Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 34, 19 August 1876 — Ke Kau Ahaolelo o M.H. 1876. [ARTICLE]

Ke Kau Ahaolelo o M.H. 1876.

La Hana ?S—Poalien.*, Aug*te -4. Haliwai ka Ahaolelo e like me ka mao. Hoike mai ke komite w*e uu ka ooonoo Bda i u* bi!a e hooloh ai i ua pauku 64 a me (J(> o ke kanawii kiviia, e pili ana uo na laikini kuelih.ui huoponopooo ia na bila mui, a waiho oui ho bila hou ma kahit)iii mau biU elua. Apono ia ka hoike, a waiho ia ka biia no ka Uelohelo elua. Hoike mai ke komite wae oo ka noonon ana i ka hoopii a ka poe nana i h»na ke AUnui Kuia, mawaena o ke Alanui Liliha a me ke Alanui N'u-nou, o noi mai ans, e wiiho i ka hoopii mi ka papa, a na na ko« misina e nana i k& nui o na lilo no U hona ana, inamuli o ke k*uoha a ke Kuhina Kalaiaini), a hoike m&i imaa o keia llale, a oia ki hiiawim a keia Hale e haawi ai. Apono ia ka hoike. Hoike mai ke komite wae no ka noonoo ana i ka b;h e hookuu ai i na paahana milaloo na aelike i oa la koho luuamakaainaoa aua ua hooponopono hon ia ka b li, \ o hoohoio loa aku i ku bita mo ka hoololi no ke kakau poepoe. VVaiho ia ma ka papa. Hoike mai ko komite hooiaio bila kanawai. Ua oluolu i ke'lii ka Moi ke kakau ino.i ana i keia ma i l> U : 1 B:la e hoom.ma i ke Kuikahi Panai Line. 2 Biia e oi i ka manawa e koi ui i ka waiwai o keknhi mea i make. 3 Bita e hooioli ai i ka pauku I, mokuua 37, kanawai kivila. <1 R Ia o hnnlf»li ni i .nn nankn 7J)7. a me 799 o ke kanawai k:vih. 5 B.hi e hoololi ui i k;» pauka 1, mokuna 31, o ke kanawai karaima. G Bil;i e hoololi ana i ke kauawai no ke kuai nua i ka awu. 7 Bilti o Kauohii ana i na mea a pau e lawelawe ana i na oihana aupuui, e hookupi ia. Hoike mai ke komile o na Ahahookoloholo uo ka noooo; ana i ka bila e hoolilo ana i ka paaku 3 o ua kanawai o 1370, e pili ana ika awa. Waiho la ma ka papa. Hoike mai ke konnte o na Ahahookolokolo no ka nooaoo ana i ka hoopii a Haalou no koua uku lawe leta e nei mai ana e waiho ma ka papa. Aponoia. Hoike mai ke komile o oa Ahahookolokolo no ka noonoo ana i ka hoopii a Mr. J K'ihaloaahu, e uoi mai ana i uku hoomau nona e noi mai aua, e hina ia i bil« k»na wai no ia mea. Apanoia. Ileluhelu mai o Mr Kanealii, he olelo hooholo e kauohi ana I ua koemle 13 i ho« lo ai i Kalawao, e hoike mai i ka lakou hoike e pili ana uo na mai lepela i ka Poakolu.

Heluheln mai oMr Nakaleka he olelo hoohoio i $200 no ka inuliwai o Halawa, Moioka'. Waiho ia a nooaoo pa mo ka Bila Haawina. Hoolaha mai o Hon K-iai be biU e pili ana i na hao kuui. Hoolaha mai o Mr Pilipo he hila e hoololi ai ika pauku 527 oke kanawai kivila. Helahelo mua mai o Hon Kaai he bila e pili ana i na kaa lawe ukaiu. Waiho ia no ka heluhelu eloa. Helohelu mua mai o Hon Kaai he bila e kaupilena aoa i ka nui o m ohna e hwe ia ai malona o ke kai holoholo lealea. Waiho la keia bila ame ka bila maluoa ae ma ka lima o ke komiie wae, Kaai, Kakela-opio, Dom : niB, Waterhooae, a me Kalaokoa. Hapai hoa ia ka nooooo aoa oo ka bofke a ke komile wae, no ka 000000 aoa i ka b<U e hookuo ai i oa paahana malalo o oa olelo aellke ioa la koho balots. Ma ke noi ua hooholo loa ia ka bila. Aponoia Na Hana o xa li. Bila Hinmt imaa oke kom*te oka Hale. Hon Wsterhoose ma ka noho. Hoike mai ke Kuhma Kalaiaioa i o« Mo oo na Looa Lett o Hawaii, M<ni, Molokai, Lanai, Oaho» Kauai, $3,200. | Noonoo ia ka haawioa ona Looa Let« o Hawaii. | No oa Looa Leta o Hawaii $800 Mo» o Mr Birch kapae loa. Hoomaha ke komite. llalawai hou ke komilo ma ka hora INoi o Mr M*rtia 600 " Kaai 200 Hooholoia e kapae loa.

N» Lud« L ti o M*ui, Molokti & oai t ka iakou h&awina 1.000 Noi oMr Nakn!eka e k»pac Hooholoiā. Na Luna LeU o Kauai 400 Noi oMr K*!«uko» e kepae. llooholoi». No oa L«na Lel», 7.V2t» Noi o Mr Nt«āh» 7,542 " Prt3too k»p*e. " Qft!emaou 10,000 Hooholoi* 7,r2ti Noi mai o Mr Nahiku, no k« Uwe leU noai Lahaiaa aka a t Kaaoapali, W«iher t Hooleia 200 Noi mai o Mr Kmealii, no ka lawe let% mai Waihee, Wailoku, a me K«huluai t Hooleia 12(> N i lilo hi\le ilioa alii 250 Hooholoia. Na Elelo 2,080 Kela, tne keia lilo oke keena, 2,000 Noi o Mr Kalaukoa 1,0000 " Btrch e hoopauee ia k» Poakahi. Hooholoi#. Kope ana i na moolelo o na Buke t n» > Luua Lloona 3 000 Noi o Mr PrcBtoo 1,500 Hooholoia 3,000 Kuui ana i na me* hona «lunui 1,500 Noi o Mr Bjreuaba 1,000 j Pilipo 500 | llooholoia 1,000 | Na Poho Alanui 1,000 ! Noi o Mr Helekunihi 200 J " Pilipo, uo n» poho AUnui ioa | mokupuni a p»u, aole o hoolilo U oo ke- | kahi mea e ne, 1,000 Hooholoia ! ! Alanui & AUhaka no na mokupuni a i pau 108, IG,OOO ! i\\n ke Kuhina Kalaioioa o waiho i ke k "Soi ! o v 'Mr 15ircn, e muiieie ia ho Keia a j me keia mokupuni. 1 Nui o Mr Pilipo, no na alanoi a me na j alahaka o N Kona, 2.000 ; llooholoia e waiho i ke komite w*e. ! N<i hana hou i ou inea e hoohau» ana i , na paaliao, 10,000 | Noi oMr Naukalekn, hoopanee loa. | Ouie noonoo ia ana, hoopan ia ke ko- j mito mo ko nouoi aku i ka Hale ua ooonoo , la ka Bila Uaiiwina e hke me na mea l bo> ike ia maluna. Apono la ka hoiko a ke ! komite, Koho ia ke komile wae, Moeho- j nuB, Green, Bareuabi, 13 reti, (ir.y, no ka j noonoo ana i ka Haawioa, uo ua ulanui a j me na alahaka a pau. Hoopanee ka Hale. La lUsi.—79 Poaono Augite ō. Ha!awdi ka Ahaalelo e l»ko rno k» man. Waiho mui ka Loio Kuhiua be olelo : hooholo, e hooman» ia aku ka Moi iloko o ; kona Ahakukamilu i mau komi9tQa e hoo- i ponopono ai i na kanawai, a e hoomana ia i iakou o kikoo aka ike Kuhina Waiwai i : na lilo no ia haua, ine ka hoike hou mai i I; keia haiawai hou aua aku o ka Ahaolelo. Hooholoia.

Hoolaha raai o Mr Mahoe ho bil« e hoo- ; noho aoa i m luna makai i mao hina lela & e hoopooopoao i ka lawe aua ona ek« | leU. | Waiho mai o Mr N*hako he olelo hoo- 1 holo o 000000 ia ka liila Haiwiua i oa !• ' a pao. HooholoiaIleluliela mua mai oMr Pilipo ho bilt I e hoololi ai i ka paakn 5*21 o ke kauawai kiv»la. Waiho ia oo ka heluhela alaa. ! Ma ke kapae ia ana o oa rala, ua hoike > raai ke komile w*e i waiho ia aku ai e noooooaoo oo oa haawioa o ka Lanawai, Ha- | oa llou a me ka Luaa Alanui oo Oabo, e j apooo aua i ka maoao e hoohoi ia mau oi- ; haoa. [ Nl HASA o KA LA. Helohelo aloa ia ka bila e hoololl ai i ; ka paoko 10, mokuna 41 oka kanawii ; hoopai karaima. Waiho ia ike komila | wae. ; Helohela aloa ka bila e hoololi «i ika | pauku 4o ke kaoawai awa o lalai 8, 1910 i Wiiho ia ike komto ooa Ahahookolokolo. Helohelo aloa ia ka bila o oko ai ke aopooi i oa oko moka o o» paahao i hoo- 1 koa ia e hoi i ko lakoo mao bome a boo. paoee loa ia. Helohela alaa ia ka b»la e hoikaU ai i | ke Kahioa Waiwai oo kekahi mau d >la i hoolilo ia e ia a waiho »a i ke komite wae. Helahelu aloa ia ka bīla e piii aua i na olu laao. Oiai e hoopiapaa aoa, na Uoopaoee ka Hale,

La UaK* S0. —Poaka!ii, A 7. ! HaSew-i ka Aiiieleio e tu« ki mm. I rnt)a m«i o -Mr h* b?U j e hoakaka ena i ke eno o n<* pUapila noi no ka wa-wai o kekahi rnea t make. VTarho ia eo ka helohelo elo». Helohela mai o $fr be olelo hooiiolo e papa i«< ia ke komn ana m»i <♦ oa koa ka p»pale iloko o iieiA H»le, o;ai e neho an - * ka H«»Ie Hooholoia I Sa O K( LA ! H<?iuhtlu %fu* ta k« e hoomāln ana | i m olnl 'ia. W«»ho ta i t-? vr»e, \ KaheU opī.*, <ireen, Kao*», B«reb a me Iv»*t Heluhela aln* ia fca b>la e hookno ana i kekahi ts«ti auh*u o n* makaa h »naa nui i na kfikt. Hoopanee Ina i«». | Helahela alaa ia ka bila e hooponopono S ai i Ka mahele an» i ka wt»ī ma ni ahnpnaa o Waieha, Waihe?. Wailuku & me Wfctk*pn. Waiho ia i ke komUe o na Ahnhookolokolo. Helohelo aloa ia ka bla e i ka paukn 174 o ke kanftvrii kivila e p»l» ana i n» L'ini Alooni. ia i iee kornite wr>e, fxreen, B'Tch, Barenabi, a tne Moanaoli. Helohelu olua ia ka b«la e hoololi ai i ! ka pinkn 913 o ke kan*wai kivils, e p'li ! flr»a i ka hookohn ooa i na Innakinawai apani. W*iho ia no ko kakau poepoe. Helnhelu alua ia ka hil i e hoololi a» i ka piuku 57 o ke kanawni kivilo, e pili ; ana ina laikini kudib. Wiilio i>i ma ka papa. Heliihelu alua ia ka hila e hoopau ai i ka panku 2oke k mawai e hooinnna ana i na lunakauaw;ii apana, a tne na lunakanrt'.vai ht>omalu, e hookolokolo i na hihia | laiina hosva, a me hoo'.wilewah* inoekolo- j he, i apono ia rna ka la 31 o T)ekemaba I H>;t. Wiūlio ia ike komile wae, Green, If;>lsle.i(l, Maheloua, Watei'htjuso, a mo Kama uoha. I»tL\ llaawin'a.

| Noonoo m k;\ IT iawin;\ iinuri oke j komUe oka Ilalo, uoho o Mr Kalaukoa | ina ka noho lunalioomalu no ke komile. i Lunawai, ame Kakauolelo Mikeke, , Luna Alanui o ka mokupuni o Oalm a me ka fi'ina o na Ilana hou, Ilooholoia C,OOO K:\kauotelo a ka Lunawa 5 , i llooholoia 1,920 Xo na Luna Alanui o na mokupuni a p iu koe ka mokupuni o Oahu, Ilooholoia 0,000 Xa Hana llou i na mea e hoohana ana ana i na Panhao, 10,000 Noi o Mr Nakaleka, kapae ile lii ma ka ae, 10 hoole. , Ke!a ame keia lilo oke keena, 9,000 Xoi o Mr Pilipo 1,500 llooholoia 2,000 Xo ka malama ana ina lepela 55,000 ! Xoi o Mr Xakalokfi, e hoopauee a hoike mai ke komite o Kalawao. Uooholoia 55,000 j Na Kauka me na malama mai kaahej lt\ 12,000 | Xoi o Mon Kuai hoopanee mahope. J " Kaueuiii kapae loa. ! Hooholoia lioo])nnee mahoj)e. Halomai Pupule 10 000 ! XV>i o Mr Kanealii 6,000 Kaina 8,000 | Ilooholoia ]0 000 Xa lilo malalo oko kana\rai e hoemi ana i na mai 4,000 Mr Pilipo waiho i ke komile. , 3fr I>iroh kapae loa. j 3lr Preston 3,500 I Ilooholoia e kapao loa. Ile 23 ma ka ae, ahe U1 ma ka hoole. Kia ka poo makemako o hoopau i ka haawina no ka hookamakama, Kuilielani, Aholo, Kaiue, Kanealii, Kamauoha, Pilii po, Lilikalani, Kauai, Bireh, Naili, Ilaliiloail, Heleknnilii, Aiwohi, Nawahi, Halemanu, Mahoe, Waterhouse, Nahaku, Mahelona, Kaina. hui ia he 23. Eia ka poe makamake e mau no keia ha;iwina. i pau ole ke kauawai hookamakama, Dominis, Kanoa, Green, Moehonua, Walker, Kakula opio, Waila, Kalianu, Moanauli, Kamika. Kaai, Gay, a me Pivston, hui ia he 13 walo uo poe, makemake. e hoomau aku i ke kauawai hookamakama no keia aupuui. Hoopau ia ke komiie me ke noi aku i ka Halo, ua noonoo ia kekahi haawina, a ua hooliolo ia imua o ke kouule. A|k)uoia. lloopauee ka llale.

; La Uana So.—Poalu» Augate 8. llnlau'ii ka Ahaolelo e l ke me ka Hoikemaike komite hookolokolo, no ka noonoo aaa no ka bila o hooloH ai i j ka iioololi o ka pauku o ko kanawai kivila, e pili nna i ko oki num, e noi mai | aua, ua hooj.>oiiopouo Hou ia ka hila a \ waiho mai i ka bila me ka hooponopono I 110 ke kakau poepoo ana. Waiho ia ka hoike ma kapapa a hiki i ka wa o heloheln alua ia ai ka hila hon. lloike mai uo ia komite no ka noonoo ana i ka bila e hoololi ai i ka panku 237 o ke kanawai k'n ila, a e Uoopau loa ana i ke kanawai e hoololi ana ia pauku i apo« 1 i uo ia ma ka 1862 e pili aua ina Inua pa aupuui, e noi mai ana, ua hooponopouo ia ka bi!a, a waiho mai ika bila uo ka (T heluheiu alua. Apouo iaka hoike, a wai* ho »a ka bila no ke kakau poepoe a e heluhelu akolu ia ma ka Poaouo. L, . •

Hoike niai ke korr«:-.e wae no ka lioonoo \ i na bila e hoololi ana i keia niau paak-L 1 E hoololi ana i ka panka 10 o ka moka- \ na 4l oke kanawai karaima. 2 E hoolo- ; li i ka {>auku 10 oia kanawai no. 3 E j hoohoii ai ika j>anka 10. 4 E boolo!i ai i j ka paakn 20. 5 E hoololi at ika pauka j? 21 oia knnawai hookahi no, e noi mai ana. \ O ka bila 1, e hoopanee loa ia, 2, e hooho ; lo ia me na hoololi, 3, e wniho aka ia bila ; me na hoololi no ke kakau pocpoe T 4, e j hooholo ioa aka no ke kakau poepoe, 5, e • hoihoi aku ika niea nana ka hi!a. Wai- ; ho ia ka hoiko ina ka papa. Hj.va o.ki La.

| Heiuhelu alua ia na bila elna, e hooholo j ana i ka mokumahu holo pili aina. Wai- ; ho ia i ke komile wae, Preston, Kamika, j Waila, Kaai, a me Waterhoase. Heluhelu akolu ia ka bila e hoololi ai i ka pauku 455 o ke kanawai kivila, e hoo- » kuu ana i kekahi mau waiwai aole e auhau ia. Hooholo ia ka bi!a nie kekahi mau hoololi. Heluhelu akolu ia ka b»!a e hoololi a' i ka piuku 4 f J o ka mokuna 55 oke kanawai hoopai karaima, e pili ana i ka haawi ana ina laikini no na kahuna lapaau. ; Ilooholo ia ka bila ine ka hoololi. Hoomaha ka Ilale. Ilalawai hou ka Ilale nn ka hora 1. Blf.A IIiAWINA. Noonoo ia ka Bila Hiawina imua « ke ko?nite o ka Il ile Noho o Mr Helekukihi ma ka noho lunahoomalu no ke komite. Kokua i ka Ilalemai Moiwahine. Ilooholoia 21,000 A?ia Aina Aupuni, 13 000 Noi ke Knhiua Green IG,OOO " Mr Bireh, aole e hele ke ana aina aupuni i ka aiua o kekahi moa e aku. Noi o Mr Kaai e waiho ia ma ka lima o ke komite wae. Hooholoia 13,000 Malama a me ka lioomalu ana i na kaikamahine Ilawaii, 10,000 Noi o Mr Birch kapae loa. Ilooholoia kapae loa. Pai Palapala Aupuni 2,500 Noi o Mr Kalaukoa kapae. " Kanealii 1,000 ,c Pilipo 1,500 " Kaina 2,000 Ilooholoia 2,000 Ke ola ona paahao 9,000 Noi o Mr Nawahi 0,000 Ilooholoia 9,000 Noi mai oMr Nahaku e hapai hou i ka noonoo aua no ka haawina, "Na lilo malalo o ke kanawai e hoeuii aua i na mai 18 ma ka hoole. Noi o Ilon Waila, na lilo malalo o ke kauawai e hoemi ana ina inai &e, 3,500 Noi o Mr Aholo, kapae a haiolelo loihi mr»i me ka maikai lea.

Ika ninau ia ana na lioopau loa ia ka h.iawina. Kia ka |>oo kuokoa e hoole ana i keia kanawai: 3[artin, Aholo, Kahuila, Kaiue, Kanealii, Kamauoha. Pilipo, Ltlikalani, Kauai, Bireh, Kalaukoa, Aiwohi, Nawahi, Ilalomanu, Mahoe, Waterliouse, Wana, Nakaleka, Maheloua, Kaina, hui ia ho 25 poe makemake ole i keia kanawai e hoomoekolohe aku aua i na waiiine. Eia ka poe kue, Halsteatl, Gav, Barenaba, Kaukana, Preston, hui ine 12 alii, like me 17 waie no,. noiaila, ua hoole ia ka haawiua. lloopau ia ke koniite me ka hai aku i ka Ilale, ua noouoo ia kekahi mau haawiua. Aponoia. Iloopanee ka llale. I E oluolu oo a me kou ma«i hooke- ! le e hni akea ae i keia mau huauielo ae e |kau se U mulauo, "ma ka iohe m*i elua | m;u kahunapule. , ' Md ka auina la Poali. ima ia 11, o Aog-ite nei, m.mele ia ae kei kahi keiKi opiopio, uona na makhhlki he |20 a o», o kon» iuoi o Hale LleieU. Mai hupe iho o ka pau »ua o ka haiolelo aoa lake kahunapole R t ;v J. N Paikuli, hai mai ia o k» pulo hookuu me fea himeai ma ba lua kupapau. īka hiki ana a waiho ke kopapau ma ka lua kupapau, heluhelu ia ku himoui, a pulo ka Kev. J N. Paikuli. Makaukau iho ia na mea ia laua ke kanu, ia wa paoe mai la ka makuahiue noua keia pahu kupipau, e kali iki iho ke kaou aoa. Lai iho la oa mea ia laua oa kopala hio lepo. Ia wa do i hoomaka ao ai noi kakuuapule hou e pule, eia ka oia ka mea i kali ia'i ke k«ou aoa, elua kahuoapule oana e pale. Aole n#e he maopopo pono oka pule, me he wea la, i ka hoomaopi>po ako, he pule kuoi kaua, a pau k&ua pu-'e aoa ka make loa aoa. Kau iho kihuoapole la, he puolo laau malaua pono o ka unnuma o ka p->bukupapuu, a maluaa iho o ka moena ho poluku, a maluoa iho o ka pohaku ho pua aho haie. Oko k%mu o keia haoB, i ole e hele ka ohane o ka mei make e kiei ma ko hai ipaka hale Oka iooa o ke kahuuipulo nana keia hana hupo o Dr« Niho. Peia iho ia ka hana ia ana, aiaw«. bo o ka luakiui hooie pope o Kawailoa. He kahuuapule oo lehuva, a he kahuuipu* le no ke aupum po o Sikana a me ka moo kahiko. F«u ola no hoi ka haoa hoopuoi* puui a kahuua Ha\var. Ahea ia ao kanaka tu l Ue apaoa kauUua o Waialua no ka oiauuo, a«a, ma keia mau hana »Dr Niho, hoi boo o Waialaa i ka wa ia Waa* waaikiuaaopo. He mau wahi mei hou ia o fce Eaukai. Enoka KauuiLiWai