Ka Nupepa Kuokoa, Volume XV, Number 52, 23 December 1876 — Nu Hou o na Aina E. [ARTICLE+ILLUSTRATION]
Nu Hou o na Aina E.
Ua makaikai ae ka makani ino (kai puni) i na kapakai o Benig>jU, Inia. Ua uhi pu aku kekahi nalu he iwakalua kapuai ka hohoou uialuna o kekahi wahi mokupuni uuku, a ua pau i ke kaunia iloko o ia kai hoee, he 20,001) kino kanaKa. Ua koho iho uei ko Komisioa lapana i hoounaia mai e hele e hakilo i ka hoouA&uho ia una o ko Ameiika muu kamulii i ke hiio hoonaHuao ana a Bosctoua, a e hoi aku ana ia e hoikeike aku i kona aupuni, i ka mea ana i makemake ai. He 1,300 ka nui o na make i kanuia ma Sivana, mokuaiua o Georegia, mai ka la 21 mai o Augute, a hiki i ku pule mua o Dekemubi. O ka eha hapa lima oia heluna, ua make nu ia no kti mai korela mai. O na loaa o ke AUuui Kaa Ahi o ka Umona Pakipika ma A(nerika Huipuia no ka uialama o Augste, 1875, he §1,303,175. 35, a oia he $333,940,52 ka oi ae ī keia Augite i ko ka Aug,»te o ka makahiki i hala. Na loaa no SepHtema, he $1,305,955* 99, oia he $774, 91*9. 59. He $750,000 ka nui o na d*la a ka Uhni Enelaui i hoomaunauna ai oo ku hoouna ana i na puali imi welau akau, aka aole nae i holopono iki. Eia ka uui o na koa a Kusia e ohi hou ai like me ke koahau» hope iho nei : He 196,292 koa hele wawae, he 2(5,?8d koa kaua 1 10, a he 624 pukunuhi nunui. 0 ke ano pukuniahi u Amenka. E haalele ana ke kua ahi lawe koa inua ia Sana Peteroboro ma ka la 15 o Novemabo, a e lawe oia he 16,000 ka nui a hiki i KischenofT. Ua j papaia na kaa ahi lawe ukaoa a ohua o na | ahahui kaa ahi a pao, e hookiika iakou | man hana mau, a e hoihoi ae i ka inana hooholo o na kaa ahi i ke auponi. O ua alanui kaa ahi malalo aku o Polani, ua heo* paaia, oo ka mea, na makemakeia kefa mau kaa abi, i mau mea Uwe ukana kaoa. Ua konoia oa kaoka Upaao a pau o ka hema o Kußia, e komoae iioko o na pual» kaoa me ka hookaolua ole. r Ke ala ana mai o Rusja a fau. Ua paneia ka haioUlo kaoa a ka Eme« pera o Rusia e kooa mau makaainaoa a | paoi kona aopun noi hewahewa me he mea lealea wale la oo ke kana la Ukou. (Ja haawi manawalea wale mai na poe mea aioa nui o Kar»imea i na dala no ka hooUko aoa i oa mea kaua» a peia oo na aoo makana a na poe kalepa ime na kolana* kauhale. Ke "haawi wale mai oei ka Uhoi i na mea a pau i loaa ia lakou me ke uoi ole mai i hoopaa," no ka maUma apa i ka hanohaoo a me na pomaikai o Rasia. I ka maoawa e hoeoeuia at ka lahui nona oa kaoaka he kaoawalu komamalima milioua, ma ka haawi wale aaa mai i na makana i ke aopooi, ka aina hoi, aole e komoia e ka eoemi koaa waeoakooo.i be me« ole loa ke olelo ae, aoia e hiki ia ia ke ohi i oa koa a hoolako ako i kqna mau aomoko kaoa me n» lako o ia aoo. Ke ala mai #ei ka hoomaoao ana no ko Ukoo Unakila ooi i ke kaoa o 1812 i haole ai o Napoleoo 1., ka mea e noho aoa maluoa o kekahi aina nui i lako a kooooooo i keia mea he
Kaui*. A aole i o» eko ko !ahou ukiuKi i n.i F.»rnni e liW» ko Ukou hahu 100 Ioj» i kfi>* w« i na Tureke o p*»~ p«iia mai oe> e Btrr<lmia. 0 ka I)isr«t i li iiaiolelo kneu» ma kn «haaio» a ka Haka Meia o LaiUo#, e olelo eua, aobe lahu» e ae i oi aku k* m«kauk«ii i ke kaua e like tne BfrītAnia, a o R«nn kuoni U»na nui ka malama i ka maluhi», oia ka inea n»oa i hoaa m*i i ke ahi iloko u Ka puuwai imepenaU o Rus>a A iloko o ka anapu ana o ku uila waeaolelo e lawe hele aua i keii haioleio akeua i k* ikaika o B?ritani& ma o a m**oei o Europ«, aia hoi, iluko o eiua hora pouoi wale uo, un hai aku ka Ktne. pera o Rusm i kana hiuolelo m&kemake kaua iuiua o kona m»u makaaiouoa tna Moaeow. Eia kana olelo pane ikaika i ka H«ku Dit>iaeli, "ina aole e aeia ka*u (ltosia tiiuu noi, alaiia e hnua kaokoa ana aa." Rustl A MK KON'A POALI Kul. 0 ka puali koa Rusia i keia w», o* ka Einepera maoli uo ia o keia (Hanuwa i hoomakaukau, mahope iho o koua kau ana ae maluim o ke kalauna. 1 ka hoomaka auit okekana o C<trHia>ea, he 1,4000,000 wale no ku nui o uu koa Rus>a ia wa. Mailoko aeo keia heluuu, lie 245 000 h* mau koa hou lou aofie i maumaa, a aole e hiki la lakou ke kue ukn e hakoka ene na puali koa o iia uiana o ke kouiohana o Euru|>i. Noluila, o Aled.oekero 11, ka Emopera i keia wa, o kaoa haua muß, o ka hoomahuahua a me ka paikau ana i na koa ; a utai ka 1602 mai a hiki i ka 1800, ua ao mau ia ua koa i ka pnikau me ka honmahuahua ana i ka ikuik». Aka, oo k« nui hewahewa o oa koa a Gereuiatiia i ohi ai i ka ]8»0, ua hoala mai ia i ko ka Emepera uouuon) tie mea nui hou aku no kwi koe o ka oih»n§ koa. «»i;* ka ni'nao like. Nolkilh, i ka No o 1870, ua kaaohaia ke knhma kaua, e hookomo i ke ao aoa naauao iloko o n» koa nia na puali kau:*, a mu ka !a 13 o lunuf>ri, 1874, u» kuahaua i» kekahi kaoawai hou uo na k«>a ua kunawai hou l» : E knmo uo kelr> a me keisi makiiiiinnnih o Rusi» iloko o ka oihana ko-«, i ka la 2\ o louuun, o keU « me keia makahiki, ke 4 2l o ua makahiki mua ia. O na aiua w.tle uo o Rußi« i komo ole aku ai keia kauaw»», oia o 1 uielHua a me na okaua «m i mama i aku. oiu t> S hena, Tufcestau a tn«; Tr»uscaueia. O ua kuuaka Hk>«mat, ma na pui kii, ka kauka, ua hauwi laau lapuau, a ua hawi wale ia no ia lakou kekahi inau pomaikai uuuku m«i k.i nobo koa mau ana, aka, e iioho no lakou ma ke ke ano he mau ko» ku i ka wn, uo umikumamnlnna makakohiki, Uu hookuu foa ka poo m ii, ka poo pihkia i ua haoa » mo ka poe kahuoapule. O ka loihi o ka manawa e noho ai ilo<io o ke koa kuman o un kanaka o Ki?aia ma Europo, he umikumamalima makuhiki ka loihii—oi a> he e»>no iu*kahiki mlalo o ka ae » ft he eiwa hoi makahiki ma ke ano koa He ehikn makahiki ma ke aoo koa pulau No na Kakini mn Ruaia Asia, he umi wale no makahiki malalo o no koa ku m a u. Aole like loa ka monawa o ka pt>e akamai, me ka poe ike ole. He emi <aai ko ko ka poe naauao. O ka po« oae i ,naß inaa iki i ua mea o ke koa, he eha wale °o makahiki e noho koa ai o ko Rosi» ma kj>roapa, a he eono o ko Roaia oia Asia. Kehoike mai nei ka nupepa Rus'a "Alma*»ACh de Gotha*" o ka nui o na kanaka u pau loa o Rusta ma Eoropa, ke hoi puia o Polani, he 71,731,(100 ; oa Rusia ma Caocasusa, Siberia a me Asia waeoa, he 20,700 000 ; ina e hni pu ia a pnu, alaila, ua hiki ka heluna i ka 94,000,000. Ua hoemi mai nae o Behm a me \V*gner i keia heluoa % hiki i ke 8*2,738,000 ka nui. Aka ina no kakou e ae aua I ka huina hope oia ka nui o ko Rosia mao kaoak», e noi ana oo na koa ke ohiia ako, ma ka hoohalike •na toe ka nai o kekahi mau mana e aeo Europa. He 41,000,000 ka nui o ko Gcremaoia mao kaoaka ; 33.000 000 ko Aa Betnria-!loneg-,rl • 36,000,000 ko Farani a he 32,000,000 ko Bentsnia oui a me Irelan». U ka manawa e ohim aī o na koa i kela a roe lfeia makahiki oo kela a rne keia apana kiaaaina, i hoike ako i ke keeoa kaoa, mawaena o Okatoba 15 a me I)ekt. maba 31, ko Rusia ma Aaia, a mawaeon o Novemab« l a me Dekem*bi 15, koßusia ma Europ*. I ke kahea maa ia aoa o ka poe komo i ke koa i ka 1875 malalo o ke kaoawai boo, he 150.000 koa oo Roa;a ma Europa maī, a he 160,000 oo Rusia eoai ma Aaia. O ka pooiaikai nui o ke a kaoawai, oi« ka hoikeikeia ana mai o ka poe i akamai a oaaoao iloko o oa poali koa, oia he h«.palua miliona he mao alii haoao o ka aina # he miliona poe kalepa, he miliona poe ludoio a he hapalua mihooa be poe oo na paoalaan maf. Aoh« i ohiia oa koa ku i ka wa mai 1857 mai abiki 1863 oo ka roaoaoio e book«o ia lakoo e hoohana oo ka pihkia a ke kana i Karaio>ea. Ua uelaia k» oui o ua lio o Rusia i ka 1871 • ua maopopo, me he mea la, be lio i *ela a me keia 1000 kanak#, oik boi, be 19,206 • 000. I ka 1875, ok» nui o aa d>»!a i hookiiwa'eia oo ka oihioa koa, he 179 041. 7SB rubele«. 41