau hou ia mai, a lilo i mau haumana na Iesu, i loaa hoi ke ola mau ma ka lani.
I. II. Ka manaoio. He mea nui loa hoi keia, o ka manaoio, ka manao he oiaio no na
mea a ke kumu e ao aku i na haumana. Aole loa he wahi kanalua iki iloko o ka naau o ke kumu. Ua maopopo loa, e like me ka malamalama o ka la ma ke awakea. Ua maopopo ma kona manao, he oiaio loa ka ke Akua olelo, ka Baibala; he oiaio loa ua hewa na haumana, e kau mai ana ka make, a e hele aku ana lakou i ka make mau loa, ke huli ole, ke mihi ole, ke hoohanau hou ole ia mai. He oiaio no, ua make Iesu i kalahala no lakou, a hiki no ia ia ke hoola mai, ke paulele lakou iaia. He oiaio no, he mana ko ka pule, he mana ko ka Baibala e huli ai, e mihi ai, e ola ai ka poe manaoio. He oiaio loa, he aloha ko Iesu i na keiki, a makemake nui oia e ola lakou. Aole oia e kipaku i kekahi ke hele aku oia i o na la me ka haahaa, me ka hilinai ia ia. He mea nui keia manao oiaio. Ina nele ke kumu i keia mana nui, hana ikaika anei oia? a lilo anei kana hana i mea e ola’i na haumana? E like me kou manaoio, pela e hanaia’i ia oe, wahi a Iesu.
I. III. Ke aloha. He kanawai nui ia. Pono i ke kumu ke aloha i kana mau haumana, e
like me ka makua i aloha ai i kana mau keiki. E hoike ke kumu i kona aloha i na haumana ma ka pane oluolu ana; aloha aku no ke halawai pu ma ke ala, ma ka hale, ma ke kula Sabati, ma ka hele e imi, e launa, e pule pu, e ao aku, e kokua k@ mai, a pololi, a ilihune; kokua ma ka hoolako ana i ka Baibala, i na himeni, i na haawina kula Sabati, ma ka pule mau, a hana mau i na mea e pono ai, e ola ai na haumana. I na aloha ole ke kumu, ina hoowahawaha oia i na haumana, a kokua ole, a nuku aku, a huhu wale, a paupau aho no ka naaupo, no ka loaa ole, a no ka lalau wale, a no ka uuku paha, huli mai anei lakou a loaa ke ola? E aloha a mau aku no ka pono.
I. IV. Ka hoomaopopo ana i ka mea nui iloko o ka Haawina kula Sabati. Heaha ka
manao nui? E lawe ia a hooku imua o ke alo o na haumana. E paipai ana paha keia Haawina e lilo na haumana i poe mihi, i poe haaha@, i poe aloha i kekahi, i kekahi; i poe imi i ke aupuni o ka lani; i poe koa no Iesu. I @a hele kekahi i ka mahiai, i ka lawaia, i ka hana kaman@, i ka hana loio, ua akaka paha ia ia ka mea nui ana i manao ai e hana, a hooikaika oia i ko ia hana.
Ke hele nei oe, e ke kumu, e ao i kau papa ma ke kula Sabati, e ao aku ia e aha?
e huli ma ka pono? e noho ma ka hewa? E hoomaopopo i ke kumu. Mai ao wale aku no-makehewa. Pono ke oi’ku ka maikai o kau papa no kau ao ana’ku i keia la, mamua o ka maikai i loaa ma kela Sabati mamua aku.
I. V. Ka imi ana i hoolohe pono na haumana, i aloha hoi lakou i ke kumu. He kanawai
nui keia. Makehewa paha ke ao ana, ke hoolohe ole na haumana. Ke noho nei lakou imua ou ke kumu. Aole nae i haliu mai na maka, na pepeiao; aia na maka ke nana’ku la iwaho, a e alo alo ana io ia nei. Heluhelu paha na lehelehe i na pauku Baibala, a i ninau ke kumu i ke ano, aohe pane mai ka haumana; ina pane mai, he pane lalau no.
E paipai, e hoala i ka hoolohe, i ka noonoo ana i ke ano o ka pauku. E wehewehe aku i ke ano. Alaila, e ninau hou i na haumana, e hai pakahi, e hai like mai paha. E papa, e hoopau i ka huli ana o ka maka i o ia nei, e hoohuli mai i ko lakou maka i ou la i ke kumu. E hooikaika i nana mai, a hoolohe pono na haumana. E hoike i ke kii, i ka aina, i ke kulanakauhale, ka muliwai &c, ma ka Palapala Aina. E hai aku i ka nu maikai, i ka mea maikai e ala mai ai ka manao o na haumana. E hoala hoi i ke aloha o na haumana ia oe i ke kumu ma kau mau hana aloha a maikai. Poho ke ao ana a na kumu ke hoolohe ole, a aloha ole mai na haumana.
I. VI. Ka wehewehe maopopo ana i ke ano o ka Haawina. E huli e ke kumu i ke ano, a
loaa; e hai akaka, e hai pokole nae. He hana nui keia. Mai molowa ke kumu i ke kuhikuhi pono ana i ke ano o na mea ana e ao aku ana i na haumana, i ole e poho wale ka manawa o ke kumu, a o na haumana hoi; a hoi wale me ka waiwai ole.
I. VII. Ka mahele pono ana i na mea iloko o ka Haawina Kula Sabati. Hoohui i na mea
ano like, hookaawale pono; he moolelo, he olelo nane, he kauoha, he kanawai, he aina, he mauna, he muliwai, he oihana, he hewa, he pono, he laau, he pua, he poe mai, ke kumu, ka hope o na hana, he mau kumu hoohalike. He hana naauao a maikai loa keia. E hana nae, mai haalele ke makemake ke kumu e naauao na haumana.
I. VIII. Ka pakiko ana ma na mea ano hoopaapaa. He mau mea hoala i ka manao
hoopaapaa, manao like ole iloko o kekahi mau Haawina; he inoa, he huaolelo, he laau, he oihana, he kanawi, he hewa. Na hoopaapaa ano ole, waiwai ole, e waiho aku. Na hoopaapaa maikai, e wehewehe maikai, a maikai ua hua mahope, kea e ia.
I. IX. Ka hoi hou pinepine i hope. He mau ia ma na kula maoli, e hoi i hope, e ninau
kua-wili, i akaka ka loaa pono, loaa hapa, loaa ole. Mai waiho i ka hoi hou i hope a pau ka hapaha.
I. X. Ka nana mau ana i loaa ka hua. No ka hua ka lulu ana o ke kumu. Lulu hua, kanuhua, ka mahiai, kipulu, waele, hookahe i ka wai me ka lana o ka manao e loaa auanei ka hua maikai ke paupau aho ole, Pela no ke kumu kula Sabati, e ao mau no me ka manao e loaa koke ana n@ hua maikai.
HAWAII.
O ka pau ana keia.
Ka pau ana keia o na Haawina Kula Sabati e paiia ana ma ke Kuokoa no ka makahiki 1874. A o ka pau ana hoi keia o ko maua hooponopono ana i ka aoao eha o ke Kuokoa. Ekolu no makahiki o ko maua hooponopono ana. Aole no ka uku ka maua hooponopono ana. Aole maua i uku ia. He wahi makana iki, he 20 dala ka i loaa ia Hawaii, na ka Papa Hawaii mai, no na lilo i ka pepa, inika, a poo leta, wahi leta, no ke Kuokoa, a no ke Alaula, aole nae oia i noi aku. Ua ukuia no H.M. Wini no ke pai ana i ka aoao eha, me ka pepa pu, he $1,000 dala ma ka makahiki mua; $800 ma ka makahiki elua; a he $600 ma ka makahiki ekolu, na ka Papa Hawaii mai. Oia ka mea i ae mai ai o Wini e hoomau i ke Kuokoa. Ina aole i haawiia aku ia mau kokua, aole i ae e pai i ke Kuokoa. Ua nele kakou i ke Kuokoa ole.
Ua hana maua me na hoa o maua, no ke aloha, no ka minamina, no ka makemake e hanai aku i na uhane o ka poe heluhelu i ke Kuokoa. A ma ka nana ana, a huli ana ua akaka, ua piha pono na @olamu o ka aoao eha i ka ai a ka noonoo, i na manao maikai, na kaao maikai, na @ hou misionari maikai, na mooolelo maikai, na mooolelo o na Aha Euanelio o keia Pae Aina, @a mele maikai. Owai ke @ e olelo, he mau kolamu io ole, hoihoi ole, papau wale ko ka aoao eha? Mehea na mea oiaio, ma ka aoao akahi anei? ma ka aoao eha paha? Aole maua e kaena ana no ka hoopiha an@ i ka aoao eha i na manao maikai. O @ukoa ka poe heluhelu ka i ike, a ke @oapono mai. A o na hua noloko mai o ka aoao eha, na ka la hope e hoike mai. He mau hua paha no ke ola, a he mau hua paha kekahi no ka make
Ke pau nei ko maua hooponopono ana i ka aoao eha o ke Kuokoa, aole n@e no ko maua paupauaho, a makemake ole e hoomau. Ko maua makemake no ia e mau. Ua nawaliwali no na kino, ikaika nae ka uhane, ka manao, ka noonoo ana. Wela hoi ke aloha i na kanaka Hawaii. Ke ake nei no e hanai mau aku. A@, ua hooholo ka hapanui o na lala o ka A@ahui Euanelio o Hawaii nei e hoopau ka Papa Hawaii i ke kokua ana i ke Kuokoa, a e kokua i ka nupepa hou, oia hoi “Ka Lahui Hawaii,” a malaila e lilo ai ke dala kokua o ka Papa Hawaii; aole nae e oi aku mamua o ka ewalu haneri dala ma ka makahiki hookah.
No ka hoopau ana o ka Papa Hawaii i ke kokua ana i ke Kuokoa, nolaila, ua pau pu ko maua hooponopono ana i ka aoao eha, a hoi no ka hooponopono ana ia H.M. Wini.
Aole e hoopau ana o H.M. Wini i ke pai ana i ke Kuokoa Aloha no oia i n@ kanaka Hawaii, a ke @ nei e hoao e p@ ia nupepa no ka Makahiki 1875 me ke kokua ole ia e ka Papa Hawaii; me ka manaolana e ola ana ia ma ka mahu@hua ana o ka poe lawe me ko lakou hookaa pono ana mai. Nolaila e mau ana ke Kuokoa. E mau hoi ka lawe ana. E mau ana no ko Hawaii kakau ana non@, i na Haawina Kula Sabati, i na mele, a me na manao hoonaauao, e like me ko ke Akua kokua ana mai. Me ke aloha Hapi Nuia.
LAIANA, a me KAMIKA.
HEBEDOMA HAIPULE. – Aloha oukou e na hoa haipule ma Hawaii nei. Auhea kekahi hebedoma nui iloko o ka M.H. 1875, e like me ka hebedoma mua? No ka mea, he mau tausani ekalesia ma na aina naaauao e pule mau ana i ka Haku, e iho nui mai ka Uhane Hemolele maluna o lakou, i ola lakou, a me ka lakou mau keiki, a me na hoalauna. Eia paha ka pono: e waele, a lulu kela ekalesia keia ekalesia nona iho ma ka pono; a e pule hooki ole, no ka mea, he manawa keia e imi ia Iehova, a hiki mai ia, a hooua mai i ka Uhane maluna o kakou, e like me kana hana ana i ka la Penetekoka.
NA BUKE
I HOOLAHAIA E KA PAPA HAWAII
ME KE
KUMUKUAI O KELA ME @
BAIBALA HEMOLELE NUI ILI GUL@ me na kuhikuhi ma na aoao...
Baibala Hemolele Nui ili eleelo kaekae wai gu@...
Baibala Hemolele uuku iki iho kae wai gula
Baibala Hemolele pananaiki iho ili eleele...
Baibala Hemolele ili eleele...
Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi...
Kauoha Hou ili eleele kaekae wai gula...
Kauoha Hou ili eleele...
Kauoha Hou Hapa Haole...
Lira Hawaii 1848 me ke kanawai...5
Lira Hawaii 18@... @
Moolelo ekalesia...@
Haiao ili lahilahi... @
Hele Malihini ana... @
No ko ke Akua ano...@
Lira Kamalii... @
Hoike Palapala Hemolele... @
Moolelo o Heneri Opukahaia ...@
Hoike Akua... @
Wehewehehala... @
Ninau Hoike ili manaonoa... @
Ninau Hoike ili lahilahi...@
Kumumua Kula Sabati...@
Buke Lawe Lima...20
He Buke no ka Pope...15
Ui Kula Sabati Helu 3...25
Ui Kula Sabati Helu 4...15
Ui Kula Sabati Helu 5...25
Buke Euanelio a Ioane...10
Himeni Hawaii...105
Himeni Hawaii ili nani...175
Kumu Leo Mele...10
Kumu Leo Mele ili nani...@
NA KAUOHA HOU PAKEKE.
Ili gula nani...1@0
Ili eleele kaekao nani...@0
Ili eleele...@0
KAUOHA HOU PAKEKE ME NA HALELU.
Ili gula nani...170
Ili eleele kaekae wai gula...65
Ili eleele...@0
Buke Wehewehe Huaolelo Baibala, elua ano...
Buke Wehewehe Ano Mataio...
NA HALELU PAKEKE.
Ili Gula nani...50
Ili eleele kaekae wai gula...30
Ili eleele ...20
Ka Hao Hoonani (Buke Mele)...25
NA BUKE MELE HOU
Himeni Hawaii ili nani...175
Himeni Hawaii...1@
Kumu Leo Mele ili manoanoa...@
Kumu Leo Mele...10
Lira Kamalii...2@
Lira Hawaii 1848...@
Lira Hawaii 1855...@
Hae Hoonani...2@
Leo Hoomana...20
EIA NA BUKE HAAWI WALE.
PALAPALA LIILII –
Helu 4 – Makemake anei oe i k@ o’a?
Helu 6 – E hele i o Kristo la.
Helu 7 – Ka hoi ana mai o ke Keiki U@auha.
Helu 11 – No ka hoohiki wahahee i ke AKua.
Helu 16 – Ka Eehia ana o ka Ahaaina a ka Haku a me ka Bapetizo ana.
Helu 17 – Mai hana ino i na holoholona.
Helu 18 – No ka mahi ana, kuai ana a me ka inu ana i ka Awa.
Ka Davida Malo Kumumanao.
Ka Moolelo o Batimea Puaaiki.
He elua mau ano Buke Mele Hou ma ke Keena Kuai
Buke o ka Papa Hawaii. He mau Buke nani @
Kupono hoi no na Kula Sabati o kakou. E ne@ mai – e nana – a e kuai.
Aia ke keena kuai buke o ka Papa Hawaii me ka huina o Alanui Betela me Alanui Kalepa, a kokak@ ana i ka Hale Leta.
J.F. POKUE.
Kakauleta o ka Papa Hooko o ka Ahahui Euanelio o ke Hawaii Pae Aina.
KA NUPEPA “KUOKOA!”
Hoopuka mau ia
I KELA POANO KEIA POAONO.
$2.00 no na mahina Um@umamalua
$1.00 “ “ “ @
ME KA HOOKAA MUA MAI.